طواف
| طواف کعبه | |
|---|---|
| پرونده:Nody--عکس-حیرت-انگیز-داخل-خانه-کعبه-1725948607.jpg | |
| دسته | مناسک مذهبی |
| مکان(ها) | مکه |
| کشور | عربستان |
| سالهای فعالیت | از زمان ابراهیم بن تارخ تا کنون |
| بنیانگذار | پیامبر خدا ، ابراهیم بن تارخ |
| شرکت کنندگان | حجاج و زوار |
تکلیف جلسه ۳ و ۴ نسخه اصلی و جدید
طواف
تعریف: طواف به معنای هفت بار چرخیدن به دور کعبه است و یکی از اعمال واجب حج و عمره محسوب میشود. هر دور، «شوط» نام دارد. تمام اقسام حج و عمره دارای طواف زیارت و طواف نساء هستند، به جز عمره تمتع که طواف نساء ندارد. طواف مستحبی نیز در غیر حالت احرام ممکن است. پس از هر طواف، دو رکعت نماز طواف پشت مقام ابراهیم خوانده میشود.
واژهشناسی
لغت: طواف به معنای احاطه کردن و دور چیزی چرخیدن با پای پیاده است. طائف کسی است که دور خانه میگردد. اصطلاح فقهی: هفت مرتبه چرخیدن به دور کعبه، از حجرالاسود شروع و به همان پایان مییابد.
پیشینه تاریخی
سابقه طواف به حضرت آدم بازمیگردد. در دوران جاهلیت، طواف به دور معابد و بتها برای تقرب به خدایان انجام میشد و هر زمان و مکان خاصی نداشت. برخی در آن زمان به دلایل مختلف برهنه طواف میکردند که به «طواف عَرْبان» مشهور بود.
طواف در قرآن
طواف در آیات قرآن (بقره ۱۲۵، حج ۲۶ و ۲۹) ذکر شده و سعی بین صفا و مروه نیز طواف خوانده شده است. برخی آیات به معنای لغوی «طوف» نیز اشاره دارند.
فضیلت طواف
- زینت کعبه و وسیله آمرزش گناهان
- امام علی (ع): خداوند اطراف کعبه ۱۲۰ رحمت قرار داده، ۶۰ برای طوافکنندگان، ۴۰ برای نمازگزاران و ۲۰ برای نگاهکنندگان
- بالا رفتن درجات، برآورده شدن حاجات و آزاد کردن بنده
- مستحب است زائران در مکه هر چه توانستند طواف نمایند
اقسام طواف
- طواف زیارت: طواف واجب در حج و عمره
- طواف نساء: آخرین عمل عمره مفرده و اعمال مکه در حج (ویژه شیعه)
- طواف مستحب: خارج از واجبات، ثواب دارد
- طواف قدوم و وداع: مستحب در ورود و خروج از مکه
کیفیت طواف
- هفت شوط به نیت مشخص، آغاز و پایان از حجرالاسود
- رعایت طهارت و پاکی لباسها
- شانه چپ به سمت کعبه
- محدوده طواف: اطراف حجر اسماعیل یا کل مسجدالحرام
- مردان باید ختنه شده باشند
- در شرایط اضطراری میتوان سواره یا شناکنان طواف کرد
منابع
- جعفریان، رسول، آثار اسلامی مکه و مدینه، تهران، نشر مشعر
- حریری، محمدیوسف، فرهنگ اصطلاحات حج، قم، دارالحدیث، ۱۳۸۴ش
- شیخ حر عاملی، وسائل الشیعه، قم، ۱۴۰۹ق
- شیخ صدوق، شرح من لایحضره الفقیه، قم
- مجله میقات حج، شماره ۷۲، تابستان ۸۹ش