عبدالله جوادی آملی: تفاوت میان نسخه‌ها

از اسلامیکال
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بصریویکی‌متن
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''عبدالله جوادی آملی''' از فیلسوفان [[مسلمان]] معاصر اهل کشور [[ایران]] است.
== تولد و تحصیلات ==
== تولد و تحصیلات ==
جوادی آملی در سال 1312 شمسی در [https://www.otaghak.com/blog/about-amol/ آمل] استان [https://www.jadvalyab.ir/blog/%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%B4%D9%87%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%AD%D9%84-%D8%AC%D8%AF%D9%88%D9%84/ مازندران] در خانواده‌ای روحانی و مبلغ احکام و معارف الهی متولد شد. پس از تحصیلات ابتدایی در زادگاهش و ورود به [[حوزه علمیه آمل]] در سال 1325 شمسی، علوم حوزوی مقدماتی و متوسط را نزد پدر و دیگر اساتید بزرگ فرا گرفت. در سال 1329 شمسی (1950 میلادی) به [[شهر تهران]] رفت و پنج سال در مدرسه مروی به تحصیل علوم دینی و علوم عقلی و عرفانی به همراه تدریس پرداخت. سپس در سال 1334 شمسی (1955 میلادی) به [[حوزه علمیه قم]] رفت و در محضر استادانی مانند [[خمینی]] و [[علامه طباطبایی|طباطبایی]] دروس تخصصی را فرا گرفت. او بیش از 60 سال به تدریس [[علوم اسلامی]]، به ویژه تفسیر قرآن، مشغول بوده و از سال 1355 شمسی تدریس تفسیر را آغاز کرده است.<ref>{{یادکرد وب|وبگاه=https://javadi.esra.ir|نشانی=https://javadi.esra.ir/fa/w/8324911|عنوان=زندگینامه آیت الله العظمی جوادی آملی حفظه الله|نویسنده=سایت اسرا|تاریخ=22 دی 1403|تاریخ بازبینی=17 شهریور 1404}}</ref>
عبدالله جوادی آملی در سال ۱۳۱۲ شمسی در شهر آمل از استان مازندان در خانواده‌ای روحانی و مبلغ احکام و معارف الهی متولد شد. پس از تحصیلات ابتدایی در زادگاهش و ورود به [[حوزه علمیه آمل]] در سال ۱۳۲۵ شمسی، علوم حوزوی مقدماتی و متوسط را نزد پدر و دیگر اساتید بزرگ فرا گرفت. در سال ۱۳۲۹ شمسی به تهران رفت و پنج سال در مدرسه مروی به تحصیل علوم دینی و علوم عقلی و علوم عرفانی به همراه تدریس پرداخت. سپس در سال ۱۳۳۴ شمسی به [[حوزه علمیه قم]] رفت و در محضر استادانی مانند [[خمینی]] و [[علامه طباطبایی|طباطبایی]] دروس تخصصی را فرا گرفت. او بیش از ۶۰ سال به تدریس علوم اسلامی، به ویژه تفسیر قرآن، مشغول بوده و از سال ۱۳۵۵ شمسی تدریس تفسیر را آغاز کرده است.<ref>{{یادکرد وب|وبگاه=javadi.esra.ir|نشانی=https://javadi.esra.ir/fa/w/8324911|عنوان=زندگینامه آیت الله العظمی جوادی آملی حفظه الله|نویسنده=سایت اسرا|تاریخ=22 دی 1403|تاریخ بازبینی=17 شهریور 1404}}</ref>


== روش و سلوک علمی ==
== روش و سلوک علمی ==
اثر هر مؤلف آیینهٴ اخلاق علمی اوست و آثار علمی جوادی آملی نیز مظهر مكارم و معالی اخلاق علمی اوست كه در ذیل به برخی از آن‌ها اشاره می‌شود:
اثر هر مؤلف آیینهٔ اخلاق علمی اوست و آثار علمی جوادی آملی نیز مظهر مکارم و معالی اخلاق علمی اوست که در ذیل به برخی از آن‌ها اشاره می‌شود:
 
#سعه صدر علمی: این ویژگی، در برخورد با اندیشه‌ها، مکاتب و سوال‌های دیگران باعث شد تا هم در مجلس درس او جمع فراوانی حاضر شوند و هم آثار او جایگاه خوبی برای طرح اشکالات و شبهات معارف و احکام قرآنی باشد.
1. '''آزاد اندیشی علمی:''' آزاداندیشی علمی جوادی املی را در نقد و ارزیابی مباحث عقلی صاحبان مكاتب فلسفی و عرفانی و اندیشه‌های تفسیری مفسرانی مانند طبری، شیخ طوسی، صدرالمتألهین شیرازی، محی الدین عربی، محمد عبده، سید محمود آلوسی و ... می‌توان دید.
#جامع نگری علمی: جامعیت علمی و بهره‌مندی فراوان ایشان از علوم گوناگون اسلامی به ویژه علوم ادبی و بلاغی، منطق و فلسفه و کلام و عرفان، اصول و فقه و تفسیر و حدیث موجب شده تا در بررسی هر مسئله و مبحث از مسائل و مباحث علمی از یکسونگری پرهیز شده، با نگاهی جامع به نقد و ارزیابی و تحلیل علمی دربارهٔ آن بپردازد
 
#روشمندی در استنباط علمی: از بزرگ‌ترین شاخصه‌های جوادی آملی «روشمندی» است که از جلوه‌های سلوک علمی اوست. او در [[کتاب تسنیم]] بدون دخالت ذوق و سلیقه و با استحسانات عقلی و عرفی محکم بر اساس شناخت قرآن به آن می‌پردازد.
2. '''جامع نگری علمی''': جامعیت علمی و بهره مندی فراوان ایشان از علوم گوناگون اسلامی به ویژه علوم ادبی و بلاغی، منطق و فلسفه و كلام و عرفان، اصول و فقه و تفسیر و حدیث موجب شده تا در بررسی هر مسئله و مبحث از مسائل و مباحث علمی از یكسونگری پرهیز شده، با نگاهی جامع به نقد و ارزیابی و تحلیل علمی دربارهٴ آن بپردازد.
# مخاطبْ محوری در تعلیم: او همراه توجه به نیازهای علمی و سطح فهم و اندیشه مخاطب دارد.
 
# قدرشناسی از استادان و پیشگامان: جوادی آملی در جای جای آثار خود از پیشگامان دانش‌های گوناگون اسلامی از جمله تفسیر و علوم قرآن و میراث گرانقدر آنان قدردانی کرده است. از جمله، استاد خود [[علامه طباطبایی|طباطبایی]] را بارها به عظمت ستوده است.
3. '''سعه صدر علمی''': این ویژگی، در برخورد با اندیشه ها، مكاتب و سوال های دیگران باعث شد تا هم در مجلس درس او جمع فراوانی حاضر شوند و هم آثار او  جایگاه خوبی برای طرح اشكالات و شبهات معارف و احكام قرآنی باشد. 
# رعایت ادب و انصاف در نقد: جوادی آملی در آثار گوناگون علمی خود هم به نقد نظرات دانشمندان گذشته پرداخته و هم دیدگاه‌های معاصران را نقد می‌کند؛ امّا همواره عفت قلم و نزاهت نوشتار را رعایت کرده است.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=سایت اسراء|تاریخ=22 دی 1403|وبگاه=javadi.esra.ir|نشانی=https://javadi.esra.ir/fa/w/8324911|عنوان=زندگینامه آیت الله العظمی جوادی آملی حفظه الله|تاریخ بازبینی=17 شهریور 1404}}</ref>
 
4. '''روشمندی در [[استنباط علم|استنباط علمی]]''': از بزرگ‌ترین شاخصه‌های جوادی آملی «روشمندی» است كه از جلوه‌های [[سلوک علمی]] اوست. او در [[کتاب تسنیم]] بدون دخالت ذوق و سلیقه و با استحسانات عقلی و عرفی محكم بر اساس شناخت قرآن به آن می‌پردازد.
 
6. '''مخاطبْ محوری در تعلیم''': او همراه توجه به نیازهای علمی و سطح فهم و اندیشه مخاطب دارد.  
 
7. '''قدرشناسی از استادان و پیشگامان''': آیت الله العظمی جوادی در جای جای آثار خود از پیشگامان دانش‌های گوناگون اسلامی از جمله تفسیر و علوم قرآن و میراث گرانقدر آنان قدردانی كرده است. از جمله، استاد خود علامه طباطبایی(قدس‌سرّه) را بارها به عظمت ستوده است.
 
8. '''رعایت ادب و انصاف در نقد''': جوادی آملی در آثار گوناگون علمی خود هم به نقد نظرات دانشمندان گذشته پرداخته و هم دیدگاه‌های معاصران را نقد می کند؛ امّا همواره عفت قلم و نزاهت نوشتار را رعایت كرده  است.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=سایت اسراء|تاریخ=22 دی 1403|وبگاه=https://javadi.esra.ir|نشانی=https://javadi.esra.ir/fa/w/8324911|عنوان=زندگینامه آیت الله العظمی جوادی آملی حفظه الله|تاریخ بازبینی=17 شهریور 1404}}</ref>


== آثار علمی ==
== آثار علمی ==
جوادی املی آثار علمی بسیاری در علوم مختلف از جمله تفسیر،‌ کلام و فلسفه نوشته است. برخی از آثار او عبارتند از:  
جوادی آملی آثار علمی بسیاری در علوم مختلف از جمله تفسیر، کلام و فلسفه نوشته است. برخی از آثار او عبارتند از:<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=سایت نورلایب|وبگاه=noorlib.ir|نشانی=http://noorlib.ir/author/21/جوادی-آملی-عبدالله|عنوان=جوادی آملی، عبدالله|تاریخ بازبینی=17 شهریور 1404}}</ref>
 
# ''تسنیم، تفسیر قرآن کریم''
1ـ تسنيم‌، تفسير قرآن‌ كريم‌
# ''تفسیر موضوعی قرآن کریم''
 
# ''رحیق مختوم''
2ـ تفسير موضوعي‌ قرآن‌ كريم‌
# ''ولایت فقیه''
 
# ''عصاره خلقت، دربارهٔ امام زمان (عج)''
3ـ رحيق‌ مختوم‌
# ''عید ولایت''
 
# ''ولایت در قرآن''
4ـ ولايت‌ فقيه‌
# ''تجلّی ولایت''
 
# ''حکمت علوی''
5ـ عصاره خلقت‌، درباره‌ امام‌ زمان‌ (عج‌)
# ''ظهور ولایت''
 
# ''دنیاشناسی و دنیاگرایی در نهج البلاغه''
6ـ عيد ولايت‌
# ''علی (ع) مظهر اسمایی حسنای الهی''
 
# ''وحدت جوامع در نهج البلاغه''
7ـ ولايت‌ در قرآن‌
# ''حیات عارفانه امام علی (ع)''
 
# ''انتظار بشر از دین''
8ـ ولايت‌ علوی
# ''بنیان مرصوص امام خمینی (س)''
 
# ''شریعت در آینه معرفت''
9ـ تجلّي‌ ولايت‌
# ''زن در آینه جلال و جمال''
 
# ''حماسه و عرفان''
10ـ حكمت‌ علوی
# ''صهبای حج''
 
# ''فلسفة حقوق بشر''
11ـ ظهور ولايت‌
# ''تبیین براهین اثبات خدا''
 
# ''حکمت نظری و عمل در نهج البلاغه''
12ـ دنياشناسی‌ و دنياگرايي‌ در نهج‌ البلاغه‌
# ''مراثی اهل بیت''
 
# ''حکمت و عبادات''
13ـ علی‌ (ع‌) مظهر اسمايی حسنای الهی
# ''گنجور عشق''
 
# ''کتاب الخُمس''
14ـ وحدت‌ جوامع‌ در نهج‌ البلاغه‌
# ''اسرار الصلوه''
 
# ''علی بن موسی الرضا (ع) و القرآن کریم''
15ـ حيات‌ عارفانه‌ امام‌ علی‌ (ع‌)
# ''علی بن موسی الرضا و الفلسفة الالهیّة''
 
# ''کتاب الحجّ''
16ـ انتظار بشر از دين‌
 
17ـ بنيان‌ مرصوص‌ امام‌ خمينی‌ (س)
 
8ـ شريعت‌ در آينه‌ معرفت‌
 
19ـ زن‌ در آينه‌ جلال‌ و جمال‌
 
20ـ حماسه‌ و عرفان‌
 
21ـ صهبای‌ حج‌
 
22ـ فلسفة‌ حقوق‌ بشر
 
23ـ تبيين‌ براهين‌ اثبات‌ خدا
 
24ـ حكمت‌ نظری‌ و عمل‌ در نهج‌ البلاغه‌
 
25ـ مراثي‌ اهل‌ بيت‌
 
26ـ حكمت‌ و عبادات‌
 
27ـ گنجور عشق‌
 
28ـ كتاب‌ الخُمس‌
 
29ـ اسرار الصلوه  
 
30ـ علی بن‌ موسی‌ الرضا (ع‌) و القرآن‌ كريم‌
 
31ـ علی‌ بن‌ موسی‌ الرضا و الفلسفة‌ الالهيّة‌


32ـ كتاب‌ الحجّ<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=سایت نورلایب|وبگاه=https://noorlib.ir|نشانی=https://noorlib.ir/author/21/%D8%AC%D9%88%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%A2%D9%85%D9%84%DB%8C-%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87|عنوان=جوادی آملی، عبدالله|تاریخ بازبینی=17 شهریور 1404}}</ref>
بسیاری از کتب نیز تا کنون منتشر نشده و مؤسسه اسراء سرگرم تدوین و چاپ آن است.


بسياری‌ از كتب‌ نيز تا كنون‌ منتشر نشده‌ و مؤسسه‌ [https://esra.ir/%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%A8%D9%86%DB%8C%D8%A7%D8%AF اسراء] سرگرم‌ تدوين‌ و چاپ‌ آن‌ است‌.
== فعالیت سیاسی و اجتماعی ==
گرچه فعالیت علمی بیشترین مشغولیت جوادی آملی بوده است، اما او در سال‌های پیش از انقلاب اسلامی ایران و پس از آن در فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی هم مشارکت داشته است. او پیش از انقلاب از مروجان اندیشه [[فعالیت‌های سیاسی روح‌الله خمینی|خمینی]] بود و به این جهت چند بار به دلیل تبلیغ و سخنرانی بازداشت شد. عضویت در شورای عالی قضایی، تهیه پیش نویس لوایح قضایی، عضویت در مجلس خبرگان و عضویت در جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از جمله فعالیت‌های وی پس از انقلاب بوده است. جوادی آملی در سال ۱۳۶۷شمسی همراه [[محمدجواد لاریجانی]] و [[مرضیه حدیده چی]] (مشهور به دباغ) مأمور شد تا پیام خمینی را به میخائیل گورباچف آخرین رهبر شوروی سابق برساند و پیام را برای او بخواند.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=سایت حوزه نت|تاریخ=27 آذر 1393|وبگاه=hawzah.net|نشانی=https://hawzah.net/fa/Mostabser/View/62150/روش_و_سلوک_علمی|عنوان=عبدالله جوادی آملی|تاریخ بازبینی=18 شهریور 1404}}</ref>


== فهرست منابع ==
== فهرست منابع ==
<references responsive="0" />
<references responsive="0"/>
[[رده:روحانیان اهل ایران]]
[[رده:فیلسوفان اسلامی]]
[[رده:شیعیان دوازده‌امامی]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۱ سپتامبر ۲۰۲۵، ساعت ۰۲:۵۰

عبدالله جوادی آملی از فیلسوفان مسلمان معاصر اهل کشور ایران است.

تولد و تحصیلات

عبدالله جوادی آملی در سال ۱۳۱۲ شمسی در شهر آمل از استان مازندان در خانواده‌ای روحانی و مبلغ احکام و معارف الهی متولد شد. پس از تحصیلات ابتدایی در زادگاهش و ورود به حوزه علمیه آمل در سال ۱۳۲۵ شمسی، علوم حوزوی مقدماتی و متوسط را نزد پدر و دیگر اساتید بزرگ فرا گرفت. در سال ۱۳۲۹ شمسی به تهران رفت و پنج سال در مدرسه مروی به تحصیل علوم دینی و علوم عقلی و علوم عرفانی به همراه تدریس پرداخت. سپس در سال ۱۳۳۴ شمسی به حوزه علمیه قم رفت و در محضر استادانی مانند خمینی و طباطبایی دروس تخصصی را فرا گرفت. او بیش از ۶۰ سال به تدریس علوم اسلامی، به ویژه تفسیر قرآن، مشغول بوده و از سال ۱۳۵۵ شمسی تدریس تفسیر را آغاز کرده است.[۱]

روش و سلوک علمی

اثر هر مؤلف آیینهٔ اخلاق علمی اوست و آثار علمی جوادی آملی نیز مظهر مکارم و معالی اخلاق علمی اوست که در ذیل به برخی از آن‌ها اشاره می‌شود:

  1. سعه صدر علمی: این ویژگی، در برخورد با اندیشه‌ها، مکاتب و سوال‌های دیگران باعث شد تا هم در مجلس درس او جمع فراوانی حاضر شوند و هم آثار او جایگاه خوبی برای طرح اشکالات و شبهات معارف و احکام قرآنی باشد.
  2. جامع نگری علمی: جامعیت علمی و بهره‌مندی فراوان ایشان از علوم گوناگون اسلامی به ویژه علوم ادبی و بلاغی، منطق و فلسفه و کلام و عرفان، اصول و فقه و تفسیر و حدیث موجب شده تا در بررسی هر مسئله و مبحث از مسائل و مباحث علمی از یکسونگری پرهیز شده، با نگاهی جامع به نقد و ارزیابی و تحلیل علمی دربارهٔ آن بپردازد
  3. روشمندی در استنباط علمی: از بزرگ‌ترین شاخصه‌های جوادی آملی «روشمندی» است که از جلوه‌های سلوک علمی اوست. او در کتاب تسنیم بدون دخالت ذوق و سلیقه و با استحسانات عقلی و عرفی محکم بر اساس شناخت قرآن به آن می‌پردازد.
  4. مخاطبْ محوری در تعلیم: او همراه توجه به نیازهای علمی و سطح فهم و اندیشه مخاطب دارد.
  5. قدرشناسی از استادان و پیشگامان: جوادی آملی در جای جای آثار خود از پیشگامان دانش‌های گوناگون اسلامی از جمله تفسیر و علوم قرآن و میراث گرانقدر آنان قدردانی کرده است. از جمله، استاد خود طباطبایی را بارها به عظمت ستوده است.
  6. رعایت ادب و انصاف در نقد: جوادی آملی در آثار گوناگون علمی خود هم به نقد نظرات دانشمندان گذشته پرداخته و هم دیدگاه‌های معاصران را نقد می‌کند؛ امّا همواره عفت قلم و نزاهت نوشتار را رعایت کرده است.[۲]

آثار علمی

جوادی آملی آثار علمی بسیاری در علوم مختلف از جمله تفسیر، کلام و فلسفه نوشته است. برخی از آثار او عبارتند از:[۳]

  1. تسنیم، تفسیر قرآن کریم
  2. تفسیر موضوعی قرآن کریم
  3. رحیق مختوم
  4. ولایت فقیه
  5. عصاره خلقت، دربارهٔ امام زمان (عج)
  6. عید ولایت
  7. ولایت در قرآن
  8. تجلّی ولایت
  9. حکمت علوی
  10. ظهور ولایت
  11. دنیاشناسی و دنیاگرایی در نهج البلاغه
  12. علی (ع) مظهر اسمایی حسنای الهی
  13. وحدت جوامع در نهج البلاغه
  14. حیات عارفانه امام علی (ع)
  15. انتظار بشر از دین
  16. بنیان مرصوص امام خمینی (س)
  17. شریعت در آینه معرفت
  18. زن در آینه جلال و جمال
  19. حماسه و عرفان
  20. صهبای حج
  21. فلسفة حقوق بشر
  22. تبیین براهین اثبات خدا
  23. حکمت نظری و عمل در نهج البلاغه
  24. مراثی اهل بیت
  25. حکمت و عبادات
  26. گنجور عشق
  27. کتاب الخُمس
  28. اسرار الصلوه
  29. علی بن موسی الرضا (ع) و القرآن کریم
  30. علی بن موسی الرضا و الفلسفة الالهیّة
  31. کتاب الحجّ

بسیاری از کتب نیز تا کنون منتشر نشده و مؤسسه اسراء سرگرم تدوین و چاپ آن است.

فعالیت سیاسی و اجتماعی

گرچه فعالیت علمی بیشترین مشغولیت جوادی آملی بوده است، اما او در سال‌های پیش از انقلاب اسلامی ایران و پس از آن در فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی هم مشارکت داشته است. او پیش از انقلاب از مروجان اندیشه خمینی بود و به این جهت چند بار به دلیل تبلیغ و سخنرانی بازداشت شد. عضویت در شورای عالی قضایی، تهیه پیش نویس لوایح قضایی، عضویت در مجلس خبرگان و عضویت در جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از جمله فعالیت‌های وی پس از انقلاب بوده است. جوادی آملی در سال ۱۳۶۷شمسی همراه محمدجواد لاریجانی و مرضیه حدیده چی (مشهور به دباغ) مأمور شد تا پیام خمینی را به میخائیل گورباچف آخرین رهبر شوروی سابق برساند و پیام را برای او بخواند.[۴]

فهرست منابع

  1. ↑ سایت اسرا (۲۲ دی ۱۴۰۳). «زندگینامه آیت الله العظمی جوادی آملی حفظه الله». javadi.esra.ir. دریافت‌شده در ۱۷ شهریور ۱۴۰۴.
  2. ↑ سایت اسراء (۲۲ دی ۱۴۰۳). «زندگینامه آیت الله العظمی جوادی آملی حفظه الله». javadi.esra.ir. دریافت‌شده در ۱۷ شهریور ۱۴۰۴.
  3. ↑ سایت نورلایب. «جوادی آملی، عبدالله». noorlib.ir. دریافت‌شده در ۱۷ شهریور ۱۴۰۴.
  4. ↑ سایت حوزه نت (۲۷ آذر ۱۳۹۳). «عبدالله جوادی آملی». hawzah.net. دریافت‌شده در ۱۸ شهریور ۱۴۰۴.
برگرفته از «https://www.islamical.org/w/index.php?title=عبدالله_جوادی_آملی&oldid=149522»