غیاثالدین عبدالکریم بن احمد بن موسی
غیاثالدین ابوالمظفر عبدالکریم بن احمد بن موسی مشهور به ابنطاووس از علمای برجسته شیعه و عضو خاندان بنیطاووس بود که در اواخر سده هفتم قمری میزیست. وی در علوم دینی، ادبی و شعر مهارت داشت و شاگردان متعددی تربیت کرد. آثار او شامل کتابهایی در زمینه تعیین مرقد علی بن ابیطالب و شرح حال دانشمندان است که برخی به فارسی ترجمه شدهاند.
زندگی
غیاثالدین ابوالمظفر عبدالکریم بن احمد بن موسی، مشهور به ابنطاووس از علمای شیعه و از اعضای خاندان بنیطاووس بود که در سال ۶۴۸ قمری در کربلا متولد و در سال ۶۹۳ قمری در کاظمین درگذشت. پدرش ابوالفضایل احمد (متوفی ۶۷۳ ق) نواده دختری شیخ طوسی بود و از علمای برجسته شیعه بهشمار میرفت.[۱]
عبدالکریم در شهرهای حله و بغداد در نزد پدر و استادانی مانند محقق حلی، یحیی بن سعید حلی، ابوالحسن علی بن محمد علوی عمری، سید رضیالدین (عمویش)، و خواجه نصیرالدین طوسی به فراگیری علوم دینی و ادبی پرداخت. حافظه بسیار قوی داشت و در ۱۱ سالگی قرآن را حفظ کرده بود. ابن داود، معاصر و همعصر او، میگوید هرگز سخنی به ذهن عبدالکریم راه نیافت که آن را فراموش کند و او را عالمی نیکسیرت و خوشخوی معرفی میکند که در زمان خود سرآمد سادات بود.[۲]
ابن طاووس علاوه بر علوم دینی، شاعری و مهارت در علوم ادبی مانند نحو و عروض نیز داشت. از شاگردان او میتوان به ابنداود، عبدالصمد ابن احمد بن ابیالجیش و علی بن حسین بن حماد لیثی اشاره کرد.[۳]
آثار
از آثار او میتوان به «فرحهٔ الغری بصرحهٔ الغری» اشاره کرد که دربارهٔ تعیین مرقد علی بن ابیطالب است و در دو مقدمه و پانزده باب تنظیم شده و در تهران (۱۳۱۱ ق) و نجف (۱۳۶۸ ق) به چاپ رسیده است. علامه مجلسی این کتاب را به فارسی ترجمه کرده و خلاصهای به نام «دلائل البرهانیهٔ فی تصحیح الحضرة الغرویهٔ» نیز از آن وجود دارد که توسط میرزا عبدالله افندی در تهران دیده شده است. اثر دیگر او «الشمل المنظوم فی صنفی العلوم» است که شرح احوال دانشمندانی است که در یکی از علوم مهم کتابهایی نوشتهاند و ابنداود آن را در میان کتب شیعه بینظیر دانسته است.[۴]
پانویس
ارجاعات
منابع
- اختری، عباسعلی (۱۳۹۰). «ابنطاووس». دایرةالمعارف جامع اسلامی. تهران: آرایه.