مولفة قلوبهم: تفاوت میان نسخهها
(مقاله با عنوان تالیف قلوب را ذخیره نمودم.) |
(ابرابزار) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
== مفهوم شناسی == | == مفهوم شناسی == | ||
مفهوم | مفهوم لغوی واژه «المؤلّفة قلوبهم» | ||
واژه «مؤلّفة» از ریشه | واژه «مؤلّفة» از ریشه لغوی «ألِفَ» گرفته شده و به معنای «آنَسَ به و أحبَّه، فهو آلِفٌ و الجمعُ اُلّاف» است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=المعجم|عنوان کتاب=المعجم الوسیط|نام=ابراهیم|نام خانوادگی=انیس|جلد=1|صفحه=23|زبان=عربی|مکان=قاهره|دیگران=دیگران}}</ref>در روایت هم آمده است: «خیرُ المؤمنین من کان مألفة للمؤمنین»؛<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=میزان الحکمه|عنوان کتاب=میزان الحکمه|سال=1375|نام=محمد|نام خانوادگی=محمدی ری شهری|ناشر=دارالحدیث|جلد=1|صفحه=94|مکان=قم}}</ref> بهترین مؤمنان کسی است که محل انس و الفت مؤمنان باشد. در لسانالعرب نیز آمده است: «ألِفْتُ الشَّیءَ و ألِفْتُ فُلاناً إذا اَنسِتَ بِهِ و ألَّفْتُ بینهم تألیفاً إذا جمعتُ بینهم بعد تفرّق و ألَّفْتُ الشیءَ تألیفاً إذا وصلت بعضه ببعض و منه تألیفُ الکتاب.»<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تالیف قلوب|عنوان کتاب=لسان العرب|سال=1416|نام=محمد|نام خانوادگی=ابن مکرم|ناشر=دار الاحیاء التراث العربی|جلد=1|صفحه=180|مکان=بیروت}}</ref>پس «تألیف» در لغت به دو معنا آمده است: یکی ایجاد محبت و انس و دیگری جمع کردن، که هر دو معنا بسیار به هم نزدیک است. در کتاب مجمعالبحرین نیز «المؤلّفة قلوبهم» به کسانی اطلاق شده است که دلهایشان با محبت و احسان جذب میشود.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تالیف قلوب|عنوان کتاب=مجمع البحرین|سال=1362|نام=فخرالدین|نام خانوادگی=طریحی|ناشر=مرتضوی|جلد=5|صفحه=26|مکان=تهران}}</ref> | ||
== تألیف قلوب از منظر قرآن == | == تألیف قلوب از منظر قرآن == | ||
در قرآن کریم نیز به | در قرآن کریم نیز به «تألیف قلوب» اشاره گردیده است، آیه ای که به این موضوع پرداخته، آیه «اصناف صدقات» است: | ||
(إِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَرَاء وَالْمَسَاکِینِ وَالْعَامِلِینَ عَلَیْهَا وَ الْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَ فِیالرِّقَابِ وَالْغَارِمِینَ وَ فِی سَبِیلِاللّهِ وَ ابْنِالسَّبِیلِ فَرِیضَةً مِنَ اللّهِ وَاللّهُ عَلِیمٌ حَکِیمٌ.)(توبه: | (إِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَرَاء وَالْمَسَاکِینِ وَالْعَامِلِینَ عَلَیْهَا وَ الْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَ فِیالرِّقَابِ وَالْغَارِمِینَ وَ فِی سَبِیلِاللّهِ وَ ابْنِالسَّبِیلِ فَرِیضَةً مِنَ اللّهِ وَاللّهُ عَلِیمٌ حَکِیمٌ.)(توبه: ۶۰) | ||
علّامه | علّامه طباطبائی در تفسیر این آیه آوردهاند: «المؤلّفة قلوبهم فهم الذین یؤلّف قلوبهم بإعطاء سهم من الزکاة لیسلموا او یدفع بهم العدو او یستعان بهم علی حوائج الدین.»<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تالیف قلوب|عنوان کتاب=المیزان فی تفسیر القرآن|سال=1417|نام=محمدحسین|نام خانوادگی=طباطبایی|ناشر=موسسه الاعلمی للمطبوعات|جلد=9|صفحهها=321|مکان=بیروت}}</ref>از نظر آقای طباطبایی سهم تألیف قلوب برای جذب کفّار به اسلام، دفع دشمنان، یا کمک گرفتن در سایر نیازهای دینی از آنان است. این سهم مخصوص زمان پیامبر یا حضور امامان نیست، بلکه در هر زمان، باید سهمی از زکات را به این امر اختصاص داد. | ||
== منابع == | |||
{{یادکرد کتاب|عنوان=المعجم|عنوان کتاب=المعجم الوسیط|نام=ابراهیم|نام خانوادگی=انیس|جلد=1|صفحه=23|زبان=عربی|مکان=قاهره|دیگران=دیگران}}{{یادکرد کتاب|عنوان=میزان الحکمه|عنوان کتاب=میزان الحکمه|سال=1375|نام=محمد|نام خانوادگی=محمدی ری شهری|ناشر=دارالحدیث|جلد=1|صفحه=94|مکان=قم}} | |||
== منابع | |||
{{یادکرد کتاب|عنوان=المعجم|عنوان کتاب=المعجم الوسیط|نام=ابراهیم|نام خانوادگی=انیس|جلد=1|صفحه=23|زبان=عربی|مکان=قاهره|دیگران=دیگران}} | |||
{{یادکرد کتاب|عنوان=میزان الحکمه|عنوان کتاب=میزان الحکمه|سال=1375|نام=محمد|نام خانوادگی=محمدی ری شهری|ناشر=دارالحدیث|جلد=1|صفحه=94|مکان=قم}} | |||
نسخهٔ ۱۹ اکتبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۷:۱۸
مفهوم شناسی
مفهوم لغوی واژه «المؤلّفة قلوبهم»
واژه «مؤلّفة» از ریشه لغوی «ألِفَ» گرفته شده و به معنای «آنَسَ به و أحبَّه، فهو آلِفٌ و الجمعُ اُلّاف» است.[۱]در روایت هم آمده است: «خیرُ المؤمنین من کان مألفة للمؤمنین»؛[۲] بهترین مؤمنان کسی است که محل انس و الفت مؤمنان باشد. در لسانالعرب نیز آمده است: «ألِفْتُ الشَّیءَ و ألِفْتُ فُلاناً إذا اَنسِتَ بِهِ و ألَّفْتُ بینهم تألیفاً إذا جمعتُ بینهم بعد تفرّق و ألَّفْتُ الشیءَ تألیفاً إذا وصلت بعضه ببعض و منه تألیفُ الکتاب.»[۳]پس «تألیف» در لغت به دو معنا آمده است: یکی ایجاد محبت و انس و دیگری جمع کردن، که هر دو معنا بسیار به هم نزدیک است. در کتاب مجمعالبحرین نیز «المؤلّفة قلوبهم» به کسانی اطلاق شده است که دلهایشان با محبت و احسان جذب میشود.[۴]
تألیف قلوب از منظر قرآن
در قرآن کریم نیز به «تألیف قلوب» اشاره گردیده است، آیه ای که به این موضوع پرداخته، آیه «اصناف صدقات» است:
(إِنَّمَا الصَّدَقَاتُ لِلْفُقَرَاء وَالْمَسَاکِینِ وَالْعَامِلِینَ عَلَیْهَا وَ الْمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمْ وَ فِیالرِّقَابِ وَالْغَارِمِینَ وَ فِی سَبِیلِاللّهِ وَ ابْنِالسَّبِیلِ فَرِیضَةً مِنَ اللّهِ وَاللّهُ عَلِیمٌ حَکِیمٌ.)(توبه: ۶۰)
علّامه طباطبائی در تفسیر این آیه آوردهاند: «المؤلّفة قلوبهم فهم الذین یؤلّف قلوبهم بإعطاء سهم من الزکاة لیسلموا او یدفع بهم العدو او یستعان بهم علی حوائج الدین.»[۵]از نظر آقای طباطبایی سهم تألیف قلوب برای جذب کفّار به اسلام، دفع دشمنان، یا کمک گرفتن در سایر نیازهای دینی از آنان است. این سهم مخصوص زمان پیامبر یا حضور امامان نیست، بلکه در هر زمان، باید سهمی از زکات را به این امر اختصاص داد.
منابع
انیس، ابراهیم. المعجم (به عربی). ج. ۱. دیگران. قاهره. ص. ۲۳.محمدی ری شهری، محمد (۱۳۷۵). میزان الحکمه. ج. ۱. قم: دارالحدیث. ص. ۹۴.
- ↑ انیس، ابراهیم. المعجم (به عربی). ج. ۱. دیگران. قاهره. ص. ۲۳.
- ↑ محمدی ری شهری، محمد (۱۳۷۵). میزان الحکمه. ج. ۱. قم: دارالحدیث. ص. ۹۴.
- ↑ ابن مکرم، محمد (۱۴۱۶). تالیف قلوب. ج. ۱. بیروت: دار الاحیاء التراث العربی. ص. ۱۸۰.
- ↑ طریحی، فخرالدین (۱۳۶۲). تالیف قلوب. ج. ۵. تهران: مرتضوی. ص. ۲۶.
- ↑ طباطبایی، محمدحسین (۱۴۱۷). تالیف قلوب. ج. ۹. بیروت: موسسه الاعلمی للمطبوعات. صص. ۳۲۱.