بریده اسلمی

بُرَیْدَة بن حُصَیْب اَسْلَمی، مشهور به ابوسهل، از صحابه پیامبر اسلام بود که در مسیر هجرت پیامبر به مدینه مسلمان شد. او در غزوات مختلف شرکت داشت، از جمله در فتح مکه به‌عنوان پرچمدار، و پس از وفات پیامبر از حامیان علی بن ابی طالب به‌شمار می‌آمد. وی سرانجام در سال ۶۲ یا ۶۳ هجری قمری در مرو درگذشت و همان‌جا دفن شد.

زندگی

بریده بن حصیب اسلمی از صحابهٔ محمد، پیامبر اسلام، و از راویان حدیث بود. او رئیس قبیلهٔ اسلم بن اَفْصیٰ بود. در هجرت محمد به مدینه و هنگامی که محمد در غمیم توقف کرده‌بود، به‌همراه هشتاد خانواده از قبیلهٔ خود مسلمان شد. به‌گفتهٔ ابن‌حجر عسقلانی اسلام‌آوردنش پس از غزوهٔ بدر بوده است. او پس از درگذشت محمد، به طرفداری از علی بن ابی‌طالب با ابوبکر بیعت نکرد. بریده بن حصیب بن عبدالله بن حارث اسلمی، مکنی به ابوسهل، از صحابیان پیامبر اسلام بود. او در مسیر هجرت پیامبر به مدینه در منزل غمیم با او دیدار کرد، اسلام آورد و بخشی از سوره مریم را فراگرفت. همراهانش که حدود هشتاد خانوار بودند نیز مسلمان شدند و نخستین نماز عشاء را با اقتدا به پیامبر به‌جا آوردند.

بریده پس از غزوات بدر و احد به مدینه هجرت کرد و در چندین غزوه شرکت نمود. در غزوه مریسیع فرماندهی سواران به او سپرده شد، در فتح مکه یکی از پرچمداران بود و مأموریت جمع‌آوری زکات قبایل اسلم و غفار را بر عهده گرفت. همچنین در غزوه تبوک به قبیله خود بازگشت تا آنان را برای جهاد آماده کند. او پرچمدار سپاه اسامه بن زید بود که پیامبر پیش از وفات برای جنگ با روم اعزام کرده بود.

پس از درگذشت پیامبر اسلام، بریده از هواداران علی بن ابی طالب شد و با بیعت ابوبکر مخالفت کرد. برخی منابع او را در میان حاضران در مراسم تدفین فاطمه زهرا دانسته‌اند. او پس از فتح بصره به آنجا کوچید و بعدها برای شرکت در جنگی به خراسان رفت. وی در کنار فعالیت‌های نظامی به نشر معارف دینی نیز پرداخت و سرانجام در سال ۶۲ یا ۶۳ هجری قمری در مرو درگذشت و همان‌جا به خاک سپرده شد.

آثار

از بریده احادیثی روایت شده که شمار آن‌ها به حدود صد و پنجاه حدیث می‌رسد. بخشی از این روایات در موضوع امامت علی بن ابی طالب نقل شده است. عبدالله و سلیمان، دو پسر او، از راویان حدیث بوده‌اند و نام تابعینی چون ابونضره عبدی، شعبی و ابوالملیح هذلی نیز در شمار ناقلان از او ذکر شده است.

منابع

• زترستن، ک.و.؛ عرفات، و.؛ اذکایی، پرویز (۱۳۹۳). «بریْدة بن حصیْب». در غلامعلی حدادعادل. دانشنامهٔ جهان اسلام. ج. نهم. تهران: بنیاد دائرةالمعارف اسلامی.
• اختری، عباسعلی (۱۳۹۰). «بریده». دایرةالمعارف جامع اسلامی. تهران: آرایه.