مولفة قلوبهم: تفاوت میان نسخهها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
(+ رده:مصرف زکات (هاتکت)) برچسب: برگرداندهشده |
(+ رده:اصطلاحات قرآنی (هاتکت)) |
||
| (۱۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''مؤلّفة قلوبهم'''، یک اصطلاح فقهی در [[اسلام]] است. | |||
== مفهوم شناسی == | == مفهوم شناسی == | ||
واژه «مؤلّفة» از ریشه لغوی «ألِفَ» گرفته شده و به معنای «آنَسَ به و أحبَّه، فهو آلِفٌ و الجمعُ اُلّاف» است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=المعجم|عنوان کتاب=المعجم الوسیط|نام=ابراهیم|نام خانوادگی=انیس|جلد=1|صفحه=23|زبان=عربی|مکان=قاهره|دیگران=دیگران}}</ref>در روایت هم آمده است: «خیرُ المؤمنین من کان مألفة للمؤمنین»؛<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=میزان الحکمه|عنوان کتاب=میزان الحکمه|سال=1375|نام=محمد|نام خانوادگی=محمدی ری شهری|ناشر=دارالحدیث|جلد=1|صفحه=94|مکان=قم}}</ref> بهترین مؤمنان کسی است که محل انس و الفت مؤمنان باشد. در لسانالعرب نیز آمده است: «ألِفْتُ الشَّیءَ و ألِفْتُ فُلاناً إذا اَنسِتَ بِهِ و ألَّفْتُ بینهم تألیفاً إذا جمعتُ بینهم بعد تفرّق و ألَّفْتُ الشیءَ تألیفاً إذا وصلت بعضه ببعض و منه تألیفُ الکتاب.»<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تالیف قلوب|عنوان کتاب=لسان العرب|سال=1416|نام=محمد|نام خانوادگی=ابن مکرم|ناشر=دار الاحیاء التراث العربی|جلد=1|صفحه=180|مکان=بیروت}}</ref>پس «تألیف» در لغت به دو معنا آمده است: یکی ایجاد محبت و انس و دیگری جمع کردن، که هر دو معنا بسیار به هم نزدیک است. در کتاب مجمعالبحرین نیز «المؤلّفة قلوبهم» به کسانی اطلاق شده است که دلهایشان با محبت و احسان جذب میشود.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تالیف قلوب|عنوان کتاب=مجمع البحرین|سال=1362|نام=فخرالدین|نام خانوادگی=طریحی|ناشر=مرتضوی|جلد=5|صفحه=26|مکان=تهران}}</ref> | واژه «مؤلّفة» از ریشه لغوی «ألِفَ» گرفته شده و به معنای «آنَسَ به و أحبَّه، فهو آلِفٌ و الجمعُ اُلّاف» است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=المعجم|عنوان کتاب=المعجم الوسیط|نام=ابراهیم|نام خانوادگی=انیس|جلد=1|صفحه=23|زبان=عربی|مکان=قاهره|دیگران=دیگران}}</ref>در روایت هم آمده است: «خیرُ المؤمنین من کان مألفة للمؤمنین»؛<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=میزان الحکمه|عنوان کتاب=میزان الحکمه|سال=1375|نام=محمد|نام خانوادگی=محمدی ری شهری|ناشر=دارالحدیث|جلد=1|صفحه=94|مکان=قم}}</ref> بهترین مؤمنان کسی است که محل انس و الفت مؤمنان باشد. در لسانالعرب نیز آمده است: «ألِفْتُ الشَّیءَ و ألِفْتُ فُلاناً إذا اَنسِتَ بِهِ و ألَّفْتُ بینهم تألیفاً إذا جمعتُ بینهم بعد تفرّق و ألَّفْتُ الشیءَ تألیفاً إذا وصلت بعضه ببعض و منه تألیفُ الکتاب.»<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تالیف قلوب|عنوان کتاب=لسان العرب|سال=1416|نام=محمد|نام خانوادگی=ابن مکرم|ناشر=دار الاحیاء التراث العربی|جلد=1|صفحه=180|مکان=بیروت}}</ref>پس «تألیف» در لغت به دو معنا آمده است: یکی ایجاد محبت و انس و دیگری جمع کردن، که هر دو معنا بسیار به هم نزدیک است. در کتاب مجمعالبحرین نیز «المؤلّفة قلوبهم» به کسانی اطلاق شده است که دلهایشان با محبت و احسان جذب میشود.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تالیف قلوب|عنوان کتاب=مجمع البحرین|سال=1362|نام=فخرالدین|نام خانوادگی=طریحی|ناشر=مرتضوی|جلد=5|صفحه=26|مکان=تهران}}</ref> | ||
== | == در قرآن == | ||
در قرآن | در [[قرآن]] به «تألیف قلوب» اشاره شده است، آیه ای که به این موضوع پرداخته، آیه «اصناف صدقات» است: (إِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَرَاء وَالْمَسَاکِینِ وَالْعَامِلِینَ عَلَیْهَا وَ الْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَ فِیالرِّقَابِ وَالْغَارِمِینَ وَ فِی سَبِیلِاللّهِ وَ ابْنِالسَّبِیلِ فَرِیضَةً مِنَ اللّهِ وَاللّهُ عَلِیمٌ حَکِیمٌ.)(توبه: ۶۰) [[علّامه طباطبائی]]، مفسر شیعه، در تفسیر این آیه آورده است: «المؤلّفة قلوبهم فهم الذین یؤلّف قلوبهم بإعطاء سهم من الزکاة لیسلموا او یدفع بهم العدو او یستعان بهم علی حوائج الدین.»<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تالیف قلوب|عنوان کتاب=المیزان فی تفسیر القرآن|سال=1417|نام=محمدحسین|نام خانوادگی=طباطبایی|ناشر=موسسه الاعلمی للمطبوعات|جلد=9|صفحهها=321|مکان=بیروت}}</ref> | ||
(إِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَرَاء وَالْمَسَاکِینِ وَالْعَامِلِینَ عَلَیْهَا وَ الْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَ فِیالرِّقَابِ وَالْغَارِمِینَ وَ فِی سَبِیلِاللّهِ وَ ابْنِالسَّبِیلِ فَرِیضَةً مِنَ اللّهِ وَاللّهُ عَلِیمٌ حَکِیمٌ.)(توبه: ۶۰) | |||
علّامه طباطبائی در تفسیر این آیه | |||
== منابع == | == منابع == | ||
{{یادکرد کتاب|عنوان=المعجم|عنوان کتاب=المعجم الوسیط|نام=ابراهیم|نام خانوادگی=انیس|جلد=1|صفحه=23|زبان=عربی|مکان=قاهره|دیگران=دیگران}}{{یادکرد کتاب|عنوان=میزان الحکمه|عنوان کتاب=میزان الحکمه|سال=1375|نام=محمد|نام خانوادگی=محمدی ری شهری|ناشر=دارالحدیث|جلد=1|صفحه=94|مکان=قم}} | {{یادکرد کتاب|عنوان=المعجم|عنوان کتاب=المعجم الوسیط|نام=ابراهیم|نام خانوادگی=انیس|جلد=1|صفحه=23|زبان=عربی|مکان=قاهره|دیگران=دیگران}}{{یادکرد کتاب|عنوان=میزان الحکمه|عنوان کتاب=میزان الحکمه|سال=1375|نام=محمد|نام خانوادگی=محمدی ری شهری|ناشر=دارالحدیث|جلد=1|صفحه=94|مکان=قم}}<references /> | ||
[[رده: | [[رده:اصطلاحات فقهی]] | ||
[[رده:اصطلاحات قرآنی]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۸ اکتبر ۲۰۲۵، ساعت ۰۳:۵۳
مؤلّفة قلوبهم، یک اصطلاح فقهی در اسلام است.
مفهوم شناسی
واژه «مؤلّفة» از ریشه لغوی «ألِفَ» گرفته شده و به معنای «آنَسَ به و أحبَّه، فهو آلِفٌ و الجمعُ اُلّاف» است.[۱]در روایت هم آمده است: «خیرُ المؤمنین من کان مألفة للمؤمنین»؛[۲] بهترین مؤمنان کسی است که محل انس و الفت مؤمنان باشد. در لسانالعرب نیز آمده است: «ألِفْتُ الشَّیءَ و ألِفْتُ فُلاناً إذا اَنسِتَ بِهِ و ألَّفْتُ بینهم تألیفاً إذا جمعتُ بینهم بعد تفرّق و ألَّفْتُ الشیءَ تألیفاً إذا وصلت بعضه ببعض و منه تألیفُ الکتاب.»[۳]پس «تألیف» در لغت به دو معنا آمده است: یکی ایجاد محبت و انس و دیگری جمع کردن، که هر دو معنا بسیار به هم نزدیک است. در کتاب مجمعالبحرین نیز «المؤلّفة قلوبهم» به کسانی اطلاق شده است که دلهایشان با محبت و احسان جذب میشود.[۴]
در قرآن
در قرآن به «تألیف قلوب» اشاره شده است، آیه ای که به این موضوع پرداخته، آیه «اصناف صدقات» است: (إِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَرَاء وَالْمَسَاکِینِ وَالْعَامِلِینَ عَلَیْهَا وَ الْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَ فِیالرِّقَابِ وَالْغَارِمِینَ وَ فِی سَبِیلِاللّهِ وَ ابْنِالسَّبِیلِ فَرِیضَةً مِنَ اللّهِ وَاللّهُ عَلِیمٌ حَکِیمٌ.)(توبه: ۶۰) علّامه طباطبائی، مفسر شیعه، در تفسیر این آیه آورده است: «المؤلّفة قلوبهم فهم الذین یؤلّف قلوبهم بإعطاء سهم من الزکاة لیسلموا او یدفع بهم العدو او یستعان بهم علی حوائج الدین.»[۵]
منابع
انیس، ابراهیم. المعجم (به عربی). ج. ۱. دیگران. قاهره. ص. ۲۳.محمدی ری شهری، محمد (۱۳۷۵). میزان الحکمه. ج. ۱. قم: دارالحدیث. ص. ۹۴.
- ↑ انیس، ابراهیم. المعجم (به عربی). ج. ۱. دیگران. قاهره. ص. ۲۳.
- ↑ محمدی ری شهری، محمد (۱۳۷۵). میزان الحکمه. ج. ۱. قم: دارالحدیث. ص. ۹۴.
- ↑ ابن مکرم، محمد (۱۴۱۶). تالیف قلوب. ج. ۱. بیروت: دار الاحیاء التراث العربی. ص. ۱۸۰.
- ↑ طریحی، فخرالدین (۱۳۶۲). تالیف قلوب. ج. ۵. تهران: مرتضوی. ص. ۲۶.
- ↑ طباطبایی، محمدحسین (۱۴۱۷). تالیف قلوب. ج. ۹. بیروت: موسسه الاعلمی للمطبوعات. صص. ۳۲۱.