کاربر:M.R.N/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخه‌ها

از اسلامیکال
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(صفحه‌ای تازه حاوی «**آیه حِفظ (حجر: ۹) – پاسداری الهی از قرآن کریم** خداوند متعال در آیه نهم سوره حجر می‌فرماید: **﴿إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّکْرَ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ﴾** *"بی‌تردید ما این ذکر [قرآن] را نازل کردیم و قطعاً ما خود، نگهبان آن هستیم."* ا...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
**آیه حِفظ (حجر: ۹) – پاسداری الهی از قرآن کریم**  
'''*آیه حفظ¹'''  


خداوند متعال در آیه نهم سوره حجر می‌فرماید:
خداوند در طول تاریخ مسئولیت حفظ قرآن کریم را بر عهده گرفته است. این موضوع در آیه ۹ سوره حجر مورد تأکید قرار گرفته و به همین دلیل به «آیه حفظ» معروف است:
**﴿إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّکْرَ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ﴾** 
*"بی‌تردید ما این ذکر [قرآن] را نازل کردیم و قطعاً ما خود، نگهبان آن هستیم."* 


این آیه که به **«آیه حفظ»** شهرت دارد، بیانگر وعده الهی درباره **حفاظت از قرآن کریم** در طول تاریخ است. مفسران و اندیشمندان اسلامی با استناد به این آیه، دیدگاه‌های ارزشمندی ارائه کرده‌اند:  
> **«إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ»**
> (ترجمه: «بی‌گمان ما این قرآن را نازل کرده‌ایم، و قطعاً ما خود نگهبان آن [در برابر تحریف و نابودی] هستیم.»)  


### **معناشناسی «حفظ» در آیه** 
بر اساس این آیه و دیگر آیات قرآن (مانند آیه ۴۲ سوره فصلت: **«لَا یَأْتِیهِ الْبَاطِلُ مِن بَیْنِ یَدَیْهِ وَلَا مِنْ خَلْفِهِ»**قرآن از هرگونه تحریف و تغییر مصون مانده است. اگر در برخی روایات اشاره‌ای به تحریف شده، یا سند آنها ضعیف است یا مقصود تحریف در تفسیر و عمل به قرآن است، نه تغییر در متن آن.   
۱. **محافظت از تحریف** 
  - بسیاری از مفسران مانند **علامه طباطبایی** و **آیت‌الله خویی** این آیه را دلیلی بر **مصونیت قرآن از هرگونه تغییر، کم یا زیاد شدن** می‌دانند.
  - گستردگی نقل قرآن به صورت **متواتر** و تلاش مسلمانان در حفظ آن، تجلی همین وعده الهی است.   


۲. **جلوگیری از نابودی** 
مسلمانان از همان ابتدا به حفظ و کتابت قرآن اهتمام داشتند. آموزش قرآن رواج داشت، حتی در برخی موارد بخشی از مهریه زنان قرار می‌گرفت، و در نمازها تلاوت می‌شد. کاتبان متعددی برای نوشتن وحی وجود داشتند، از جمله علی بن ابی‌طالب. همچنین، حدیث ثقلین (که در آن پیامبر اسلام قرآن و اهل‌بیت را دو یادگار مهم برای مسلمانان معرفی می‌کند) گواهی بر سلامت و حفظ قرآن است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=دایره‌المعارف|عنوان کتاب=تفسیر نور|نام=محسن|نام خانوادگی=قرائتی|جلد=جلد ۱|صفحه=ص ۳۸۱}}</ref>
  - برخی مانند **فخر رازی** معتقدند این آیه تضمین می‌کند که قرآن **هرگز به سرنوشت کتاب‌های آسمانی پیشین دچار نخواهد شد** و تا ابد پابرجا می‌ماند. 
*'''آیه حفظ قرآن (آیه ۹ سوره حجر)'''


۳. **حفاظت از پیامبر(ص) در ابلاغ قرآن** 
*
  - گروهی نیز «حفظ» را به معنای **حمایت خداوند از پیامبر اکرم(ص)** در برابر توطئه‌های دشمنان برای جلوگیری از تبلیغ قرآن تفسیر کرده‌اند. 


### **اتفاق‌نظر علمای اسلام** 
=== ۱. متن آیه ===
- **اکثر علمای شیعه و اهل سنت** این آیه را گواهی بر **تحریف‌ناپذیری قرآن** می‌دانند. 
«إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّکْرَ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ»  
- **آیت‌الله خویی** در کتاب *البیان* تصریح می‌کند که حتی اگر برخی به تحریف قرآن معتقد باشند، این آیه را پذیرفته‌اند و می‌توان به آن استناد کرد.  
(ترجمه: بی‌تردید ما این قرآن را نازل کرده‌ایم و قطعاً خود نگهبان آن خواهیم بود.) [۱]  
- مفسران اهل سنت مانند **ابن‌کثیر** و **قرطبی** نیز بر این باورند که قرآن **کاملاً محفوظ** است و هیچ تغییری در آن رخ نداده است.   


### **سخن پایانی** 
=== ۲. دلالت آیه بر مصونیت قرآن از تحریف ===
آیه حفظ، سندی الهی بر **صیانت قرآن از هرگونه دگرگونی** است. این وعده خداوند نه‌تنها در **الفاظ و متن قرآن**، بلکه در **حفظ معارف بلند آن** در طول قرن‌ها تجلی یافته است.   
این آیه از مهم‌ترین دلایل قرآنی در رد شبهه تحریف و اثبات حفظ الهی قرآن است. خداوند با صراحت مسئولیت پاسداری از قرآن را بر عهده گرفته و هرگونه تغییر (زیاده، نقصان یا جابه‌جایی) را نفی می‌کند.   


اگر به دنبال مطالعه بیشتر هستید، می‌توانید به تفاسیری مانند **المیزان، مجمع‌البیان و تفسیر نمونه** مراجعه کنید.
==== ۳. تفسیر علامه طباطبایی در المیزان ====
علامه طباطبایی در توضیح آیه می‌فرماید: 
- نزول قرآن مستقیم از سوی خداست، نه پیامبر(ص) یا فرشتگان، بنابراین حفظ آن نیز به عهده ذات الهی است. 
- آیه دلالت بر مصونیت قرآن از هرگونه تحریف دارد، اعم از增减 یا تغییر ترتیب، زیرا «ذکر» الهی هم‌چون ذات خداوند، جاودانه و دست‌ناخوردنی است. 
 
*'''نتیجه گیری'''
**
آیه ۹ حجر به‌عنوان سند قطعی، تحریف‌ناپذیری قرآن را در تمام ابعاد ثابت می‌کند و جایگاه آن به‌عنوان معجزه ماندگار اسلام را تقویت می‌نماید.

نسخهٔ کنونی تا ‏۱ اوت ۲۰۲۵، ساعت ۰۶:۰۱

*آیه حفظ¹

خداوند در طول تاریخ مسئولیت حفظ قرآن کریم را بر عهده گرفته است. این موضوع در آیه ۹ سوره حجر مورد تأکید قرار گرفته و به همین دلیل به «آیه حفظ» معروف است:

> **«إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ»** > (ترجمه: «بی‌گمان ما این قرآن را نازل کرده‌ایم، و قطعاً ما خود نگهبان آن [در برابر تحریف و نابودی] هستیم.»)

بر اساس این آیه و دیگر آیات قرآن (مانند آیه ۴۲ سوره فصلت: **«لَا یَأْتِیهِ الْبَاطِلُ مِن بَیْنِ یَدَیْهِ وَلَا مِنْ خَلْفِهِ»**)، قرآن از هرگونه تحریف و تغییر مصون مانده است. اگر در برخی روایات اشاره‌ای به تحریف شده، یا سند آنها ضعیف است یا مقصود تحریف در تفسیر و عمل به قرآن است، نه تغییر در متن آن.

مسلمانان از همان ابتدا به حفظ و کتابت قرآن اهتمام داشتند. آموزش قرآن رواج داشت، حتی در برخی موارد بخشی از مهریه زنان قرار می‌گرفت، و در نمازها تلاوت می‌شد. کاتبان متعددی برای نوشتن وحی وجود داشتند، از جمله علی بن ابی‌طالب. همچنین، حدیث ثقلین (که در آن پیامبر اسلام قرآن و اهل‌بیت را دو یادگار مهم برای مسلمانان معرفی می‌کند) گواهی بر سلامت و حفظ قرآن است.[۱]

  • آیه حفظ قرآن (آیه ۹ سوره حجر)

۱. متن آیه

«إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّکْرَ وَإِنَّا لَهُ لَحَافِظُونَ» (ترجمه: بی‌تردید ما این قرآن را نازل کرده‌ایم و قطعاً خود نگهبان آن خواهیم بود.) [۱]

۲. دلالت آیه بر مصونیت قرآن از تحریف

این آیه از مهم‌ترین دلایل قرآنی در رد شبهه تحریف و اثبات حفظ الهی قرآن است. خداوند با صراحت مسئولیت پاسداری از قرآن را بر عهده گرفته و هرگونه تغییر (زیاده، نقصان یا جابه‌جایی) را نفی می‌کند.

۳. تفسیر علامه طباطبایی در المیزان

علامه طباطبایی در توضیح آیه می‌فرماید: - نزول قرآن مستقیم از سوی خداست، نه پیامبر(ص) یا فرشتگان، بنابراین حفظ آن نیز به عهده ذات الهی است. - آیه دلالت بر مصونیت قرآن از هرگونه تحریف دارد، اعم از增减 یا تغییر ترتیب، زیرا «ذکر» الهی هم‌چون ذات خداوند، جاودانه و دست‌ناخوردنی است.

  • نتیجه گیری

آیه ۹ حجر به‌عنوان سند قطعی، تحریف‌ناپذیری قرآن را در تمام ابعاد ثابت می‌کند و جایگاه آن به‌عنوان معجزه ماندگار اسلام را تقویت می‌نماید.

  1. قرائتی، محسن. دایره‌المعارف. ج. جلد ۱. ص. ص ۳۸۱.