خطبه بدون الف علی بن ابی‌طالب

علی بن ابی طالب و اصحابش، در محفلی گرد هم آمده بودند. یاران حضرت مشغول بحث درباره «خط» و «حروف» بودند و سرانجام به این نتیجه رسیدند که حرف «الف» بیشترین کاربرد را در میان حروف الفبا دارد و بدون آن، تکلم بسیار دشوار و سخت خواهد بود. ایشان با شنیدن این گفتگو، بلافاصله خطبه‌ی بدون الف بلندی را آغاز نمودند این خطبه که نام دیگر آن خطبه مونقه هست با ستایش خداوند آغاز می‌گردد و در ادامه به برخی از ویژگی‌های برجسته پیامبر اسلام و اهداف رسالت ایشان اشاره می‌کند. سپس، سخن به تقوا و ترسیم مراحل سفر آخرت می‌رسد. در انتها، این خطبه با طلب آمرزش به پایان می‌رسد

قسمتی از خطبه

متن خطبه

حَمِدْتُ مَنْ عَظُمَتْ مِنَّتُهُ، وَسَبَغَتْ نِعْمَتُهُ، وَسَبَقَتْ غَضَبَهُ رَحْمَتُهُ، وَتَمَّتْ كَلِمَتُهُ، وَنَفِذَتْ مَشيئَتُهُ، وَبَلَغَتْ قَضِيَّتُهُ، حَمِدْتُهُ حَمْدَ مُقِرٍّ بِرُبوُبِيَّتِهِ، مُتَخَضِّعٍ لِعُبوُدِيَّتِهِ، مُتَنَصِّلٍ مِنْ خَطيئَتِهِ، مُتَفَرِّدٍ بِتَوْحيدِهِ، مُؤَمِّلٍ مِنْهُ مَغْفِرَةً تُنْجيهِ، يَوْمَ يُشْغَلُ عَنْ فَصيلَتِهِ وَبَنيهِ.

ترجمه خطبه

ستایش می‌کنم ستایش کسی‌که اقرار به پروردگاری‌اش دارد، برای پرستش او کُرنِش می‌کند، رها شونده از گناهش، پذیرندهٔ توحید و یکتائی‌اش، پناه برنده از عذابش، آرزو دارنده از پروردگارش آمرزشی را که نجات دهد او را روزی‌که سرگرم شود هر کس حتی از فرزند شیرخوار و فرزندانش.