عبدالله جوادی آملی: تفاوت میان نسخه‌ها

نسخهٔ کنونی تا ‏۱۱ سپتامبر ۲۰۲۵، ساعت ۰۲:۵۰

عبدالله جوادی آملی از فیلسوفان مسلمان معاصر اهل کشور ایران است.

تولد و تحصیلات

عبدالله جوادی آملی در سال ۱۳۱۲ شمسی در شهر آمل از استان مازندان در خانواده‌ای روحانی و مبلغ احکام و معارف الهی متولد شد. پس از تحصیلات ابتدایی در زادگاهش و ورود به حوزه علمیه آمل در سال ۱۳۲۵ شمسی، علوم حوزوی مقدماتی و متوسط را نزد پدر و دیگر اساتید بزرگ فرا گرفت. در سال ۱۳۲۹ شمسی به تهران رفت و پنج سال در مدرسه مروی به تحصیل علوم دینی و علوم عقلی و علوم عرفانی به همراه تدریس پرداخت. سپس در سال ۱۳۳۴ شمسی به حوزه علمیه قم رفت و در محضر استادانی مانند خمینی و طباطبایی دروس تخصصی را فرا گرفت. او بیش از ۶۰ سال به تدریس علوم اسلامی، به ویژه تفسیر قرآن، مشغول بوده و از سال ۱۳۵۵ شمسی تدریس تفسیر را آغاز کرده است.^[۱]

روش و سلوک علمی

اثر هر مؤلف آیینهٔ اخلاق علمی اوست و آثار علمی جوادی آملی نیز مظهر مکارم و معالی اخلاق علمی اوست که در ذیل به برخی از آن‌ها اشاره می‌شود:

سعه صدر علمی: این ویژگی، در برخورد با اندیشه‌ها، مکاتب و سوال‌های دیگران باعث شد تا هم در مجلس درس او جمع فراوانی حاضر شوند و هم آثار او جایگاه خوبی برای طرح اشکالات و شبهات معارف و احکام قرآنی باشد.
جامع نگری علمی: جامعیت علمی و بهره‌مندی فراوان ایشان از علوم گوناگون اسلامی به ویژه علوم ادبی و بلاغی، منطق و فلسفه و کلام و عرفان، اصول و فقه و تفسیر و حدیث موجب شده تا در بررسی هر مسئله و مبحث از مسائل و مباحث علمی از یکسونگری پرهیز شده، با نگاهی جامع به نقد و ارزیابی و تحلیل علمی دربارهٔ آن بپردازد
روشمندی در استنباط علمی: از بزرگ‌ترین شاخصه‌های جوادی آملی «روشمندی» است که از جلوه‌های سلوک علمی اوست. او در کتاب تسنیم بدون دخالت ذوق و سلیقه و با استحسانات عقلی و عرفی محکم بر اساس شناخت قرآن به آن می‌پردازد.
مخاطبْ محوری در تعلیم: او همراه توجه به نیازهای علمی و سطح فهم و اندیشه مخاطب دارد.
قدرشناسی از استادان و پیشگامان: جوادی آملی در جای جای آثار خود از پیشگامان دانش‌های گوناگون اسلامی از جمله تفسیر و علوم قرآن و میراث گرانقدر آنان قدردانی کرده است. از جمله، استاد خود طباطبایی را بارها به عظمت ستوده است.
رعایت ادب و انصاف در نقد: جوادی آملی در آثار گوناگون علمی خود هم به نقد نظرات دانشمندان گذشته پرداخته و هم دیدگاه‌های معاصران را نقد می‌کند؛ امّا همواره عفت قلم و نزاهت نوشتار را رعایت کرده است.^[۲]

آثار علمی

جوادی آملی آثار علمی بسیاری در علوم مختلف از جمله تفسیر، کلام و فلسفه نوشته است. برخی از آثار او عبارتند از:^[۳]

تسنیم، تفسیر قرآن کریم
تفسیر موضوعی قرآن کریم
رحیق مختوم
ولایت فقیه
عصاره خلقت، دربارهٔ امام زمان (عج)
عید ولایت
ولایت در قرآن
تجلّی ولایت
حکمت علوی
ظهور ولایت
دنیاشناسی و دنیاگرایی در نهج البلاغه
علی (ع) مظهر اسمایی حسنای الهی
وحدت جوامع در نهج البلاغه
حیات عارفانه امام علی (ع)
انتظار بشر از دین
بنیان مرصوص امام خمینی (س)
شریعت در آینه معرفت
زن در آینه جلال و جمال
حماسه و عرفان
صهبای حج
فلسفة حقوق بشر
تبیین براهین اثبات خدا
حکمت نظری و عمل در نهج البلاغه
مراثی اهل بیت
حکمت و عبادات
گنجور عشق
کتاب الخُمس
اسرار الصلوه
علی بن موسی الرضا (ع) و القرآن کریم
علی بن موسی الرضا و الفلسفة الالهیّة
کتاب الحجّ

بسیاری از کتب نیز تا کنون منتشر نشده و مؤسسه اسراء سرگرم تدوین و چاپ آن است.

فعالیت سیاسی و اجتماعی

گرچه فعالیت علمی بیشترین مشغولیت جوادی آملی بوده است، اما او در سال‌های پیش از انقلاب اسلامی ایران و پس از آن در فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی هم مشارکت داشته است. او پیش از انقلاب از مروجان اندیشه خمینی بود و به این جهت چند بار به دلیل تبلیغ و سخنرانی بازداشت شد. عضویت در شورای عالی قضایی، تهیه پیش نویس لوایح قضایی، عضویت در مجلس خبرگان و عضویت در جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از جمله فعالیت‌های وی پس از انقلاب بوده است. جوادی آملی در سال ۱۳۶۷شمسی همراه محمدجواد لاریجانی و مرضیه حدیده چی (مشهور به دباغ) مأمور شد تا پیام خمینی را به میخائیل گورباچف آخرین رهبر شوروی سابق برساند و پیام را برای او بخواند.^[۴]

فهرست منابع

↑ سایت اسرا (۲۲ دی ۱۴۰۳). «زندگینامه آیت الله العظمی جوادی آملی حفظه الله». javadi.esra.ir. دریافت‌شده در ۱۷ شهریور ۱۴۰۴.
↑ سایت اسراء (۲۲ دی ۱۴۰۳). «زندگینامه آیت الله العظمی جوادی آملی حفظه الله». javadi.esra.ir. دریافت‌شده در ۱۷ شهریور ۱۴۰۴.
↑ سایت نورلایب. «جوادی آملی، عبدالله». noorlib.ir. دریافت‌شده در ۱۷ شهریور ۱۴۰۴.
↑ سایت حوزه نت (۲۷ آذر ۱۳۹۳). «عبدالله جوادی آملی». hawzah.net. دریافت‌شده در ۱۸ شهریور ۱۴۰۴.

[1] سایت اسرا (۲۲ دی ۱۴۰۳). «زندگینامه آیت الله العظمی جوادی آملی حفظه الله». javadi.esra.ir. دریافت‌شده در ۱۷ شهریور ۱۴۰۴.

[2] سایت اسراء (۲۲ دی ۱۴۰۳). «زندگینامه آیت الله العظمی جوادی آملی حفظه الله». javadi.esra.ir. دریافت‌شده در ۱۷ شهریور ۱۴۰۴.

[3] سایت نورلایب. «جوادی آملی، عبدالله». noorlib.ir. دریافت‌شده در ۱۷ شهریور ۱۴۰۴.

[4] سایت حوزه نت (۲۷ آذر ۱۳۹۳). «عبدالله جوادی آملی». hawzah.net. دریافت‌شده در ۱۸ شهریور ۱۴۰۴.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
+'''عبدالله جوادی آملی''' از فیلسوفان [[مسلمان]] معاصر اهل کشور [[ایران]] است.
 == تولد و تحصیلات ==
-عبدالله جوادی آملی در سال ۱۳۱۲ شمسی در [https://www.otaghak.com/blog/about-amol/ آمل] استان [https://www.jadvalyab.ir/blog/اسامی-شهرهای-استان-مازندران-در-حل-جدول/ مازندران] در خانواده‌ای روحانی و مبلغ احکام و معارف الهی متولد شد. پس از تحصیلات ابتدایی در زادگاهش و ورود به [[حوزه علمیه آمل]] در سال ۱۳۲۵ شمسی، علوم حوزوی مقدماتی و متوسط را نزد پدر و دیگر اساتید بزرگ فرا گرفت. در سال ۱۳۲۹ شمسی به [https://www.karnaval.ir/blog/introduction-tehran تهران] رفت و پنج سال در [https://balad.ir/p/%D8%AD%D9%88%D8%B2%D9%87-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C%D9%87-%D9%85%D8%B1%D9%88%DB%8C-tehran-nei-pamenar_school-Pslsxb1qrzo1gA#15/35.67973/51.42827 مدرسه مروی] به تحصیل علوم دینی و علوم عقلی و علوم عرفانی به همراه تدریس پرداخت. سپس در سال ۱۳۳۴ شمسی به [[حوزه علمیه قم]] رفت و در محضر استادانی مانند [[خمینی]] و [[علامه طباطبایی|طباطبایی]] دروس تخصصی را فرا گرفت. او بیش از ۶۰ سال به تدریس علوم اسلامی، به ویژه تفسیر قرآن، مشغول بوده و از سال ۱۳۵۵ شمسی تدریس تفسیر را آغاز کرده است.<ref>{{یادکرد وب|وبگاه=javadi.esra.ir|نشانی=https://javadi.esra.ir/fa/w/8324911|عنوان=زندگینامه آیت الله العظمی جوادی آملی حفظه الله|نویسنده=سایت اسرا|تاریخ=22 دی 1403|تاریخ بازبینی=17 شهریور 1404}}</ref>
+عبدالله جوادی آملی در سال ۱۳۱۲ شمسی در شهر آمل از استان مازندان در خانواده‌ای روحانی و مبلغ احکام و معارف الهی متولد شد. پس از تحصیلات ابتدایی در زادگاهش و ورود به [[حوزه علمیه آمل]] در سال ۱۳۲۵ شمسی، علوم حوزوی مقدماتی و متوسط را نزد پدر و دیگر اساتید بزرگ فرا گرفت. در سال ۱۳۲۹ شمسی به تهران رفت و پنج سال در مدرسه مروی به تحصیل علوم دینی و علوم عقلی و علوم عرفانی به همراه تدریس پرداخت. سپس در سال ۱۳۳۴ شمسی به [[حوزه علمیه قم]] رفت و در محضر استادانی مانند [[خمینی]] و [[علامه طباطبایی|طباطبایی]] دروس تخصصی را فرا گرفت. او بیش از ۶۰ سال به تدریس علوم اسلامی، به ویژه تفسیر قرآن، مشغول بوده و از سال ۱۳۵۵ شمسی تدریس تفسیر را آغاز کرده است.<ref>{{یادکرد وب|وبگاه=javadi.esra.ir|نشانی=https://javadi.esra.ir/fa/w/8324911|عنوان=زندگینامه آیت الله العظمی جوادی آملی حفظه الله|نویسنده=سایت اسرا|تاریخ=22 دی 1403|تاریخ بازبینی=17 شهریور 1404}}</ref>
 == روش و سلوک علمی ==
 اثر هر مؤلف آیینهٔ اخلاق علمی اوست و آثار علمی جوادی آملی نیز مظهر مکارم و معالی اخلاق علمی اوست که در ذیل به برخی از آن‌ها اشاره می‌شود:
+#سعه صدر علمی: این ویژگی، در برخورد با اندیشه‌ها، مکاتب و سوال‌های دیگران باعث شد تا هم در مجلس درس او جمع فراوانی حاضر شوند و هم آثار او جایگاه خوبی برای طرح اشکالات و شبهات معارف و احکام قرآنی باشد.
+#جامع نگری علمی: جامعیت علمی و بهره‌مندی فراوان ایشان از علوم گوناگون اسلامی به ویژه علوم ادبی و بلاغی، منطق و فلسفه و کلام و عرفان، اصول و فقه و تفسیر و حدیث موجب شده تا در بررسی هر مسئله و مبحث از مسائل و مباحث علمی از یکسونگری پرهیز شده، با نگاهی جامع به نقد و ارزیابی و تحلیل علمی دربارهٔ آن بپردازد
+#روشمندی در استنباط علمی: از بزرگ‌ترین شاخصه‌های جوادی آملی «روشمندی» است که از جلوه‌های سلوک علمی اوست. او در [[کتاب تسنیم]] بدون دخالت ذوق و سلیقه و با استحسانات عقلی و عرفی محکم بر اساس شناخت قرآن به آن می‌پردازد.
+# مخاطبْ محوری در تعلیم: او همراه توجه به نیازهای علمی و سطح فهم و اندیشه مخاطب دارد.
+# قدرشناسی از استادان و پیشگامان: جوادی آملی در جای جای آثار خود از پیشگامان دانش‌های گوناگون اسلامی از جمله تفسیر و علوم قرآن و میراث گرانقدر آنان قدردانی کرده است. از جمله، استاد خود [[علامه طباطبایی|طباطبایی]] را بارها به عظمت ستوده است.
+# رعایت ادب و انصاف در نقد: جوادی آملی در آثار گوناگون علمی خود هم به نقد نظرات دانشمندان گذشته پرداخته و هم دیدگاه‌های معاصران را نقد می‌کند؛ امّا همواره عفت قلم و نزاهت نوشتار را رعایت کرده است.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=سایت اسراء|تاریخ=22 دی 1403|وبگاه=javadi.esra.ir|نشانی=https://javadi.esra.ir/fa/w/8324911|عنوان=زندگینامه آیت الله العظمی جوادی آملی حفظه الله|تاریخ بازبینی=17 شهریور 1404}}</ref>
-# '''آزاداندیشی علمی:''' آزاداندیشی علمی جوادی آملی را در نقد و ارزیابی مباحث عقلی صاحبان مکاتب فلسفی و عرفانی و اندیشه‌های تفسیری مفسرانی مانند [[شیخ طوسی]]، [[صدرالمتألهین شیرازی]]، [[محی الدین عربی]] و [[محمود آلوسی]] و … می‌توان دید.
-# '''جامع نگری علمی''': جامعیت علمی و بهره‌مندی فراوان ایشان از علوم گوناگون اسلامی به ویژه علوم ادبی و بلاغی، منطق و فلسفه و کلام و عرفان، اصول و فقه و تفسیر و حدیث موجب شده تا در بررسی هر مسئله و مبحث از مسائل و مباحث علمی از یکسونگری پرهیز شده، با نگاهی جامع به نقد و ارزیابی و تحلیل علمی دربارهٔ آن بپردازد.
-# '''سعه صدر علمی''': این ویژگی، در برخورد با اندیشه‌ها، مکاتب و سوال‌های دیگران باعث شد تا هم در مجلس درس او جمع فراوانی حاضر شوند و هم آثار او جایگاه خوبی برای طرح اشکالات و شبهات معارف و احکام قرآنی باشد.
-# '''روشمندی در استنباط علمی''': از بزرگ‌ترین شاخصه‌های جوادی آملی «روشمندی» است که از جلوه‌های سلوک علمی اوست. او در [[کتاب تسنیم]] بدون دخالت ذوق و سلیقه و با استحسانات عقلی و عرفی محکم بر اساس شناخت قرآن به آن می‌پردازد.
-# '''مخاطبْ محوری در تعلیم''': او همراه توجه به نیازهای علمی و سطح فهم و اندیشه مخاطب دارد.
-# '''قدرشناسی از استادان و پیشگامان''': جوادی آملی در جای جای آثار خود از پیشگامان دانش‌های گوناگون اسلامی از جمله تفسیر و علوم قرآن و میراث گرانقدر آنان قدردانی کرده است. از جمله، استاد خود [[علامه طباطبایی|طباطبایی]] را بارها به عظمت ستوده است.
-# '''رعایت ادب و انصاف در نقد''': جوادی آملی در آثار گوناگون علمی خود هم به نقد نظرات دانشمندان گذشته پرداخته و هم دیدگاه‌های معاصران را نقد می‌کند؛ امّا همواره عفت قلم و نزاهت نوشتار را رعایت کرده است.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=سایت اسراء|تاریخ=22 دی 1403|وبگاه=javadi.esra.ir|نشانی=https://javadi.esra.ir/fa/w/8324911|عنوان=زندگینامه آیت الله العظمی جوادی آملی حفظه الله|تاریخ بازبینی=17 شهریور 1404}}</ref>
 == آثار علمی ==
-جوادی آملی آثار علمی بسیاری در علوم مختلف از جمله تفسیر، کلام و فلسفه نوشته است. برخی از آثار او عبارتند از:
+جوادی آملی آثار علمی بسیاری در علوم مختلف از جمله تفسیر، کلام و فلسفه نوشته است. برخی از آثار او عبارتند از:<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=سایت نورلایب|وبگاه=noorlib.ir|نشانی=http://noorlib.ir/author/21/جوادی-آملی-عبدالله|عنوان=جوادی آملی، عبدالله|تاریخ بازبینی=17 شهریور 1404}}</ref>
+# ''تسنیم، تفسیر قرآن کریم''
-۱ـ تسنیم، تفسیر قرآن کریم
+# ''تفسیر موضوعی قرآن کریم''
+# ''رحیق مختوم''
-۲ـ تفسیر موضوعی قرآن کریم
+# ''ولایت فقیه''
+# ''عصاره خلقت، دربارهٔ امام زمان (عج)''
-۳ـ رحیق مختوم
+# ''عید ولایت''
+# ''ولایت در قرآن''
-۴ـ ولایت فقیه
+# ''تجلّی ولایت''
+# ''حکمت علوی''
-۵ـ عصاره خلقت، دربارهٔ امام زمان (عج)
+# ''ظهور ولایت''
+# ''دنیاشناسی و دنیاگرایی در نهج البلاغه''
-۶ـ عید ولایت
+# ''علی (ع) مظهر اسمایی حسنای الهی''
+# ''وحدت جوامع در نهج البلاغه''
-۷ـ ولایت در قرآن
+# ''حیات عارفانه امام علی (ع)''
+# ''انتظار بشر از دین''
-۸ـ ولایت علوی
+# ''بنیان مرصوص امام خمینی (س)''
+# ''شریعت در آینه معرفت''
-۹ـ تجلّی ولایت
+# ''زن در آینه جلال و جمال''
+# ''حماسه و عرفان''
+# ''صهبای حج''
+# ''فلسفة حقوق بشر''
+# ''تبیین براهین اثبات خدا''
+# ''حکمت نظری و عمل در نهج البلاغه''
+# ''مراثی اهل بیت''
+# ''حکمت و عبادات''
+# ''گنجور عشق''
+# ''کتاب الخُمس''
+# ''اسرار الصلوه''
+# ''علی بن موسی الرضا (ع) و القرآن کریم''
+# ''علی بن موسی الرضا و الفلسفة الالهیّة''
+# ''کتاب الحجّ''
-۱۰ـ حکمت علوی
+بسیاری از کتب نیز تا کنون منتشر نشده و مؤسسه اسراء سرگرم تدوین و چاپ آن است.
-۱۱ـ ظهور ولایت
-۱۲ـ دنیاشناسی و دنیاگرایی در نهج البلاغه
-۱۳ـ علی (ع) مظهر اسمایی حسنای الهی
-۱۴ـ وحدت جوامع در نهج البلاغه
-۱۵ـ حیات عارفانه امام علی (ع)
-۱۶ـ انتظار بشر از دین
-۱۷ـ بنیان مرصوص امام خمینی (س)
-۸ـ شریعت در آینه معرفت
-۱۹ـ زن در آینه جلال و جمال
-۲۰ـ حماسه و عرفان
-۲۱ـ صهبای حج
-۲۲ـ فلسفة حقوق بشر
-۲۳ـ تبیین براهین اثبات خدا
-۲۴ـ حکمت نظری و عمل در نهج البلاغه
-۲۵ـ مراثی اهل بیت
-۲۶ـ حکمت و عبادات
-۲۷ـ گنجور عشق
-۲۸ـ کتاب الخُمس
-۲۹ـ اسرار الصلوه
-۳۰ـ علی بن موسی الرضا (ع) و القرآن کریم
-۳۱ـ علی بن موسی الرضا و الفلسفة الالهیّة
-۳۲ـ کتاب الحجّ<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=سایت نورلایب|وبگاه=noorlib.ir|نشانی=http://noorlib.ir/author/21/جوادی-آملی-عبدالله|عنوان=جوادی آملی، عبدالله|تاریخ بازبینی=17 شهریور 1404}}</ref>
-بسیاری از کتب نیز تا کنون منتشر نشده و مؤسسه [https://esra.ir/درباره-بنیاد اسراء] سرگرم تدوین و چاپ آن است.
 == فعالیت سیاسی و اجتماعی ==
-گرچهفعالیت علمی بیشترین مشغولیت جوادی آملی بوده است، اما او در سال های پیش از انقلاب اسلامی ایران و پس از آن در فعالیت های سیاسی و اجتماعی هم مشارکت داشته است. او پیش از انقلاب از مروجان اندیشه [[فعالیت‌های سیاسی روح‌الله خمینی|خمینی]] بود و به این جهت چند بار به دلیل تبلیغ و سخنرانی بازداشت شد.
+گرچه فعالیت علمی بیشترین مشغولیت جوادی آملی بوده است، اما او در سال‌های پیش از انقلاب اسلامی ایران و پس از آن در فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی هم مشارکت داشته است. او پیش از انقلاب از مروجان اندیشه [[فعالیت‌های سیاسی روح‌الله خمینی|خمینی]] بود و به این جهت چند بار به دلیل تبلیغ و سخنرانی بازداشت شد. عضویت در شورای عالی قضایی، تهیه پیش نویس لوایح قضایی، عضویت در مجلس خبرگان و عضویت در جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از جمله فعالیت‌های وی پس از انقلاب بوده است. جوادی آملی در سال ۱۳۶۷شمسی همراه [[محمدجواد لاریجانی]] و [[مرضیه حدیده چی]] (مشهور به دباغ) مأمور شد تا پیام خمینی را به میخائیل گورباچف آخرین رهبر شوروی سابق برساند و پیام را برای او بخواند.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=سایت حوزه نت|تاریخ=27 آذر 1393|وبگاه=hawzah.net|نشانی=https://hawzah.net/fa/Mostabser/View/62150/روش_و_سلوک_علمی|عنوان=عبدالله جوادی آملی|تاریخ بازبینی=18 شهریور 1404}}</ref>
-عضویت در شورای عالی قضایی، تهیه پیش نویس لوایح قضایی، عضویت در مجلس خبرگان و عضویت در جامعه مدرسین حوزه علمیه قم از جمله فعالیت های وی پس از انقلاب بوده است.
-آیت الله جوادی آملی در سال ۱۳۶۷شمسی همراه [[محمدجواد لاریجانی]] و [[مرضیه حدیده چی]] (مشهور به دباغ) مأمور شد تا پیام خمینی را به [[میخائیل گورباچف]] آخرین رهبر [[شوروی سابق]] برساند و پیام را برای او بخواند.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=سایت حوزه نت|تاریخ=27 آذر 1393|وبگاه=hawzah.net|نشانی=https://hawzah.net/fa/Mostabser/View/62150/%D8%B1%D9%88%D8%B4_%D9%88_%D8%B3%D9%84%D9%88%DA%A9_%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C|عنوان=عبدالله جوادی آملی|تاریخ بازبینی=18 شهریور 1404}}</ref>
 == فهرست منابع ==
 <references responsive="0"/>
+[[رده:روحانیان اهل ایران]]
+[[رده:فیلسوفان اسلامی]]
+[[رده:شیعیان دوازده‌امامی]]