عاد: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
===== ۱. خاستگاه و پیشینه تاریخی قوم عاد ===== | ===== ۱. خاستگاه و پیشینه تاریخی قوم عاد ===== | ||
قوم عاد یکی از اقوام نیرومند [[عربِ باستان]] است که بنابر گزارشهای تاریخی، پس از [[قوم نوح]] در سرزمین «[[اَحقاف]]» میزیستهاند؛ منطقهای میان عمان و یمن یا میان عمان و حضرموت دانسته شده است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=قصه های قرآن براساس تفسیر نمونه|سال=1385|نام=حسین|نام خانوادگی=حسینی|جلد=1|صفحه=61}}</ref> برخی نقلها «عاد» را نام شخصی به نام [[عاد بن عوص]] میدانند که این قوم به نام او شهرت یافته است. | قوم عاد یکی از اقوام نیرومند [[عربِ باستان]] است که بنابر گزارشهای تاریخی، پس از [[قوم نوح]] در سرزمین «[[اَحقاف]]» میزیستهاند؛ منطقهای میان عمان و یمن یا میان عمان و حضرموت دانسته شده است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=قصه های قرآن براساس تفسیر نمونه|سال=1385|نام=حسین|نام خانوادگی=حسینی|جلد=1|صفحه=61}}</ref> برخی نقلها «عاد» را نام شخصی به نام [[عاد بن عوص]] میدانند که این قوم به نام او شهرت یافته است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=قاموس قرآن|سال=1372|نام=علی اکبر|نام خانوادگی=قرشی|جلد=5|صفحه=67|مکان=تهران}}</ref> احتمال دیگر آن است که این نام به جدّ بزرگ آنان بازمیگردد. | ||
گروهی از مورخان، واژه «[[عاد]]» را بر دو قوم متفاوت اطلاق کردهاند: | گروهی از مورخان، واژه «[[عاد]]» را بر دو قوم متفاوت اطلاق کردهاند: | ||
۱. عاد اُولى که در قرآن به آن اشاره شده است: «و اوست که قوم عاد نخستین را هلاک کرد.» | ۱. عاد اُولى که در قرآن به آن اشاره شده است: «و اوست که قوم عاد نخستین را هلاک کرد.»<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=قرآن کریم -سوره نجم -50}}</ref> و معمولاً به اقوام بسیار کهن و پیشاتاریخی نسبت داده میشود. | ||
۲. قبیلهای دیگر که در دورههای تاریخی شناختهشده زندگی میکرده است. | ۲. قبیلهای دیگر که در دورههای تاریخی شناختهشده زندگی میکرده است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=قصه های قرآن|نام=حسین|نام خانوادگی=حسینی|صفحه=61}}</ref> | ||
در نسبتدادن قوم هود به یکی از این دو گروه اختلافنظر وجود دارد؛ برخی پژوهشگران عاد اولى را همان قوم هود دانستهاند. | در نسبتدادن قوم هود به یکی از این دو گروه اختلافنظر وجود دارد؛ برخی پژوهشگران عاد اولى را همان قوم هود دانستهاند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=داستان های قرآن و تاریخ انبیا|سال=1378|نام=حسین|نام خانوادگی=فعال عراقی نژاد|پیوند نویسنده=براساس تفسیر نمونه|جلد=1|صفحه=274}}</ref> | ||
===== ۲. سیمای قوم عاد در قرآن ===== | ===== ۲. سیمای قوم عاد در قرآن ===== | ||
آیات قرآن ، قوم عاد را به عنوان ملتی تنومند، بلندبالا و برخوردار از قدرت سازندگی پیشرفته معرفی میکند؛ مردمی که شهرهایی آباد و اقامتگاههایی محکم و استوار بنا میکردند. خداوند در [[سوره فجر]] میفرماید: | آیات قرآن ، قوم عاد را به عنوان ملتی تنومند، بلندبالا و برخوردار از قدرت سازندگی پیشرفته معرفی میکند؛ مردمی که شهرهایی آباد و اقامتگاههایی محکم و استوار بنا میکردند. خداوند در [[سوره فجر]] میفرماید: | ||
«ایا ندانسته ای که پروردگارت با قوم عاد چه کرد؟ * و[با آن شهر] ارم که دارای کاخ های با عظمت و ساختمان های بلند بود؟* همان که مانندش در شهرها ساخته نشده | «ایا ندانسته ای که پروردگارت با قوم عاد چه کرد؟ * و[با آن شهر] ارم که دارای کاخ های با عظمت و ساختمان های بلند بود؟* همان که مانندش در شهرها ساخته نشده بود».<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=قرآن کریم -سوره فجر - 6-8}}</ref> | ||
آیا نمیبینی پروردگارت با قوم عاد چه کرد؟ با آن شهر «[[اِرَم]]»، شهری که همانندی برای آن در سرزمینها آفریده نشده بود. | آیا نمیبینی پروردگارت با قوم عاد چه کرد؟ با آن شهر «[[اِرَم]]»، شهری که همانندی برای آن در سرزمینها آفریده نشده بود.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=داستان های قرآن و تاریخ انبیا|نام=حسین|نام خانوادگی=فعال عراقی نژاد|صفحه=275}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=ترجمه آیات|نام=ناصر|نام خانوادگی=مکارم شیرازی}}</ref> | ||
درباره واژه «اِرَم» میان [[مفسران]] دو دیدگاه وجود دارد: برخی آن را نام یک شخص یا قبیله میدانند و برخی نام شهری بیمانند که عاد آن را بنا کرده بودند. با توجه به سیاق آیه، نظریه دوم قابل قبولتر است. | درباره واژه «اِرَم» میان [[مفسران]] دو دیدگاه وجود دارد: برخی آن را نام یک شخص یا قبیله میدانند و برخی نام شهری بیمانند که عاد آن را بنا کرده بودند. با توجه به سیاق آیه، نظریه دوم قابل قبولتر است. | ||
«[[عِماد]]» به معنای ستون است. مفسران یا این واژه را اشاره به اندام نیرومند مردان عاد میدانند یا کنایه از ستونهای بزرگ کاخها و بناهای عظیم آنان. | «[[عِماد]]» به معنای ستون است. مفسران یا این واژه را اشاره به اندام نیرومند مردان عاد میدانند یا کنایه از ستونهای بزرگ کاخها و بناهای عظیم آنان.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تفسیر نمونه|نام=ناصر|نام خانوادگی=مکارم شیرازی|جلد=26|صفحه=452}}</ref>برخی نیز «[[ذات العماد]]» را چنین تفسیر کردهاند که قوم عاد سنگهای عظیم را همچون کوهپارهها جدا میکردند و به صورت ستونهایی برپا میساختند و سپس کاخهای رفیع خود را بر فراز آنها مینهادند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=معانی الخبار|سال=1377|نام=محمد بن علی|نام خانوادگی=شیخ صدوق|پیوند نویسنده=ترجمه عبدالعلی محمدی شاهرودی|جلد=1|صفحه=109|مکان=تهران -دارالکتب اسلامی}}</ref> | ||
===== ۳. باورها، رفتار اجتماعی و انحرافات اعتقادی ===== | ===== ۳. باورها، رفتار اجتماعی و انحرافات اعتقادی ===== | ||
بر اساس گزارش قرآن، قوم عاد کافر، بتپرست و فرمانبردار زمامداران ستمگر بودند. خداوند درباره آنان میفرماید: | بر اساس گزارش قرآن، قوم عاد کافر، بتپرست و فرمانبردار زمامداران ستمگر بودند. خداوند درباره آنان میفرماید: | ||
«و اینان قوم عاد بودند که آیات پروردگارشان را انکار کردند و از پیامبران او نافرمانی کردند و فرمان هرسرکش ستیزه جویی پیروی کردند. | «و اینان قوم عاد بودند که آیات پروردگارشان را انکار کردند و از پیامبران او نافرمانی کردند و فرمان هرسرکش ستیزه جویی پیروی کردند.».<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=قرآن کریم -سوره هود -59}}</ref> | ||
این قوم عاد بودند که آیات پروردگارشان را انکار کردند، پیامبران را فرمان نبردند و از هر جبّار سرکش پیروی کردند. | این قوم عاد بودند که آیات پروردگارشان را انکار کردند، پیامبران را فرمان نبردند و از هر جبّار سرکش پیروی کردند. | ||
گسترش قدرت و آبادانیِ گسترده در سرزمین آنان، به تکبّر و سرکشی انجامید تا آنکه خداوند [[هود]] را برای هدایتشان فرستاد. | گسترش قدرت و آبادانیِ گسترده در سرزمین آنان، به تکبّر و سرکشی انجامید تا آنکه خداوند [[هود]] را برای هدایتشان فرستاد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=دایره المعارف تشیع|سال=1384|نام=احمد صدر|نام خانوادگی=حاج سید جوادی|جلد=11|صفحه=4|مکان=تهران}}</ref> | ||
نسخهٔ ۲۲ نوامبر ۲۰۲۵، ساعت ۰۷:۲۳
قوم عاد؛ بررسی تاریخی ـ قرآنی یک تمدن کهن
۱. خاستگاه و پیشینه تاریخی قوم عاد
قوم عاد یکی از اقوام نیرومند عربِ باستان است که بنابر گزارشهای تاریخی، پس از قوم نوح در سرزمین «اَحقاف» میزیستهاند؛ منطقهای میان عمان و یمن یا میان عمان و حضرموت دانسته شده است.[۱] برخی نقلها «عاد» را نام شخصی به نام عاد بن عوص میدانند که این قوم به نام او شهرت یافته است.[۲] احتمال دیگر آن است که این نام به جدّ بزرگ آنان بازمیگردد.
گروهی از مورخان، واژه «عاد» را بر دو قوم متفاوت اطلاق کردهاند:
۱. عاد اُولى که در قرآن به آن اشاره شده است: «و اوست که قوم عاد نخستین را هلاک کرد.»[۳] و معمولاً به اقوام بسیار کهن و پیشاتاریخی نسبت داده میشود.
۲. قبیلهای دیگر که در دورههای تاریخی شناختهشده زندگی میکرده است.[۴]
در نسبتدادن قوم هود به یکی از این دو گروه اختلافنظر وجود دارد؛ برخی پژوهشگران عاد اولى را همان قوم هود دانستهاند.[۵]
۲. سیمای قوم عاد در قرآن
آیات قرآن ، قوم عاد را به عنوان ملتی تنومند، بلندبالا و برخوردار از قدرت سازندگی پیشرفته معرفی میکند؛ مردمی که شهرهایی آباد و اقامتگاههایی محکم و استوار بنا میکردند. خداوند در سوره فجر میفرماید:
«ایا ندانسته ای که پروردگارت با قوم عاد چه کرد؟ * و[با آن شهر] ارم که دارای کاخ های با عظمت و ساختمان های بلند بود؟* همان که مانندش در شهرها ساخته نشده بود».[۶]
آیا نمیبینی پروردگارت با قوم عاد چه کرد؟ با آن شهر «اِرَم»، شهری که همانندی برای آن در سرزمینها آفریده نشده بود.[۷][۸]
درباره واژه «اِرَم» میان مفسران دو دیدگاه وجود دارد: برخی آن را نام یک شخص یا قبیله میدانند و برخی نام شهری بیمانند که عاد آن را بنا کرده بودند. با توجه به سیاق آیه، نظریه دوم قابل قبولتر است.
«عِماد» به معنای ستون است. مفسران یا این واژه را اشاره به اندام نیرومند مردان عاد میدانند یا کنایه از ستونهای بزرگ کاخها و بناهای عظیم آنان.[۹]برخی نیز «ذات العماد» را چنین تفسیر کردهاند که قوم عاد سنگهای عظیم را همچون کوهپارهها جدا میکردند و به صورت ستونهایی برپا میساختند و سپس کاخهای رفیع خود را بر فراز آنها مینهادند.[۱۰]
۳. باورها، رفتار اجتماعی و انحرافات اعتقادی
بر اساس گزارش قرآن، قوم عاد کافر، بتپرست و فرمانبردار زمامداران ستمگر بودند. خداوند درباره آنان میفرماید:
«و اینان قوم عاد بودند که آیات پروردگارشان را انکار کردند و از پیامبران او نافرمانی کردند و فرمان هرسرکش ستیزه جویی پیروی کردند.».[۱۱]
این قوم عاد بودند که آیات پروردگارشان را انکار کردند، پیامبران را فرمان نبردند و از هر جبّار سرکش پیروی کردند.
گسترش قدرت و آبادانیِ گسترده در سرزمین آنان، به تکبّر و سرکشی انجامید تا آنکه خداوند هود را برای هدایتشان فرستاد.[۱۲]
- ↑ حسینی، حسین (۱۳۸۵). قصه های قرآن براساس تفسیر نمونه. ج. ۱. ص. ۶۱.
- ↑ قرشی، علی اکبر (۱۳۷۲). قاموس قرآن. ج. ۵. تهران. ص. ۶۷.
- ↑ قرآن کریم -سوره نجم -50.
- ↑ حسینی، حسین. قصه های قرآن. ص. ۶۱.
- ↑ فعال عراقی نژاد، حسین (۱۳۷۸). داستان های قرآن و تاریخ انبیا. ج. ۱. ص. ۲۷۴.
- ↑ قرآن کریم -سوره فجر - 6-8.
- ↑ فعال عراقی نژاد، حسین. داستان های قرآن و تاریخ انبیا. ص. ۲۷۵.
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر. ترجمه آیات.
- ↑ مکارم شیرازی، ناصر. تفسیر نمونه. ج. ۲۶. ص. ۴۵۲.
- ↑ شیخ صدوق، محمد بن علی (۱۳۷۷). معانی الخبار. ج. ۱. تهران -دارالکتب اسلامی. ص. ۱۰۹.
- ↑ قرآن کریم -سوره هود -59.
- ↑ حاج سید جوادی، احمد صدر (۱۳۸۴). دایره المعارف تشیع. ج. ۱۱. تهران. ص. ۴.