قوم عاد

تکلیف جلسه سوم و چهارم

قوم هود

قوم عاد یا قوم هود از اقوام باستانی شبه‌جزیره عربستان بودند که در قرآن کریم بارها به عنوان قومی نیرومند اما سرکش معرفی شده‌اند. آن‌ها در سرزمینی به نام «احقاف» زندگی می‌کردند و پیامبری به نام هود برای هدایتشان فرستاده شد. قوم عاد با وجود قدرت و رفاه، به سبب سرپیچی از فرمان خدا و تکذیب پیامبرشان، دچار عذاب الهی شدند.

سرزمین و ویژگی‌ها

قوم عاد در منطقه‌ای بین یمن و عمان امروزی، در ناحیه‌ای به نام احقاف می‌زیستند. آن‌ها مردمی نیرومند و دارای تمدنی پیشرفته بودند. قرآن از آن‌ها به عنوان مردمی یاد می‌کند که «ستون‌های بلند» و «شهرهای آباد» ساختند: «أَلَمْ تَرَ کَیْفَ فَعَلَ رَبُّکَ بِعَادٍ * إِرَمَ ذَاتِ الْعِمَادِ» (فجر، ۶–۷). به گفتهٔ مفسران، آنان در کشاورزی و معماری مهارت داشتند، اما غرور و طغیان باعث شد از مسیر توحید منحرف شوند.

دعوت هود و سرپیچی قوم عاد

پیامبر آنان، هود بود که آن‌ها را به پرستش خدای یگانه و ترک بت‌پرستی فراخواند. او گفت: «یَا قَوْمِ اعْبُدُوا اللَّهَ مَا لَکُمْ مِنْ إِلَهٍ غَیْرُهُ» (اعراف، ۶۵). با این حال، بزرگان قوم او را مسخره کردند و گفتند: «ما جز این نمی‌پنداریم که خدایان ما تو را به جنون دچار کرده‌اند». پس از هشدارهای مکرر و ادامهٔ لجاجت قوم، بادی شدید و ویرانگر بر آنان فرستاده شد که هفت شب و هشت روز پی‌درپی وزید و همه را نابود کرد.

اهمیت تاریخی و قرآنی

سرگذشت قوم عاد و هود در چندین سورهٔ قرآن (از جمله هود، اعراف، فصلت و احقاف) ذکر شده است. این داستان نمادی از پیامدهای تکبر و انکار حقیقت در برابر پیامبران الهی است. برخی پژوهشگران معاصر، آثار باستانی در جنوب شبه‌جزیره را به این قوم نسبت داده‌اند و معتقدند که شهر گمشدهٔ «ایرم ذات العماد» اشاره به همان تمدن عاد دارد.