میرداماد
میرداماد
میربرهانالدّین محمّدباقر استرآبادی (۱۶۳۱–۱۵۶۱م، ۱۰۴۰–۹۶۹ق)، ملقب به «میرداماد» و «معلّمِ ثالث» و «اشراق»، فیلسوف و متکلم و فقیه برجستهٔ دورهٔ صفویه و از ارکانِ مکتب فلسفی اصفهان است. میرداماد فرزندِ میرشمسالدین محمد استرآبادی مشهور به داماد است. محمد استرآبادی با دختر علی بن عبدالعالی معروف به محقق کرکی ازدواج نمود و به همین خاطر او را داماد نامیدند. میرداماد این لقب را از پدر خود به ارث برده است. وی از دوستان نزدیک شیخ بهائی بود.[۱]
آثار
- قبسات: مهمترین و مفصلترین اثر فلسفی میرداماد است. این کتاب به زبان عربی و دربارۀ حدوث و قدم است.[۲]
- الایقاضات
- صراط المستقیم
- الافق المبین
- الحبل المتین
- جذوات، تقویم الایمان
- شارح النجاة و…
استادان
- عبدالعالی بن علی بن عبدالعالی کرکی
- شیخ عزالدین حسین بن عبدالصمد عاملی (پدر شیخ بهایی)
- سید نورالدین علی بن الحسین موسوی عاملی
- علی بن ابی الحسن عاملی
- تاجالدین حسین صاعد بن شمسالدین توسی
- میر فخرالدین محمد حسینی سماک استرآبادی
شاگردان
- آقا حسین خوانساری
- صدرالدین محمد شیرازی معروف به ملاصدرا
- عبدالرزاق لاهیجی
- ملا محسن فیض کاشانی
- قطبالدین لاهیجی
- احمد بن زینالعابدین علوی
- ملا خلیل قزوینی
- علی نقی کمرهای
- نظامالدین امیر احمد بن زینالعابدین عاملی
- محمدتقی بن ابیالحسن حسینی استرآبادی
- عبدالغفار بن محمد بن یحیی گیلانی
- امیر فضلالله استرآبادی
- دوست علی بن محمد
- عادل بن مراد اردستانی
- شمسالدین محمد گیلانی
- میرزا شاهرخ بیگار
- محمدحسین حلبی
- عبدالمطلب بن یحیی طالقانی
- ابوالفتح گیلانی
- میر منصور گیلانی
- عبدالله سمنانی
- محمدحسن زلالی خوانساری
- محمد گنابادی
- حسین بن محمد بن محمود حسینی آملی
- نظامالدین احمد گیلانی
گرایشهای عرفانی
میرداماد علاوه بر تکیه به برهان و استدلال، گرایشهای عرفانی نیز داشته است. به طوری که روح اشراق بر افکارش غلبه داشت و سیر روحیاش در راه عرفان بود.[۳]
درگذشت
میرداماد در سال ۱۰۴۰ هجری قمری در بین راه کربلا و نجف درگذشت. پیکر او در نجف و در حرم علی بن ابیطالب دفن شد.