کاربر:Bahar/واکاوی اعجازعلمی قرآن در کتاب الاعجازالعلمی فی القرآن موصلی
هدایت و سعادت بشر مسئله ای است که بسیار حائز اهمیت است و تمسک به قرآن و عترت است که سعادت ابدی راه در پی دارد به همین جهت اثبات معجزه بودن قرآن که دلیل بر حقانیت دین مبین اسلام است ضرورت مییابد تا کنون هم آثار زیادی در این باره نوشته شده که یکی از آنها کتاب اعجاز علمی است که به این موارد پرداخته:ابتدا بحث اینکه معجزه خاتم النبین باید گونهای باشد که پس از سالها پاسخگوی تمام سوالات بشر در همه زمینهها باشد سپس اشاره میکند که قرآن در برگیرنده تمام علوم (نجوم۸، فیزیک، ریاضی و…)است که هرچه علم پیشرفت میکند درخشندگی و اعجاز قرآن بیشتر نمایان میشود و همچنین اخبار اقوام گذشته آینده و اخبار غیبی همه در این کتاب آمده تا دلیل برصدق وعظمت آن باشد چرا که قرآن هدایتگر است و ما باید از داستانهای آن عبرت بگیریم و برنامه زندگی خود را از آن بگیریم. هر چه به پیشرفتهای بیشتری در علم میرسیم، دانشمندان بزرگ به ناتوانی خود اعتراف میکنند؛ زیرا قرآن فراتر از علوم هر زمان است، علم بینهایت و پایان هر چیز در قرآن است. سیوطی آن را مشتمل بر علوم و معارفی دانسته که کتابی جمعآوری نکرده. با اینکه نزول قرآن تدریجی بوده، مضمون آن پیوستگی ونظم شگفتی دارد در دنیا چیزی نیست جز اینکه در کتاب خود میتواند از تأمین امنیت و آرامش میرساند ا
۳. مفهوم شناسی اعجاز از ریشه عجز و به معنی عاجز ساختن است، قرآن مخالفان را دعوت به آوردن ده و حتی یک سوره مشابه سورههای قرآن میکند (تحدی) و تأکید میکند که هرگز کسی نخواهد توانست این کار را انجام دهد. [.معرفت،دائرهالمعارف بزرگ اسلامی] «معجزه» از ماده «عجز» و در لغت به معنای ضعف و ناتوانی است. و در اصطلاح عبارتست از گفتار شگفتانگیز و جالب توجه یا امر خارق عادتی که به وسیله مدعی مقام نبوت به منظور اثبات ادعای رسالت همراه با تحدّی و دعوت به مبارزه طلبی انجام میگیرد. واژه معجزه و مشتقات آن، حدود ۲۶ مرتبه در قرآن بکار برده شده و در همه آنها مراد معنای لغوی آن است. جایگاه علمی اعجاز قرآن در ابعاد اعجاز علمی قرآن، میتوان به آن دسته از مسائل علمی اشاره کرد که هیچیک از تمدنهای بشری در عصر نزول از آن آگاهی نداشتند و قرآن، از مسائل و اسرار علمی آنها پرده برداشت، به صورتی که تنها پس از گذشت قرنها و در سایه علوم تجربی، مورد تصدیق دانشمندان قرار گرفت، به گونه ای که نه قابل انکار است، نه معلول و نه نتیجه اطلاعات زمان نزول قرآن و این خود بهترین دلیل بر الهی و معجزه بودن قرآن است. (سبحانی، س ۱۴۱۲هـ، ج ۳، ص ۴۱۸ و ۴۱۹.) ۲. معرفی اجمالی کتاب الاعجاز العلمی فی القرآن امروزه چه بسا اعجاز بیانی
۴ اعجاز علمی از کتب اعجاز تا تفسیر جدید از ابن مسعود روایت شده کسی که علم اول و آخر را میخواهد در قرآن تدبر کند سپس بعد از آن میفرماید کلاً همه علوم در او در افعال و صفات خداوند متعال و در قرآن است و این علوم پایانی ندارد سیوطی آن را مشتمل بر علوم و معارف دانستهاند که کتاب جمعآوری نکرده است و علیه ان را در چند کلمه و چند حرف در بر نگرفته است از ابن مجاهد روایت شده که فرمودند در دنیا چیزی نیست که در این کتاب خداوند است از ابن ابی الفضل مرسی روایت شده که گفت قران علم پیشینیان را جمع کرده است[۱](موصلی، ۲۴٬۱٬۱۴۲۲) با توجه به مطالب اخیر میتوان گفت انسان با خواندن چنین مطالبی و تفکر در آن به شگفتی قران بیشتر پی میبرد وقتی تصور میکنیم که این همه کتب قطور که هرکدام فقط برای یک علم نوشته شدهاند تورات و انجیل خبر از حوادث آینده و اخبار غیبی و حوادث گذشته همه و همه در یک کتاب آمده است آن هم در کنار فصاحت و بلاغت بی نظیر که در همه این علوم که کاملاً با هم متفاوت و دور از هم اند همچنان حفظ شده است؛ یعنی در همه علوم فصاحت و بلاغت دارد. با همه اینها و با گذر زمان کوچکترین خللی به نظم آن وارد نشده است با گذر زمان همچنان همان گونه که بود با همان استحکام و نظم اولیه به ما رسیده چنانکه بعده خود خداوند بوده است که آن را حفظ میکند از بحث زمان هم که بگذریم در همان اوایل نزول این همه پیوستگی و نظم در عین تنوع علوم و گستردگی آن که همه عصرها را دربر گرفته است یعنی هم اخبار گذشته و هم خبر اخبار آینده میدهد انسان را به شگفت میآورد و حتی فراتر، اخبار غیبی نیز در آن آمده و با این همه همچنان در همه این موضوعات و علوم همان فصاحت و بلاغت را حفظ کرده شاید اینجا ذهن ما به این آیه متوجه شود که خداوند فرموده علم او به همه چیز احاطه دارد و با پیشرفت علم و گذر زمان درخشندگی آیات قرآن بیشتر معلوم میشود. و همچنان پاسخ گوی تمام سوالات بشر در همه زمینههای علمی یا اعتقادی است. علم غیب خداوند و تسلط او بر مخلوقاتش، به ما کمک میکند تا عظمت خدا را در کتابش تجسم کنیم و عظمت او را در نوشتههایش بیابیم. پس در برابر او تسلیم و خاضع میشویم[۲] به نظر میرسد با قرائت و تدبر در قرآن و عمل به آیاتش و تفکر در عظمت قرآن که کتاب هدایت است، میتوانیم به تقرب الهی دست پیدا کنیم در این کتاب صفات و اسماء الهی آمده که ما میتوانیم با شبیه کردن اخلاق و رفتار خود به این صفات به خداوند متعال نزدیک شویم و با درک عظمت این کتاب آسمانی و عظمت خدا پی ببریم بعد به بحث انحراف در تفسیر و فهم قرآن پرداخته میشود که نهایتاً به این میرسد افغانی و محمد عبده رشید رضا پس از حذف تمامی افسانهها و تفاسیر به صورت واقعی قرآن را بر بازگرداندند همان[۳]۲۹، ۳۲ البته افراد در تفسیر علمی نیز باعث انحراف از مسیر اصلی میشود گاهی هم خطا خطای حقیقت علمی نیست بلکه اشتباه ما در نحوه قرائت آن در قرآن است بنابراین باید در پرتو معرفت برای فهم و تفسیر قرآن خود کنترلهایی قرار دهیم[۴](همان، ۳۷)