معاملات: تفاوت میان نسخهها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
منتظران ظهور (بحث | مشارکتها) (صفحهای تازه حاوی «{| class="wikitable" !'''نوع معامله''' !'''حلال یا حرام''' !'''شرایط صحت (در صورت حلال بودن)''' !'''دلایل حرمت (در صورت حرام بودن)''' |- |'''بیع (خرید و فروش)''' |حلال |1. ایجاب و قبول 2. قصد و رضا 3. اهلیت طرفین 4. مالیت داشتن مبیع 5. معلوم بودن ثمن و مثمن |— |- |'''بیع ربوی (خرید و ف...» ایجاد کرد) |
منتظران ظهور (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۱۷: | خط ۱۱۷: | ||
|— | |— | ||
|} | |} | ||
{{Navbox|name=معاملات_حلال_حرام|title=ناوبری: معاملات حلال و حرام در اسلام|state=expanded|above=<!-- میتوانید توضیح کوتاه اینجا بگذارید -->|group1=مفاهیم و اصول کلی|list1=* [[شریعت اسلام]] | |||
* [[حلال و حرام]] | |||
* [[قواعد فقهی|قواعد فقهی (قاعدهٔ اِباحه، اصل برائت، اهم و مهم)]] | |||
* [[نیت]] | |||
* [[عقود اسلامی|عقود (قراردادها)]]|group2=منابع و مبانی|list2=* [[قرآن]] | |||
* [[سنت]] | |||
* [[اجماع]] | |||
* [[قیاس]] | |||
* [[اصول فقه]]|group3=معاملات و امورِ معمولی جایز / حلال|list3=* [[مبايعه]] <!-- فروش --> | |||
* [[اجاره|اجاره (ایجار)]] | |||
* [[مشارکت مدنی|مشارکت (مشروع)]] | |||
* [[صکوک|صکوک (ابزار مالی اسلامی)]]|group4=معاملات و مصادیقِ ممنوع / حرام|list4=* [[ربا]] (بهره) | |||
* [[غرر]] (بیاطمینانی/حدس و گمان زیاد در قرارداد) | |||
* [[قمار]] (میسِر / قمار) | |||
* [[کلاهبرداری]] و فریب | |||
* [[محرمات (اسلام)|محرمات مرتبط با معامله]] (مثلاً فروش مشروبات الکلی، گوشت خوک)|group5=انواع عقود و ابزارهای اسلامی|list5=* [[مضاربه]] و [[مشارکت (مشارَکة)]] | |||
* [[مرابحه]] | |||
* [[اجاره به شرط تملیک|اجاره به شرط تملیک (ایجار/ایجار مَبنی بر تملیک)]] | |||
* [[اجاره (اسلام)|ایجاره / اجاره]] | |||
* [[استصناع]]، [[سلم]] | |||
* [[تعاونی مالی اسلامی]] / [[تأمین مالی اسلامی]]|group6=فقه مذاهب / دیدگاههای حقوقی|list6=* [[فقه اهل سنت]] — [[حنفی]]، [[شافعیه]]، [[مالکی]]، [[حنبلی]] | |||
* [[فقه شیعه]] — [[جعفری]] | |||
* [[مباحث اختلافی در فقه اقتصادی]]|group7=مسائل معاصر و چالشها|list7=* [[بانکداری اسلامی]] | |||
* [[بیمه اسلامی|تکافل و بیمه]] | |||
* [[ابزارهای مشتقه]] و ارزیابی اِشکالات شرعی | |||
* [[ارزهای دیجیتال]] / رمزارزها و دیدگاههای فقهی | |||
* [[سیاست پولی و نرخ بهره]]|group8=مراجع و متون کلیدی|list8=* آثار کلاسیک فقهی دربارهٔ معاملات (کتب فقهی) | |||
* فتاوی معاصر دربارهٔ بانکداری و تجارت | |||
* بانکها و موسسات فقهی (هیئتهای فتوایی)|group9=پژوهش و منابع آموزشی|list9=* مقالات علمی در فقه اقتصادی | |||
* دورهها و کتابهای آموزشی دربارهٔ مالیهٔ اسلامی | |||
* [[سیاستهای شرعی بانکها]]|group10=مطالب مرتبط|list10=* [[فقه المعاملات]] | |||
* [[اقتصاد اسلامی]] | |||
* [[اخلاق تجارت]] | |||
* [[حقوق قراردادها]]|below=<!-- لینک به دستهها یا یادداشتهای پایینی --> | |||
[[رده:فـقه اقتصـادی|معاملات حلال و حرام]]}} | |||
نسخهٔ ۲۸ سپتامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۴:۴۴
| نوع معامله | حلال یا حرام | شرایط صحت (در صورت حلال بودن) | دلایل حرمت (در صورت حرام بودن) |
|---|---|---|---|
| بیع (خرید و فروش) | حلال | 1. ایجاب و قبول
2. قصد و رضا 3. اهلیت طرفین 4. مالیت داشتن مبیع 5. معلوم بودن ثمن و مثمن |
— |
| بیع ربوی (خرید و فروش ربوی) | حرام | — | معاملهای که در آن دو کالای همجنس با تفاوت وزن/مقدار مبادله شوند، بدون شرط اضافه عوض یا زمان؛ مانند گندم با گندم بیشتر |
| بیع غرری (دارای ابهام) | حرام | — | معاملهای که مورد آن مجهول باشد یا احتمال ضرر فاحش در آن وجود دارد، مانند فروش ماهی در آب یا جنین در شکم |
| اجاره (کرایه دادن) | حلال | 1. تعیین منفعت مشخص
2. مدت معلوم 3. اهلیت طرفین 4. قابل تسلیم بودن مورد اجاره |
— |
| مضاربه (مشارکت سرمایه و کار) | حلال | 1. سرمایه نقدی باشد
2. سهم سود مشخص باشد 3. اجازه تصرف از طرف مالک 4. مضارب امین باشد |
— |
| مزارعه (شراکت در کشاورزی) | حلال | 1. زمین از مالک باشد
2. سهم طرفین مشخص 3. مدت معین 4. بذر از هر دو طرف یا یکی مشخص باشد |
— |
| مساقات (شراکت در آبیاری درختان) | حلال | شرایط مشابه مزارعه | — |
| قمار | حرام | — | بازی با برد و باخت مالی (چه با ابزار قمار، چه بدون آن) |
| معامله با ابزار قمار یا شراب | حرام | — | چون مبیع حرام است و مالیت شرعی ندارد |
| معامله با مال مسروقه یا غصبی | حرام | — | چون شخص مالک نیست، تصرف در آن حرام است |
| معامله صوری (بدون قصد واقعی) | باطل | — | چون قصد انشاء واقعی وجود ندارد |
| بیع شرط (مشروط به بازخرید) | حلال (با شرایط) | اگر شرط خلاف مقتضای عقد نباشد و شرط ضمن عقد باشد | در برخی موارد نزد برخی فقها اشکال دارد |
| سَلَم (پیشفروش با پرداخت نقدی کامل) | حلال | 1. تعیین کامل صفات کالا
2. موعد تحویل معین 3. پرداخت کامل ثمن هنگام عقد |
— |
| جعاله (جایزه در برابر عمل مشخص) | حلال | 1. عمل مشخص باشد
2. جایزه معلوم باشد 3. التزام به انجام عمل نباشد (تعهد نیست) |
— |
| رهن | حلال | مال باید قابل وثیقه باشد | — |
| ضمان | حلال | ضمانت دین با رضایت و شرایط معلوم | — |
| ودیعه (امانتگذاری) | حلال | شرط امانت بودن و عدم تصرف | — |
| عاریه (امانت برای استفاده) | حلال | استفاده رایگان از مال دیگری با رضایت او | — |
| وصیت | حلال | عدم وصیت به بیشتر از یکسوم مال مگر با اجازه ورثه | — |