حیله شرعی

از اسلامیکال
نسخهٔ تاریخ ‏۱۷ نوامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۷:۱۹ توسط Iliya (بحث | مشارکت‌ها)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

حیله شرعی

معنای لغوی

حیله از ریشه «حول» گرفته شده که به معنای تدبیر ماهرانه امور[۱] و به‌کارگرفتن فکر برای رسیدن به مقصود[۲] ، مهارت، نيك‌انديشى و قدرت تصرّف در كارها به‌کار رفته است.[۳] [۴] راغب اصفهانی، اصل آن را به معنای دگرگونی و جدا شدن از غیر تعریف کرده است و حیله را به‌کارگیری راه‌های پنهانی یا چاره‌جویی نهانی برای رسیدن به حالت یا چیزی می‌داند که در انسان حاصل می‌شود، وی استعمال این واژه را غالباً در امور منفی می‌داند؛ هرچند گاهی به عنوان راه حکیمانه نیز به کار برده می‌شود. [۵]

معنای اصطلاحی

مکارم شیرازی، حیله‌های شرعی را همان حفظ ظواهر قوانین شرعی دانسته است هرچند که روح قوانین موجود نباشد.[۶]




منابع

  1. موسی، حسين يوسف (۱۴۱۰). الإفصاح فى فقه اللغة. ج. ۱. قم: مكتب الاعلام الاسلامي. ص. ۱۴۱.
  2. فیومی، احمد بن محمد (۱۴۱۴). المصباح المنير فى غريب الشرح الكبير للرافعى. ج. ۱. قم: موسسه دار الهجرة. ص. ۱۵۷.
  3. فیروزآبادی، محمد بن يعقوب (۱۴۱۵). القاموس المحيط. ج. ۱. بیروت: دار الكتب العلمية. ص. ۴۹۷.
  4. بستانی، فواد افرام (۱۳۷۵). فرهنگ ابجدى. تهران: اسلامی. ص. ۳۵۰.
  5. راغب اصفهانى، حسین بن محمد (۱۴۱۲). مفردات ألفاظ القرآن. بیروت: دار القلم. ص. ۳۴۰.
  6. مکارم شیرازی، ناصر (۱۳۸۵). بررسی طرق فرار از ربا. قم: مدرسة الإمام علي بن أبي طالب (علیه السلام). ص. ۱۴.