ابن‌راهویه

اسحاق بن ابراهیم مروزی مشهور به ابن راهویه اسحاق بن ابراهیم مروزی
اطلاعات شخصی
زاده	۱۶۳ ه‍.ق در نیشابور یا مرو
درگذشته	۲۳۸ هـ ق در نیشابور، گورستان تلاجرد
دوران	سده دوم و سوم هجری
منطقه	نیشابور، مرو، حجاز، عراق، یمن، شام
مذهب	سنی شافعی
آثار معروف	التفسیر؛ کتاب المسند؛ کتاب السنن، در فقه.
اشتغال	علم حدیث، تفسیر فقه اسلامی
مرتبه
تأثیرگذاران ابن قتیبه دینوری، محمد بخاری

ابن راهویه، از فقیهان و محدثان برجسته سده دوم و سوم هجری بود که در مرو زاده شد و در نیشابور درگذشت. او شاگرد شافعی بود، با احمد بن حنبل رابطه داشت و حافظ شمار زیادی حدیث بود. روایتی از او درباره حدیث سلسلة الذهب نیز نقل شده است.

زندگی

اسحاق بن ابراهیم بن مخلد، مشهور به «ابن راهویه» و مکنی به «ابن یعقوب»، در سال ۱۶۳ قمری زاده شد و در سال ۲۳۸ درگذشت. او از دانشوران اسلامی قرن دوم و سوم هجری بود که در دو حوزه حدیث و فقه فعالیت داشت. وی اصالتاً از مرو بود و از تبار تمیم به‌شمار می‌رفت.

دارقطنی، ابن راهویه را از راویان حدیث از شافعی برشمرده و بیهقی نیز او را در زمره اصحاب شافعی ذکر کرده است. از مناظره‌های مشهور او، گفت‌وگو با شافعی درباره جواز خرید و فروش خانه‌های مکه است که گزارش مفصلی درباره آن در منابع آمده است. احمد بن حنبل درباره او گفته است که ابن راهویه نزد ما از پیشوایان مسلمانان به‌شمار می‌رود و فقیه‌تر از او از پل بغداد عبور نکرده است.

ابن راهویه خود اظهار داشته که هفتاد هزار حدیث را از حفظ دارد و با صد هزار حدیث سخن می‌گوید؛ نیز می‌گوید که هرگز چیزی را نشنیده مگر آنکه آن را به یاد سپرده و چیزی را به یاد نگرفته که آن را فراموش کند. اثر حدیثی شناخته‌شده‌ای از او به نام «المسند» برجای مانده است. او به سرزمین‌های حجاز، عراق، شام و یمن سفر کرد و در پایان عمر در نیشابور ساکن شد و همان‌جا درگذشت.

در روایات آمده است که در سال ورود علی بن موسی الرضا به مرو، ابن راهویه در میان علما حاضر بوده و حدیث معروف «سلسلة الذهب» را از وی نقل کرده است. این روایت به واسطه شیخ صدوق و با سند از ابن راهویه نقل شده است.

پانویس

منابع

• اختری، عباسعلی (۱۳۹۰). «ابن‌راهویه». دایره‌المعارف جامع اسلامی. تهران: آرایه.