بدون جعبه اطلاعات
بدون تصویر

ابن‌درستویه

از اسلامیکال
نسخهٔ تاریخ ‏۶ ژوئیهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۱۴:۲۶ توسط Shahroudi (بحث | مشارکت‌ها) (ابرابزار)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ابن‌درستویه، نحوی و ادیب ایرانی قرن سوم هجری و اهل فسا بود که نزد ابن قتیبه و مبرد آموزش دید. او در بغداد تدریس می‌کرد و آثار متعددی در نحو، ادب، تفسیر و نقد علمی نگاشت، از جمله أدب الکاتب و غریب الحدیث. وفاتش در حدود سال ۳۳۰ هجری قمری روی داد.

زندگی

ابن‌درستویه، یا ابو محمد عبدالله بن جعفر بن درستویه مرزبان فارسی (۲۵۸–۳۴۷ هجری قمری)، از نحویان برجسته ایرانی بود که اصالتاً اهل فسا بود. او از شاگردان ابن قتیبه و مبرد به‌شمار می‌رفت و در بغداد به تدریس نحو و ادب اشتغال داشت. منابعی مانند ابن خلکان و ابن ندیم به زندگی و آثار او پرداخته‌اند. ابن ندیم یادآور شده که ابن‌درستویه با مبرد و ثعلب دیدار داشته و نزد آن دو نحو و دیگر علوم را فرا گرفته است. او در علوم مختلف مهارت داشت و آثار متعددی در زمینه‌های زبان، نحو، ادب، تفسیر و نقد نوشته است.[۱]

ابن‌درستویه در نوشته‌های خود به نقد آثار دیگران نیز پرداخته و نوشته‌هایی در رد دیدگاه‌های مفضل بن سلمه، ابن راوندی، مدرج عروضی، ثعلب، ابن خالویه، فراء و ابن زید بلخی دارد. از جمله آثار مهم او می‌توان به این موارد اشاره کرد: أدب الکاتب، المذکر و المؤنث، المقصور و الممدود، غریب الحدیث، معانی الشعر، التوسط بین الأخفش و ثعلب فی معانی القرآن، تفسیر السبع، المعانی فی القراءات، نقض کتاب العین، الاحتجاج للقراء، جوامع العروض، فی الأضداد و خبر قس بن ساعده. وفات او در حدود سال ۳۳۰ هجری قمری رخ داده است.[۲]

پانویس

ارجاعات

منابع

  • اختری، عباسعلی (۱۳۹۰). «ابن‌درستویه». دایرةالمعارف جامع اسلامی. تهران: آرایه.