تیمور
تیمور یا تیمور لنگ، بنیانگذار سلسله گورکانیان و نخستین پادشاه آن بود. او در ترکستان رشد کرد، در جنگها مهارت یافت و پس از ازدواج با دختر خان کاشغر لقب «گورکان» گرفت. تیمور با لشکرکشیهای متعدد، بخشهای وسیعی از ایران، آسیای مرکزی، قفقاز، هند و آناتولی را فتح کرد و با خشونت گسترده، از جمله ساخت منارههای جمجمه در شهرهای مختلف، سلطه خود را گسترش داد. او در سال ۸۰۷ هجری درگذشت.
زندگی
تیمور، پسر امیر ترغای، در میان طایفه برلاس پرورش یافت و در سواری و تیراندازی مهارت پیدا کرد. در جوانی حکومت شهر کش به او سپرده شد و پس از ازدواج با دختر خان کاشغر، «گورکان» نام گرفت. در جنگ با والی سیستان آسیب دید و به دلیل لنگی پای راست، به «تیمور لنگ» شهرت یافت. او در ۲۴ سالگی نامدار شد و پس از شکست دادن امیر حسین، به لقب «صاحبقران» ملقب گردید.[۱]
بین سالهای ۷۳۳ تا ۷۸۱ هجری چهار بار به خوارزم لشکر کشید و آن را ویران کرد. دشت قفچاق و مغولستان را فتح کرد و در ۷۸۲ پسرش میرانشاه را برای تصرف خراسان فرستاد. نیشابور و هرات را گرفت و در هرات منارههایی از سر انسانها ساخت. مازندران را تسخیر کرد و در یورش سهساله (۷۸۸–۷۹۰) آذربایجان، لرستان، ارمنستان، گرجستان و شروان را مسخر ساخت. در اصفهان هفتاد هزار نفر را کشت و منارههای جمجمه ساخت، سپس شیراز را گرفت و در ۷۹۳ خوارزم را قتلعام کرد.[۲]
یورش پنجساله او (۷۹۴–۷۹۸) با تقسیم نواحی بین فرزندانش پایان یافت. سپس مسکو را تصرف کرد و در ۸۰۱ هند را فتح نمود و صد هزار نفر را کشت. از ۸۰۱ تا ۸۰۷ لشکرکشی هفتسالهاش به ایران ادامه یافت. در ۸۰۳ با عثمانیان جنگید، بایزید سلطان عثمانی را شکست داد و به اسارت گرفت. سپس قصد حمله به مصر و چین کرد، اما پیش از رسیدن به چین، در ۸۰۷ در ۷۱ سالگی درگذشت.[۳]
پانویس
ارجاعات
منابع
- اختری، عباسعلی (۱۳۹۰). «تیمور». دایرةالمعارف جامع اسلامی. تهران: آرایه.