پوریای ولی
پوریای ولی با نام اصلی محمد پریار، از معروفترین پهلوانان ایران در سده ۸ قمری است که در ورزش باستانی و زورخانهای جایگاهی برجسته داشته و به عنوان عارف و عیّار نیز شناخته میشود. وی در طول چند قرن گذشته جایگاهی اسطورهای یافته و داستانهای شجاعت، اخلاق و پهلوانی او نقل شده است.
زندگی
پوریای ولی، نام اصلی او محمود، از مشهورترین پهلوانان ایران است که در ورزش باستانی و زورخانهای ایران از جایگاه برجستهای برخوردار بوده و به عنوان عارف و عیّار نیز شناخته میشود. سال درگذشت او ۷۷۲ ق در شهر خیوه ثبت شده است. در منابع مختلف، زادگاه او خوارزم، گنجه، سلماس یا خوی ذکر شده است.[۱]
در تذکره مجالس العشاق نزدیکترین منبع به زمان پوریای ولی، از او با نام پهلوان محمود پریار یاد شده و صاحب عرفات العاشقین او را پهلوان محمود بن پریای ولی معرفی کرده است. دربارهٔ زندگی او افسانههای فراوانی روایت شده که بیشتر بر شجاعت، توانمندی جسمی و فنون کشتی و نیز بزرگواری، گذشت و ویژگیهای اخلاقی او تأکید دارند.[۲]
پوریای ولی اصول اخلاقی پهلوانی را در دوازده اصل گردآوری کرده بود که شامل احترام به پیشکسوت، پرهیز از دشنام و دروغ، رعایت نماز، محبت به مردم، دلگرم ساختن نوخاستهها و رعایت سهم آنان از درآمد هر مسابقه بود. در زمینه فنون کشتی، سیصد و شصت فن به او نسبت داده شده است. همچنین سرودههایی به او نسبت دادهاند و از آثار برجایمانده وی مثنوی «کنز الحقائق» است که به گفته مؤلف ریاض الشعراء فهم حقایق آن دشوار است.[۳]
پانویس
ارجاعات
منابع
- اختری، عباسعلی (۱۳۹۰). «پوریای ولی». دایرةالمعارف جامع اسلامی. تهران: آرایه.