توحید در قرآن

راه های شناخت خدا در قرآن

پیش از ورود به بحث اصلی لازم است به دیدگاه های موجود در مورد شناخت خدا اشاره شود:

در مورد شناخت خدا دیدگاه های متفاوتی در ادیان مختلف مطرح شده است که می توان به سه دیدگاه کلی تقسیم کرد:

الف) تشبیه: معتقدان به معرفت تشبیهی، خدا را در حد ممکنات پایی آورده بدون اینکه تنزیه را لحاظ کنند. از سردمداران چنین اعتقادی یهود و نصارا هستند که شواهد آن در تورات و انجیل وجود دارد. آن ها می گویند:نه تنها ذات و صفات ذاتی خدا قابل شناخت حصولی و حضوری است بلکه حتی در قیامت با چشم ظاهری نیز می توان خدا را رؤیت کرد. در اسلام نیز عده ای با تمسک به آیات متشابه قرآن طرفدار این عقیده شده، تا جایی که برای خدا اعضا و جوارح مادی قائل شدند. ص 41

تعطیل: پیروان این مذهب، راه هرگونه شناختی را نسبت به خدا مسدود می دانند و حتی گروهی از آنان با تمسک به آیه « لیس کمثله شیء» (شوری /11) قائل به مبالغه در تنزیه شده و اطلاق «شیء» بر خدا را جایز می دانند و لازمه این دیدگاه، نفی اطلاق حقیقی صفات بر ذات خدا است که به تعطیل ذات خدا از اوصاف کمال و تعطیل عقل و دل از شناخت حصولی و حضوری او بر می گردد. جهمیه و معتزله از طرفداران این نظریه هستند.ص 42