زیدیه در ایران
از قرن سوم هجری / نهم میلادی تا اواخر قرن ششم هجری / دوازدهم میلادی ، مراکز مهم فکری زیدیه در شمال ایران یعنی طبرستان ، دیلمان و گیلان در نواحی خزری ، همچنین ری در روزگار آل بویه و پس از آن و بیهق در خراسان بوده است . به تدریج جوامع زیدی ایران در معرض زوال قرار گرفتند و عمده میراث مکتوب آنها دیگر روایت و منتقل نگردید . اگر اتقال گسترده ادبیات مکتوب دینی زیدیه از ایران به یمن در چی یکپارچگی سیاسی زیدیان خزری و یمنی که در اواخر قرن پنجم هجری / یازدهم میلادی رخ داد ، نبود ، تقریبا تمام میراث مکتوب زیدیان ایرانی از میان می رفت . در پی مرگ امام یمنی ، المنصور بالله در 614/1217 که در روزگار او انتقال فرهنگی از ایران به یمن به اوج خود رسید ، رولبط میان جوامع زیدیان ایرانی و یمن بی اندازه ناچیز و اندک شد و انتقال منابع مکتوب از ایران که اکنون جای نواحی شمال ایران را به عنوان مرکز فکری زیدیه گرفته بود ، به کلی متوقف شد . این مطلب که سنت آموزشی و تعلیمی زیدیه در ایران دست کم تا قرن دهم هجری / شانزدهم میلادی ادامه داشته است به واسطه مدارک پراکنده گواهی دهنده ای بر سنت تعلیمی زیدیه در قرن نهم / پانزدهم و دهم هجری / شانزدهم مورد تایید است . همچنین شماری نسخ خای خطی کتابت شده در جوامع زیدی خزری میان قرن هفتم هجری / سیزدهم میلادی تا دهم هجری / شانزدهم میلادی در دست است'' متن پررنگ'. متن مورب''متن پررنگزیدیه