اصول فقه: تفاوت میان نسخهها
(+رده:اصطلاحات اسلامی، +رده:اصطلاحات فقهی، +رده:اصطلاحات اصولی (هاتکت)، ابرابزار) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (یک نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
تعریف رایج '''اصول فقه''' یا '''علم اصول''' «علم قواعد هدایتگر برای استنباط [[احکام شرعی]]» است. هرچند که این تعریف مورد نقد بوده و جامع و مانع نیست. برخی از اصولیون با پذیرش چهارچوبی مفهومی آن را علم دانسته و برخی دیگر آن را صنعت بهشمار آوردهاند و برخی دیگر نیز مرددند.{{پنک|شفیعی|۱۳۹۳|ص=۱۱۵}} | تعریف رایج '''اصول فقه''' یا '''علم اصول''' «علم قواعد هدایتگر برای استنباط [[احکام شرعی]]» است. هرچند که این تعریف مورد نقد بوده و جامع و مانع نیست. برخی از اصولیون با پذیرش چهارچوبی مفهومی آن را علم دانسته و برخی دیگر آن را صنعت بهشمار آوردهاند و برخی دیگر نیز مرددند.{{پنک|شفیعی|۱۳۹۳|ص=۱۱۵}} | ||
== تعریف == | |||
اصول فقه علمی است که به استنباط احکام اسلامی از منابع دینی میپردازد. مبانی این علم از علوم عربی، علوم عقلی، تفسیر و قواعد اخذ شده از برخی روایات به دست میآید. هدف اصلی اصول فقه، کسب ملکه استنباط احکام از ادلّه اربعه ([[کتاب]]، [[سنت]]، [[اجماع]] و [[عقل]]) است.<ref>{{پک|اختری|۱۳۹۰|ک=دایرهالمعارف جامع اسلامی|ف=اصول فقه}}</ref> | |||
== تاریخچه == | == تاریخچه == | ||
| خط ۵: | خط ۸: | ||
اصول نسبت به [[فقه]] دانش پسینی است، یعنی در دامن فقه پرورش یافته است و اکنون به مرحلهای از رشد رسیده است که برخی از بزرگان اصولی و فقهی معاصر اینگونه بیان نمودند که «من لا اصول له، لا فقه له».{{پنک|شفیعی|۱۳۹۳|ص=۱۱۶}} | اصول نسبت به [[فقه]] دانش پسینی است، یعنی در دامن فقه پرورش یافته است و اکنون به مرحلهای از رشد رسیده است که برخی از بزرگان اصولی و فقهی معاصر اینگونه بیان نمودند که «من لا اصول له، لا فقه له».{{پنک|شفیعی|۱۳۹۳|ص=۱۱۶}} | ||
== رابطه علم فقه و اصول فقه == | |||
فقه و اصول دو علم به هم وابسته مىباشند. وابستگى آنها به يكديگر نظير وابستگى [[فلسفه]] و [[منطق]] است. علم اصول به منزله مقدمهاى براى «علم [[فقه]]» است و به همین دلیل آن را «[[اصول فقه]]» يعنى «پايهها» و «ريشهها» ى فقه مىنامند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=رابطه علم فقه و اصول فقه|عنوان کتاب=اصول فقه ، فقه|نام=مرتضی|نام خانوادگی=مطهری|ناشر=صدرا|جلد=1|صفحه=11}}</ref> | |||
== پانویس == | == پانویس == | ||
| خط ۱۲: | خط ۱۸: | ||
=== منابع === | === منابع === | ||
{{آغاز منابع}} | {{آغاز منابع}} | ||
* {{یادکرد دانشنامه|نام خانوادگی=اختری|نام=عباسعلی|پیوند نویسنده=|ویراستار=|مقاله=اصول فقه|دانشنامه=[[دایرهالمعارف جامع اسلامی]]|عنوان جلد=دایرهالمعارف جامع اسلامی|سال=۱۳۹۰|ناشر=آرایه|مکان=تهران}} | |||
* {{یادکرد ژورنال | ژورنال = فقه | نام = علی | نام خانوادگی = شفیعی | عنوان = اصول فقه، رویکردها و روشها | تاریخ = 1393 | شماره = 79}} | * {{یادکرد ژورنال | ژورنال = فقه | نام = علی | نام خانوادگی = شفیعی | عنوان = اصول فقه، رویکردها و روشها | تاریخ = 1393 | شماره = 79}} | ||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
نسخهٔ کنونی تا ۱۱ اوت ۲۰۲۵، ساعت ۱۹:۰۳
تعریف رایج اصول فقه یا علم اصول «علم قواعد هدایتگر برای استنباط احکام شرعی» است. هرچند که این تعریف مورد نقد بوده و جامع و مانع نیست. برخی از اصولیون با پذیرش چهارچوبی مفهومی آن را علم دانسته و برخی دیگر آن را صنعت بهشمار آوردهاند و برخی دیگر نیز مرددند.[۱]
تعریف
اصول فقه علمی است که به استنباط احکام اسلامی از منابع دینی میپردازد. مبانی این علم از علوم عربی، علوم عقلی، تفسیر و قواعد اخذ شده از برخی روایات به دست میآید. هدف اصلی اصول فقه، کسب ملکه استنباط احکام از ادلّه اربعه (کتاب، سنت، اجماع و عقل) است.[۲]
تاریخچه
این علم پیشینهای کهن داشته و به سدهٔ دوم هجری بازمیگردد. ریشههای شکلگیری آن را در میان شیعیان میتوان در پارهای از آموزههای امامان شیعه جست که شاگردان و پیروان علمی خویش را به تفریع فروع با حفظ اصول القا شده از سوی ایشان دعوت میکردند.[۳]
اصول نسبت به فقه دانش پسینی است، یعنی در دامن فقه پرورش یافته است و اکنون به مرحلهای از رشد رسیده است که برخی از بزرگان اصولی و فقهی معاصر اینگونه بیان نمودند که «من لا اصول له، لا فقه له».[۴]
رابطه علم فقه و اصول فقه
فقه و اصول دو علم به هم وابسته مىباشند. وابستگى آنها به يكديگر نظير وابستگى فلسفه و منطق است. علم اصول به منزله مقدمهاى براى «علم فقه» است و به همین دلیل آن را «اصول فقه» يعنى «پايهها» و «ريشهها» ى فقه مىنامند.[۵]
پانویس
ارجاعات
- ↑ شفیعی ۱۳۹۳، ص. ۱۱۵.
- ↑ اختری، «اصول فقه»، دایرهالمعارف جامع اسلامی.
- ↑ شفیعی ۱۳۹۳، ص. ۱۱۴.
- ↑ شفیعی ۱۳۹۳، ص. ۱۱۶.
- ↑ مطهری، مرتضی. رابطه علم فقه و اصول فقه. ج. ۱. صدرا. ص. ۱۱.
منابع
- اختری، عباسعلی (۱۳۹۰). «اصول فقه». دایرهالمعارف جامع اسلامی. تهران: آرایه.
- شفیعی، علی (۱۳۹۳). «اصول فقه، رویکردها و روشها». فقه (۷۹).