فهرست حاکمان ایوبی: تفاوت میان نسخه‌ها

از اسلامیکال
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بصریویکی‌متن
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{Infobox former monarchy | royal_title = سلطان | realm = سلطنت ایوبیان | coatofarms = Reconstruction of the Standard of the Sultan Saladin.svg | coatofarmscaption = پرچم و نشان ایوبیان | image = Ayyubid Sultanate 1193 AD.jpg | caption = اوج گسترهٔ قلمروی ایوبیان (پس از نبرد حطین) |image_map_caption...» ایجاد کرد)
 
(+رده:فهرست مسلمانان; +رده:فهرست‌های مرتبط با اسلام using HotCat، اصلاح نویسه‌های عربی، اصلاح فاصلهٔ مجازی، اصلاح ارقام، اصلاح سجاوندی، اصلاح املا، ابرابزار، اصلاح نشانی وب)
 
(۳ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد)
خط ۱۳: خط ۱۳:
| style            =
| style            =
| residence        = [[قاهره]] <small>(۱۱۷۱–۱۱۷۴)</small>{{سخ}}[[دمشق]] <small>(۱۱۷۴–۱۲۱۸)</small>{{سخ}}[[قاهره]] <small>(۱۲۱۸–۱۲۵۰)</small>{{سخ}}[[حلب]] <small>(۱۲۵۰–۱۲۶۰)</small>
| residence        = [[قاهره]] <small>(۱۱۷۱–۱۱۷۴)</small>{{سخ}}[[دمشق]] <small>(۱۱۷۴–۱۲۱۸)</small>{{سخ}}[[قاهره]] <small>(۱۲۱۸–۱۲۵۰)</small>{{سخ}}[[حلب]] <small>(۱۲۵۰–۱۲۶۰)</small>
| appointer        =  
| appointer        =
| began            = ۱۱۷۴ میلادی
| began            = ۱۱۷۴ میلادی
| ended            = ۱۲۶۰ میلادی
| ended            = ۱۲۶۰ میلادی
خط ۲۳: خط ۲۳:
با آغاز درگیری بین [[نورالدین زنگی]] و [[شاور بن مجیر السعدی|شاوَر]] که با صلیبیون همراه شده بود، وی در سال ۱۱۶۶ م [[اسدالدین شیرکوه]] و بردارزاده‌اش صلاح‌الدین را به مصر فرستاد تا علاوه بر شکست نیروهای متحد شاور و صلیبیون حکومت مصر را به‌دست بگیرند. اما پس از پایان یافتن جنگ و صلح بین طرفین، خلیفهٔ فاطمی، [[العاضدلدین الله (خلیفه فاطمی)|العاضِد]]، اسدالدین را به عنوان وزیر خود برگزید ولی پس از یک سال، با مرگ شاور و شیرکوه، صلاح‌الدین وارث مقام عموی خود شد و سرانجام، با مرگ آخرین خلیفهٔ فاطمی، حکومت مصر در سال ۱۱۷۳ م به صلاح‌الدین رسید. با وجود آنکه این تغییر عظیم به سهولت تمام انجام شد، اما بین صلاح‌الدین و فرمانده‌اش؛ یعنی اتابک نورالدین زنگی اختلافاتی به وجود آمد. با مرگ نورالدین، صلاح‌الدین پس از چندی استقلال کامل خود را اعلان نمود و با حمایت خلیفه عباسی خود را سلطان معرفی کرد.<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۱–۷۸}}</ref>
با آغاز درگیری بین [[نورالدین زنگی]] و [[شاور بن مجیر السعدی|شاوَر]] که با صلیبیون همراه شده بود، وی در سال ۱۱۶۶ م [[اسدالدین شیرکوه]] و بردارزاده‌اش صلاح‌الدین را به مصر فرستاد تا علاوه بر شکست نیروهای متحد شاور و صلیبیون حکومت مصر را به‌دست بگیرند. اما پس از پایان یافتن جنگ و صلح بین طرفین، خلیفهٔ فاطمی، [[العاضدلدین الله (خلیفه فاطمی)|العاضِد]]، اسدالدین را به عنوان وزیر خود برگزید ولی پس از یک سال، با مرگ شاور و شیرکوه، صلاح‌الدین وارث مقام عموی خود شد و سرانجام، با مرگ آخرین خلیفهٔ فاطمی، حکومت مصر در سال ۱۱۷۳ م به صلاح‌الدین رسید. با وجود آنکه این تغییر عظیم به سهولت تمام انجام شد، اما بین صلاح‌الدین و فرمانده‌اش؛ یعنی اتابک نورالدین زنگی اختلافاتی به وجود آمد. با مرگ نورالدین، صلاح‌الدین پس از چندی استقلال کامل خود را اعلان نمود و با حمایت خلیفه عباسی خود را سلطان معرفی کرد.<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۱–۷۸}}</ref>


پس از اعلان استقلال، صلاح‌الدین فتوحات خود را در [[شام]]، جزیره، [[حجاز]] و [[یمن]] آغاز نمود و توانست [[دمشق]] را مسخر کند و به عنوان پایتخت خود برگزیند؛ اما علیرغم وجود خاندان زنگی، متصرفاتش را وسعت داد تا آنکه بین سال‌های ۱۱۷۴ تا ۱۱۷۶ میلادی حدود مملکت خود را تا رود فرات گسترش داد و این مناطق را بین فرزندان و برداران به عنوان امارت‌های ایوبی تقسیم کرد. وی پس از تثبیت حاکمیت ایوبیان در شام، خود را آماده نبرد با پادشاهی اورشلیم و صلیبیون کرد که در این زمان بر اراضی مقدس حکم می‌راندند. وی پس از شکست صلیبیون در [[نبرد حطین]]، توانست اکثر مناطق و شهرهای فلسطین همچون [[اورشلیم]]، [[عکا]]، [[یافا]]، [[حیفا]]، [[صیدا]]، [[بیروت]]، [[اشکلون]] و … را که در دستان صلیبیون بودند، بازپس بگیرد. پس از این اتفاق بود که وی و جانشینانش همچون [[العادل یکم|العادل]]، [[الکامل محمد بن عادل|الکامل]]، [[الصالح ایوب]] و [[المعظم توران‌شاه]] درگیر سلسله [[جنگ‌های صلیبی]] (از [[جنگ صلیبی سوم|جنگ سوم]] تا [[جنگ صلیبی هفتم|جنگ هفتم صلیبی]]) از جانب مسیحیان لاتین شدند و توانستند صلیبیون را در بیشتر نبردها شکست و عقب رانند و اکثر مناطق را ــ به جز عکا که پایتخت پادشاهی اورشلیم بود و تا سال ۱۲۹۱ قدرت خود را حفظ کرد ــ برای جهان اسلام نگه دارند. تا آن که با کودتای [[ممالیک بحری|ممالیک]]، آخرین سلطان ایوبی، [[المعظم توران‌شاه]]، به قتل رسید و سلطنت ایوبیان در سال ۱۲۶۰ میلادی از میان رفت. برخی از امارت‌های ایوبی برای مدتی در مقابل ممالیک و مغولان ایستادگی کردند که در نهایت آخرین امارت ایوبی یعنی [[حمات]] به دست ممالیک سقوط کرد تا سلسله ایوبیان به‌طور کامل از بین برود.<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۷۹–۳۸۱}}</ref>
پس از اعلان استقلال، صلاح‌الدین فتوحات خود را در شام، جزیره، حجاز و یمن آغاز نمود و توانست دمشق را مسخر کند و به عنوان پایتخت خود برگزیند؛ اما علیرغم وجود خاندان زنگی، متصرفاتش را وسعت داد تا آنکه بین سال‌های ۱۱۷۴ تا ۱۱۷۶ میلادی حدود مملکت خود را تا رود فرات گسترش داد و این مناطق را بین فرزندان و برداران به عنوان امارت‌های ایوبی تقسیم کرد. وی پس از تثبیت حاکمیت ایوبیان در شام، خود را آماده نبرد با پادشاهی اورشلیم و صلیبیون کرد که در این زمان بر اراضی مقدس حکم می‌راندند. وی پس از شکست صلیبیون در [[نبرد حطین]]، توانست اکثر مناطق و شهرهای فلسطین همچون اورشلیم، عکا، یافا، حیفا، صیدا، بیروت، اشکلون و … را که در دستان صلیبیون بودند، بازپس بگیرد. پس از این اتفاق بود که وی و جانشینانش همچون [[العادل یکم|العادل]]، [[الکامل محمد بن عادل|الکامل]]، [[الصالح ایوب]] و [[المعظم توران‌شاه]] درگیر سلسله [[جنگ‌های صلیبی]] (از [[جنگ صلیبی سوم|جنگ سوم]] تا [[جنگ صلیبی هفتم|جنگ هفتم صلیبی]]) از جانب مسیحیان لاتین شدند و توانستند صلیبیون را در بیشتر نبردها شکست و عقب رانند و اکثر مناطق را ــ به جز عکا که پایتخت پادشاهی اورشلیم بود و تا سال ۱۲۹۱ قدرت خود را حفظ کرد ــ برای [[جهان اسلام]] نگه دارند. تا آن که با کودتای [[ممالیک بحری|ممالیک]]، آخرین سلطان ایوبی، [[المعظم توران‌شاه]]، به قتل رسید و سلطنت ایوبیان در سال ۱۲۶۰ میلادی از میان رفت. برخی از امارت‌های ایوبی برای مدتی در مقابل ممالیک و مغولان ایستادگی کردند که در نهایت آخرین امارت ایوبی یعنی حمات به دست ممالیک سقوط کرد تا سلسله ایوبیان به‌طور کامل از بین برود.<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۷۹–۳۸۱}}</ref>


== فهرست ==
== فهرست ==
خط ۳۲: خط ۳۲:
|- style="background:#FFD700;"
|- style="background:#FFD700;"
! scope="col" style="width:4%;" | ردیف
! scope="col" style="width:4%;" | ردیف
! scope="col" style="width:10%;" | نام {{سخ}}و{{سخ}} عنوان سلطنتی  
! scope="col" style="width:10%;" | نام {{سخ}}و{{سخ}} عنوان سلطنتی
! scope="col" style="width:15%;" | نام کامل {{سخ}} <small>(به عربی)</small>  
! scope="col" style="width:15%;" | نام کامل {{سخ}} <small>(به عربی)</small>
! scope="col" style="width:8%;" class="unsortable" | آغاز حکومت
! scope="col" style="width:8%;" class="unsortable" | آغاز حکومت
! scope="col" style="width:8%;" class="unsortable" | پایان حکومت
! scope="col" style="width:8%;" class="unsortable" | پایان حکومت
خط ۴۵: خط ۴۵:
| ۱۱۶۹
| ۱۱۶۹
| ۱۱۹۳
| ۱۱۹۳
|{{•}} رسیدن به منصب وزارت مصر پس از مرگ [[اسدالدین شیرکوه]]{{efn|با آغاز درگیری بین [[نورالدین زنگی]] و [[شاور بن مجیر السعدی|شاوَر]] که با صلیبیون همراه شده بود، وی در سال ۱۱۶۶ م [[اسدالدین شیرکوه]] و بردارزاده‌اش صلاح‌الدین را به مصر فرستاد تا علاوه بر شکست نیروهای متحد شاور و صلیبیون حکومت مصر را به‌دست بگیرند. اما پس از پایان یافتن جنگ و صلح بین طرفین، خلیفهٔ فاطمی، [[العاضدلدین الله (خلیفه فاطمی)|العاضِد]]، اسدالدین را به عنوان وزیر خود برگزید ولی پس از یک سال، با مرگ شاور و شیرکوه، صلاح‌الدین وارث مقام عموی خود شد}}<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۲۱–۲۳}}</ref> {{سخ}}{{•}} شکست نیروهای صلیبی-بیزانسی در نزدیکی [[دمیاط]]<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۲۷–۲۹}}</ref> {{سخ}}{{•}} تغییر مذهب رسمی مصر از تشیع به [[شافعی|تسنن (شافعی)]]<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۳۴–۳۷}}</ref> {{سخ}}{{•}} برانداختن [[خلافت فاطمیان]] در مصر و خواندن خطبه به نام خلیفه عباسی بغداد در ۱۱۷۱ و آغاز اختلافات وی با نورالدین زنگی<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۳۷–۴۱}}</ref>{{سخ}}{{•}} تصرف [[افریقیه|مغرب‌الادنی]]، [[یمن]] و [[نوبه (منطقه)|نوبه]]<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۴۴–۴۷}}</ref> {{سخ}}{{•}} پس از مرگ [[نورالدین زنگی]]، فتح [[دمشق]] (انتخاب آن به عنوان پایتخت خود)، [[بعلبک]]، [[حمات]]، [[حلب]] و [[موصل]] و سایر مناطق شام و جزیره<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۴۹–۷۸}}</ref> {{سخ}}{{•}} لشکرکشی علیه اسماعیلیان و [[نزاریه|نزاریان شام]]<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۹۱}}</ref> {{سخ}}{{•}} آغاز دور اول روابط با صلیبیون؛ دفع حملات صلیبیون به حلب و حماه و [[نبرد مرج عیون]] و در نهایت بسته شدن قرارداد صلح با [[بالدوین چهارم]]{{efn|ال ۱۱۸۰ م، [[بالدوین چهارم]]، پادشاه اورشلیم، طی پیغامی خواستار صلح با صلاح‌الدین گردید.<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۱۱۹}}</ref> در این هنگام ناوگان مصری موفق شده بود کشتی‌های لنگرانداخته در بندر [[عکا]] را با موفقیت تاراج کند و در نیمهٔ سال مسلمانان توانسته بودند، الجلیل را سخت مورد حمله قرار دهند. صلاح‌الدین با این صلح برای مدت دو سال موافقت کرد؛ و رهسپار تجدید سازمان حکومت شد و بالدوین نیز در پی تشکیل مجدد جبههٔ صلیبی رفت.<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۱۱۸–۱۱۹}}</ref><ref>{{پک|داونپورت|۱۳۹۰|ک=صلاح‌الدین فاتح جنگ‌های صلیبی |ص=۵۳–۵۴}}</ref>}}<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۱۰۷–۱۱۹}}</ref>{{سخ}}{{•}} آغاز دور دوم روابط با صلیبیون؛ پیروزی در [[نبرد حطین]] و [[محاصره اورشلیم (۱۱۸۷)|بازپس‌گیری اورشلیم]] و بخش اعظمی از اراضی مقدس{{efn|صلاح‌الدین در ادامه فتوحات خود، شهرهای [[عکا]]، مجدل، [[یافا]]، [[ناصره]]، [[قیساریه]]، [[حیفا]]، صفوریه، معلبا، شقیف، فوله، [[تبنین]]، [[صیدا]]، [[جبیل (لبنان)|جبیل]]، [[بیروت]]، [[اشکلون]]، [[رمله (شهر)|رمله]]، دامور، [[غزه]]، [[بیت‌لحم]]، بیت جبریل، نطرون را گشود و سرانجام همه این شهرها را به تاج گشودن اورشلیم آراست. وی در ۲۰ سپتامبر ۱۱۸۷، [[محاصره اورشلیم (۱۱۸۷)|اورشلیم]] را محاصره کرد و خواستار تسلیم شهر و نیروهای باقی مانده صلیبی در شهر شد اما مقاومت نیروهای مدافع شهر به رهبری [[بالین ابلین]] سبب شد تا تسخیر شهر به تعویق بیفتد اما با پیشنهاد صلح صلاح‌الدین مبنی بر عدم قتل مسیحیان و اجازه بازگشت آن‌ها به مناطق صلیبی، اورشلیم تسلیم صلاح‌الدین شد تا پس از ۹۰ سال مسلمانان بر اورشلیم مسلط شوند.<ref dir=ltr>{{پک|Baldwin|1969|ک=The first hundred years|ص=۶۱۴}}</ref>}}<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۱۴۴}}</ref><ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۱۱۹–۱۶۰}}</ref> {{سخ}}{{•}} آغاز دور سوم روابط با صلیبیون؛ آغاز [[جنگ صلیبی سوم]] و درگیری با [[ریچارد یکم انگلستان]] در [[نبرد آرسوف|آرسوف]] و [[نبرد یافا (۱۱۹۲)|یافا]] و در نهایت بسته شدن [[معاهده یافا]]<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۱۶۳–۱۹۰}}</ref>
|{{•}} رسیدن به منصب وزارت مصر پس از مرگ [[اسدالدین شیرکوه]]{{efn|با آغاز درگیری بین [[نورالدین زنگی]] و [[شاور بن مجیر السعدی|شاوَر]] که با صلیبیون همراه شده بود، وی در سال ۱۱۶۶ م [[اسدالدین شیرکوه]] و بردارزاده‌اش صلاح‌الدین را به مصر فرستاد تا علاوه بر شکست نیروهای متحد شاور و صلیبیون حکومت مصر را به‌دست بگیرند. اما پس از پایان یافتن جنگ و صلح بین طرفین، خلیفهٔ فاطمی، [[العاضدلدین الله (خلیفه فاطمی)|العاضِد]]، اسدالدین را به عنوان وزیر خود برگزید ولی پس از یک سال، با مرگ شاور و شیرکوه، صلاح‌الدین وارث مقام عموی خود شد}}<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۲۱–۲۳}}</ref> {{سخ}}{{•}} شکست نیروهای صلیبی-بیزانسی در نزدیکی دمیاط<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۲۷–۲۹}}</ref> {{سخ}}{{•}} تغییر مذهب رسمی مصر از تشیع به [[شافعی|تسنن (شافعی)]]<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۳۴–۳۷}}</ref> {{سخ}}{{•}} برانداختن [[خلافت فاطمیان]] در مصر و خواندن خطبه به نام خلیفه عباسی بغداد در ۱۱۷۱ و آغاز اختلافات وی با نورالدین زنگی<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۳۷–۴۱}}</ref>{{سخ}}{{•}} تصرف مغرب‌الادنی، یمن و نوبه<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۴۴–۴۷}}</ref> {{سخ}}{{•}} پس از مرگ [[نورالدین زنگی]]، فتح دمشق (انتخاب آن به عنوان پایتخت خود)، بعلبک، حمات، حلب و موصل و سایر مناطق شام و جزیره<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۴۹–۷۸}}</ref> {{سخ}}{{•}} لشکرکشی علیه اسماعیلیان و [[نزاریه|نزاریان شام]]<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۹۱}}</ref> {{سخ}}{{•}} آغاز دور اول روابط با صلیبیون؛ دفع حملات صلیبیون به حلب و حماه و [[نبرد مرج عیون]] و در نهایت بسته شدن قرارداد صلح با [[بالدوین چهارم]]{{efn|ال ۱۱۸۰ م، [[بالدوین چهارم]]، پادشاه اورشلیم، طی پیغامی خواستار صلح با صلاح‌الدین گردید.<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۱۱۹}}</ref> در این هنگام ناوگان مصری موفق شده بود کشتی‌های لنگرانداخته در بندر [[عکا]] را با موفقیت تاراج کند و در نیمهٔ سال مسلمانان توانسته بودند، الجلیل را سخت مورد حمله قرار دهند. صلاح‌الدین با این صلح برای مدت دو سال موافقت کرد؛ و رهسپار تجدید سازمان حکومت شد و بالدوین نیز در پی تشکیل مجدد جبههٔ صلیبی رفت.<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۱۱۸–۱۱۹}}</ref><ref>{{پک|داونپورت|۱۳۹۰|ک=صلاح‌الدین فاتح جنگ‌های صلیبی |ص=۵۳–۵۴}}</ref>}}<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۱۰۷–۱۱۹}}</ref>{{سخ}}{{•}} آغاز دور دوم روابط با صلیبیون؛ پیروزی در [[نبرد حطین]] و [[محاصره اورشلیم (۱۱۸۷)|بازپس‌گیری اورشلیم]] و بخش اعظمی از اراضی مقدس{{efn|صلاح‌الدین در ادامه فتوحات خود، شهرهای [[عکا]]، مجدل، [[یافا]]، [[ناصره]]، [[قیساریه]]، [[حیفا]]، صفوریه، معلبا، شقیف، فوله، [[تبنین]]، [[صیدا]]، [[جبیل (لبنان)|جبیل]]، [[بیروت]]، [[اشکلون]]، [[رمله (شهر)|رمله]]، دامور، [[غزه]]، [[بیت‌لحم]]، بیت جبریل، نطرون را گشود و سرانجام همه این شهرها را به تاج گشودن اورشلیم آراست. وی در ۲۰ سپتامبر ۱۱۸۷، [[محاصره اورشلیم (۱۱۸۷)|اورشلیم]] را محاصره کرد و خواستار تسلیم شهر و نیروهای باقی مانده صلیبی در شهر شد اما مقاومت نیروهای مدافع شهر به رهبری [[بالین ابلین]] سبب شد تا تسخیر شهر به تعویق بیفتد اما با پیشنهاد صلح صلاح‌الدین مبنی بر عدم قتل مسیحیان و اجازه بازگشت آن‌ها به مناطق صلیبی، اورشلیم تسلیم صلاح‌الدین شد تا پس از ۹۰ سال مسلمانان بر اورشلیم مسلط شوند.<ref dir=ltr>{{پک|Baldwin|1969|ک=The first hundred years|ص=۶۱۴}}</ref>}}<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۱۴۴}}</ref><ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۱۱۹–۱۶۰}}</ref> {{سخ}}{{•}} آغاز دور سوم روابط با صلیبیون؛ آغاز [[جنگ صلیبی سوم]] و درگیری با ریچارد یکم انگلستان در [[نبرد آرسوف|آرسوف]] و [[نبرد یافا (۱۱۹۲)|یافا]] و در نهایت بسته شدن [[معاهده یافا]]<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۱۶۳–۱۹۰}}</ref>
|-
|-
| ۲
| ۲
خط ۷۳: خط ۷۳:
|فوریه ۱۲۰۰
|فوریه ۱۲۰۰
|اوت ۱۲۱۸
|اوت ۱۲۱۸
|{{•}} یکی از فرماندهان صلاح‌الدین در جنگ با زنگیان و صلیبیون در شام و اراضی مقدس {{سخ}}{{•}} پس از جنگ داخلی و [[فضل بن صلاح‌الدین|الافضل]]، انتخاب به عنوان امیر دمشق {{سخ}} پس از دوسال و چیره شدن بر برادرزادگان خود، انتخاب به عنوان سلطان مصر: برقراری مناسبات حسنه و تجاری با دول اروپایی و ترغیب آنها به تجارت با مصر؛ تلاش برای پر کردن خزانه؛ اعمال اصلاحاتی در سیستم مالی و مالیاتی {{سخ}}{{•}} برای جلوگیری از درگیری و جنگ داخلی در میان خاندان ایوبی؛ برقراری ازدواج میان دو شاخه خاندان ایوبی و تقسیم حکومت میان پسران خود{{efn|بزرگ‌ترین آن‌ها [[الکامل محمد بن عادل|الکامل]]، مصر را تحت کنترل گرفت، [[المعظم عیسی|المعظم]]، [[سوریه]] و [[فلسطین]] را تحت ادارهٔ خود درآورد و [[الاشرف موسی، امیر دمشق|الاشرف]]، [[جزیره (میان‌رودان)|بین‌النهرین عُلیا]] را مقر فرمانروایی خود قرار داد}} {{سخ}}{{•}} آغاز درگیری با زنگیان در ماردین {{سخ}}{{•}} آغاز درگیری با سلجوقیان روم{{efn|همزمان با درگیری‌های داخلی پس از مرگ صلاح‌الدین، سلاجقه روم به رهبری [[کیکاووس یکم]] درصدد بودند تا از درگیری‌های ایوبیان در شمال شامات استفاده کنند. سلطان سلجوقی پس از تصرف کیلیکیه و [[ارمنستان سلجوقی|ارمنستان]]، درصدد بود به سمت [[حلب]] حرکت کند و آن را ضمیمه اراضی تحت فرمان خود کند}} {{سخ}}{{•}} برقراری مناسبات حسنه با پادشاهی اورشلیم و تمدید معاهده یافا {{سخ}}{{•}} بستن معاهده سی‌ساله با [[ملکه تامار|ملکه تمار گرجستان]] {{سخ}}{{•}} آغاز [[جنگ صلیبی پنجم]] {{efn|تلاش جدید کشورهای [[مسیحیت|مسیحی]] [[اروپا|اروپایی]] در جهت بازپس‌گیری [[اورشلیم]] و سایر [[سرزمین مقدس|سرزمین‌های مقدس]] از دولت قدرتمند [[ایوبیان]] حاکم بر [[مصر]] و [[شام]] بود. پاپ [[اینوسنت سوم|اینوسِنت سوم]] در ۱۲۱۳ م، به‌قصد جبران [[جنگ صلیبی چهارم]]، خواستار جنگی دیگر گردید. در نتیجه، اقدامات وسیعی برای تدارک این حمله در سرزمین‌های اروپایی انجام گرفت. اما سرانجام صلیبیون پس از تسخیر دمیاط، از ایوبیان شکست خوردند.}}<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۲۹۷–۲۶۳}}</ref>
|{{•}} یکی از فرماندهان صلاح‌الدین در جنگ با زنگیان و صلیبیون در شام و اراضی مقدس {{سخ}}{{•}} پس از جنگ داخلی و [[فضل بن صلاح‌الدین|الافضل]]، انتخاب به عنوان امیر دمشق {{سخ}} پس از دوسال و چیره شدن بر برادرزادگان خود، انتخاب به عنوان سلطان مصر: برقراری مناسبات حسنه و تجاری با دول اروپایی و ترغیب آنها به تجارت با مصر؛ تلاش برای پر کردن خزانه؛ اعمال اصلاحاتی در سیستم مالی و مالیاتی {{سخ}}{{•}} برای جلوگیری از درگیری و جنگ داخلی در میان خاندان ایوبی؛ برقراری ازدواج میان دو شاخه خاندان ایوبی و تقسیم حکومت میان پسران خود{{efn|بزرگ‌ترین آن‌ها [[الکامل محمد بن عادل|الکامل]]، مصر را تحت کنترل گرفت، [[المعظم عیسی|المعظم]]، [[سوریه]] و [[فلسطین]] را تحت ادارهٔ خود درآورد و [[الاشرف موسی، امیر دمشق|الاشرف]]، [[جزیره (میان‌رودان)|بین‌النهرین عُلیا]] را مقر فرمانروایی خود قرار داد}} {{سخ}}{{•}} آغاز درگیری با زنگیان در ماردین {{سخ}}{{•}} آغاز درگیری با سلجوقیان روم{{efn|همزمان با درگیری‌های داخلی پس از مرگ صلاح‌الدین، سلاجقه روم به رهبری [[کیکاووس یکم]] درصدد بودند تا از درگیری‌های ایوبیان در شمال شامات استفاده کنند. سلطان سلجوقی پس از تصرف کیلیکیه و [[ارمنستان سلجوقی|ارمنستان]]، درصدد بود به سمت [[حلب]] حرکت کند و آن را ضمیمه اراضی تحت فرمان خود کند}} {{سخ}}{{•}} برقراری مناسبات حسنه با پادشاهی اورشلیم و تمدید معاهده یافا {{سخ}}{{•}} بستن معاهده سی‌ساله با ملکه تمار گرجستان {{سخ}}{{•}} آغاز [[جنگ صلیبی پنجم]] {{efn|تلاش جدید کشورهای [[مسیحیت|مسیحی]] [[اروپا|اروپایی]] در جهت بازپس‌گیری [[اورشلیم]] و سایر [[سرزمین مقدس|سرزمین‌های مقدس]] از دولت قدرتمند [[ایوبیان]] حاکم بر [[مصر]] و [[شام]] بود. پاپ [[اینوسنت سوم|اینوسِنت سوم]] در ۱۲۱۳ م، به‌قصد جبران [[جنگ صلیبی چهارم]]، خواستار جنگی دیگر گردید. در نتیجه، اقدامات وسیعی برای تدارک این حمله در سرزمین‌های اروپایی انجام گرفت. اما سرانجام صلیبیون پس از تسخیر دمیاط، از ایوبیان شکست خوردند.}}<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۲۹۷–۲۶۳}}</ref>
|-
|-
|۵
|۵
خط ۸۲: خط ۸۲:
|اوت ۱۲۱۸
|اوت ۱۲۱۸
|مارس ۱۲۳۸
|مارس ۱۲۳۸
|{{•}} در دوران صلاح‌الدین، مسئول لشکرکشی به جزیره برای برقراری حاکمیت ایوبیان{{سخ}}{{•}} در زمان حکومت پدرش و با دستور وی، انتخاب به عنوان نایب‌حکومت مصر {{سخ}}{{•}} با مرگ پدر در جریان [[محاصره دمیاط (۱۲۱۸–۱۹)|محاصره دمیاط]] توسط صلیبیون در جریان [[جنگ صلیبی پنجم]]، رسیدن به سلطنت  {{سخ}}{{•}} همکاری با برادران خود و شکست صلیبیون در جریان جنگ پنجم صلیبی {{سخ}}{{•}} آغاز اختلافات وی با برداران بر سر سلطنت و حکمرانی در سرتاسر قلمرو ایوبیان{{efn|پس از پیروزی ایوبیان در جنگ پنجم، اتحادی که میان خاندان ایوبی برای شکست صلیبیون ایجاد شده بود، شکسته شد، این خاندان مجدداً درگیر اختلافات و منازعات داخلی شدند. این منازعات داخلی پس از مرگ [[العادل یکم|سیف‌الدین عادل، برادر صلاح‌الدین]] و اختلاف میان فرزندانش بیشتر شد. در این زمان، المعظم عیسی حاکم دمشق؛ ملک الاشرف حاکم جزیره؛ و الکامل به عنوان پسر بزرگتر عادل، سلطان مصر بود اما دعوی برادران برای رسیدن به سلطنت، سبب اختلاف و درگیری میان برادران شد.}} {{سخ}}{{•}} همکاری با سلاجقه روم برای مقابله با خوارزمشاهیان و پیروزی آنان {{سخ}}{{•}} برقراری مناسبات حسنه با پادشاهان اروپایی از جمله [[امپراتوری مقدس روم]]، [[فریدریش دوم، امپراتور مقدس روم|فریدریش دوم]]{{efn|پس از شکست صلیبیون، اتحاد و هماهنگی میان پسران عادل از بین رفت. [[الکامل محمد بن عادل|الکامل]] و [[المعظم عیسی|المعظم]] با یکدیگر به خصومت برخاستند و [[الاشرف موسی|الاشرف]] نیز بین این دو در نوسان بود. الکامل مطمئن بود که اگر فریدریش با ارتش بزرگ صلیبی به مصر بیاید، بردارش در مقابل او قرار خواهد گرفت. به همین دلیل برای پیشگیری از چنین پیشامدی در سال ۱۲۲۹ نماینده‌ای نزد امپراتور مقدس روم فرستاد. نماینده ایوبی، امیر فخرالدین، با هدایای گرانبها وارد دربار امپراتوری شد. فریدریش که تحت تأثیر امیر قرا گرفته بود بنابراین به سرعت با یکدیگر دوست شدند و حتی فریدریش به مهمانان مسلمان خود رتبه شوالیه‌گری اعطا کرد.<ref>{{پک|مادن|۱۳۸۹|ک=جنگ‌های صلیبی|ص=۲۶۶}}</ref><ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۳۲۱}}</ref>}}{{سخ}}{{•}} آغاز [[جنگ صلیبی ششم]] و توافق وی با فریدریش دوم برای واگذاری اورشلیم ([[معاهده یافا (۱۲۲۹)|معاهده یافا]]){{efn|رچند اصل توافق‌نامه برجای نمانده‌است اما از نوشته‌های متعددی که از آن دوره باقی مانده‌است، می‌توان محتوای آن را حدس زد. طبق این قرارداد، سلطان الکامل حاضر شد در مقابل [[آتش‌بس]] ده ساله میان صلیبیون و مسلمانان، [[اورشلیم]]، [[بیت‌اللحم]] و [[ناصره]] و نیز نوار باریکی از منطقه‌ای را که اماکن مقدس را به ساحل وصل می‌کرد، به فریدریش واگذار کند. فریدریش نیز توافق کرد که از آن پس شهر بدون استحکامات و امکانات دفاعی بماند. ساکنین مسلمان آزاد باشند و در آنجا بمانند و مالک خانه و مایملک خود باشند. در ضمن آن‌ها می‌توانستند نظام قضایی جداگانه و مقامات شهری مخصوص به خود را داشته باشند و حافظ منافع مذهبی خود باشند؛ و همچنین [[مسجد الاقصی]] و [[قبه الصخره|قبه‌الصخره]] نیز در دست مسلمانان باقی بماند. در مقابل فریدریش به عنوان حاکم اورشلیم توافق کرد که در هر جنگی که بین مسلمانان و مسیحیان [[طرابلس]] و [[انطاکیه]] پیش آید، بی‌طرف بماند و سوگند یاد کرد که اگر مسیحیان آتش‌بس را نقض کردند، با مسلمانان متحد شود.<ref dir=ltr>{{پک|Abulafia|1992|ک=Frederick II|ص=182-183}}</ref><ref dir=ltr>{{پک|Runciman|1989|ص=225|ک=A History of the Crusades|زبان=en}}</ref><ref>{{پک|مادن|۱۳۸۹|ک=جنگ‌های صلیبی|ص=۲۷۳–۲۷۴}}</ref><ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۳۲۴}}</ref>}}<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۲۶۳–۳۲۸}}</ref>
|{{•}} در دوران صلاح‌الدین، مسئول لشکرکشی به جزیره برای برقراری حاکمیت ایوبیان{{سخ}}{{•}} در زمان حکومت پدرش و با دستور وی، انتخاب به عنوان نایب‌حکومت مصر {{سخ}}{{•}} با مرگ پدر در جریان [[محاصره دمیاط (۱۲۱۸–۱۹)|محاصره دمیاط]] توسط صلیبیون در جریان [[جنگ صلیبی پنجم]]، رسیدن به سلطنت  {{سخ}}{{•}} همکاری با برادران خود و شکست صلیبیون در جریان جنگ پنجم صلیبی {{سخ}}{{•}} آغاز اختلافات وی با برداران بر سر سلطنت و حکمرانی در سرتاسر قلمرو ایوبیان{{efn|پس از پیروزی ایوبیان در جنگ پنجم، اتحادی که میان خاندان ایوبی برای شکست صلیبیون ایجاد شده بود، شکسته شد، این خاندان مجدداً درگیر اختلافات و منازعات داخلی شدند. این منازعات داخلی پس از مرگ [[العادل یکم|سیف‌الدین عادل، برادر صلاح‌الدین]] و اختلاف میان فرزندانش بیشتر شد. در این زمان، المعظم عیسی حاکم دمشق؛ ملک الاشرف حاکم جزیره؛ و الکامل به عنوان پسر بزرگتر عادل، سلطان مصر بود اما دعوی برادران برای رسیدن به سلطنت، سبب اختلاف و درگیری میان برادران شد.}} {{سخ}}{{•}} همکاری با سلاجقه روم برای مقابله با خوارزمشاهیان و پیروزی آنان {{سخ}}{{•}} برقراری مناسبات حسنه با پادشاهان اروپایی از جمله امپراتوری مقدس روم، فریدریش دوم{{efn|پس از شکست صلیبیون، اتحاد و هماهنگی میان پسران عادل از بین رفت. [[الکامل محمد بن عادل|الکامل]] و [[المعظم عیسی|المعظم]] با یکدیگر به خصومت برخاستند و [[الاشرف موسی|الاشرف]] نیز بین این دو در نوسان بود. الکامل مطمئن بود که اگر فریدریش با ارتش بزرگ صلیبی به مصر بیاید، بردارش در مقابل او قرار خواهد گرفت. به همین دلیل برای پیشگیری از چنین پیشامدی در سال ۱۲۲۹ نماینده‌ای نزد امپراتور مقدس روم فرستاد. نماینده ایوبی، امیر فخرالدین، با هدایای گرانبها وارد دربار امپراتوری شد. فریدریش که تحت تأثیر امیر قرا گرفته بود بنابراین به سرعت با یکدیگر دوست شدند و حتی فریدریش به مهمانان مسلمان خود رتبه شوالیه‌گری اعطا کرد.<ref>{{پک|مادن|۱۳۸۹|ک=جنگ‌های صلیبی|ص=۲۶۶}}</ref><ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۳۲۱}}</ref>}}{{سخ}}{{•}} آغاز [[جنگ صلیبی ششم]] و توافق وی با فریدریش دوم برای واگذاری اورشلیم ([[معاهده یافا (۱۲۲۹)|معاهده یافا]]){{efn|رچند اصل توافق‌نامه برجای نمانده است اما از نوشته‌های متعددی که از آن دوره باقی مانده است، می‌توان محتوای آن را حدس زد. طبق این قرارداد، سلطان الکامل حاضر شد در مقابل [[آتش‌بس]] ده ساله میان صلیبیون و مسلمانان، [[اورشلیم]]، [[بیت‌اللحم]] و [[ناصره]] و نیز نوار باریکی از منطقه‌ای را که اماکن مقدس را به ساحل وصل می‌کرد، به فریدریش واگذار کند. فریدریش نیز توافق کرد که از آن پس شهر بدون استحکامات و امکانات دفاعی بماند. ساکنین مسلمان آزاد باشند و در آنجا بمانند و مالک خانه و مایملک خود باشند. در ضمن آن‌ها می‌توانستند نظام قضایی جداگانه و مقامات شهری مخصوص به خود را داشته باشند و حافظ منافع مذهبی خود باشند؛ و همچنین [[مسجد الاقصی]] و [[قبه الصخره|قبه‌الصخره]] نیز در دست مسلمانان باقی بماند. در مقابل فریدریش به عنوان حاکم اورشلیم توافق کرد که در هر جنگی که بین مسلمانان و مسیحیان [[طرابلس]] و [[انطاکیه]] پیش آید، بی‌طرف بماند و سوگند یاد کرد که اگر مسیحیان آتش‌بس را نقض کردند، با مسلمانان متحد شود.<ref dir=ltr>{{پک|Abulafia|1992|ک=Frederick II|ص=182-183}}</ref><ref dir=ltr>{{پک|Runciman|1989|ص=225|ک=A History of the Crusades|زبان=en}}</ref><ref>{{پک|مادن|۱۳۸۹|ک=جنگ‌های صلیبی|ص=۲۷۳–۲۷۴}}</ref><ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۳۲۴}}</ref>}}<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۲۶۳–۳۲۸}}</ref>
|-
|-
| ۶
| ۶
خط ۹۱: خط ۹۱:
|مارس ۱۲۳۸
|مارس ۱۲۳۸
|۱۲۴۰
|۱۲۴۰
|{{•}} با مرگ الکامل؛ آغاز مجدد اختلافات درونی در خاندان ایوبی بر سر سلطنت {{سخ}}{{•}} تلاش امیران و فرماندهان مصر برای خلع وی به دلیل ضعف وی در حکمرانی {{سخ}}{{•}} با شورش [[ممالیک]]، خلع از سلطنت<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۳۲۹–۳۶۸}}</ref>
|{{•}} با مرگ الکامل؛ آغاز مجدد اختلافات درونی در خاندان ایوبی بر سر سلطنت {{سخ}}{{•}} تلاش امیران و فرماندهان مصر برای خلع وی به دلیل ضعف وی در حکمرانی {{سخ}}{{•}} با شورش ممالیک، خلع از سلطنت<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۳۲۹–۳۶۸}}</ref>
|-
|-
|۷
|۷
خط ۱۰۰: خط ۱۰۰:
|۱۲۴۰
|۱۲۴۰
|نوامبر ۱۲۴۹
|نوامبر ۱۲۴۹
|{{•}} در جریان [[جنگ صلیبی پنجم]]، انتخاب به عنوان گروگان و مبادله وی با [[جان برین]] تا زمان تحویل [[دمیاط]] {{سخ}}{{•}} به دستور پدر، انتخاب به عنوان امیر [[دمشق]]؛ پس از درگیری به [[الصالح اسماعیل، امیر دمشق|الصالح اسماعیل]]، تبعید از دمشق به جزیره اما بازپس‌گیری امارت دمشق پس از چند سال با کمک خوارزمشاهیان {{سخ}}{{•}} با قتل [[العادل دوم|العادل]]، آغازی درگیری وی با خاندان ایوبی بر سر سلطنت؛ دعوت از وی برای گرفتن تاج و تخت سلطنت {{سخ}}{{•}} آغاز دوران قدرت‌گیری ممالیک در دوران وی {{سخ}}{{•}} آغاز دور اول روابط با صلیبیون؛ آغاز [[جنگ صلیبی بارونی]]{{efn| یکی از جنگ‌های موفق از زمان جنگ صلیبی اول است که توسط پاپ [[گریگوری نهم]] اعلام شد. بدین‌ترتیب بارون‌هایی از [[فرانسه]] و [[انگلستان]] عازم اراضی مقدس شدند و موفق شدند [[اورشلیم]]، [[اشکلون]]، [[صیدا]]، [[طبریه]]، جلیل، [[بیت‌لحم]] و ناصره به قلمرو پادشاهی اورشلیم ضمیمه کنند تا قلمرو پادشاهی به حدود سال ۱۱۸۷ خود بازگردد.<ref>{{پک|مادن|۱۳۸۹|ک=جنگ‌های صلیبی|ص=۲۸۱–۲۸۲}}</ref>}}، بازپس‌گیری [[محاصره اورشلیم (۱۲۴۴)|اورشلیم]] به کمک خوارزمشاهیان و پیروزی در [[نبرد لا فوربیه]]{{efn|در ۱۷ اکتبر تا ۱۸ اکتبر ۱۲۴۴ میان ارتش متحد پادشاهی اورشلیم و قلمروهای وابسته و ایوبیان در نزدیکی روستای أربیا یا هربیا در شمال‌شرقی غزه رخ داد که با پیروزی ایوبیان و شکست صلیبیون همراه بود. طبق گفته رنه گروسه، این جنگ با واسطه کثرت نیروها و نتایج مهم آن، به حطین دوم نیز مشهور است.}} {{سخ}}{{•}} آغاز دور دوم روابط با صلیبیون؛ [[جنگ صلیبی هفتم]] و سقوط دمیاط<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۳۳۱–۳۷۱}}</ref>
|{{•}} در جریان [[جنگ صلیبی پنجم]]، انتخاب به عنوان گروگان و مبادله وی با جان برین تا زمان تحویل دمیاط {{سخ}}{{•}} به دستور پدر، انتخاب به عنوان امیر دمشق؛ پس از درگیری به [[الصالح اسماعیل، امیر دمشق|الصالح اسماعیل]]، تبعید از دمشق به جزیره اما بازپس‌گیری امارت دمشق پس از چند سال با کمک خوارزمشاهیان {{سخ}}{{•}} با قتل [[العادل دوم|العادل]]، آغازی درگیری وی با خاندان ایوبی بر سر سلطنت؛ دعوت از وی برای گرفتن تاج و تخت سلطنت {{سخ}}{{•}} آغاز دوران قدرت‌گیری ممالیک در دوران وی {{سخ}}{{•}} آغاز دور اول روابط با صلیبیون؛ آغاز [[جنگ صلیبی بارونی]]{{efn| یکی از جنگ‌های موفق از زمان جنگ صلیبی اول است که توسط پاپ [[گریگوری نهم]] اعلام شد. بدین‌ترتیب بارون‌هایی از [[فرانسه]] و [[انگلستان]] عازم اراضی مقدس شدند و موفق شدند [[اورشلیم]]، [[اشکلون]]، [[صیدا]]، [[طبریه]]، جلیل، [[بیت‌لحم]] و ناصره به قلمرو پادشاهی اورشلیم ضمیمه کنند تا قلمرو پادشاهی به حدود سال ۱۱۸۷ خود بازگردد.<ref>{{پک|مادن|۱۳۸۹|ک=جنگ‌های صلیبی|ص=۲۸۱–۲۸۲}}</ref>}}، بازپس‌گیری [[محاصره اورشلیم (۱۲۴۴)|اورشلیم]] به کمک خوارزمشاهیان و پیروزی در [[نبرد لا فوربیه]]{{efn|در ۱۷ اکتبر تا ۱۸ اکتبر ۱۲۴۴ میان ارتش متحد پادشاهی اورشلیم و قلمروهای وابسته و ایوبیان در نزدیکی روستای أربیا یا هربیا در شمال‌شرقی غزه رخ داد که با پیروزی ایوبیان و شکست صلیبیون همراه بود. طبق گفته رنه گروسه، این جنگ با واسطه کثرت نیروها و نتایج مهم آن، به حطین دوم نیز مشهور است.}} {{سخ}}{{•}} آغاز دور دوم روابط با صلیبیون؛ [[جنگ صلیبی هفتم]] و سقوط دمیاط<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۳۳۱–۳۷۱}}</ref>
|-
|-
|۸
|۸
خط ۱۰۹: خط ۱۰۹:
|نوامبر ۱۲۴۹
|نوامبر ۱۲۴۹
|مه ۱۲۵۰
|مه ۱۲۵۰
|{{•}} در زمان پدرش و عدم اعتماد وی به توران‌شاه، فرستاده شدن به [[حصن کیفا|حصن‌کیفا]] برای دور ماندن از مصر {{سخ}}{{•}} با مرگ الصالح ایوب؛ به درخواست ممالیم، گرفتن فرماندهی نیروهای ایوبی در [[جنگ صلیبی هفتم]] و پیروزی بر صلیبیون به رهبری [[لوئی نهم]] {{سخ}}{{•}} انتخاب ممالیک معظمی به عنوان مقامات سلطنت و انتخاب بردگان سیاه به عنوان نیروهای محافظ {{سخ}}{{•}} کشته شدن با توطئه [[ممالیک]] بحری{{efn|گروهی از امرای بحری، از جمله فارس‌الدین اقطای، [[بیبرس|بیبرس بندقداری]]، [[منصور قلاوون|قلاوون صالحی]] و ایبک ترکمانی این کودتا را رهبری می‌کردند. در بامداد ۲ مه ۱۲۵۰ در حالی که توران‌شاه در حال آماده شدن برای حرکت به سمت دمیاط بود؛ بیبرس به خیمه توران‌شاه هجوم برد و تنها توانست دست وی را قطع کند؛ توران‌شاه در حالی که زخمی بود، از خیمه خود گریخت و به برجی در نزدیکی نیل پناه برد. ممالیک که در حال تعقیب وی بودند، برج را به آتش کشیدند، اما توران‌شاه بازهم از مهلکه گریخت و خود را به نیل پرتاب کرد؛ وی سرانجام توسط شناکنان ممالیک دستگیر شد. در این‌جا بود که وی از ممالیک درخواست ترحم نمود و پیشنهاد کرد که در قبال واگذاری حکومت، وی را به [[جزیره (سرزمین)|جزیره]] تبعید کنند اما ممالیک به درخواست وی اعتنا نکردند و بیبرس با شمشیر خود، توران‌شاه را به قتل رساند تا حکومت ایوبیان مصر به پایان برسد.<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۳۶۵–۳۶۶}}</ref><ref>{{پک|مادن|۱۳۸۹|ک=جنگ‌های صلیبی|ص=۲۹۲–۲۹۳}}</ref>}}<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۳۳۱–۳۸۲}}</ref>
|{{•}} در زمان پدرش و عدم اعتماد وی به توران‌شاه، فرستاده شدن به حصن‌کیفا برای دور ماندن از مصر {{سخ}}{{•}} با مرگ الصالح ایوب؛ به درخواست ممالیم، گرفتن فرماندهی نیروهای ایوبی در [[جنگ صلیبی هفتم]] و پیروزی بر صلیبیون به رهبری لوئی نهم {{سخ}}{{•}} انتخاب ممالیک معظمی به عنوان مقامات سلطنت و انتخاب بردگان سیاه به عنوان نیروهای محافظ {{سخ}}{{•}} کشته شدن با توطئه ممالیک بحری{{efn|گروهی از امرای بحری، از جمله فارس‌الدین اقطای، [[بیبرس|بیبرس بندقداری]]، [[منصور قلاوون|قلاوون صالحی]] و ایبک ترکمانی این کودتا را رهبری می‌کردند. در بامداد ۲ مه ۱۲۵۰ در حالی که توران‌شاه در حال آماده شدن برای حرکت به سمت دمیاط بود؛ بیبرس به خیمه توران‌شاه هجوم برد و تنها توانست دست وی را قطع کند؛ توران‌شاه در حالی که زخمی بود، از خیمه خود گریخت و به برجی در نزدیکی نیل پناه برد. ممالیک که در حال تعقیب وی بودند، برج را به آتش کشیدند، اما توران‌شاه بازهم از مهلکه گریخت و خود را به نیل پرتاب کرد؛ وی سرانجام توسط شناکنان ممالیک دستگیر شد. در این‌جا بود که وی از ممالیک درخواست ترحم نمود و پیشنهاد کرد که در قبال واگذاری حکومت، وی را به [[جزیره (سرزمین)|جزیره]] تبعید کنند اما ممالیک به درخواست وی اعتنا نکردند و بیبرس با شمشیر خود، توران‌شاه را به قتل رساند تا حکومت ایوبیان مصر به پایان برسد.<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۳۶۵–۳۶۶}}</ref><ref>{{پک|مادن|۱۳۸۹|ک=جنگ‌های صلیبی|ص=۲۹۲–۲۹۳}}</ref>}}<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۳۳۱–۳۸۲}}</ref>
|-
|-
|۹
|۹
خط ۱۲۸: خط ۱۲۸:
|- style="background:#FFD700;"
|- style="background:#FFD700;"
! scope="col" style="width:4%;" | ردیف
! scope="col" style="width:4%;" | ردیف
! scope="col" style="width:10%;" | نام {{سخ}}و{{سخ}} عنوان سلطنتی  
! scope="col" style="width:10%;" | نام {{سخ}}و{{سخ}} عنوان سلطنتی
! scope="col" style="width:15%;" | نام کامل {{سخ}} <small>(به عربی)</small>  
! scope="col" style="width:15%;" | نام کامل {{سخ}} <small>(به عربی)</small>
! scope="col" style="width:8%;" class="unsortable" | آغاز حکومت
! scope="col" style="width:8%;" class="unsortable" | آغاز حکومت
! scope="col" style="width:8%;" class="unsortable" | پایان حکومت
! scope="col" style="width:8%;" class="unsortable" | پایان حکومت
خط ۱۳۹: خط ۱۳۹:
ابوالمُظَفَّر و المَلِکُ الناصر
ابوالمُظَفَّر و المَلِکُ الناصر
| ''صلاح‌الدین یوسف بن ایوب بن شاذی بن مروان بن یعقوب دُوِینی تکریتی''
| ''صلاح‌الدین یوسف بن ایوب بن شاذی بن مروان بن یعقوب دُوِینی تکریتی''
| ۱۱۷۴  
| ۱۱۷۴
| ۱۱۹۳
| ۱۱۹۳
| {{وسط‌چین}}''بالاتر گفته شد''{{پایان وسط‌چین}}
| {{وسط‌چین}}''بالاتر گفته شد''{{پایان وسط‌چین}}
خط ۱۵۰: خط ۱۵۰:
|مارس ۱۱۹۳
|مارس ۱۱۹۳
|۱۱۹۶
|۱۱۹۶
|{{•}} شرکت در جنگ علیه صلیبیون و زنگیان در شام و اراضی مقدس به همراه پدرش، صلاح‌الدین ([[نبرد حطین]] و [[جنگ صلیبی سوم]]) {{سخ}}{{•}} پس از مرگ پدر در [[دمشق]]، انتخاب به عنوان امیر دمشق {{سخ}}{{•}} با مرگ پدرش، درگیری با خاندان ایوبی بر سر سلطنت و امارت‌نشین‌ها؛ مخصوصاً با برادرش [[العزیز عثمان|العزیز]] و عمویش [[العادل یکم|العادل]]<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۱۳۴–۲۳۷}}</ref>
|{{•}} شرکت در جنگ علیه صلیبیون و زنگیان در شام و اراضی مقدس به همراه پدرش، صلاح‌الدین ([[نبرد حطین]] و [[جنگ صلیبی سوم]]) {{سخ}}{{•}} پس از مرگ پدر در دمشق، انتخاب به عنوان امیر دمشق {{سخ}}{{•}} با مرگ پدرش، درگیری با خاندان ایوبی بر سر سلطنت و امارت‌نشین‌ها؛ مخصوصاً با برادرش [[العزیز عثمان|العزیز]] و عمویش [[العادل یکم|العادل]]<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۱۳۴–۲۳۷}}</ref>
|-
|-
| ۳
| ۳
خط ۱۷۷: خط ۱۷۷:
|۱۲۲۷
|۱۲۲۷
|۱۲۲۹
|۱۲۲۹
|{{•}} پس از مرگ پدر در دمشق، انتخاب به عنوان امیر دمشق {{سخ}}{{•}} درگیری با خاندان ایوبی بر سر سلطنت و امارت دمشق مخصوصاً با عمویش [[الکامل محمد بن عادل|الکامل]] {{سخ}}{{•}} کمک از [[الاشرف موسی، امیر دمشق|الاشرف موسی]] برای مقابله با الکامل؛ اما شکست از الاشرف موسی و خلع از امارت دمشق و انتصاب به عنوان امیر [[کرک (اردن)|کرک]] {{سخ}}{{•}} با حمله صلیبیون به کاروان‌های مسلمانان در جریان [[جنگ صلیبی بارونی]]؛ حمله وی به اورشلیم و اشغال شهر {{سخ}}{{•}} درگیری با خاندان ایوبی بر سر سلطنت و امارت‌های ایوبی در شام<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۳۰۵–۳۲۶}}</ref>
|{{•}} پس از مرگ پدر در دمشق، انتخاب به عنوان امیر دمشق {{سخ}}{{•}} درگیری با خاندان ایوبی بر سر سلطنت و امارت دمشق مخصوصاً با عمویش [[الکامل محمد بن عادل|الکامل]] {{سخ}}{{•}} کمک از [[الاشرف موسی، امیر دمشق|الاشرف موسی]] برای مقابله با الکامل؛ اما شکست از الاشرف موسی و خلع از امارت دمشق و انتصاب به عنوان امیر کرک {{سخ}}{{•}} با حمله صلیبیون به کاروان‌های مسلمانان در جریان [[جنگ صلیبی بارونی]]؛ حمله وی به اورشلیم و اشغال شهر {{سخ}}{{•}} درگیری با خاندان ایوبی بر سر سلطنت و امارت‌های ایوبی در شام<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۳۰۵–۳۲۶}}</ref>
|-
|-
|۶
|۶
خط ۱۹۵: خط ۱۹۵:
|۱۲۳۷
|۱۲۳۷
|۱۲۴۵
|۱۲۴۵
|{{•}} اولین دورهٔ حکومت: {{سخ}}{{•}} درگیری با خاندان ایوبی بر سر سلطنت و امارت‌های ایوبی در شام؛ درگیری با [[الکامل]] و [[العادل]] {{سخ}}{{•}} شکست از سلاطین مصر و تبعید از دمشق و گرفتن کنرتل [[بعلبک]] و [[بصری (شهر)|بصری]] {{سخ}}{{•}} با حمایت امیران ایوبی [[کرک (اردن)|کرک]]، [[حمص]] و [[حمات]]، بازپس‌گیری دمشق {{سخ}}{{•}} اتحاد به صلیبیون برای مقابله با [[الصالح ایوب]] و بستن معاهده عبور نیروهای صلیبی از شام<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۳۰۷–۳۶۸}}</ref>
|{{•}} اولین دورهٔ حکومت: {{سخ}}{{•}} درگیری با خاندان ایوبی بر سر سلطنت و امارت‌های ایوبی در شام؛ درگیری با [[الکامل]] و [[العادل]] {{سخ}}{{•}} شکست از سلاطین مصر و تبعید از دمشق و گرفتن کنرتل بعلبک و بصری {{سخ}}{{•}} با حمایت امیران ایوبی کرک، حمص و حمات، بازپس‌گیری دمشق {{سخ}}{{•}} اتحاد به صلیبیون برای مقابله با [[الصالح ایوب]] و بستن معاهده عبور نیروهای صلیبی از شام<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۳۰۷–۳۶۸}}</ref>
|-
|-
|۸
|۸
خط ۲۵۸: خط ۲۵۸:
|۱۲۵۰
|۱۲۵۰
|۱۲۶۰
|۱۲۶۰
|{{•}} آخرین امیر ایوبی دمشق و حلب {{سخ}}{{•}} درگیری با ممالیک مصر بر سر شام {{سخ}}{{•}} همکاری با [[لوئی نهم]] در جریان [[جنگ صلیبی هفتم]] {{سخ}}{{•}} حمله مغولان به سوریه و کشتار [[حلب]] به دست مغولان با همکاری صلیبیون<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۳۴۰–۳۸۳}}</ref>
|{{•}} آخرین امیر ایوبی دمشق و حلب {{سخ}}{{•}} درگیری با ممالیک مصر بر سر شام {{سخ}}{{•}} همکاری با لوئی نهم در جریان [[جنگ صلیبی هفتم]] {{سخ}}{{•}} حمله [[مغولان]] به سوریه و کشتار حلب به دست مغولان با همکاری صلیبیون<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۳۴۰–۳۸۳}}</ref>
|}
|}


خط ۲۹۰: خط ۲۹۰:
|مارس ۱۱۹۳
|مارس ۱۱۹۳
|اکتبر ۱۲۱۶
|اکتبر ۱۲۱۶
|{{•}} انتخاب به امیر موصل و حلب از جانب پدرش، صلاح‌الدین{{سخ}}{{•}} درگیری با [[دودمان زنگیان|شورشیان زنگی]] در موصل و سرکوب آنها{{سخ}}{{•}} درگیر اختلافات داخلی بر سر امارت‌های ایوبی در شام؛ همکاری با بردارش [[العزیز عثمان|العزیز]] و عمویش [[العادل یکم|العادل]] برای مقابله با [[الافضل بن صلاح‌الدین|الافضل]] {{سخ}}{{•}} بازپس‌گیری [[بیروت]] و [[لاذقیه]] از آیمری قبرس و شاهزاده‌نشین انطاکیه {{سخ}}{{•}} انتخاب [[بهاءالدین شداد]] به عنوان قاضی حلب و دستگیری و انتقال [[شهاب‌الدین سهروردی]] به حلب و زندانی کردن وی {{سخ}}{{•}} شکست از [[لوون یکم، شاه ارمنستان]] {{سخ}}{{•}} با دستور العادل، ازدواج به [[ضیفه خاتون]] و به پایان رسیدن اختلافات میان دو شاخه خاندان ایوبی<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۱۶۱–۲۵۹}}</ref>
|{{•}} انتخاب به امیر موصل و حلب از جانب پدرش، صلاح‌الدین{{سخ}}{{•}} درگیری با [[دودمان زنگیان|شورشیان زنگی]] در موصل و سرکوب آنها{{سخ}}{{•}} درگیر اختلافات داخلی بر سر امارت‌های ایوبی در شام؛ همکاری با بردارش [[العزیز عثمان|العزیز]] و عمویش [[العادل یکم|العادل]] برای مقابله با [[الافضل بن صلاح‌الدین|الافضل]] {{سخ}}{{•}} بازپس‌گیری بیروت و لاذقیه از آیمری قبرس و شاهزاده‌نشین انطاکیه {{سخ}}{{•}} انتخاب [[بهاءالدین شداد]] به عنوان قاضی حلب و دستگیری و انتقال [[شهاب‌الدین سهروردی]] به حلب و زندانی کردن وی {{سخ}}{{•}} شکست از [[لوون یکم، شاه ارمنستان]] {{سخ}}{{•}} با دستور العادل، ازدواج به [[ضیفه خاتون]] و به پایان رسیدن اختلافات میان دو شاخه خاندان ایوبی<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۱۶۱–۲۵۹}}</ref>
|-
|-
|۳
|۳
خط ۲۹۹: خط ۲۹۹:
|اکتبر ۱۲۱۶
|اکتبر ۱۲۱۶
|نوامبر ۱۲۳۶
|نوامبر ۱۲۳۶
|{{•}} تا هفده سالگی قدرت در دستان مادرش، ضیفه خاتون {{سخ}}{{•}} ازدواج با دختر [[الکامل محمد]]، فاطیما خاتون {{سخ}}{{•}} همکاری با الکامل برای حمله به [[دیاربکر]] و [[آناتولی]] {{سخ}}{{•}} تلاش برای برقراری مناسبات حسنه با هلاکوخان مغول برای مقابله با ممالیک<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۳۵۹–۳۸۲}}</ref>
|{{•}} تا هفده سالگی قدرت در دستان مادرش، ضیفه خاتون {{سخ}}{{•}} ازدواج با دختر [[الکامل محمد]]، فاطیما خاتون {{سخ}}{{•}} همکاری با الکامل برای حمله به دیاربکر و آناتولی {{سخ}}{{•}} تلاش برای برقراری مناسبات حسنه با هلاکوخان مغول برای مقابله با ممالیک<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۳۵۹–۳۸۲}}</ref>
|-
|-
|۴
|۴
خط ۳۱۸: خط ۳۱۸:
|- style="background:#FFD700;"
|- style="background:#FFD700;"
! scope="col" style="width:4%;" | ردیف
! scope="col" style="width:4%;" | ردیف
! scope="col" style="width:10%;" | نام {{سخ}}و{{سخ}} عنوان سلطنتی  
! scope="col" style="width:10%;" | نام {{سخ}}و{{سخ}} عنوان سلطنتی
! scope="col" style="width:15%;" | نام کامل {{سخ}} <small>(به عربی)</small>  
! scope="col" style="width:15%;" | نام کامل {{سخ}} <small>(به عربی)</small>
! scope="col" style="width:8%;" class="unsortable" | آغاز حکومت
! scope="col" style="width:8%;" class="unsortable" | آغاز حکومت
! scope="col" style="width:8%;" class="unsortable" | پایان حکومت
! scope="col" style="width:8%;" class="unsortable" | پایان حکومت
خط ۳۳۱: خط ۳۳۱:
|۱۱۷۸
|۱۱۷۸
|۱۱۷۹
|۱۱۷۹
|{{•}} به دستور [[نورالدین زنگی]]، پیوستن به صلاح‌الدین برا متقاعد کردن وی برای فرمانبرداری {{سخ}}{{•}} پس از سقوط [[خلافت فاطمیان|خلافت فاطمی]]، فتح و تسخیر [[نوبه (منطقه)|نوبه]] و [[یمن]]<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۳۰–۱۱۰}}</ref>
|{{•}} به دستور [[نورالدین زنگی]]، پیوستن به صلاح‌الدین برا متقاعد کردن وی برای فرمانبرداری {{سخ}}{{•}} پس از سقوط [[خلافت فاطمیان|خلافت فاطمی]]، فتح و تسخیر نوبه و یمن<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۳۰–۱۱۰}}</ref>
|-
|-
| ۲
| ۲
خط ۳۴۰: خط ۳۴۰:
|۱۱۷۹
|۱۱۷۹
|۱۱۸۲
|۱۱۸۲
|{{•}} شرکت در جنگ علیه صلیبیون به همراه صلاح‌الدین ایوبی {{سخ}}{{•}} شکست دادن [[بالدوین چهارم]] در نزدیکی قلعه بلفورت<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۶۶–۱۲۵}}</ref>
|{{•}} شرکت در جنگ علیه صلیبیون به همراه صلاح‌الدین ایوبی {{سخ}}{{•}} شکست دادن بالدوین چهارم در نزدیکی قلعه بلفورت<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۶۶–۱۲۵}}</ref>
|-
|-
|۳
|۳
خط ۳۴۹: خط ۳۴۹:
|۱۱۸۲
|۱۱۸۲
|۱۲۳۰
|۱۲۳۰
|{{•}} شرکت در جنگ علیه صلیبیون به همراه صلاح‌الدین {{سخ}}{{•}} درگیری با زنگیان و [[کنت‌نشین تریپولی]] و دفع حملات آنها<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۱۶۱–۲۵۹}}</ref>
|{{•}} شرکت در جنگ علیه صلیبیون به همراه صلاح‌الدین {{سخ}}{{•}} درگیری با زنگیان و کنت‌نشین تریپولی و دفع حملات آنها<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۱۶۱–۲۵۹}}</ref>
|}
|}


خط ۳۵۹: خط ۳۵۹:
|- style="background:#FFD700;"
|- style="background:#FFD700;"
! scope="col" style="width:4%;" | ردیف
! scope="col" style="width:4%;" | ردیف
! scope="col" style="width:10%;" | نام {{سخ}}و{{سخ}} عنوان سلطنتی  
! scope="col" style="width:10%;" | نام {{سخ}}و{{سخ}} عنوان سلطنتی
! scope="col" style="width:15%;" | نام کامل {{سخ}} <small>(به عربی)</small>  
! scope="col" style="width:15%;" | نام کامل {{سخ}} <small>(به عربی)</small>
! scope="col" style="width:8%;" class="unsortable" | آغاز حکومت
! scope="col" style="width:8%;" class="unsortable" | آغاز حکومت
! scope="col" style="width:8%;" class="unsortable" | پایان حکومت
! scope="col" style="width:8%;" class="unsortable" | پایان حکومت
خط ۳۷۲: خط ۳۷۲:
|۱۱۷۹
|۱۱۷۹
|۱۱۹۱
|۱۱۹۱
|{{•}} به دستور [[صلاح‌الدین]]، انتخاب به عنوان امیر [[حمات]] {{سخ}}{{•}} مقابله با زنگیان در شام و دفع حملات آنها {{سخ}}{{•}} به دستور صلاح‌الدین، انتخاب به عنوان نایب حکومت در مصر {{سخ}}{{•}} شرکت در جنگ علیه صلیبیون به همراه صلاح‌الدین<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۸۶}}</ref>
|{{•}} به دستور [[صلاح‌الدین]]، انتخاب به عنوان امیر حمات {{سخ}}{{•}} مقابله با زنگیان در شام و دفع حملات آنها {{سخ}}{{•}} به دستور صلاح‌الدین، انتخاب به عنوان نایب حکومت در مصر {{سخ}}{{•}} شرکت در جنگ علیه صلیبیون به همراه صلاح‌الدین<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۸۶}}</ref>
|-
|-
| ۲
| ۲
خط ۳۸۱: خط ۳۸۱:
|۱۱۹۱
|۱۱۹۱
|۱۲۲۱
|۱۲۲۱
|{{•}} درگیری با خاندان ایوبی بر سر امارات‌های ایوبی در شام {{سخ}}{{•}} انجام عملیات‌های نظامی علیه صلیبیون در [[کنت‌نشین طرابلس]] و [[شوالیه‌های مهمان‌نواز]] در [[دژ شهسواران|کرک]] {{سخ}}{{•}} شرکت در نبردهایی علیه [[پادشاهی گرجستان]] در آناتولی و زنگیان در [[بین‌النهرین|جزیره]]<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۲۱۴–۳۷۶}}</ref>
|{{•}} درگیری با خاندان ایوبی بر سر امارات‌های ایوبی در شام {{سخ}}{{•}} انجام عملیات‌های نظامی علیه صلیبیون در کنت‌نشین طرابلس و شوالیه‌های مهمان‌نواز در کرک {{سخ}}{{•}} شرکت در نبردهایی علیه پادشاهی گرجستان در آناتولی و زنگیان در جزیره<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۲۱۴–۳۷۶}}</ref>
|-
|-
| ۳
| ۳
خط ۴۴۵: خط ۴۴۵:
|- style="background:#FFD700;"
|- style="background:#FFD700;"
! scope="col" style="width:4%;" | ردیف
! scope="col" style="width:4%;" | ردیف
! scope="col" style="width:10%;" | نام {{سخ}}و{{سخ}} عنوان سلطنتی  
! scope="col" style="width:10%;" | نام {{سخ}}و{{سخ}} عنوان سلطنتی
! scope="col" style="width:15%;" | نام کامل {{سخ}} <small>(به عربی)</small>  
! scope="col" style="width:15%;" | نام کامل {{سخ}} <small>(به عربی)</small>
! scope="col" style="width:8%;" class="unsortable" | آغاز حکومت
! scope="col" style="width:8%;" class="unsortable" | آغاز حکومت
! scope="col" style="width:8%;" class="unsortable" | پایان حکومت
! scope="col" style="width:8%;" class="unsortable" | پایان حکومت
خط ۴۶۷: خط ۴۶۷:
| ۱۱۸۶
| ۱۱۸۶
| ۱۲۴۰
| ۱۲۴۰
|{{•}} همکاری با امیران [[حمات]] و [[بعلبک]] برای مقابله با هجوم صلیبیون به شام سوریه {{سخ}}{{•}} شرکت در جنگ علیه صلیبیون و [[شوالیه‌های مهمان‌نواز]] به همراه [[العادل یکم]] {{سخ}}{{•}} شرکت در جنگ علیه [[سلجوقیان روم]] به همراه الکامل {{سخ}}{{•}} درگیری با خاندان ایوبی بر سر امارت‌های ایوبی شام{{سخ}}{{•}} درگیری با امارت حمات و [[المظفر محمود]]<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۲۱۶}}</ref>
|{{•}} همکاری با امیران حمات و بعلبک برای مقابله با هجوم صلیبیون به شام سوریه {{سخ}}{{•}} شرکت در جنگ علیه صلیبیون و شوالیه‌های مهمان‌نواز به همراه [[العادل یکم]] {{سخ}}{{•}} شرکت در جنگ علیه [[سلجوقیان روم]] به همراه الکامل {{سخ}}{{•}} درگیری با خاندان ایوبی بر سر امارت‌های ایوبی شام{{سخ}}{{•}} درگیری با امارت حمات و [[المظفر محمود]]<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۲۱۶}}</ref>
|-
|-
| ۳
| ۳
خط ۴۹۵: خط ۴۹۵:
|- style="background:#FFD700;"
|- style="background:#FFD700;"
! scope="col" style="width:4%;" | ردیف
! scope="col" style="width:4%;" | ردیف
! scope="col" style="width:10%;" | نام {{سخ}}و{{سخ}} عنوان سلطنتی  
! scope="col" style="width:10%;" | نام {{سخ}}و{{سخ}} عنوان سلطنتی
! scope="col" style="width:15%;" | نام کامل {{سخ}} <small>(به عربی)</small>  
! scope="col" style="width:15%;" | نام کامل {{سخ}} <small>(به عربی)</small>
! scope="col" style="width:8%;" class="unsortable" | آغاز حکومت
! scope="col" style="width:8%;" class="unsortable" | آغاز حکومت
! scope="col" style="width:8%;" class="unsortable" | پایان حکومت
! scope="col" style="width:8%;" class="unsortable" | پایان حکومت
خط ۵۰۶: خط ۵۰۶:
ابوالمُظَفَّر و المَلِکُ الناصر
ابوالمُظَفَّر و المَلِکُ الناصر
| ''صلاح‌الدین یوسف بن ایوب بن شاذی بن مروان بن یعقوب دُوِینی تکریتی''
| ''صلاح‌الدین یوسف بن ایوب بن شاذی بن مروان بن یعقوب دُوِینی تکریتی''
| ۱۱۸۵  
| ۱۱۸۵
| ۱۱۹۳
| ۱۱۹۳
| {{وسط‌چین}}''بالاتر گفته شد''{{پایان وسط‌چین}}
| {{وسط‌چین}}''بالاتر گفته شد''{{پایان وسط‌چین}}
خط ۵۲۶: خط ۵۲۶:
|۱۲۰۰
|۱۲۰۰
|۱۲۱۰
|۱۲۱۰
|{{•}} شرکت در جنگ علیه زنگیان به همراه [[الاشرف موسی]] و شکست آنان {{سخ}}{{•}} لشکرکشی به [[ارمنستان]] و فتح مناطقی همچون اخلاط، ملازگرد، ارچیش و وان {{سخ}}{{•}} سرکوب شورش‌های [[اخلاط]]، [[ارچیش]] و وان {{سخ}}{{•}} همکاری با امیران حمات، حمص و بعلبک برای مقابله با هجوم [[پادشاهی گرجستان]]<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۳۱۱–۳۳۱}}</ref>
|{{•}} شرکت در جنگ علیه زنگیان به همراه [[الاشرف موسی]] و شکست آنان {{سخ}}{{•}} لشکرکشی به [[ارمنستان]] و فتح مناطقی همچون اخلاط، ملازگرد، ارچیش و وان {{سخ}}{{•}} سرکوب شورش‌های اخلاط، ارچیش و وان {{سخ}}{{•}} همکاری با امیران حمات، حمص و بعلبک برای مقابله با هجوم پادشاهی گرجستان<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۳۱۱–۳۳۱}}</ref>
|-
|-
|۴
|۴
خط ۵۴۴: خط ۵۴۴:
| ۱۲۲۰
| ۱۲۲۰
|۱۲۴۷
|۱۲۴۷
|{{•}} شورش علیه الاشرف در زمان [[جنگ صلیبی پنجم]] و شکست وی {{سخ}}{{•}} لشکرشی به [[آناتولی]]: شکست [[خوارزمشاهیان]] در [[نبرد یاسی‌چمن]] و فتح [[دیاربکر]] و [[حصن کیفا]]<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۳۴۱}}</ref>
|{{•}} شورش علیه الاشرف در زمان [[جنگ صلیبی پنجم]] و شکست وی {{سخ}}{{•}} لشکرشی به آناتولی: شکست [[خوارزمشاهیان]] در [[نبرد یاسی‌چمن]] و فتح دیاربکر و حصن کیفا<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۳۴۱}}</ref>
|-
|-
|۶
|۶
خط ۵۵۳: خط ۵۵۳:
| ۱۲۴۷
| ۱۲۴۷
| ۱۲۶۰
| ۱۲۶۰
|{{•}} مذاکره با مغولان و سفر به [[قره‌قروم]]: توافق با مغولان برای عدم حمله به جزیره {{سخ}}{{•}} حمله مغولان به جزیره: نابودی امارت ایوبی جزیره<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۳۷۱}}</ref>
|{{•}} مذاکره با مغولان و سفر به قره‌قروم: توافق با مغولان برای عدم حمله به جزیره {{سخ}}{{•}} حمله مغولان به جزیره: نابودی امارت ایوبی جزیره<ref>{{پک|طقوش|۱۳۸۰|ک=دولت ایوبیان|ص=۳۷۱}}</ref>
|}
|}


خط ۵۶۳: خط ۵۶۳:
|- style="background:#FFD700;"
|- style="background:#FFD700;"
! scope="col" style="width:4%;" | ردیف
! scope="col" style="width:4%;" | ردیف
! scope="col" style="width:10%;" | نام {{سخ}}و{{سخ}} عنوان سلطنتی  
! scope="col" style="width:10%;" | نام {{سخ}}و{{سخ}} عنوان سلطنتی
! scope="col" style="width:15%;" | نام کامل {{سخ}} <small>(به عربی)</small>  
! scope="col" style="width:15%;" | نام کامل {{سخ}} <small>(به عربی)</small>
! scope="col" style="width:8%;" class="unsortable" | آغاز حکومت
! scope="col" style="width:8%;" class="unsortable" | آغاز حکومت
! scope="col" style="width:8%;" class="unsortable" | پایان حکومت
! scope="col" style="width:8%;" class="unsortable" | پایان حکومت
خط ۶۲۷: خط ۶۲۷:
{{شجره‌نامه ایوبیان}}
{{شجره‌نامه ایوبیان}}


== یادداشت‌ها ==
== پانویس ==
=== یادداشت‌ها ===
{{کوچک}}
{{کوچک}}
{{notelist|1}}
{{notelist|1}}
{{پایان کوچک}}
{{پایان کوچک}}


== پانویس ==
=== ارجاعات ===
{{پانویس|۳|ریز=بله}}
{{پانویس|۳|اندازه=ریز}}


== منابع ==
=== منابع ===
=== منابع فارسی ===
{{آغاز پانویس|35em}}
'''منابع فارسی'''
* {{یادکرد کتاب |نام خانوادگی= داونپورت|نام=جان |کتاب=صلاح‌الدین فاتح جنگ‌های صلیبی| ناشر=جویا |سال=۱۳۹۰ |مکان=تهران |شابک=}}
* {{یادکرد کتاب |نام خانوادگی= داونپورت|نام=جان |کتاب=صلاح‌الدین فاتح جنگ‌های صلیبی| ناشر=جویا |سال=۱۳۹۰ |مکان=تهران |شابک=}}
* {{یادکرد کتاب |نام خانوادگی= طقوش|نام=محمد سهیل |پیوند نویسنده=محمدسهیل طقوش|کتاب=دولت ایوبیان | ناشر=پژوهشگاه حوزه و دانشگاه |سال=۱۳۸۰ |مکان=قم |شابک=۹۷۸-۹۶۴-۹۳۹-۰۶۱-۱}}
* {{یادکرد کتاب |نام خانوادگی= طقوش|نام=محمد سهیل |پیوند نویسنده=محمدسهیل طقوش|کتاب=دولت ایوبیان | ناشر=پژوهشگاه حوزه و دانشگاه |سال=۱۳۸۰ |مکان=قم |شابک=۹۷۸-۹۶۴-۹۳۹-۰۶۱-۱}}
* {{یادکرد کتاب |نام خانوادگی= مادن|نام=توماس |پیوند نویسنده=توماس مادن|کتاب=جنگ‌های صلیبی| ناشر=جویا |سال=۱۳۸۹ |مکان=تهران |شابک=}}
* {{یادکرد کتاب |نام خانوادگی= مادن|نام=توماس |پیوند نویسنده=توماس مادن|کتاب=جنگ‌های صلیبی| ناشر=جویا |سال=۱۳۸۹ |مکان=تهران |شابک=}}


=== منابع لاتین ===
'''منابع انگلیسی'''
{{چپ‌چین}}
{{چپ‌چین}}
* {{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=Abulafia |نام=David |کتاب=Frederick II: A Medieval Emperor| ناشر= Oxford Paperbacks|سال=1992 |مکان= |شابک=9780195080407| زبان = en}}
* {{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=Abulafia |نام=David |کتاب=Frederick II: A Medieval Emperor| ناشر= Oxford Paperbacks|سال=1992 |مکان= |شابک=9780195080407| زبان = en}}
خط ۶۴۷: خط ۶۴۹:
* {{یادکرد کتاب|عنوان=A History of the Crusades: The Kingdom of Jerusalem and the Frankish East, 1100–1187|نام خانوادگی=Runciman|نام=Steven|پیوند نویسنده= استیو رانیسمان|ناشر=Cambridge University Press|سال=1989|شابک=|جلد=۲|مکان=|زبان=en}}
* {{یادکرد کتاب|عنوان=A History of the Crusades: The Kingdom of Jerusalem and the Frankish East, 1100–1187|نام خانوادگی=Runciman|نام=Steven|پیوند نویسنده= استیو رانیسمان|ناشر=Cambridge University Press|سال=1989|شابک=|جلد=۲|مکان=|زبان=en}}
{{پایان چپ‌چین}}
{{پایان چپ‌چین}}
{{پایان پانویس}}
{{خاندان ایوبی}}
{{خاندان ایوبی}}
{{portal bar|تاریخ|اسلام|جنگ‌های صلیبی}}
{{portal bar|تاریخ|اسلام|جنگ‌های صلیبی}}
 
{{درجه‌بندی|نیازمند پیوند=خیر|نیازمند رده=خیر|نیازمند جعبه اطلاعات=خیر|نیازمند تصویر=خیر|نیازمند استانداردسازی=خیر|نیازمند ویراستاری=خیر|مقابله نشده با دانشنامه‌ها=خیر|تاریخ خوبیدگی=|تاریخ برگزیدگی=|توضیحات=}}
[[رده:ایوبیان]]
[[رده:ایوبیان]]
[[رده:فهرست مسلمانان]]
[[رده:فهرست‌های شاهان]]
[[رده:فهرست‌های شاهان]]
[[رده:فهرست‌های مرتبط با اسلام]]

نسخهٔ کنونی تا ‏۲۵ آوریل ۲۰۲۳، ساعت ۱۵:۳۶

سلطان سلطنت ایوبیان
پرچم و نشان ایوبیان
اوج گسترهٔ قلمروی ایوبیان (پس از نبرد حطین)
جزئیات
نخستین فرمانرواصلاح‌الدین ایوبی
واپسین فرمانرواالمعظم توران‌شاه
آغاز فرمانروایی۱۱۷۴ میلادی
پایان فرمانروایی۱۲۶۰ میلادی
سکونتگاه رسمیقاهره (۱۱۷۱–۱۱۷۴)
دمشق (۱۱۷۴–۱۲۱۸)
قاهره (۱۲۱۸–۱۲۵۰)
حلب (۱۲۵۰–۱۲۶۰)

این فهرست امیران و سلاطین ایوبی از سال ۱۱۷۴ تا ۱۳۴۱ میلادی است. در سراسر ۹۰ سال سلطنت ایوبیان، ۹ سلطان در مصر و شام حکومت می‌کردند. سلسله ایوبیان حکومتی بود که از سال ۱۱۷۴ تا ۱۲۶۰ میلادی به مدت تقریباً ۹۰ سال بر مناطقی از مصر، شام، جزیره و اراضی مقدس حکمرانی می‌کرد. بنیانگذار این سلسله، صلاح‌الدین ایوبی بود که توانست پس از برانداختن خلافت فاطمی در مصر و در ادامه با فتح دمشق، پایتخت زنگیان، حکومت ایوبیان تأسیس کرده و کنترل منطقه را در دست بگیرد. پادشاهان این سلسله خود را سلطان می‌نامیدند و پایتختشان دمشق[الف] و قاهره بود. صلاح‌الدین پس از تشکیل حکومت، امیرانی از خویشاوندان خود در مناطق تحت سلطهٔ خود مانند حلب، مصر، حجاز و یمن منصوب کرد که این روند در طی دوران پس از وی نیز ادامه یافت. طولانی‌ترین دوران حکومت از این سلسله را امیرنشین حمات داشت که تا سال ۱۳۴۱ میلادی به حیات خود تحت قدرت ممالیک ادامه داده بود.[۱]

با آغاز درگیری بین نورالدین زنگی و شاوَر که با صلیبیون همراه شده بود، وی در سال ۱۱۶۶ م اسدالدین شیرکوه و بردارزاده‌اش صلاح‌الدین را به مصر فرستاد تا علاوه بر شکست نیروهای متحد شاور و صلیبیون حکومت مصر را به‌دست بگیرند. اما پس از پایان یافتن جنگ و صلح بین طرفین، خلیفهٔ فاطمی، العاضِد، اسدالدین را به عنوان وزیر خود برگزید ولی پس از یک سال، با مرگ شاور و شیرکوه، صلاح‌الدین وارث مقام عموی خود شد و سرانجام، با مرگ آخرین خلیفهٔ فاطمی، حکومت مصر در سال ۱۱۷۳ م به صلاح‌الدین رسید. با وجود آنکه این تغییر عظیم به سهولت تمام انجام شد، اما بین صلاح‌الدین و فرمانده‌اش؛ یعنی اتابک نورالدین زنگی اختلافاتی به وجود آمد. با مرگ نورالدین، صلاح‌الدین پس از چندی استقلال کامل خود را اعلان نمود و با حمایت خلیفه عباسی خود را سلطان معرفی کرد.[۲]

پس از اعلان استقلال، صلاح‌الدین فتوحات خود را در شام، جزیره، حجاز و یمن آغاز نمود و توانست دمشق را مسخر کند و به عنوان پایتخت خود برگزیند؛ اما علیرغم وجود خاندان زنگی، متصرفاتش را وسعت داد تا آنکه بین سال‌های ۱۱۷۴ تا ۱۱۷۶ میلادی حدود مملکت خود را تا رود فرات گسترش داد و این مناطق را بین فرزندان و برداران به عنوان امارت‌های ایوبی تقسیم کرد. وی پس از تثبیت حاکمیت ایوبیان در شام، خود را آماده نبرد با پادشاهی اورشلیم و صلیبیون کرد که در این زمان بر اراضی مقدس حکم می‌راندند. وی پس از شکست صلیبیون در نبرد حطین، توانست اکثر مناطق و شهرهای فلسطین همچون اورشلیم، عکا، یافا، حیفا، صیدا، بیروت، اشکلون و … را که در دستان صلیبیون بودند، بازپس بگیرد. پس از این اتفاق بود که وی و جانشینانش همچون العادل، الکامل، الصالح ایوب و المعظم توران‌شاه درگیر سلسله جنگ‌های صلیبی (از جنگ سوم تا جنگ هفتم صلیبی) از جانب مسیحیان لاتین شدند و توانستند صلیبیون را در بیشتر نبردها شکست و عقب رانند و اکثر مناطق را ــ به جز عکا که پایتخت پادشاهی اورشلیم بود و تا سال ۱۲۹۱ قدرت خود را حفظ کرد ــ برای جهان اسلام نگه دارند. تا آن که با کودتای ممالیک، آخرین سلطان ایوبی، المعظم توران‌شاه، به قتل رسید و سلطنت ایوبیان در سال ۱۲۶۰ میلادی از میان رفت. برخی از امارت‌های ایوبی برای مدتی در مقابل ممالیک و مغولان ایستادگی کردند که در نهایت آخرین امارت ایوبی یعنی حمات به دست ممالیک سقوط کرد تا سلسله ایوبیان به‌طور کامل از بین برود.[۳]

فهرست

سلاطین ایوبی مصر
(‎۱۱۶۹–۱۲۵۴)
ردیف نام
و
عنوان سلطنتی 		نام کامل
(به عربی) 		آغاز حکومت پایان حکومت توضیحات
۱ صَلاح‌الدین[ب]

ابوالمُظَفَّر و المَلِکُ الناصر[پ]

صلاح‌الدین یوسف بن ایوب بن شاذی بن مروان بن یعقوب دُوِینی تکریتی ۱۱۶۹ ۱۱۹۳ • رسیدن به منصب وزارت مصر پس از مرگ اسدالدین شیرکوه[ت][۴]
• شکست نیروهای صلیبی-بیزانسی در نزدیکی دمیاط[۵]
• تغییر مذهب رسمی مصر از تشیع به تسنن (شافعی)[۶]
• برانداختن خلافت فاطمیان در مصر و خواندن خطبه به نام خلیفه عباسی بغداد در ۱۱۷۱ و آغاز اختلافات وی با نورالدین زنگی[۷]
• تصرف مغرب‌الادنی، یمن و نوبه[۸]
• پس از مرگ نورالدین زنگی، فتح دمشق (انتخاب آن به عنوان پایتخت خود)، بعلبک، حمات، حلب و موصل و سایر مناطق شام و جزیره[۹]
• لشکرکشی علیه اسماعیلیان و نزاریان شام[۱۰]
• آغاز دور اول روابط با صلیبیون؛ دفع حملات صلیبیون به حلب و حماه و نبرد مرج عیون و در نهایت بسته شدن قرارداد صلح با بالدوین چهارم[ث][۱۴]
• آغاز دور دوم روابط با صلیبیون؛ پیروزی در نبرد حطین و بازپس‌گیری اورشلیم و بخش اعظمی از اراضی مقدس[ج][۱۶][۱۷]
• آغاز دور سوم روابط با صلیبیون؛ آغاز جنگ صلیبی سوم و درگیری با ریچارد یکم انگلستان در آرسوف و یافا و در نهایت بسته شدن معاهده یافا[۱۸]
۲ العَزیز عُثْمان

المَلِک العَزیز

عثمان بن صلاح‌الدین بن یوسف بن ایوب ۴ مارس ۱۱۹۳ ۲۹ نوامبر ۱۱۹۸ • با توصیه صلاح‌الدین، انتخاب به عنوان امیر مصر[۱۹]
• درگیر جنگ‌های داخلی با برادران و عموی خود[۲۰]
• درصدد تخریب اهرام مصر[۲۱]
۳ ناصِرالدین مُحَمَد

المَلِک المَنْصور -

المنصور ناصر الدین محمد بن العزیز‎ نوامبر ۱۱۹۸ فوریه ۱۲۰۰ • پس از مرگ عثمان العزیز، رسیدن به حکومت مصر در ۱۰ سالگی[۲۲]
• پس از یک سال حکومت، خلع از مقام خود و تبعید به حلب[۲۳]
۴ العادِل

المَلِک العادِل

سیف‌الدین ابوبکر احمد بن نجم‌الدین ایوب فوریه ۱۲۰۰ اوت ۱۲۱۸ • یکی از فرماندهان صلاح‌الدین در جنگ با زنگیان و صلیبیون در شام و اراضی مقدس
• پس از جنگ داخلی و الافضل، انتخاب به عنوان امیر دمشق
پس از دوسال و چیره شدن بر برادرزادگان خود، انتخاب به عنوان سلطان مصر: برقراری مناسبات حسنه و تجاری با دول اروپایی و ترغیب آنها به تجارت با مصر؛ تلاش برای پر کردن خزانه؛ اعمال اصلاحاتی در سیستم مالی و مالیاتی
• برای جلوگیری از درگیری و جنگ داخلی در میان خاندان ایوبی؛ برقراری ازدواج میان دو شاخه خاندان ایوبی و تقسیم حکومت میان پسران خود[چ]
• آغاز درگیری با زنگیان در ماردین
• آغاز درگیری با سلجوقیان روم[ح]
• برقراری مناسبات حسنه با پادشاهی اورشلیم و تمدید معاهده یافا
• بستن معاهده سی‌ساله با ملکه تمار گرجستان
• آغاز جنگ صلیبی پنجم [خ][۲۴]
۵ الکامِل مُحَمَد

المَلِک الکامِل و أبومَعالی

ناصرالدین محمد بن العادل سیف‌الدین أحمد اوت ۱۲۱۸ مارس ۱۲۳۸ • در دوران صلاح‌الدین، مسئول لشکرکشی به جزیره برای برقراری حاکمیت ایوبیان
• در زمان حکومت پدرش و با دستور وی، انتخاب به عنوان نایب‌حکومت مصر
• با مرگ پدر در جریان محاصره دمیاط توسط صلیبیون در جریان جنگ صلیبی پنجم، رسیدن به سلطنت
• همکاری با برادران خود و شکست صلیبیون در جریان جنگ پنجم صلیبی
• آغاز اختلافات وی با برداران بر سر سلطنت و حکمرانی در سرتاسر قلمرو ایوبیان[د]
• همکاری با سلاجقه روم برای مقابله با خوارزمشاهیان و پیروزی آنان
• برقراری مناسبات حسنه با پادشاهان اروپایی از جمله امپراتوری مقدس روم، فریدریش دوم[ذ]
• آغاز جنگ صلیبی ششم و توافق وی با فریدریش دوم برای واگذاری اورشلیم (معاهده یافا)[ر][۳۱]
۶ العادِل

المَلِک العادل

سیف‌الدین أبو بکر بن الکامل مارس ۱۲۳۸ ۱۲۴۰ • با مرگ الکامل؛ آغاز مجدد اختلافات درونی در خاندان ایوبی بر سر سلطنت
• تلاش امیران و فرماندهان مصر برای خلع وی به دلیل ضعف وی در حکمرانی
• با شورش ممالیک، خلع از سلطنت[۳۲]
۷ الصالِح أیوب

المَلِک الصالِح و أبوالفَتْح

نجم‌الدین أیوب بن الملک الکامل محمد بن العادل أبی بکر بن أیوب ۱۲۴۰ نوامبر ۱۲۴۹ • در جریان جنگ صلیبی پنجم، انتخاب به عنوان گروگان و مبادله وی با جان برین تا زمان تحویل دمیاط
• به دستور پدر، انتخاب به عنوان امیر دمشق؛ پس از درگیری به الصالح اسماعیل، تبعید از دمشق به جزیره اما بازپس‌گیری امارت دمشق پس از چند سال با کمک خوارزمشاهیان
• با قتل العادل، آغازی درگیری وی با خاندان ایوبی بر سر سلطنت؛ دعوت از وی برای گرفتن تاج و تخت سلطنت
• آغاز دوران قدرت‌گیری ممالیک در دوران وی
• آغاز دور اول روابط با صلیبیون؛ آغاز جنگ صلیبی بارونی[ز]، بازپس‌گیری اورشلیم به کمک خوارزمشاهیان و پیروزی در نبرد لا فوربیه[ژ]
• آغاز دور دوم روابط با صلیبیون؛ جنگ صلیبی هفتم و سقوط دمیاط[۳۴]
۸ المُعَظَم توران‌شاه

المَلِک المُعَظَم

توران شاه بن الملک الصالح نجم الدین أیوب نوامبر ۱۲۴۹ مه ۱۲۵۰ • در زمان پدرش و عدم اعتماد وی به توران‌شاه، فرستاده شدن به حصن‌کیفا برای دور ماندن از مصر
• با مرگ الصالح ایوب؛ به درخواست ممالیم، گرفتن فرماندهی نیروهای ایوبی در جنگ صلیبی هفتم و پیروزی بر صلیبیون به رهبری لوئی نهم
• انتخاب ممالیک معظمی به عنوان مقامات سلطنت و انتخاب بردگان سیاه به عنوان نیروهای محافظ
• کشته شدن با توطئه ممالیک بحری[س][۳۷]
۹ الأشْرَف موسی[ش]

المَلِک الأشْرَف

مظفر الدین موسی بن یوسف بن یوسف بن محمد بن محمد الأیوبی ۱۲۵۰ ۱۲۵۴ • آخرین سلطان ایوبی در مصر به همراه مادرش شجرالدر (قدرت عملاً در دستان ممالیک و شخص عزالدین آیبک)[۳۸]

سلاطین و امیران دمشق

سلاطین/امیر ایوبی دمشق
(‎۱۱۷۴–۱۲۶۰)
ردیف نام
و
عنوان سلطنتی 		نام کامل
(به عربی) 		آغاز حکومت پایان حکومت توضیحات
۱ صَلاح‌الدین

ابوالمُظَفَّر و المَلِکُ الناصر

صلاح‌الدین یوسف بن ایوب بن شاذی بن مروان بن یعقوب دُوِینی تکریتی ۱۱۷۴ ۱۱۹۳
بالاتر گفته شد
۲ الأفْضَل

المَلِک الأفْضَل

الأفضل ابن السلطان صلاح الدین یوسف بن أیوب مارس ۱۱۹۳ ۱۱۹۶ • شرکت در جنگ علیه صلیبیون و زنگیان در شام و اراضی مقدس به همراه پدرش، صلاح‌الدین (نبرد حطین و جنگ صلیبی سوم)
• پس از مرگ پدر در دمشق، انتخاب به عنوان امیر دمشق
• با مرگ پدرش، درگیری با خاندان ایوبی بر سر سلطنت و امارت‌نشین‌ها؛ مخصوصاً با برادرش العزیز و عمویش العادل[۳۹]
۳ العادِل

المَلِک العادِل

سیف‌الدین ابوبکر احمد بن نجم‌الدین ایوب ۱۱۹۶ اوت ۱۲۱۸
بالاتر گفته شد
۴ المُعَظَم عیسی

المَلِک المُعَظَم

شرف‌الدین المعظم عیسی بن سیف‌الدین ابوبکر احمد بن نجم‌الدین ایوب ۱۲۱۸ ۱۲۲۷ • پس از مرگ پدر در دمشق، انتخاب به عنوان امیر دمشق
• درگیری با خاندان ایوبی بر سر سلطنت؛ آغاز اختلافات وی با بردارش الکامل
• با آغاز جنگ صلیبی پنجم، اتحاد با برادرانش علیه صلیبیون
• با پایان یافتن جنگ پنجم صلیبی؛ آغاز مجدد اختلافات وی با برادرش الکامل
• تلاش برقراری مناسبات حسنه با پادشاهان اروپایی برای مقابله با الکامل[۴۰]
۵ الناصِر داوود

المَلِک الناصِر

الناصر داوود بن شرف‌الدین المعظم عیسی ۱۲۲۷ ۱۲۲۹ • پس از مرگ پدر در دمشق، انتخاب به عنوان امیر دمشق
• درگیری با خاندان ایوبی بر سر سلطنت و امارت دمشق مخصوصاً با عمویش الکامل
• کمک از الاشرف موسی برای مقابله با الکامل؛ اما شکست از الاشرف موسی و خلع از امارت دمشق و انتصاب به عنوان امیر کرک
• با حمله صلیبیون به کاروان‌های مسلمانان در جریان جنگ صلیبی بارونی؛ حمله وی به اورشلیم و اشغال شهر
• درگیری با خاندان ایوبی بر سر سلطنت و امارت‌های ایوبی در شام[۴۱]
۶ الأشْرَف موسی

المَلِک الاشْرَف

الملک الاشرف ابوأالفتح مظفرالدین موسی ۱۲۲۹ ۱۲۳۷ • انتخاب به عنوان امیر جزیره در زمان پدرش العادل
• گرفتن امارت دمشق از الناصر داوود و تبعید وی به کرک
• اتحاد با برادران و سلاجقه روم برای مقابله با خوارزمشاهیان
• درگیری با خاندان ایوبی بر سر سلطنت و امارت‌های ایوبی در شام[۴۲]
۷ الصالِح اِسْماعیل

المَلِک الصالِح

عمادالدین اسماعیل بن سیف‌الدین احمد ۱۲۳۷ ۱۲۴۵ • اولین دورهٔ حکومت:
• درگیری با خاندان ایوبی بر سر سلطنت و امارت‌های ایوبی در شام؛ درگیری با الکامل و العادل
• شکست از سلاطین مصر و تبعید از دمشق و گرفتن کنرتل بعلبک و بصری
• با حمایت امیران ایوبی کرک، حمص و حمات، بازپس‌گیری دمشق
• اتحاد به صلیبیون برای مقابله با الصالح ایوب و بستن معاهده عبور نیروهای صلیبی از شام[۴۳]
۸ الکامِل مُحَمَد

المَلِک الکامِل و أبومَعالی

ناصرالدین محمد بن العادل سیف‌الدین أحمد ۱۲۳۸ ۱۲۳۸
بالاتر گفته شد
۹ العادِل

المَلِک العادل

سیف‌الدین أبو بکر بن الکامل مارس ۱۲۳۸ ۱۲۳۹
بالاتر گفته شد
۱۰ الصالِح أیوب

المَلِک الصالِح و أبوالفَتْح

نجم‌الدین أیوب بن الملک الکامل محمد بن العادل أبی بکر بن أیوب ۱۲۳۹ ۱۲۳۹ • اولین دورهٔ حکومت
بالاتر گفته شد
۱۱ الصالِح اِسْماعیل

المَلِک الصالِح

عمادالدین اسماعیل بن سیف‌الدین احمد ۱۲۳۹ ۱۲۴۵ • ۲ دورهٔ حکومت
بالاتر گفته شد
۱۲ الصالِح أیوب

المَلِک الصالِح و أبوالفَتْح

نجم‌الدین أیوب بن الملک الکامل محمد بن العادل أبی بکر بن أیوب ۱۲۴۵ ۱۲۴۹ • ۲ دورهٔ حکومت
بالاتر گفته شد
۱۳ المُعَظَم توران‌شاه

المَلِک المُعَظَم

توران شاه بن الملک الصالح نجم الدین أیوب نوامبر ۱۲۴۹ مه ۱۲۵۰
بالاتر گفته شد
۱۴ الناصِر یوسُفْ

المَلِک الناصِر

صلاح الدین یوسف بن الظاهر بن العزیز بن صلاح الدین یوسف بن أیوب بن شاذی ۱۲۵۰ ۱۲۶۰ • آخرین امیر ایوبی دمشق و حلب
• درگیری با ممالیک مصر بر سر شام
• همکاری با لوئی نهم در جریان جنگ صلیبی هفتم
• حمله مغولان به سوریه و کشتار حلب به دست مغولان با همکاری صلیبیون[۴۴]

امیران حلب

امیر ایوبی حلب
(‎۱۱۸۳–۱۲۶۰)
ردیف نام
و
عنوان سلطنتی 		نام کامل
(به عربی) 		آغاز حکومت پایان حکومت توضیحات
۱ صَلاح‌الدین

ابوالمُظَفَّر و المَلِکُ الناصر

صلاح‌الدین یوسف بن ایوب بن شاذی بن مروان بن یعقوب دُوِینی تکریتی ۱۱۶۹ ۱۱۹۳
بالاتر گفته شد
۲ الظاهِر غازی

المَلِک الظاهِر

غیاث الدین غازی بن الناصر صلاح الدین یوسف مارس ۱۱۹۳ اکتبر ۱۲۱۶ • انتخاب به امیر موصل و حلب از جانب پدرش، صلاح‌الدین
• درگیری با شورشیان زنگی در موصل و سرکوب آنها
• درگیر اختلافات داخلی بر سر امارت‌های ایوبی در شام؛ همکاری با بردارش العزیز و عمویش العادل برای مقابله با الافضل
• بازپس‌گیری بیروت و لاذقیه از آیمری قبرس و شاهزاده‌نشین انطاکیه
• انتخاب بهاءالدین شداد به عنوان قاضی حلب و دستگیری و انتقال شهاب‌الدین سهروردی به حلب و زندانی کردن وی
• شکست از لوون یکم، شاه ارمنستان
• با دستور العادل، ازدواج به ضیفه خاتون و به پایان رسیدن اختلافات میان دو شاخه خاندان ایوبی[۴۵]
۳ العَزیز مُحَمَد[ص]

المَلِک العَزیز

العزیز محمد بن غازی بن الناصر صلاح الدین یوسف اکتبر ۱۲۱۶ نوامبر ۱۲۳۶ • تا هفده سالگی قدرت در دستان مادرش، ضیفه خاتون
• ازدواج با دختر الکامل محمد، فاطیما خاتون
• همکاری با الکامل برای حمله به دیاربکر و آناتولی
• تلاش برای برقراری مناسبات حسنه با هلاکوخان مغول برای مقابله با ممالیک[۴۶]
۴ الناصِر یوسُفْ

المَلِک الناصِر

الناصر یوسف بن محمد بن غازی بن یوسف نوامبر ۱۲۳۶ ۱۲۶۰
بالاتر گفته شد

امیران بعلبک

امیر ایوبی بعلبک
(‎۱۱۷۴–۱۲۶۰)
ردیف نام
و
عنوان سلطنتی 		نام کامل
(به عربی) 		آغاز حکومت پایان حکومت توضیحات
۱ شَمسْ‌الدین توران‌شاه

المَلِک المُعَظَم

شمس الدین توران شاه بن ایوب الملک المعظم شمس‌الدوله فخرالدین ۱۱۷۸ ۱۱۷۹ • به دستور نورالدین زنگی، پیوستن به صلاح‌الدین برا متقاعد کردن وی برای فرمانبرداری
• پس از سقوط خلافت فاطمی، فتح و تسخیر نوبه و یمن[۴۷]
۲ أبو سَعید فَرُخْ‌شاه

المَلِک المَنْصور

عزالدین ابو سعید فرخ‌شاه داوود ۱۱۷۹ ۱۱۸۲ • شرکت در جنگ علیه صلیبیون به همراه صلاح‌الدین ایوبی
• شکست دادن بالدوین چهارم در نزدیکی قلعه بلفورت[۴۸]
۳ بَهْرام‌شاه

المَلِک الأمجَد

المجد بهرام‌شاه بن عزالدین ابو سعید فرخ‌شاه داوود ۱۱۸۲ ۱۲۳۰ • شرکت در جنگ علیه صلیبیون به همراه صلاح‌الدین
• درگیری با زنگیان و کنت‌نشین تریپولی و دفع حملات آنها[۴۹]

امیران حمات

امیر ایوبی حمات
(‎۱۱۷۸–۱۳۴۲)
ردیف نام
و
عنوان سلطنتی 		نام کامل
(به عربی) 		آغاز حکومت پایان حکومت توضیحات
۱ المُظَفَر عُمَر

المَلِک المُظَفَر

المظفر تقی‌الدین عمر بن نورالدین شاهنشاه ۱۱۷۹ ۱۱۹۱ • به دستور صلاح‌الدین، انتخاب به عنوان امیر حمات
• مقابله با زنگیان در شام و دفع حملات آنها
• به دستور صلاح‌الدین، انتخاب به عنوان نایب حکومت در مصر
• شرکت در جنگ علیه صلیبیون به همراه صلاح‌الدین[۵۰]
۲ المَنْصور مُحَمَد

المَلِک المَنصور

المنصور محمد بن تقی‌الدین عمر ۱۱۹۱ ۱۲۲۱ • درگیری با خاندان ایوبی بر سر امارات‌های ایوبی در شام
• انجام عملیات‌های نظامی علیه صلیبیون در کنت‌نشین طرابلس و شوالیه‌های مهمان‌نواز در کرک
• شرکت در نبردهایی علیه پادشاهی گرجستان در آناتولی و زنگیان در جزیره[۵۱]
۳ الناصِر قُلِج اَرْسَلان

المَلِک الناصِر

قلج بن محمد بن تقی‌الدین عمر ۱۲۲۱ ۱۲۲۹ • شرکت در جنگ علیه صلیبیون به همراه المعظم در فلسطین
• اختلاف با بردارش، المظفر محمود، بر سر امارت حمات
• درگیر منازعات و اختلافات میان الکامل و المعظم عیسی بر سر حمات[۵۲]
۴ المُظَفَر مَحْمود

المَلِک المُظَفَر

محمود بن محمد بن تقی‌الدین عمر ۱۲۲۹ ۱۲۴۴ • شرکت در جنگ علیه صلیبیون به همراه الکامل در مصر (جنگ صلیبی پنجم)
• اختلاف با بردار کوچکترش، الناصر قلج ارسلان، بر سر امارت حمات
• درگیری با امارت حمص و المجاهد[۵۳]
۵ المَنْصور مُحَمَد

المَلِک المَنصور

محمد بن محمود بن محمد بن تقی‌الدین عمر ۱۲۴۴ ۱۲۸۴ • شرکت در جنگ علیه امیر دمشق، الناصر یوسف، به همراه الصالح ایوب و الاشرف موسی
• کشته شدن الصالح ایوب و آغاز حکومت ممالیک در مصر: تلاش المنصور برای برقراری روابط با ممالیک برای مقابله با مغولان
• اسارت توسط نیروهای مغول اما آزادی شدن پس از نبرد عین‌جالوت و بدست گرفتن کنترل امارت حمات[ض][۵۴]
۶ المُظَفَر مَحْمود

المَلِک المُظَفَر

محمود بن محمد بن محمود بن محمد بن تقی‌الدین عمر ۱۲۸۴ ۱۳۰۰ • شرکت در محاصره عکا به همراه الاشرف خلیل
• پس از مرگ وی، اداره مستقیم حمات بدست ممالیک تا سال ۱۳۱۰[۵۵]
۷ المؤیِد ابوالفَداء

المَلِک المؤیِد و عمادالدین

إسماعیل بن علی بن محمود بن محمد بن عمر بن شاهنشاه بن أیوب ۱۳۱۰ ۱۳۳۱ • شرکت در جنگ با صلیبیون در عکا، طرابلس و روم‌قلعه همراه با ممالیک
• بدست آوردن امارت حمات در زمان الناصر محمد، سلطان ممالیک
• فعالیت در تاریخ‌نگاری و جفرافیا و نوشتن کتبی همچون تقویم‌البلدان، المختصر فی الاخبار البشر و الکُناش‎[۵۶]
۸ الأفْضَل مُحَمَد

المَلِک الأفْضَل

محمد بن إسماعیل بن علی بن محمود بن محمد بن عمر بن شاهنشاه بن أیوب ۱۳۳۲ ۱۳۴۱ • آخرین امیر ایوبی حمات و تسلط ممالیک بر این شهر[۵۷]

امیران حمص

امیر ایوبی حمص
(‎۱۱۷۹–۱۲۶۳)
ردیف نام
و
عنوان سلطنتی 		نام کامل
(به عربی) 		آغاز حکومت پایان حکومت توضیحات
۱ مُحَمَد بن شیرکوه

المَلِک القاهِر

ناصرالدین أبو عبدالله محمد بن اسدالدین شیرکوه ۱۱۷۹ ۱۱۸۶ • شرکت در جنگ علیه زنگیان به همراه صلاح‌الدین (نبرد شاخ‌های حمات)
• شکست از زنگیان برای تصرف شهر موصل[۵۸]
۲ المُجاهِد شیرکوه

المَلِک المجُاهِد

اسدالدین بن ناصرالدین أبو عبدالله محمد بن اسدالدین شیرکوه ۱۱۸۶ ۱۲۴۰ • همکاری با امیران حمات و بعلبک برای مقابله با هجوم صلیبیون به شام سوریه
• شرکت در جنگ علیه صلیبیون و شوالیه‌های مهمان‌نواز به همراه العادل یکم
• شرکت در جنگ علیه سلجوقیان روم به همراه الکامل
• درگیری با خاندان ایوبی بر سر امارت‌های ایوبی شام
• درگیری با امارت حمات و المظفر محمود[۵۹]
۳ المَنْصور ابراهیم

المَلِک المَنصور

ناصرالدین ابراهیم بن اسد الدین شیرکوه ۱۲۴۰ ۱۲۴۶ • فرمانده نیروهای مشترک ایوبی-سلجوقی برای مقابله با خوارزمشاهیان و شکست آنها در ادسا (راس‌العین)
• درگیری با خاندان ایوبی بر سر امارت‌های ایوبی شام[۶۰]
۴ الأشْرَف موسی

المَلِک الأشْرَف

مظفر الدین موسی بن إبراهیم بن شیرکوه ۱۲۴۶ ۱۲۶۳ • درگیری با الناصر یوسف بر امارت حمص و شکست از وی
• پس از شکست الناصر یوسف از مغولان، همکاری الاشرف با مغولان گرفتن امارت حمص و نایب مغولان در سوریه
• حمله به امارت حمات و تصرف شهر با حمایت مغولان
• ارتباط با ممالیک و عدم شرکت در نبرد عین جالوت: حفظ قدرت خویش در حمص[۶۱]

امیران جزیره

امیر ایوبی جزیره
(‎۱۱۷۴–۱۲۶۰)
ردیف نام
و
عنوان سلطنتی 		نام کامل
(به عربی) 		آغاز حکومت پایان حکومت توضیحات
۱ صَلاح‌الدین

ابوالمُظَفَّر و المَلِکُ الناصر

صلاح‌الدین یوسف بن ایوب بن شاذی بن مروان بن یعقوب دُوِینی تکریتی ۱۱۸۵ ۱۱۹۳
بالاتر گفته شد
۲ العادِل

المَلِک العادِل

سیف‌الدین ابوبکر احمد بن نجم‌الدین ایوب ۱۱۹۳ ۱۲۰۰
بالاتر گفته شد
۳ الأوحَد أیوب

المَلِک الأوحَد

نجم الدین ایوب بن عادل ابو بکر بن نجم الدین ایوب ۱۲۰۰ ۱۲۱۰ • شرکت در جنگ علیه زنگیان به همراه الاشرف موسی و شکست آنان
• لشکرکشی به ارمنستان و فتح مناطقی همچون اخلاط، ملازگرد، ارچیش و وان
• سرکوب شورش‌های اخلاط، ارچیش و وان
• همکاری با امیران حمات، حمص و بعلبک برای مقابله با هجوم پادشاهی گرجستان[۶۲]
۴ الأشْرَف موسی

المَلِک الأشْرَف

الملک الاشرف ابوأالفتح مظفرالدین موسی ۱۲۱۰ ۱۲۲۰
بالاتر گفته شد
۵ المُظَفَر غازی

المَلِک المُظَفَر

شهاب الدین غازی بن العادل ابو بکر بن نجم الدین ایوب ۱۲۲۰ ۱۲۴۷ • شورش علیه الاشرف در زمان جنگ صلیبی پنجم و شکست وی
• لشکرشی به آناتولی: شکست خوارزمشاهیان در نبرد یاسی‌چمن و فتح دیاربکر و حصن کیفا[۶۳]
۶ الکامِل مُحَمَد

المَلِک الکامِل

محمد بن مظفر غازی بن العادل ابو بکر بن نجم الدین ایوب ۱۲۴۷ ۱۲۶۰ • مذاکره با مغولان و سفر به قره‌قروم: توافق با مغولان برای عدم حمله به جزیره
• حمله مغولان به جزیره: نابودی امارت ایوبی جزیره[۶۴]

امیران یمن و حجاز

امیر ایوبی یمن و حجاز
(‎۱۱۷۳–۱۲۲۹)
ردیف نام
و
عنوان سلطنتی 		نام کامل
(به عربی) 		آغاز حکومت پایان حکومت توضیحات
۱ شَمسْ‌الدین توران‌شاه

المَلِک المُعَظَم

شمس الدین توران شاه بن ایوب الملک المعظم شمس‌الدوله فخرالدین ۱۱۷۳ ۱۱۸۱
بالاتر گفته شد
۲ سِیف‌الاسلام طُغْتَکین

سِیف‌الاسلام العَزیز

سیف الاسلام طغتکین احمد بن ایوب ۱۱۸۲ ۱۱۹۷ • تحکیم پایه‌های قدرت ایوبیان در یمن: بازسازی شهرهای زبید و تعز[۶۵]
۳ مُعِزالدین اسْماعیل

المَلِک العَزیز

اسماعیل بن سیف الاسلام طغتکین احمد بن ایوب ۱۱۹۷ ۱۲۰۲ اطلاعاتی در دست نیست
۴ الناصِر ایوب

المَلِک الناصر

أیوب بن سیف الاسلام طغتکین احمد بن ایوب ۱۲۰۲ ۱۲۱۴ اطلاعاتی در دست نیست
۵ المُظَفَر سلیمان

المَلِک المُظَفَر

سلیمان بن سیف الاسلام طغتکین احمد بن ایوب ۱۲۱۴ ۱۲۱۵ اطلاعاتی در دست نیست
۶ المَسْعود یوسُف

المَلِک المَسْعود

المسعود صلاح الدین أبو المظفر یوسف بن محمد ۱۲۱۵ ۱۲۲۹ • آخرین امیر ایوبی یمن و حجاز: به قدرت رسیدن خاندان رسول در یمن[۶۶]

شجره‌نامه

پانویس

یادداشت‌ها

  1. ↑ دمشق فقط پایتخت صلاح‌الدین ایوبی بود. پس از مرگ وی پایتخت ایوبیان به قاهره منتقل شد و این شهر مبدل به یکی از امیرنشینان ایوبیان شد.
  2. ↑ صلیبیون و غربی‌ها، وی را سالادین (به انگلیسی: Saladin) می‌نامند
  3. ↑ این لقب از جانب خلیفه فاطمی، العاضدلدین الله، به وی داده شد
  4. ↑ با آغاز درگیری بین نورالدین زنگی و شاوَر که با صلیبیون همراه شده بود، وی در سال ۱۱۶۶ م اسدالدین شیرکوه و بردارزاده‌اش صلاح‌الدین را به مصر فرستاد تا علاوه بر شکست نیروهای متحد شاور و صلیبیون حکومت مصر را به‌دست بگیرند. اما پس از پایان یافتن جنگ و صلح بین طرفین، خلیفهٔ فاطمی، العاضِد، اسدالدین را به عنوان وزیر خود برگزید ولی پس از یک سال، با مرگ شاور و شیرکوه، صلاح‌الدین وارث مقام عموی خود شد
  5. ↑ ال ۱۱۸۰ م، بالدوین چهارم، پادشاه اورشلیم، طی پیغامی خواستار صلح با صلاح‌الدین گردید.[۱۱] در این هنگام ناوگان مصری موفق شده بود کشتی‌های لنگرانداخته در بندر عکا را با موفقیت تاراج کند و در نیمهٔ سال مسلمانان توانسته بودند، الجلیل را سخت مورد حمله قرار دهند. صلاح‌الدین با این صلح برای مدت دو سال موافقت کرد؛ و رهسپار تجدید سازمان حکومت شد و بالدوین نیز در پی تشکیل مجدد جبههٔ صلیبی رفت.[۱۲][۱۳]
  6. ↑ صلاح‌الدین در ادامه فتوحات خود، شهرهای عکا، مجدل، یافا، ناصره، قیساریه، حیفا، صفوریه، معلبا، شقیف، فوله، تبنین، صیدا، جبیل، بیروت، اشکلون، رمله، دامور، غزه، بیت‌لحم، بیت جبریل، نطرون را گشود و سرانجام همه این شهرها را به تاج گشودن اورشلیم آراست. وی در ۲۰ سپتامبر ۱۱۸۷، اورشلیم را محاصره کرد و خواستار تسلیم شهر و نیروهای باقی مانده صلیبی در شهر شد اما مقاومت نیروهای مدافع شهر به رهبری بالین ابلین سبب شد تا تسخیر شهر به تعویق بیفتد اما با پیشنهاد صلح صلاح‌الدین مبنی بر عدم قتل مسیحیان و اجازه بازگشت آن‌ها به مناطق صلیبی، اورشلیم تسلیم صلاح‌الدین شد تا پس از ۹۰ سال مسلمانان بر اورشلیم مسلط شوند.[۱۵]
  7. ↑ بزرگ‌ترین آن‌ها الکامل، مصر را تحت کنترل گرفت، المعظم، سوریه و فلسطین را تحت ادارهٔ خود درآورد و الاشرف، بین‌النهرین عُلیا را مقر فرمانروایی خود قرار داد
  8. ↑ همزمان با درگیری‌های داخلی پس از مرگ صلاح‌الدین، سلاجقه روم به رهبری کیکاووس یکم درصدد بودند تا از درگیری‌های ایوبیان در شمال شامات استفاده کنند. سلطان سلجوقی پس از تصرف کیلیکیه و ارمنستان، درصدد بود به سمت حلب حرکت کند و آن را ضمیمه اراضی تحت فرمان خود کند
  9. ↑ تلاش جدید کشورهای مسیحی اروپایی در جهت بازپس‌گیری اورشلیم و سایر سرزمین‌های مقدس از دولت قدرتمند ایوبیان حاکم بر مصر و شام بود. پاپ اینوسِنت سوم در ۱۲۱۳ م، به‌قصد جبران جنگ صلیبی چهارم، خواستار جنگی دیگر گردید. در نتیجه، اقدامات وسیعی برای تدارک این حمله در سرزمین‌های اروپایی انجام گرفت. اما سرانجام صلیبیون پس از تسخیر دمیاط، از ایوبیان شکست خوردند.
  10. ↑ پس از پیروزی ایوبیان در جنگ پنجم، اتحادی که میان خاندان ایوبی برای شکست صلیبیون ایجاد شده بود، شکسته شد، این خاندان مجدداً درگیر اختلافات و منازعات داخلی شدند. این منازعات داخلی پس از مرگ سیف‌الدین عادل، برادر صلاح‌الدین و اختلاف میان فرزندانش بیشتر شد. در این زمان، المعظم عیسی حاکم دمشق؛ ملک الاشرف حاکم جزیره؛ و الکامل به عنوان پسر بزرگتر عادل، سلطان مصر بود اما دعوی برادران برای رسیدن به سلطنت، سبب اختلاف و درگیری میان برادران شد.
  11. ↑ پس از شکست صلیبیون، اتحاد و هماهنگی میان پسران عادل از بین رفت. الکامل و المعظم با یکدیگر به خصومت برخاستند و الاشرف نیز بین این دو در نوسان بود. الکامل مطمئن بود که اگر فریدریش با ارتش بزرگ صلیبی به مصر بیاید، بردارش در مقابل او قرار خواهد گرفت. به همین دلیل برای پیشگیری از چنین پیشامدی در سال ۱۲۲۹ نماینده‌ای نزد امپراتور مقدس روم فرستاد. نماینده ایوبی، امیر فخرالدین، با هدایای گرانبها وارد دربار امپراتوری شد. فریدریش که تحت تأثیر امیر قرا گرفته بود بنابراین به سرعت با یکدیگر دوست شدند و حتی فریدریش به مهمانان مسلمان خود رتبه شوالیه‌گری اعطا کرد.[۲۵][۲۶]
  12. ↑ رچند اصل توافق‌نامه برجای نمانده است اما از نوشته‌های متعددی که از آن دوره باقی مانده است، می‌توان محتوای آن را حدس زد. طبق این قرارداد، سلطان الکامل حاضر شد در مقابل آتش‌بس ده ساله میان صلیبیون و مسلمانان، اورشلیم، بیت‌اللحم و ناصره و نیز نوار باریکی از منطقه‌ای را که اماکن مقدس را به ساحل وصل می‌کرد، به فریدریش واگذار کند. فریدریش نیز توافق کرد که از آن پس شهر بدون استحکامات و امکانات دفاعی بماند. ساکنین مسلمان آزاد باشند و در آنجا بمانند و مالک خانه و مایملک خود باشند. در ضمن آن‌ها می‌توانستند نظام قضایی جداگانه و مقامات شهری مخصوص به خود را داشته باشند و حافظ منافع مذهبی خود باشند؛ و همچنین مسجد الاقصی و قبه‌الصخره نیز در دست مسلمانان باقی بماند. در مقابل فریدریش به عنوان حاکم اورشلیم توافق کرد که در هر جنگی که بین مسلمانان و مسیحیان طرابلس و انطاکیه پیش آید، بی‌طرف بماند و سوگند یاد کرد که اگر مسیحیان آتش‌بس را نقض کردند، با مسلمانان متحد شود.[۲۷][۲۸][۲۹][۳۰]
  13. ↑ یکی از جنگ‌های موفق از زمان جنگ صلیبی اول است که توسط پاپ گریگوری نهم اعلام شد. بدین‌ترتیب بارون‌هایی از فرانسه و انگلستان عازم اراضی مقدس شدند و موفق شدند اورشلیم، اشکلون، صیدا، طبریه، جلیل، بیت‌لحم و ناصره به قلمرو پادشاهی اورشلیم ضمیمه کنند تا قلمرو پادشاهی به حدود سال ۱۱۸۷ خود بازگردد.[۳۳]
  14. ↑ در ۱۷ اکتبر تا ۱۸ اکتبر ۱۲۴۴ میان ارتش متحد پادشاهی اورشلیم و قلمروهای وابسته و ایوبیان در نزدیکی روستای أربیا یا هربیا در شمال‌شرقی غزه رخ داد که با پیروزی ایوبیان و شکست صلیبیون همراه بود. طبق گفته رنه گروسه، این جنگ با واسطه کثرت نیروها و نتایج مهم آن، به حطین دوم نیز مشهور است.
  15. ↑ گروهی از امرای بحری، از جمله فارس‌الدین اقطای، بیبرس بندقداری، قلاوون صالحی و ایبک ترکمانی این کودتا را رهبری می‌کردند. در بامداد ۲ مه ۱۲۵۰ در حالی که توران‌شاه در حال آماده شدن برای حرکت به سمت دمیاط بود؛ بیبرس به خیمه توران‌شاه هجوم برد و تنها توانست دست وی را قطع کند؛ توران‌شاه در حالی که زخمی بود، از خیمه خود گریخت و به برجی در نزدیکی نیل پناه برد. ممالیک که در حال تعقیب وی بودند، برج را به آتش کشیدند، اما توران‌شاه بازهم از مهلکه گریخت و خود را به نیل پرتاب کرد؛ وی سرانجام توسط شناکنان ممالیک دستگیر شد. در این‌جا بود که وی از ممالیک درخواست ترحم نمود و پیشنهاد کرد که در قبال واگذاری حکومت، وی را به جزیره تبعید کنند اما ممالیک به درخواست وی اعتنا نکردند و بیبرس با شمشیر خود، توران‌شاه را به قتل رساند تا حکومت ایوبیان مصر به پایان برسد.[۳۵][۳۶]
  16. ↑ شجرالدر به عنوان نایب‌الحکومت وی
  17. ↑ ضیفه خاتون به عنوان نایب‌الحکومت وی
  18. ↑ با وجود بدست گرفتن قدرت در حمات، این امارت از این زمان یکی از خراج‌گزاران ممالیک مصر شد و توانست حیات سیاسی خود را تا میانه قرن ۱۴ ادامه دهد.

ارجاعات

  1. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۱–۷۸.
  2. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۱–۷۸.
  3. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۷۹–۳۸۱.
  4. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۲۱–۲۳.
  5. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۲۷–۲۹.
  6. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۳۴–۳۷.
  7. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۳۷–۴۱.
  8. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۴۴–۴۷.
  9. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۴۹–۷۸.
  10. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۹۱.
  11. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۱۱۹.
  12. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۱۱۸–۱۱۹.
  13. ↑ داونپورت، صلاح‌الدین فاتح جنگ‌های صلیبی، ۵۳–۵۴.
  14. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۱۰۷–۱۱۹.
  15. ↑ Baldwin، The first hundred years، ۶۱۴.
  16. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۱۴۴.
  17. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۱۱۹–۱۶۰.
  18. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۱۶۳–۱۹۰.
  19. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۲۰۷–۲۰۹.
  20. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۲۰۹–۲۲۱.
  21. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۲۱۴.
  22. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۲۱۴.
  23. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۲۱۴.
  24. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۲۹۷–۲۶۳.
  25. ↑ مادن، جنگ‌های صلیبی، ۲۶۶.
  26. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۳۲۱.
  27. ↑ Abulafia، Frederick II، ۱۸۲-۱۸۳.
  28. ↑ Runciman, A History of the Crusades, 225.
  29. ↑ مادن، جنگ‌های صلیبی، ۲۷۳–۲۷۴.
  30. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۳۲۴.
  31. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۲۶۳–۳۲۸.
  32. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۳۲۹–۳۶۸.
  33. ↑ مادن، جنگ‌های صلیبی، ۲۸۱–۲۸۲.
  34. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۳۳۱–۳۷۱.
  35. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۳۶۵–۳۶۶.
  36. ↑ مادن، جنگ‌های صلیبی، ۲۹۲–۲۹۳.
  37. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۳۳۱–۳۸۲.
  38. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۳۵۶–۳۷۲.
  39. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۱۳۴–۲۳۷.
  40. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۲۶۰–۳۳۱.
  41. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۳۰۵–۳۲۶.
  42. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۳۳۷–۳۷۲.
  43. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۳۰۷–۳۶۸.
  44. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۳۴۰–۳۸۳.
  45. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۱۶۱–۲۵۹.
  46. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۳۵۹–۳۸۲.
  47. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۳۰–۱۱۰.
  48. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۶۶–۱۲۵.
  49. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۱۶۱–۲۵۹.
  50. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۸۶.
  51. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۲۱۴–۳۷۶.
  52. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۳۰۳.
  53. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۲۸۷.
  54. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۳۷۸.
  55. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۳۵۶.
  56. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۱۶۵–۳۵۶.
  57. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۳۵۶.
  58. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۲۱۶.
  59. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۲۱۶.
  60. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۳۴۰.
  61. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۳۳۶.
  62. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۳۱۱–۳۳۱.
  63. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۳۴۱.
  64. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۳۷۱.
  65. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۵۴.
  66. ↑ طقوش، دولت ایوبیان، ۳۱۱.

منابع

منابع فارسی

  • داونپورت، جان (۱۳۹۰). صلاح‌الدین فاتح جنگ‌های صلیبی. تهران: جویا.
  • طقوش، محمد سهیل (۱۳۸۰). دولت ایوبیان. قم: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۹۳۹-۰۶۱-۱.
  • مادن، توماس (۱۳۸۹). جنگ‌های صلیبی. تهران: جویا.

منابع انگلیسی

  • Abulafia, David (1992). Frederick II: A Medieval Emperor (به انگلیسی). Oxford Paperbacks.
  • Baldwin, W. M. (1969). The first hundred years (به انگلیسی). Wisconsin: University of Wisconsin Press.
  • Runciman, Steven (1989). A History of the Crusades: The Kingdom of Jerusalem and the Frankish East, 1100–1187 (به انگلیسی). Vol. ۲. Cambridge University Press.

صفحه پودمان:Portal bar/styles.css محتوایی ندارد.

برگرفته از «https://www.islamical.org/w/index.php?title=فهرست_حاکمان_ایوبی&oldid=26689»