بهاءالدین خرمشاهی: تفاوت میان نسخهها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
(± 3 رده (هاتکت)، ابرابزار) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{Infobox person | |||
| name = بهاءالدین خرمشاهی | |||
| نام_تصویر = بهاءالدین خرمشاهی.jpg | |||
| native_name = | |||
| birth_date = ۱۲ فروردین ۱۳۲۴ | |||
| birth_place = [[قزوین]] | |||
| alma_mater = [[دانشگاه تهران]] | |||
| occupation = نویسنده، مترجم، قرآنپژوه، فرهنگنویس، منتقد ادبی، پژوهشگر ادبیات فارسی | |||
}} | |||
'''بهاءالدین خرمشاهی''' ( | '''بهاءالدین خرمشاهی''' (زادهٔ ۱۲ فروردین ۱۳۲۴ در [[قزوین]]) نویسنده، مترجم، [[قرآنپژوه]]، [[فرهنگنویس]]، منتقد ادبی و پژوهشگر ادبیات فارسی است. او طی چند دهه فعالیت علمی در حوزههایی مانند [[حافظ|حافظپژوهی]]، مطالعات قرآنی، فرهنگنگاری، تاریخ ادیان و نقد ادبی شناخته شده و از چهرههای مؤثر معاصر در پیوند مطالعات ادبی و دینی بهشمار میآید.<ref>پورتال شهرداری قزوین — زندگینامه</ref><ref>مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی (CGIE) — پروندهٔ نویسنده</ref> | ||
== زندگی و تحصیلات == | == زندگی و تحصیلات == | ||
خرمشاهی در سال ۱۳۲۴ در قزوین | بهاءالدین خرمشاهی در سال ۱۳۲۴ در [[قزوین]] زاده شد.<ref>ویکیپدیا فارسی — مدخل بهاءالدین خرمشاهی</ref> تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در زادگاه خود گذراند و نخست در رشتهٔ پزشکی پذیرفته شد، اما پس از سه سال از ادامهٔ تحصیل منصرف شد. او سپس با گرایش به ادبیات فارسی مسیر علمی خود را تغییر داد و وارد [[دانشگاه تهران]] شد. دورهٔ کارشناسی ارشد [[کتابداری]] را حدود سالهای ۱۳۵۰–۱۳۵۲ به پایان رساند.<ref>ویکینور — صفحهٔ زندگینامه و آثار</ref> پس از فراغت از تحصیل، فعالیت حرفهای او با همکاری در «مرکز خدمات کتابداری» آغاز شد.<ref>مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی (CGIE)</ref> | ||
== فعالیتها و حوزههای پژوهشی == | == فعالیتها و حوزههای پژوهشی == | ||
خرمشاهی در حوزههایی چون نویسندگی، ترجمه، نقد ادبی، [[قرآنپژوهی]]، [[فرهنگنویسی]]، ادبیات تطبیقی و روزنامهنگاری فعالیت مستمر داشته است.<ref>ویکینور — صفحهٔ زندگینامه و آثار</ref> شهرت او بیش از همه در دو حوزه است: | |||
* '''حافظپژوهی''' (حافظشناسی) | |||
* '''قرآنپژوهی''' | |||
آثار او در تحلیل زبان [[قرآن]]، ساختار متن، روشهای تفسیر و نیز بررسی لایههای زبانی و معنایی شعر حافظ مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است.<ref>گیسوم — *ذهن و زبان حافظ* و *حافظنامه*</ref> | |||
== آثار شاخص == | |||
* '''حافظنامه''' — پژوهشی گسترده دربارهٔ زندگی، شعر و سبک حافظ.<ref>گیسوم — *حافظنامه*</ref> | |||
* '''ذهن و زبان حافظ''' — تحلیل مفاهیم و ساختار زبانی غزلهای حافظ.<ref>گیسوم — *ذهن و زبان حافظ*</ref> | |||
* '''فرهنگ موضوعی قرآن''' (بههمراه کامران فانی) — اثری مرجع دربارهٔ موضوعات و واژگان قرآن.<ref>گیسوم — *فرهنگ موضوعی قرآن*</ref> | |||
* مشارکت در نگارش و تدوین دایرةالمعارف تشیع و آثار پژوهشی دربارهٔ دین، ادیان و علوم انسانی.<ref>مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی (CGIE)</ref> | |||
* نگارش مقالات علمی در نشریات تخصصی ادبی و دینی.<ref>ویکینور — صفحهٔ زندگینامه و آثار</ref> | |||
(اطلاعات نشر، شابک و نوبت چاپ هر اثر در بخش منابع آمده است.)<ref>گیسوم — فهرستنسخ نشر و مستندات تکمیلی</ref> | |||
== روش علمی و جایگاه فکری == | |||
خرمشاهی در آثار خود بهروش میانرشتهای توجه دارد؛ ترکیبی از زبانشناسی، ادبیات کلاسیک، [[الهیات]]، تاریخنگری و تحلیل فرهنگی. نوشتههای او در حافظپژوهی و قرآنپژوهی برای پژوهشگران منابع مرجع محسوب میشود و نقدهای او عمدتاً بر تحلیل زبان، ساختار و بستر تاریخیـاجتماعی متن استوار است.<ref>ویکینور — صفحهٔ زندگینامه و آثار</ref> | |||
== | |||
خرمشاهی در آثار خود | |||
== زندگی شخصی == | == زندگی شخصی == | ||
بنابر گفتوگوهای منتشرشده، او در سال ۱۳۵۲ ازدواج کرده و فرزندانش هاتف (۱۳۵۴)، عارف (۱۳۵۸) و حافظ (۱۳۶۳) هستند. دورهٔ خدمت سربازی او نیز حدود سالهای ۱۳۴۸ تا ۱۳۵۰ ذکر شده است.<ref>ویکینور — صفحهٔ زندگینامه و آثار</ref> | |||
== اهمیت == | == اهمیت علمی == | ||
اهمیت خرمشاهی در گسترش نگاه ترکیبی به ادبیات و متون دینی است. او با تدوین فرهنگهای موضوعی قرآنی و پژوهشهای حافظشناسانه، نقش مؤثری در مرجعسازی پژوهشهای ادبیـقرآنی داشته است.<ref>گیسوم — *فرهنگ موضوعی قرآن*</ref><ref>مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی (CGIE)</ref> آثار او امروز در اختیار دانشگاهیان، پژوهشگران، طلاب و دانشجویان قرار دارد و در جریان مطالعات معاصر ایران مؤثر مانده است. | |||
== منابع == | == منابع == | ||
[[رده:پژوهشگران ادبیات فارسی]] | [[رده:پژوهشگران ادبیات فارسی]] | ||
[[رده:زادگان ۱۳۲۴]] | [[رده:زادگان ۱۳۲۴]] | ||
| خط ۵۲: | خط ۴۸: | ||
[[رده:مترجمان اهل ایران]] | [[رده:مترجمان اهل ایران]] | ||
[[رده:نویسندگان فارسیزبان اهل ایران]] | [[رده:نویسندگان فارسیزبان اهل ایران]] | ||
[[رده:اهالی قزوین]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۷ دسامبر ۲۰۲۵، ساعت ۰۲:۵۲
| بهاءالدین خرمشاهی | |
|---|---|
 | |
| متولد | ۱۲ فروردین ۱۳۲۴ قزوین |
| محل تحصیل | دانشگاه تهران |
| حرفه | نویسنده، مترجم، قرآنپژوه، فرهنگنویس، منتقد ادبی، پژوهشگر ادبیات فارسی |
بهاءالدین خرمشاهی (زادهٔ ۱۲ فروردین ۱۳۲۴ در قزوین) نویسنده، مترجم، قرآنپژوه، فرهنگنویس، منتقد ادبی و پژوهشگر ادبیات فارسی است. او طی چند دهه فعالیت علمی در حوزههایی مانند حافظپژوهی، مطالعات قرآنی، فرهنگنگاری، تاریخ ادیان و نقد ادبی شناخته شده و از چهرههای مؤثر معاصر در پیوند مطالعات ادبی و دینی بهشمار میآید.[۱][۲]
زندگی و تحصیلات
بهاءالدین خرمشاهی در سال ۱۳۲۴ در قزوین زاده شد.[۳] تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در زادگاه خود گذراند و نخست در رشتهٔ پزشکی پذیرفته شد، اما پس از سه سال از ادامهٔ تحصیل منصرف شد. او سپس با گرایش به ادبیات فارسی مسیر علمی خود را تغییر داد و وارد دانشگاه تهران شد. دورهٔ کارشناسی ارشد کتابداری را حدود سالهای ۱۳۵۰–۱۳۵۲ به پایان رساند.[۴] پس از فراغت از تحصیل، فعالیت حرفهای او با همکاری در «مرکز خدمات کتابداری» آغاز شد.[۵]
فعالیتها و حوزههای پژوهشی
خرمشاهی در حوزههایی چون نویسندگی، ترجمه، نقد ادبی، قرآنپژوهی، فرهنگنویسی، ادبیات تطبیقی و روزنامهنگاری فعالیت مستمر داشته است.[۶] شهرت او بیش از همه در دو حوزه است:
- حافظپژوهی (حافظشناسی)
- قرآنپژوهی
آثار او در تحلیل زبان قرآن، ساختار متن، روشهای تفسیر و نیز بررسی لایههای زبانی و معنایی شعر حافظ مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است.[۷]
آثار شاخص
- حافظنامه — پژوهشی گسترده دربارهٔ زندگی، شعر و سبک حافظ.[۸]
- ذهن و زبان حافظ — تحلیل مفاهیم و ساختار زبانی غزلهای حافظ.[۹]
- فرهنگ موضوعی قرآن (بههمراه کامران فانی) — اثری مرجع دربارهٔ موضوعات و واژگان قرآن.[۱۰]
- مشارکت در نگارش و تدوین دایرةالمعارف تشیع و آثار پژوهشی دربارهٔ دین، ادیان و علوم انسانی.[۱۱]
- نگارش مقالات علمی در نشریات تخصصی ادبی و دینی.[۱۲]
(اطلاعات نشر، شابک و نوبت چاپ هر اثر در بخش منابع آمده است.)[۱۳]
روش علمی و جایگاه فکری
خرمشاهی در آثار خود بهروش میانرشتهای توجه دارد؛ ترکیبی از زبانشناسی، ادبیات کلاسیک، الهیات، تاریخنگری و تحلیل فرهنگی. نوشتههای او در حافظپژوهی و قرآنپژوهی برای پژوهشگران منابع مرجع محسوب میشود و نقدهای او عمدتاً بر تحلیل زبان، ساختار و بستر تاریخیـاجتماعی متن استوار است.[۱۴]
زندگی شخصی
بنابر گفتوگوهای منتشرشده، او در سال ۱۳۵۲ ازدواج کرده و فرزندانش هاتف (۱۳۵۴)، عارف (۱۳۵۸) و حافظ (۱۳۶۳) هستند. دورهٔ خدمت سربازی او نیز حدود سالهای ۱۳۴۸ تا ۱۳۵۰ ذکر شده است.[۱۵]
اهمیت علمی
اهمیت خرمشاهی در گسترش نگاه ترکیبی به ادبیات و متون دینی است. او با تدوین فرهنگهای موضوعی قرآنی و پژوهشهای حافظشناسانه، نقش مؤثری در مرجعسازی پژوهشهای ادبیـقرآنی داشته است.[۱۶][۱۷] آثار او امروز در اختیار دانشگاهیان، پژوهشگران، طلاب و دانشجویان قرار دارد و در جریان مطالعات معاصر ایران مؤثر مانده است.
منابع
- ↑ پورتال شهرداری قزوین — زندگینامه
- ↑ مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی (CGIE) — پروندهٔ نویسنده
- ↑ ویکیپدیا فارسی — مدخل بهاءالدین خرمشاهی
- ↑ ویکینور — صفحهٔ زندگینامه و آثار
- ↑ مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی (CGIE)
- ↑ ویکینور — صفحهٔ زندگینامه و آثار
- ↑ گیسوم — *ذهن و زبان حافظ* و *حافظنامه*
- ↑ گیسوم — *حافظنامه*
- ↑ گیسوم — *ذهن و زبان حافظ*
- ↑ گیسوم — *فرهنگ موضوعی قرآن*
- ↑ مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی (CGIE)
- ↑ ویکینور — صفحهٔ زندگینامه و آثار
- ↑ گیسوم — فهرستنسخ نشر و مستندات تکمیلی
- ↑ ویکینور — صفحهٔ زندگینامه و آثار
- ↑ ویکینور — صفحهٔ زندگینامه و آثار
- ↑ گیسوم — *فرهنگ موضوعی قرآن*
- ↑ مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی (CGIE)