الگوی سوم زن مسلمان: تفاوت میان نسخهها
(+رده:قوانین ایران درباره زنان، +رده:حقوق زنان در ایران، +رده:زن در اسلام، ±رده:زنان←رده:حقوق زنان در اسلام، ±رده:مذهب←رده:زنان در ایران (هاتکت)، ابرابزار) |
|||
| (۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''الگوی سوم زن مسلمان''' در [[ایران|جمهوری اسلامی ایران]]، مفهومی است که ترکیبی از نقشهای خانوادگی و اجتماعی زنان را در بر میگیرد و بر اساس آموزههای اسلامی، زن را بهعنوان یک موجود مستقل، با هویتی انسانی و الهی معرفی میکند. این الگو بهویژه در [[بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی]] و سخنان [[سید علی خامنهای]]، رهبر وقت جمهوری اسلامی، مورد تأکید قرار گرفته است و زنان را بهعنوان محور خانواده و مؤثرترین نیروهای اجتماعی معرفی میکند. | |||
الگوی سوم زن مسلمان در | |||
= در اندیشه سید علی خامنهای = | |||
مفهوم «الگوی سوم زن مسلمان» در گفتمان جمهوری اسلامی ایران الگویی میان تصویر سنتی و تصویر غربی از زن معرفی میشود. این الگو بر عفاف، استقلال، ایمان و حضور اجتماعی زنان مسلمان ایرانی تأکید دارد و پس از انقلاب ۱۳۵۷ بهعنوان رویکردی تازه در مباحث مربوط به جایگاه زن مطرح شد. در تاریخ اسلام، چهرههایی چون [[فاطمه زهرا|فاطمه الزهرا]] و [[زینب]] نمونههایی از نقش اجتماعی و رهبری فکری زنان معرفی شدهاند. برخی پژوهشگران بر این باورند که این شخصیتها در شکلدهی به الگوهای زن مسلمان در دورههای معاصر نقش مؤثر داشتهاند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=الگوی سوم زن مسلمان|عنوان کتاب=پیامهای زینب کبری و تأثیر آن بر تاریخ اسلام|سال=1392|نام=محمد|نام خانوادگی=سید رضی|ناشر=مجله تاریخ و فرهنگ، شماره ۲۳}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=الگوی سوم زن مسلمان|عنوان کتاب=الگوی زنان مسلمان در تاریخ|سال=1395|نام=سید رضا|نام خانوادگی=نایینی میرزایی}}</ref> رهبران جمهوری اسلامی ایران این الگو را با شاخصههایی چون استقلال، ایمان، عفت و حجاب توضیح دادهاند. | |||
=== استقلال؛ نه شرقی، نه غربی === | |||
در این چارچوب، استقلال زن مسلمان به معنای فاصله گرفتن از الگوهای شرقی و غربی تعریف شده است. این نگاه، زن را نه موجودی در حاشیه و منفعل، و نه ابزاری جنسی در خدمت سرمایهداری، بلکه بازیگری فعال در عرصههای اجتماعی و خانوادگی معرفی میکند.<ref>بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم، ۱۳۸۴/۳/۲۵</ref><ref>پیام به کنگره «هفت هزار زن شهید کشور»، ۱۳۹۱/۱۲/۱۶</ref> | |||
[ | === ایمان و عفت === | ||
ایمان و عفت از مهمترین ویژگیهای زن مسلمان در این گفتمان شمرده میشوند. بر اساس این رویکرد، زن میتواند با بهرهگیری از ویژگیهای زنانه و ترکیب آن با معنویت و پایبندی اخلاقی، نقش اجتماعی ویژهای ایفا کند.<ref>بیانات در جمعی از بانوان نخبه، ۱۳۹۱/۱/۳۰</ref> [[عفاف]] تنها به معنای پرهیز از بیبندوباری جنسی نیست، بلکه به معنای خویشتنداری در برابر گناه و ناپاکی در حوزههای مختلف دانسته میشود. در این چارچوب، عفت بهعنوان یکی از محورهای اصلی رشد معنوی زن معرفی شده است.<ref>سخنرانی در دیدار جمعی از بانوان، مهر ۱۳۷۶</ref> | |||
[ | === حجاب === | ||
[[حجاب اسلامی|حجاب]] در این گفتمان نماد هویت زن مسلمان ایرانی تلقی میشود. این ویژگی نشانهای از استقلال فرهنگی و هویتی زنان معرفی شده و در عین حال با مشارکت فعال آنان در عرصههای اجتماعی و سیاسی همراه دانسته میشود.<ref>سخنرانی در دیدار جمعی از مداحان، ۱۳۹۶/۱۲/۱۷</ref> | |||
=== در متن و مرکز بودن === | |||
یکی دیگر از ویژگیهای این الگو، نقشآفرینی زنان در «متن و مرکز» تحولات اجتماعی معرفی میشود. بر اساس این دیدگاه، زنان نه در حاشیه بلکه در کانون تغییرات قرار دارند و در سه عرصه اصلی تعریف میشوند: رشد فردی، مدیریت خانواده و کنش اجتماعی. | |||
== منابع == | |||
{{پانویس|۲}} | |||
[[رده:حقوق زنان در اسلام]] | |||
[[رده:حقوق زنان در ایران]] | |||
[[رده:زن در اسلام]] | |||
[[رده:زنان در ایران]] | |||
[[رده:قوانین ایران درباره زنان]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۴ سپتامبر ۲۰۲۵، ساعت ۰۱:۴۷
الگوی سوم زن مسلمان در جمهوری اسلامی ایران، مفهومی است که ترکیبی از نقشهای خانوادگی و اجتماعی زنان را در بر میگیرد و بر اساس آموزههای اسلامی، زن را بهعنوان یک موجود مستقل، با هویتی انسانی و الهی معرفی میکند. این الگو بهویژه در بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی و سخنان سید علی خامنهای، رهبر وقت جمهوری اسلامی، مورد تأکید قرار گرفته است و زنان را بهعنوان محور خانواده و مؤثرترین نیروهای اجتماعی معرفی میکند.
در اندیشه سید علی خامنهای
مفهوم «الگوی سوم زن مسلمان» در گفتمان جمهوری اسلامی ایران الگویی میان تصویر سنتی و تصویر غربی از زن معرفی میشود. این الگو بر عفاف، استقلال، ایمان و حضور اجتماعی زنان مسلمان ایرانی تأکید دارد و پس از انقلاب ۱۳۵۷ بهعنوان رویکردی تازه در مباحث مربوط به جایگاه زن مطرح شد. در تاریخ اسلام، چهرههایی چون فاطمه الزهرا و زینب نمونههایی از نقش اجتماعی و رهبری فکری زنان معرفی شدهاند. برخی پژوهشگران بر این باورند که این شخصیتها در شکلدهی به الگوهای زن مسلمان در دورههای معاصر نقش مؤثر داشتهاند.[۱][۲] رهبران جمهوری اسلامی ایران این الگو را با شاخصههایی چون استقلال، ایمان، عفت و حجاب توضیح دادهاند.
استقلال؛ نه شرقی، نه غربی
در این چارچوب، استقلال زن مسلمان به معنای فاصله گرفتن از الگوهای شرقی و غربی تعریف شده است. این نگاه، زن را نه موجودی در حاشیه و منفعل، و نه ابزاری جنسی در خدمت سرمایهداری، بلکه بازیگری فعال در عرصههای اجتماعی و خانوادگی معرفی میکند.[۳][۴]
ایمان و عفت
ایمان و عفت از مهمترین ویژگیهای زن مسلمان در این گفتمان شمرده میشوند. بر اساس این رویکرد، زن میتواند با بهرهگیری از ویژگیهای زنانه و ترکیب آن با معنویت و پایبندی اخلاقی، نقش اجتماعی ویژهای ایفا کند.[۵] عفاف تنها به معنای پرهیز از بیبندوباری جنسی نیست، بلکه به معنای خویشتنداری در برابر گناه و ناپاکی در حوزههای مختلف دانسته میشود. در این چارچوب، عفت بهعنوان یکی از محورهای اصلی رشد معنوی زن معرفی شده است.[۶]
حجاب
حجاب در این گفتمان نماد هویت زن مسلمان ایرانی تلقی میشود. این ویژگی نشانهای از استقلال فرهنگی و هویتی زنان معرفی شده و در عین حال با مشارکت فعال آنان در عرصههای اجتماعی و سیاسی همراه دانسته میشود.[۷]
در متن و مرکز بودن
یکی دیگر از ویژگیهای این الگو، نقشآفرینی زنان در «متن و مرکز» تحولات اجتماعی معرفی میشود. بر اساس این دیدگاه، زنان نه در حاشیه بلکه در کانون تغییرات قرار دارند و در سه عرصه اصلی تعریف میشوند: رشد فردی، مدیریت خانواده و کنش اجتماعی.
منابع
- ↑ سید رضی، محمد (۱۳۹۲). الگوی سوم زن مسلمان. مجله تاریخ و فرهنگ، شماره ۲۳.
- ↑ نایینی میرزایی، سید رضا (۱۳۹۵). الگوی سوم زن مسلمان.
- ↑ بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم، ۱۳۸۴/۳/۲۵
- ↑ پیام به کنگره «هفت هزار زن شهید کشور»، ۱۳۹۱/۱۲/۱۶
- ↑ بیانات در جمعی از بانوان نخبه، ۱۳۹۱/۱/۳۰
- ↑ سخنرانی در دیدار جمعی از بانوان، مهر ۱۳۷۶
- ↑ سخنرانی در دیدار جمعی از مداحان، ۱۳۹۶/۱۲/۱۷