کاربر:Somayeh/صفحه تمرین

مولفه‌های الگو پذیری مقاومت زنان در تحقق تمدن نوین اسلامی

إِنَّ الَّذِينَ تَوَفَّاهُمُ الْمَلَائِكَةُ ظَالِمِي أَنْفُسِهِمْ قَالُوا فِيمَ كُنْتُمْ ۖ قَالُوا كُنَّا مُسْتَضْعَفِينَ فِي الْأَرْضِ ۚ قَالُوا أَلَمْ تَكُنْ أَرْضُ اللَّهِ وَاسِعَةً فَتُهَاجِرُوا فِيهَا ۚ فَأُولَٰئِكَ مَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ ۖ وَسَاءَتْ مَصِيرًا إِلَّا الْمُسْتَضْعَفِينَ مِنَ الرِّجَالِ وَالنِّسَاءِ وَالْوِلْدَانِ لَا يَسْتَطِيعُونَ حِيلَةً وَلَا يَهْتَدُونَ سَبِيلًاقطعاً کسانی که [با ترک هجرت از دیار کفر، و ماندن زیر سلطه کافران و مشرکان] بر خویش ستم کردند [هنگامی که] فرشتگانْ آنان را قبض روح می کنند، به آنان می گویند: [از نظر دین داری و زندگی] در چه حالی بودید؟ می گویند: ما در زمین، مستضعف بودیم. فرشتگان می گویند: آیا زمین خدا وسیع و پهناور نبود تا در آن [از محیط شرک به دیار ایمان] مهاجرت کنید؟! پس جایگاهشان دوزخ است و آن بد بازگشت گاهی است.مگر مردان و زنان و کودکان مستضعفی که [برای نجات خود از محیط کفر و شرک] هیچ چاره ای ندارند، و راهی [برای هجرت] نمی یابند.

الگو:مقاومت مولفه‌های اصلی الگوپذیری مقاومت زنان رشد معنوی و معرفتی ارتقاء سطح علمی و دینی، تربیت نفس و تقویت ایمان از عوامل بنیادین برای مقاومت زنان در جامعه اسلامی محسوب می‌شود. نقش‌آفرینی خانوادگی و اجتماعی مدیریت خانواده، تربیت فرزندان، ایجاد فضای عفاف و هویت بخشی اسلامی، حضور فعال در خدمات اجتماعی، آموزشی و بهداشتی از وجوه برجسته مقاومت و الگوپذیری زنان است. برای دسترسی به مقالا مرتبط به زن در اسلام و زنان اسوه در اسلام مراجعه نمایید.

ارزش‌های فعالیت زنان در عرصه‌های گوناگون

بصیرت، آگاهی و دفاع از ولایت داشتن بصیرت اجتماعی و سیاسی، شجاعت در دفاع از ارزش‌های اسلامی، وفاداری به ولایت فقیه و آرمان‌های انقلاب از ارکان تمدن‌سازی بانوان محسوب می‌شود عدالت و برابری تلاش برای احقاق حقوق شرعی زنان، مشارکت در تصمیم‌گیری‌های سیاسی و اقتصادی، عدالت‌خواهی و فعالیت‌های اجتماعی در مسیر تحقق جامعه اسلامی همواره مورد تأکید اسلام است. مقاومت فرهنگی و حفظ هویت حفظ حجاب، مقابله با هجمه‌های فرهنگی و دفاع از ارزش‌های ملی و مذهبی، زنان را در برابر نفوذ فرهنگ غیر اسلامی مقاوم ساخته و آنان را به الگویی جهانی تبدیل می‌کند . نقش‌های تأثیرگذار زن مسلمانمادر، مربی و فرهنگ‌ساز تربیت نسل جدید و فرهنگ‌سازی اسلامی از کارکردهای مهم زنان در تحقق تمدن نوین اسلامی است.

مشارکت فعال در عرصه‌های سیاسی، اقتصادی و اجتماعی حضور مؤثر زنان در حوزه سیاست، اقتصاد و تلاش در جهت پیشرفت علمی، سنگ‌بنای جامعه نوین اسلامی را مستحکم می‌سازد. در بلندی و عظمت مقام زن به مناسبت برنامه‌هایی که بر حسب تکوین و طبیعت با میل و رغبت متحمل می‌شود مانند بارداری و دوره شیرخواری کودک.

سخنان ائمه علیهم السلام به قدری روشن در اهمیت تکریم مقام زن بیان شده است که موجب افتخار زن مسلمان می‌شود؛ بنابراین از این مطالب متوجه می‌شویم که زنان نقش مؤثری در جامعه دارند و هر نابسامانی که در جامعه

رخ دهد وقتی گذشته آن را مورد بررسی قرار دهیم مشخص خواهد شد که علت این نابسامانی‌های تربیتی، عدم سالمت مادر و فرزند است. وقتی مادر و فرزند در سالمت روانی کامل باشند؛ جامعه نیز با حضور این افراد به سوی پی شرفت گام برمی‌دارد و به فساد و تباهی نمی‌انجامد.

لازمه سلامت روانی مادر و فرزند؛ پیروی از الگوهای برتر اسلام همانند حضرت فاطمه زهرا (س) است که تقوای ایشان در دین مبین اسالم آشکار است؛ بنابراین منطقی به نظر می‌رسد که زنان نباید از هر الگویی پیروی کنند زیرا سلامت خانواده به خطر می‌افتد.

مولفه‌های مهم الگوپذیری زنان در تحقق تمدن اسلامی

۱. پایداری در ایمان و توکل

حدیث: پیامبر اکرم (ص) فرمودند:

«الصبر من الإیمان بمنزلة الرأس من الجسد» صبر نسبت به ایمان مانند سر نسبت به بدن است.

توضیح: زن مسلمان با پایداری در ایمان و توکل بر خداوند، در برابر مشکلات اجتماعی و فرهنگی استقامت می‌ورزد. این صبر و اعتماد الهی، نیرویی درونی برای مقاومت در مسیر حق ایجاد می‌کند و یکی از پایه‌های تمدن‌سازی بر اساس ایمان و عدالت است.

۲. حفظ کرامت و عفت اجتماعی

حدیث: امام علی (ع) فرمودند:

«العِفَّةُ زینةُ النساء» — عفت، زینت زنان است.

توضیح: عفت و حفظ کرامت زن مسلمان نه‌تنها نشانهٔ اخلاق فردی است، بلکه بنیان مقاومت فرهنگی در برابر تهاجم فکری غرب را شکل می‌دهد. زن عفیف با رفتار و پوشش خود، ارزش‌های تمدن اسلامی را نمایان می‌کند و الگویی برای جامعه می‌شود.

۳. نقش‌آفرینی اجتماعی با حفظ اصول دینی

حدیث: حضرت فاطمه زهرا (س) فرمودند:

«خیر للنساء أن لا یرین الرجال و لا یراهن الرجال» — بهترین حالت برای زنان آن است که مردان آنان را نبینند و آنان نیز مردان را نبینند.

توضیح: این حدیث تأکید بر حفظ حریم و مرزهای اخلاقی در تعاملات اجتماعی دارد، نه کناره‌گیری از جامعه. زن مسلمان می‌تواند با رعایت حدود دینی، در علم، تربیت، خدمت و مدیریت نقش‌آفرین باشد و در ساخت تمدن نوین اسلامی سهم مؤثری ایفا کند.

۴. خودباوری و علم‌آموزی

حدیث: پیامبر اکرم (ص) فرمودند:

«طلب العلم فریضة علی کل مسلم و مسلمة» — طلب علم بر هر مرد و زن مسلمانی واجب است.

توضیح: علم‌آموزی زنان، پایهٔ پیشرفت فکری و تمدنی جامعه اسلامی است. زنانی که به علم، آگاهی و بصیرت مجهز باشند، می‌توانند مسیر تربیت نسل مؤمن و تمدن‌ساز را هموار کنند و با خودباوری دینی، مقاومت فرهنگی را نهادینه سازند.

۵. تربیت نسل مؤمن و مقاوم

حدیث: امام سجاد (ع) فرمودند:

«حقّ ولدک أن تعلم أنّه منک و مضاف إلیک فی عاجل الدنیا بخیره و شرّه» — حق فرزند تو آن است که بدانی او از توست و نیک و بدش به تو منسوب است.

توضیح: تربیت فرزند در مکتب اسلام وظیفه‌ای تمدنی است. زن مسلمان با پرورش فرزندانی مؤمن، آگاه و مقاوم، در حقیقت نسل آیندهٔ تمدن اسلامی را می‌سازد. این نقش مادرانه، پایهٔ پایداری فرهنگی و اخلاقی جامعه است.

۶. امر به معروف و نهی از منکر

حدیث: امام باقر (ع) فرمودند:

«تَأمُرونَ بِالمَعروفِ وَ تَنهَونَ عَنِ المُنکَرِ فَإِذا فَعَلتُم ذلِکَ استَقامَتِ الأُمور» — با امر به معروف و نهی از منکر، امور جامعه سامان می‌یابد.

توضیح: زنان مؤمن با شجاعت در تبیین ارزش‌های الهی و اصلاح رفتار اجتماعی، ستون‌های مقاومت فرهنگی را تقویت می‌کنند. حضور آگاهانه آنان در این فریضه، نشانه‌ای از بلوغ تمدنی جامعه اسلامی است.

پانویس

ارجاعات

منابع

• ۱-قرآن کریم
• ۲-بهشتی-احمد- مادر پیامبر (ص) -بین‌الملل-بهار-۱۳۴۱
• ۳-جعفری-محمدتقی- ارکان تعلیم و تربیت- تهران- عالمه جعفری- پاییز۱۳۴۴
• ۴-جوادی آملی-زن در آیینه جالل و جمال- قم-اسرا-نهم-۱۳۴۳ -
• ۵-خالقصفت-فاطمه-جایگاه زنان در قران و عهدین- قم- هاجر-بهار-۱۳۷۲
• ۶-شکوهی-غالمحسین-تعلیم و تربیت و مراحل آن- مشهد- آستان مقدس رضوی-سوم-۱۳۵۳