فهرست امیران طاهری: تفاوت میان نسخهها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۶: | خط ۱۶: | ||
| ended = ۲۵۹ هجری قمری | | ended = ۲۵۹ هجری قمری | ||
}} | }} | ||
'''فهرست امیران طاهری''' فهرست امیرانی است که از دودمان [[طاهریان|طاهری]] به | '''فهرست امیران طاهری''' فهرست امیرانی است که از دودمان [[طاهریان|طاهری]] به امارت رسیدند. در مجموع پنج امیر از این دودمان به حکومت رسیدند و از ۲۰۵ ه. ق تا ۲۵۹ ه.ق به مدت تقریباً ۵۴ سال بر بخشهای گستردهای از شرق [[ایران]] حکومت کردند.<ref name=":0" /> | ||
امیران طاهری را میتوان نخستین حکومت نیمه مستقل ایرانی پس از اسلام دانست که بیش از نیم قرن دوام داشت. پنج امیر از نسل طاهریان بر خراسان فرمانروایی کردند که همزمان با نه خلیفه عباسی بودند. تمامی این خلفا دستور به ابقای این امیران دادند و امیران طاهری یکی پس از دیگری امارت خراسان را در دست داشتند.<ref>{{یادکرد ژورنال|نام خانوادگی۱=غلامپور|نام۱=میثم|نام خانوادگی۲=|نام۲=|تاریخ=۱۹ تیر ۱۳۹۰|عنوان=عبدالله بن طاهر و اوج قدرت طاهریان|پیوند=https://www.magiran.com/article/2313764|ژورنال=روزنامه شرق|دوره=|شماره=۱۲۹۰|صفحات=۱۶|doi=|تاریخ بازبینی=}}</ref> با این همه، این امیران هیچگاه در فکر استقلال از خلافت عباسی نبودند و تنها امارت را در خاندان خود موروثی کردند و در امور داخلیشان استقلال نسبیای داشتند.<ref>{{یادکرد ژورنال|نام خانوادگی۱=بهنیافر|نام۱=احمدرضا|نام خانوادگی۲=|نام۲=|تاریخ=خرداد ۱۳۸۶|عنوان=ارتباط خلافت عبّاسی با حکومتهای ایرانی|پیوند=http://ensani.ir/fa/article/69746/ارتباط-خلافت-عبّاسى-با-حکومت-هاى-ایرانى|ژورنال=معرفت|دوره=|شماره=|صفحات=|doi=|تاریخ بازبینی=}}</ref> | == طاهریان == | ||
طاهریان خاندانی از ناحیه پوشَنگ در نزدیکی هرات بودند و در مبارزات [[ابومسلم خراسانی|ابومسلم]] برای کمک به حکومت رسیدن [[خلافت عباسی|عباسیان]] نیز شرکت داشتند.<ref name=":0" /> امیران طاهری را میتوان نخستین حکومت نیمه مستقل ایرانی پس از [[اسلام]] دانست که بیش از نیم قرن دوام داشت. پنج امیر از نسل طاهریان بر [[خراسان]] فرمانروایی کردند که همزمان با نه [[فهرست خلفای عباسی|خلیفه عباسی]] بودند. تمامی این خلفا دستور به ابقای این امیران دادند و امیران طاهری یکی پس از دیگری امارت خراسان را در دست داشتند.<ref>{{یادکرد ژورنال|نام خانوادگی۱=غلامپور|نام۱=میثم|نام خانوادگی۲=|نام۲=|تاریخ=۱۹ تیر ۱۳۹۰|عنوان=عبدالله بن طاهر و اوج قدرت طاهریان|پیوند=https://www.magiran.com/article/2313764|ژورنال=روزنامه شرق|دوره=|شماره=۱۲۹۰|صفحات=۱۶|doi=|تاریخ بازبینی=}}</ref> با این همه، این امیران هیچگاه در فکر استقلال از خلافت عباسی نبودند و تنها امارت را در خاندان خود موروثی کردند و در امور داخلیشان استقلال نسبیای داشتند.<ref>{{یادکرد ژورنال|نام خانوادگی۱=بهنیافر|نام۱=احمدرضا|نام خانوادگی۲=|نام۲=|تاریخ=خرداد ۱۳۸۶|عنوان=ارتباط خلافت عبّاسی با حکومتهای ایرانی|پیوند=http://ensani.ir/fa/article/69746/ارتباط-خلافت-عبّاسى-با-حکومت-هاى-ایرانى|ژورنال=معرفت|دوره=|شماره=|صفحات=|doi=|تاریخ بازبینی=}}</ref> | |||
طاهریان برای مدتی | == تاریخ طاهریان == | ||
[[طاهریان]] برای مدتی عنوان [[شرطه]]، [[بغداد]] را در اختیار داشتند. [[طاهر بن حسین]]، نخستین امیر این خاندان، پیش از [[امارت]] بر خراسان برای مدتی از سوی [[مأمون]]، خلیفه وقت به عنوان شرطه بغداد برگزیده شده بود. از زمان این انتصاب تا پایان دوران [[معتضد]]، طاهریان به نفوذی خاص و موروثی بر مقام شرطه بغداد رسیدند و چهرههای مهم این خاندان به عنوان شرطه بغداد برگزیده شدند.<ref>{{یادکرد ژورنال|نام خانوادگی۱=آقاجری|نام۱=سید هاشم|نام خانوادگی۲=اشتری تفرشی|نام۲=علیرضا|تاریخ=بهار و تابستان ۱۳۸۷|عنوان=جایگاه و توانمندیهای سیاسی نهاد شرطه بغداد|پیوند=https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/45848/79/text|ژورنال=تاریخ و تمدن اسلامی|دوره=|شماره=۷|صفحات=۷۶|doi=|تاریخ بازبینی=}}</ref> | |||
طاهر بن حسین نخستین امیر این امارت در ۱۵۹ ه.ق در پوشنگ زاده شد و در ابتدا از سوی عباسیان به امارت پوشنگ رسید و پس از طی مدتی، با تلاشهای مستمر و همچنین سوابق خدماتش، امارت خراسان و سرزمینهای شرقی خلافت عباسی را به دست آورد و در ۲۰۷ ه.ق در مرو به مرگ طبیعی درگذشت یا [[ترور]] شد.<ref name=":0" /> [[طلحه بن طاهر]] فرزند امیر قبلی بود۔ پس از مرگ طاهر، اوضاع خراسان در اثر شورش سپاهیان ملتهب شد و به دنبال این واقعه، طلحه کنترل اوضاع را بر عهده گرفت.<ref>{{یادکرد کتاب|نام خانوادگی۱=زرینکوب|نام۱=عبدالحسین|پیوند نویسنده=عبدالحسین زرینکوب|عنوان=تاریخ ایران بعد از اسلام|تاریخ=۱۳۶۳|ناشر=امیر کبیر|مکان=تهران|شابک=978-600-02-0055-8|ویرایش=|صفحه=۵۰۶}}</ref><ref name=":3">{{یادکرد کتاب|نام خانوادگی۱=رضائی باغبیدی|نام۱=حسن|پیوند نویسنده=حسن رضائی باغ بیدی|عنوان=سکههای ایران در دورهٔ اسلامی از آغاز تا برآمدن سلجوقیان|تاریخ=۱۳۹۳|ناشر=سمت|مکان=تهران|شابک=978-600-02-0055-8|ویرایش=|صفحه=۲۲۴}}</ref><ref>{{یادکرد کتاب|نام خانوادگی۱=اکبری|نام۱=امیر|پیوند نویسنده=امیر اکبری|عنوان=تاریخ حکومت طاهریان از آغاز تا انجام|تاریخ=۱۳۹۱|ناشر=سمت|مکان=تهران|شابک=964-444-827-8|ویرایش=|صفحه=۱۶۹}}</ref> [[طلحه بن طاهر]] در ۲۱۳ ه. ق، در بلخ درگذشت و در همانجا نیز مدفون شد.<ref name=":3" /> [[عبدالله بن طاهر]] برادر طلحه بن طاهر پس از مرگ طلحه به فرمان مأمون حکومت خراسان را به دست گرفت. عبدالله در ۲۳۰ ه.ق در اثر بیماری و در سن ۴۸ سالگی درگذشت و در مقبرهٔ خانوادگیاش که در نیشابور قرار داشت، دفن شد.<ref dir="ltr" name=":1">{{یادکرد وب|عنوان=ʿABDALLĀH B. ṬĀHER – Encyclopaedia Iranica|نشانی=https://iranicaonline.org/articles/abdallah-b-taher-governor|وبگاه=iranicaonline.org|بازبینی=2020-10-05}}</ref> پس از وفات عبدالله، [[طاهر بن عبدالله]] به فرمان [[واثق]]، خلیفهٔ عباسی، در ۲۳۰ ه.ق به امارت رسید.<ref>{{یادکرد کتاب|نام خانوادگی۱=اکبری|نام۱=امیر|پیوند نویسنده=امیر اکبری|عنوان=تاریخ حکومت طاهریان از آغاز تا انجام|تاریخ=۱۳۹۱|ناشر=سمت|مکان=تهران|شابک=964-444-827-8|ویرایش=|صفحه=۲۱۳}}</ref> طاهر دارای روابط نیکویی با خلفای همعصر خویش بود<ref>{{یادکرد کتاب|نام خانوادگی۱=اکبری|نام۱=امیر|پیوند نویسنده=امیر اکبری|عنوان=تاریخ حکومت طاهریان از آغاز تا انجام|تاریخ=۱۳۹۱|ناشر=سمت|مکان=تهران|شابک=964-444-827-8|ویرایش=|صفحه=۲۱۵}}</ref> و در ۲۴۸ ه.ق وفات یافت.<ref name=":2" /> [[محمد بن طاهر]] فرزند طاهر بن عبدالله، در ۲۴۸ ه.ق از جانب خلیفهٔ عباسی، [[مستعین]]، حاکم خراسان شد. [[یعقوب لیث|یعقوب لیث صفاری]] که حکومت سیستان را در دست داشت، در ۲۵۹ ه.ق به نیشابور حمله کرد و محمد را اسیر کرد. یعقوب لیث در ۲۶۲ ه.ق در نبرد [[نبرد دیرالعاقول|دیرالعاقول]] از عباسیان شکست خورد و محمد هم در همین حین موفق به فرار شد و دیگر هیچگاه جرئت بازگشت به خراسان را نیافت. محمد بن طاهر حدود ۱۰ سال به عنوان شرطه بغداد فعالیت کرد. وی در ۲۹۷ ه.ق درگذشت و با مرگ او امارت طاهریان برچیده شد.<ref name=":2" /> | |||
== فهرست == | {{پاککن}} | ||
== فهرست امیران == | |||
{| class="wikitable" | {| class="wikitable" | ||
! colspan="10" |امیران دودمان طاهری | ! colspan="10" |امیران دودمان طاهری | ||
| خط ۳۹: | خط ۴۳: | ||
!منبع | !منبع | ||
|- | |- | ||
| style="text-align: center;"|'''[[طاهر بن حسین]]''' | | style="text-align: center;" |'''[[طاهر بن حسین]]''' | ||
| style="text-align: center;"|ذوالیمینین | | style="text-align: center;" |ذوالیمینین | ||
| style="text-align: center;"|۱۵۹ ه.ق | | style="text-align: center;" |۱۵۹ ه.ق | ||
| style="text-align: center;"|تقریباً ۲ سال{{سرخط}}{{Dash}}{{سرخط}}۲۰۵ تا ۲۰۷ ه.ق | | style="text-align: center;" |تقریباً ۲ سال{{سرخط}}{{Dash}}{{سرخط}}۲۰۵ تا ۲۰۷ ه.ق | ||
|[[پرونده:Coin of Tahir ibn Husayn, minted in al-Muhammadiya (Ray).jpg|وسط|100x100پیکسل]] | |[[پرونده:Coin of Tahir ibn Husayn, minted in al-Muhammadiya (Ray).jpg|وسط|100x100پیکسل]] | ||
| style="text-align: center;"|[[مرو]] | | style="text-align: center;" |[[مرو]] | ||
| style="text-align: center;"|{{Dash}} | | style="text-align: center;" |{{Dash}} | ||
| | | | ||
* ۱۹۵ ه. ق: سپهسالاری در لشکر [[مأمون]]. | * ۱۹۵ ه. ق: سپهسالاری در لشکر [[مأمون]]. | ||
* ۱۹۸ ه. ق: | * ۱۹۸ ه. ق: [[فتح بغداد]]. | ||
* ۲۰۵ ه. ق: رسیدن به امارت [[خراسان]]. | * ۲۰۵ ه. ق: رسیدن به امارت [[خراسان]]. | ||
* ۲۰۷ ه. ق: حذف نام خلیفه از خطبهها و اعلام استقلال. | * ۲۰۷ ه. ق: حذف نام خلیفه از خطبهها و اعلام استقلال. | ||
| style="text-align: center;"|۲۰۷ ه.ق | | style="text-align: center;" |۲۰۷ ه.ق | ||
| style="text-align: center;" |<ref dir=ltr name=":0">{{یادکرد وب|عنوان=ABU’L-ṬAYYEB ṬĀHER – Encyclopaedia Iranica|نشانی=https://iranicaonline.org/articles/abul-ayyeb-tiher-b|وبگاه=iranicaonline.org|بازبینی=2020-09-28|نویسنده=|کد زبان=en|تاریخ=}}</ref> | | style="text-align: center;" |<ref dir="ltr" name=":0">{{یادکرد وب|عنوان=ABU’L-ṬAYYEB ṬĀHER – Encyclopaedia Iranica|نشانی=https://iranicaonline.org/articles/abul-ayyeb-tiher-b|وبگاه=iranicaonline.org|بازبینی=2020-09-28|نویسنده=|کد زبان=en|تاریخ=}}</ref> | ||
|- | |- | ||
| style="text-align: center;"|'''[[طلحه بن طاهر]]''' | | style="text-align: center;" |'''[[طلحه بن طاهر]]''' | ||
| style="text-align: center;"|{{Dash}} | | style="text-align: center;" |{{Dash}} | ||
| style="text-align: center;"|{{Dash}} | | style="text-align: center;" |{{Dash}} | ||
| style="text-align: center;"|تقریباً ۶ سال{{سرخط}}{{Dash}}{{سرخط}}۲۰۷ تا ۲۱۳ ه.ق | | style="text-align: center;" |تقریباً ۶ سال{{سرخط}}{{Dash}}{{سرخط}}۲۰۷ تا ۲۱۳ ه.ق | ||
|[[پرونده:Talha ibn Tahir.jpg|وسط|100x100پیکسل]] | |[[پرونده:Talha ibn Tahir.jpg|وسط|100x100پیکسل]] | ||
| style="text-align: center;"|[[مرو]] | | style="text-align: center;" |[[مرو]] | ||
| style="text-align: center;"|پسر | | style="text-align: center;" |پسر | ||
| | | | ||
* ۲۱۳–۲۰۸ ه. ق: نبرد با [[خوارج]] در خراسان و | * ۲۱۳–۲۰۸ ه. ق: نبرد با [[خوارج]] در خراسان و سیستان. | ||
| style="text-align: center;"|۲۱۳ ه.ق | | style="text-align: center;" |۲۱۳ ه.ق | ||
| style="text-align: center;"|<ref dir="ltr" name=":2">{{یادکرد وب|عنوان=TAHERIDS – Encyclopaedia Iranica|نشانی=https://iranicaonline.org/articles/taherid-dynasty|وبگاه=iranicaonline.org|بازبینی=2020-10-05|کد زبان=en}}</ref> | | style="text-align: center;" |<ref dir="ltr" name=":2">{{یادکرد وب|عنوان=TAHERIDS – Encyclopaedia Iranica|نشانی=https://iranicaonline.org/articles/taherid-dynasty|وبگاه=iranicaonline.org|بازبینی=2020-10-05|کد زبان=en}}</ref> | ||
|- | |- | ||
| style="text-align: center;"|'''[[عبدالله بن طاهر]]''' | | style="text-align: center;" |'''[[عبدالله بن طاهر]]''' | ||
| style="text-align: center;"|{{Dash}} | | style="text-align: center;" |{{Dash}} | ||
| style="text-align: center;"|۱۸۲ ه.ق | | style="text-align: center;" |۱۸۲ ه.ق | ||
| style="text-align: center;"|تقریباً ۱۵ سال{{سرخط}}{{Dash}}{{سرخط}}۲۱۳ تا ۲۳۰ ه.ق | | style="text-align: center;" |تقریباً ۱۵ سال{{سرخط}}{{Dash}}{{سرخط}}۲۱۳ تا ۲۳۰ ه.ق | ||
| style="text-align: center;"|{{Dash}} | | style="text-align: center;" |{{Dash}} | ||
| style="text-align: center;"|[[نیشابور]] | | style="text-align: center;" |[[نیشابور]] | ||
| style="text-align: center;"|برادر | | style="text-align: center;" |برادر | ||
| | | | ||
* ۲۱۵ ه. ق: برگزیدن نیشابور به پایتختی. | * ۲۱۵ ه. ق: برگزیدن نیشابور به پایتختی. | ||
* ۲۱۹ ه. ق: سرکوب کردن شورش [[محمد بن قاسم بن علی|محمد بن قاسم علوی]]. | * ۲۱۹ ه. ق: سرکوب کردن شورش [[محمد بن قاسم بن علی|محمد بن قاسم علوی]]. | ||
* ۲۲۴ ه. ق: سرکوب کردن شورش [[مازیار]] در | * ۲۲۴ ه. ق: سرکوب کردن شورش [[مازیار]] در طبرستان. | ||
* ۲۲۶–۲۲۴ ه. ق: سرکوبی و اعدام [[افشین]] در | * ۲۲۶–۲۲۴ ه. ق: سرکوبی و اعدام [[افشین]] در اسروشنه. | ||
| style="text-align: center;"|۲۳۰ ه.ق | | style="text-align: center;" |۲۳۰ ه.ق | ||
| style="text-align: center;"|<ref name=":1"/> | | style="text-align: center;" |<ref name=":1" /> | ||
|- | |- | ||
| style="text-align: center;"|'''[[طاهر بن عبدالله]]''' | | style="text-align: center;" |'''[[طاهر بن عبدالله]]''' | ||
| style="text-align: center;"|ابوطیب | | style="text-align: center;" |ابوطیب | ||
| style="text-align: center;"|{{Dash}} | | style="text-align: center;" |{{Dash}} | ||
| style="text-align: center;"|تقریباً ۱۸ سال{{سرخط}}{{Dash}}{{سرخط}}۲۳۰ تا ۲۴۸ ه.ق | | style="text-align: center;" |تقریباً ۱۸ سال{{سرخط}}{{Dash}}{{سرخط}}۲۳۰ تا ۲۴۸ ه.ق | ||
| style="text-align: center;"|{{Dash}} | | style="text-align: center;" |{{Dash}} | ||
| style="text-align: center;"|[[نیشابور]] | | style="text-align: center;" |[[نیشابور]] | ||
| style="text-align: center;"|پسر | | style="text-align: center;" |پسر | ||
| | | | ||
* قطع کردن درخت [[سرو کشمر|سرو کاشمر]] به دستور [[متوکل]]. | * قطع کردن درخت [[سرو کشمر|سرو کاشمر]] به دستور [[متوکل]]. | ||
| style="text-align: center;"|۲۴۸ ه.ق | | style="text-align: center;" |۲۴۸ ه.ق | ||
| style="text-align: center;"|<ref name=":2"/> | | style="text-align: center;" |<ref name=":2" /> | ||
|- | |- | ||
| style="text-align: center;"|'''[[محمد بن طاهر]]''' | | style="text-align: center;" |'''[[محمد بن طاهر]]''' | ||
| style="text-align: center;"|محمد خراسانی | | style="text-align: center;" |محمد خراسانی | ||
| style="text-align: center;"|{{Dash}} | | style="text-align: center;" |{{Dash}} | ||
| style="text-align: center;"|تقریباً ۱۱ سال{{سرخط}}{{Dash}}{{سرخط}}۲۴۸ تا ۲۵۹ ه.ق | | style="text-align: center;" |تقریباً ۱۱ سال{{سرخط}}{{Dash}}{{سرخط}}۲۴۸ تا ۲۵۹ ه.ق | ||
| style="text-align: center;"|{{Dash}} | | style="text-align: center;" |{{Dash}} | ||
| style="text-align: center;"|[[نیشابور]] | | style="text-align: center;" |[[نیشابور]] | ||
| style="text-align: center;"|پسر | | style="text-align: center;" |پسر | ||
| | | | ||
* ۲۵۹–۲۵۳ ه. ق: شکست از [[یعقوب لیث|یعقوب لیث صفاری]]. | * ۲۵۹–۲۵۳ ه. ق: شکست از [[یعقوب لیث|یعقوب لیث صفاری]]. | ||
* ۲۵۹ ه. ق: از دست دادن امارت خراسان. | * ۲۵۹ ه. ق: از دست دادن امارت خراسان. | ||
| style="text-align: center;"|۲۹۷ ه.ق | | style="text-align: center;" |۲۹۷ ه.ق | ||
| style="text-align: center;"|<ref name=":2"/> | | style="text-align: center;" |<ref name=":2" /> | ||
|} | |} | ||
| خط ۱۱۰: | خط ۱۱۴: | ||
{{تبارنامه طاهریان}} | {{تبارنامه طاهریان}} | ||
== | == پانویس == | ||
== | === ارجاعات === | ||
{{پانویس|۲}} | {{پانویس|۲}} | ||
=== منابع === | |||
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=Dandamayev|نام=Muhammad A|پیوند نویسنده=محمد داندامایف|فصل=MAGOPHONIA|ناشر=[[دانشنامه ایرانیکا|Iranica]]|سال=۲۰۱۲|زبان=en|عنوان=[[دانشنامه ایرانیکا|Encyclopaedia Iranica]]|پیوند مدخل=https://iranicaonline.org/articles/magophonia}} | |||
== برای مطالعه بیشتر == | == برای مطالعه بیشتر == | ||
نسخهٔ ۱۹ مهٔ ۲۰۲۳، ساعت ۰۹:۱۹
| امیر طاهری | |
|---|---|
 سکهٔ ضرب شده در زمان طاهر بن حسین، نخستین امیر طاهری | |
.png) اوج گسترش قلمرو طاهریان | |
| جزئیات | |
| شیوه خطاب | امارت استکفا |
| نخستین پادشاه | طاهر بن حسین |
| واپسین پادشاه | محمد بن طاهر |
| آغاز پادشاهی | ۲۰۷ هجری قمری |
| پایان پادشاهی | ۲۵۹ هجری قمری |
| سکونتگاه رسمی | مرو نیشابور |
| گمارنده | به فرمان خلیفه عباسی |
فهرست امیران طاهری فهرست امیرانی است که از دودمان طاهری به امارت رسیدند. در مجموع پنج امیر از این دودمان به حکومت رسیدند و از ۲۰۵ ه. ق تا ۲۵۹ ه.ق به مدت تقریباً ۵۴ سال بر بخشهای گستردهای از شرق ایران حکومت کردند.[۱]
طاهریان
طاهریان خاندانی از ناحیه پوشَنگ در نزدیکی هرات بودند و در مبارزات ابومسلم برای کمک به حکومت رسیدن عباسیان نیز شرکت داشتند.[۱] امیران طاهری را میتوان نخستین حکومت نیمه مستقل ایرانی پس از اسلام دانست که بیش از نیم قرن دوام داشت. پنج امیر از نسل طاهریان بر خراسان فرمانروایی کردند که همزمان با نه خلیفه عباسی بودند. تمامی این خلفا دستور به ابقای این امیران دادند و امیران طاهری یکی پس از دیگری امارت خراسان را در دست داشتند.[۲] با این همه، این امیران هیچگاه در فکر استقلال از خلافت عباسی نبودند و تنها امارت را در خاندان خود موروثی کردند و در امور داخلیشان استقلال نسبیای داشتند.[۳]
تاریخ طاهریان
طاهریان برای مدتی عنوان شرطه، بغداد را در اختیار داشتند. طاهر بن حسین، نخستین امیر این خاندان، پیش از امارت بر خراسان برای مدتی از سوی مأمون، خلیفه وقت به عنوان شرطه بغداد برگزیده شده بود. از زمان این انتصاب تا پایان دوران معتضد، طاهریان به نفوذی خاص و موروثی بر مقام شرطه بغداد رسیدند و چهرههای مهم این خاندان به عنوان شرطه بغداد برگزیده شدند.[۴]
طاهر بن حسین نخستین امیر این امارت در ۱۵۹ ه.ق در پوشنگ زاده شد و در ابتدا از سوی عباسیان به امارت پوشنگ رسید و پس از طی مدتی، با تلاشهای مستمر و همچنین سوابق خدماتش، امارت خراسان و سرزمینهای شرقی خلافت عباسی را به دست آورد و در ۲۰۷ ه.ق در مرو به مرگ طبیعی درگذشت یا ترور شد.[۱] طلحه بن طاهر فرزند امیر قبلی بود۔ پس از مرگ طاهر، اوضاع خراسان در اثر شورش سپاهیان ملتهب شد و به دنبال این واقعه، طلحه کنترل اوضاع را بر عهده گرفت.[۵][۶][۷] طلحه بن طاهر در ۲۱۳ ه. ق، در بلخ درگذشت و در همانجا نیز مدفون شد.[۶] عبدالله بن طاهر برادر طلحه بن طاهر پس از مرگ طلحه به فرمان مأمون حکومت خراسان را به دست گرفت. عبدالله در ۲۳۰ ه.ق در اثر بیماری و در سن ۴۸ سالگی درگذشت و در مقبرهٔ خانوادگیاش که در نیشابور قرار داشت، دفن شد.[۸] پس از وفات عبدالله، طاهر بن عبدالله به فرمان واثق، خلیفهٔ عباسی، در ۲۳۰ ه.ق به امارت رسید.[۹] طاهر دارای روابط نیکویی با خلفای همعصر خویش بود[۱۰] و در ۲۴۸ ه.ق وفات یافت.[۱۱] محمد بن طاهر فرزند طاهر بن عبدالله، در ۲۴۸ ه.ق از جانب خلیفهٔ عباسی، مستعین، حاکم خراسان شد. یعقوب لیث صفاری که حکومت سیستان را در دست داشت، در ۲۵۹ ه.ق به نیشابور حمله کرد و محمد را اسیر کرد. یعقوب لیث در ۲۶۲ ه.ق در نبرد دیرالعاقول از عباسیان شکست خورد و محمد هم در همین حین موفق به فرار شد و دیگر هیچگاه جرئت بازگشت به خراسان را نیافت. محمد بن طاهر حدود ۱۰ سال به عنوان شرطه بغداد فعالیت کرد. وی در ۲۹۷ ه.ق درگذشت و با مرگ او امارت طاهریان برچیده شد.[۱۱]
فهرست امیران
| امیران دودمان طاهری | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| نام | لقب | تولد | دوران امارت | سکه | پایتخت | نسبت با امیر پیشین | وقایع مهم | مرگ | منبع |
| طاهر بن حسین | ذوالیمینین | ۱۵۹ ه.ق | تقریباً ۲ سال – ۲۰۵ تا ۲۰۷ ه.ق |
.jpg) |
مرو | – | ۲۰۷ ه.ق | [۱] | |
| طلحه بن طاهر | – | – | تقریباً ۶ سال – ۲۰۷ تا ۲۱۳ ه.ق |
 |
مرو | پسر |
|
۲۱۳ ه.ق | [۱۱] |
| عبدالله بن طاهر | – | ۱۸۲ ه.ق | تقریباً ۱۵ سال – ۲۱۳ تا ۲۳۰ ه.ق |
– | نیشابور | برادر |
|
۲۳۰ ه.ق | [۸] |
| طاهر بن عبدالله | ابوطیب | – | تقریباً ۱۸ سال – ۲۳۰ تا ۲۴۸ ه.ق |
– | نیشابور | پسر | ۲۴۸ ه.ق | [۱۱] | |
| محمد بن طاهر | محمد خراسانی | – | تقریباً ۱۱ سال – ۲۴۸ تا ۲۵۹ ه.ق |
– | نیشابور | پسر |
|
۲۹۷ ه.ق | [۱۱] |
تبارنامه
| زریق یا رزیق | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| مصعب | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| احمد | علی | حسین | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| حسن | محمد | طاهر ذوالیمینین | ابراهیم | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| محمد | حسن | عبدالله | طلحه | علی | حسین | اسمعیل | طاهر | اسحق | محمد | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| علی | عبدالعزیز | احمد | سلیمان | طلحه | طاهر | حسین | مصعب | عبیدالله | محمد | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| علی | مطهر | عبدالله | حسین | محمد | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| طاهر | احمد | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
پانویس
ارجاعات
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ "ABU'L-ṬAYYEB ṬĀHER – Encyclopaedia Iranica". iranicaonline.org (به انگلیسی). Retrieved 2020-09-28.
- ↑ غلامپور، میثم (۱۹ تیر ۱۳۹۰). «عبدالله بن طاهر و اوج قدرت طاهریان». روزنامه شرق (۱۲۹۰): ۱۶.
- ↑ بهنیافر، احمدرضا (خرداد ۱۳۸۶). «ارتباط خلافت عبّاسی با حکومتهای ایرانی». معرفت.
- ↑ آقاجری، سید هاشم؛ اشتری تفرشی، علیرضا (بهار و تابستان ۱۳۸۷). «جایگاه و توانمندیهای سیاسی نهاد شرطه بغداد». تاریخ و تمدن اسلامی (۷): ۷۶.
- ↑ زرینکوب، عبدالحسین (۱۳۶۳). تاریخ ایران بعد از اسلام. تهران: امیر کبیر. ص. ۵۰۶. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۰۲-۰۰۵۵-۸.
- ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ رضائی باغبیدی، حسن (۱۳۹۳). سکههای ایران در دورهٔ اسلامی از آغاز تا برآمدن سلجوقیان. تهران: سمت. ص. ۲۲۴. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۰۲-۰۰۵۵-۸.
- ↑ اکبری، امیر (۱۳۹۱). تاریخ حکومت طاهریان از آغاز تا انجام. تهران: سمت. ص. ۱۶۹. شابک ۹۶۴-۴۴۴-۸۲۷-۸.
- ↑ ۸٫۰ ۸٫۱ «ʿABDALLĀH B. ṬĀHER – Encyclopaedia Iranica». iranicaonline.org. دریافتشده در ۲۰۲۰-۱۰-۰۵.
- ↑ اکبری، امیر (۱۳۹۱). تاریخ حکومت طاهریان از آغاز تا انجام. تهران: سمت. ص. ۲۱۳. شابک ۹۶۴-۴۴۴-۸۲۷-۸.
- ↑ اکبری، امیر (۱۳۹۱). تاریخ حکومت طاهریان از آغاز تا انجام. تهران: سمت. ص. ۲۱۵. شابک ۹۶۴-۴۴۴-۸۲۷-۸.
- ↑ ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ ۱۱٫۲ ۱۱٫۳ ۱۱٫۴ "TAHERIDS – Encyclopaedia Iranica". iranicaonline.org (به انگلیسی). Retrieved 2020-10-05.
منابع
- Dandamayev, Muhammad A (2012). "MAGOPHONIA". Encyclopaedia Iranica (به انگلیسی). Iranica.
برای مطالعه بیشتر
- اشپولر، برتولد (۱۳۶۹). تاریخ ایران در قرون نخستین اسلامی. ترجمهٔ مریم میراحمدی. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
- اکبری، امیر (۱۳۸۴). تاریخ حکومت طاهریان از آغاز تا انجام. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی.
- التون، دانیل (۱۳۸۹). تاریخ سیاسی و اجتماعی خراسان در آغاز حکومت عباسیان. ترجمهٔ مسعود رجبنیا. تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی.
- باسورث، ک. ا (۱۳۶۳). تاریخ ایران کمبریج. تهران: انتشارات امیرکبیر.
- باسورث، ک. ا (۱۳۸۸). تاریخ سیستان. تهران: انتشارات امیرکبیر.
- خضری، احمدرضا (۱۳۸۴). تاریخ خلافت عباسی. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی.
- زرینکوب، عبدالحسین (۱۳۶۳). تاریخ ایران بعد از اسلام. تهران: انتشارات امیرکبیر.
- زرینکوب، عبدالحسین (۱۳۸۹). دو قرن سکوت. تهران: انتشارات سخن. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۵۹۸۳-۳۳-۶.
- فرای، ریچارد نلسون (۱۳۶۳). عصر زرین فرهنگ ایران. تهران: انتشارات سروش.
- مفتخری، حسین؛ زمانی، حسین (۱۳۹۵). تاریخ ایران از ورود مسلمانان تا برآمدن طاهریان. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی.
- نفیسی، سعید (۱۳۳۵). تاریخ خاندان طاهری. تهران: شرکت نسبی اقبال و شرکاء.
| اشخاص سرشناس: |
|  | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| جایها و پایتختها: | ||||||||
| زبان و مذهب: | ||||||||
| رویدادهای مرتبط: | ||||||||
| موضوعات: | ||||||||
صفحه پودمان:Portal bar/styles.css محتوایی ندارد.
