قیامت: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۳۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:1757478810363.jpg|بندانگشتی | [[پرونده:1757478810363.jpg|بندانگشتی]] | ||
باور به روز '''رستاخیز''' یا '''قیامت''' از بنیادیترین آموزههای [[ادیان]] ابراهیمی، بهویژه اسلام است. این آموزه نه تنها جایگاهی کلامی و اعتقادی دارد، بلکه در شکلدهی به اخلاق فردی و اجتماعی [[مسلمانان]] نیز نقش تعیینکنندهای ایفا میکند. کتاب The Islamic Understanding of Death and Resurrection اثر جین آی. [[اسمیت]]، استاد [[دانشگاه هارتفورد]] و منتشرشده توسط انتشارات [[دانشگاه آکسفورد]]، یکی از منابع معتبر [[معاصر]] در این حوزه بهشمار میرود. این اثر با بررسی متون قرآنی، [[روایات]] و آثار کلامی [[اهل سنت]]، به تحلیل مفهوم [[مرگ]]، [[برزخ]] و قیامت میپردازد. | |||
== سیر رستاخیز در منابع دینی == | |||
=== مرگ و آغاز حیات اخروی === | |||
در [[سنت اسلامی]]، مرگ به عنوان پایان زندگی زیستی تعریف نمیشود، بلکه آغازی برای مرحلهای نو از وجود انسان است. اسمیت با استناد به آیات [[قرآن]] («کل نفس ذائقة الموت»، [[آل عمران]]: ۱۸۵) نشان میدهد که مرگ مرحلهای انتقالی است که [[روح]] انسان را به جهانی دیگر وارد میکند. این نگاه، معنای مرگ را از «پایان قطعی» به «مرحله گذار» تغییر داده و به [[زندگی]] دنیوی غایت و معنای تازهای بخشیده است.<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی۱=Smith |نام۱=Smith |عنوان=Jane I. Smith, The Islamic Understanding of Death and Resurrection |تاریخ=2002 |ناشر=Oxford University Press, 2002 |صفحه=23}}</ref> | |||
=== برزخ و حسابرسی موقت === | |||
یکی از بخشهای مهم کتاب، تحلیل جایگاه برزخ است. بر اساس [[روایات]] نبوی و منابع کلامی، برزخ مرحلهای میان [[مرگ]] و قیامت است که در آن روح با نتایج اعمال خود روبهرو میشود. پرسشهای نکیر و [[منکر]]، آرامش یا فشار [[قبر]] و پاداش یا عذاب موقت، نمونههایی از باورهای رایج در این زمینهاند این آموزه، مسئولیت اخلاقی فرد را تقویت کرده و بر ضرورت رعایت ارزشهای دینی در زندگی روزمره تأکید دارد.<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی۱=Smith |نام۱=Smith |عنوان=Jane I. Smith, The Islamic Understanding of Death and Resurrection |تاریخ=2002 |ناشر=Oxford University Press, 2002 |صفحه=45}}</ref> | |||
=== قیامت کبری و عدالت نهایی === | |||
از دیدگاه قرآن و سنت اسلامی، قیامت کبری نقطه اوج تاریخ بشر است. در این روز، همه انسانها محشور شده و در برابر خداوند برای حسابرسی نهایی حاضر میشوند. اسمیت بیان میکند که مفاهیمی چون میزان، صراط و نامه اعمال در الهیات اهل سنت به تفصیل شرح داده شدهاند. هدف نهایی این واقعه، تحقق [[عدالت]] مطلق و آشکار شدن حقیقت کردارهاست. به این ترتیب، باور به قیامت نه تنها جنبه فردی دارد بلکه کارکردی اجتماعی نیز ایفا میکند، زیرا بر عدالت تاریخی و پاسخگویی جهانی تأکید میگذارد.<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی۱=Smith |نام۱=Smith |عنوان=Jane I. Smith, The Islamic Understanding of Death and Resurrection |تاریخ=2002 |ناشر=Oxford University Press, 2002 |صفحه=92}}</ref> | |||
=== ابعاد فرهنگی و اخلاقی باور به رستاخیز === | |||
یکی از نکات برجسته در تحلیل اسمیت، توجه به تأثیر گسترده این باور در فرهنگ اسلامی است. اعتقاد به قیامت موجب ایجاد انگیزه اخلاقی برای [[درستکاری]]، پرهیز از [[گناه]] و تلاش برای رضایت خداوند میشود. افزون بر این، بازتاب آموزه رستاخیز در [[ادبیات]] عرفانی، هنر اسلامی و ساختار حقوقی جوامع مسلمان نشان میدهد که این مفهوم صرفاً یک عقیده دینی نبوده، بلکه چارچوبی معنابخش برای حیات و تاریخ بشری بهشمار میرود.<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی۱=Smith |نام۱=Smith |عنوان=Jane I. Smith, The Islamic Understanding of Death and Resurrection |تاریخ=2002 |ناشر=Oxford University Press, 2002 |صفحه=130}}</ref> | |||
== منابع == | |||
{{پانویس}} | |||
{{روز رستاخیز}} | |||
[[رده:آخرتشناسی]] | |||
[[رده:اصطلاحات دینی]] | |||
[[رده:اصطلاحات کلامی]] | |||
[[رده:افسانکها]] | |||
[[رده:باورها، سنتها و جنبشهای دینی]] | |||
[[رده:پس از مرگ]] | |||
[[رده:رستاخیز]] | |||
[[رده:فراهنجار]] | |||
[[رده:موضوعهای علمی-تخیلی]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۷ سپتامبر ۲۰۲۵، ساعت ۰۲:۰۱
باور به روز رستاخیز یا قیامت از بنیادیترین آموزههای ادیان ابراهیمی، بهویژه اسلام است. این آموزه نه تنها جایگاهی کلامی و اعتقادی دارد، بلکه در شکلدهی به اخلاق فردی و اجتماعی مسلمانان نیز نقش تعیینکنندهای ایفا میکند. کتاب The Islamic Understanding of Death and Resurrection اثر جین آی. اسمیت، استاد دانشگاه هارتفورد و منتشرشده توسط انتشارات دانشگاه آکسفورد، یکی از منابع معتبر معاصر در این حوزه بهشمار میرود. این اثر با بررسی متون قرآنی، روایات و آثار کلامی اهل سنت، به تحلیل مفهوم مرگ، برزخ و قیامت میپردازد.
سیر رستاخیز در منابع دینی
مرگ و آغاز حیات اخروی
در سنت اسلامی، مرگ به عنوان پایان زندگی زیستی تعریف نمیشود، بلکه آغازی برای مرحلهای نو از وجود انسان است. اسمیت با استناد به آیات قرآن («کل نفس ذائقة الموت»، آل عمران: ۱۸۵) نشان میدهد که مرگ مرحلهای انتقالی است که روح انسان را به جهانی دیگر وارد میکند. این نگاه، معنای مرگ را از «پایان قطعی» به «مرحله گذار» تغییر داده و به زندگی دنیوی غایت و معنای تازهای بخشیده است.[۱]
برزخ و حسابرسی موقت
یکی از بخشهای مهم کتاب، تحلیل جایگاه برزخ است. بر اساس روایات نبوی و منابع کلامی، برزخ مرحلهای میان مرگ و قیامت است که در آن روح با نتایج اعمال خود روبهرو میشود. پرسشهای نکیر و منکر، آرامش یا فشار قبر و پاداش یا عذاب موقت، نمونههایی از باورهای رایج در این زمینهاند این آموزه، مسئولیت اخلاقی فرد را تقویت کرده و بر ضرورت رعایت ارزشهای دینی در زندگی روزمره تأکید دارد.[۲]
قیامت کبری و عدالت نهایی
از دیدگاه قرآن و سنت اسلامی، قیامت کبری نقطه اوج تاریخ بشر است. در این روز، همه انسانها محشور شده و در برابر خداوند برای حسابرسی نهایی حاضر میشوند. اسمیت بیان میکند که مفاهیمی چون میزان، صراط و نامه اعمال در الهیات اهل سنت به تفصیل شرح داده شدهاند. هدف نهایی این واقعه، تحقق عدالت مطلق و آشکار شدن حقیقت کردارهاست. به این ترتیب، باور به قیامت نه تنها جنبه فردی دارد بلکه کارکردی اجتماعی نیز ایفا میکند، زیرا بر عدالت تاریخی و پاسخگویی جهانی تأکید میگذارد.[۳]
ابعاد فرهنگی و اخلاقی باور به رستاخیز
یکی از نکات برجسته در تحلیل اسمیت، توجه به تأثیر گسترده این باور در فرهنگ اسلامی است. اعتقاد به قیامت موجب ایجاد انگیزه اخلاقی برای درستکاری، پرهیز از گناه و تلاش برای رضایت خداوند میشود. افزون بر این، بازتاب آموزه رستاخیز در ادبیات عرفانی، هنر اسلامی و ساختار حقوقی جوامع مسلمان نشان میدهد که این مفهوم صرفاً یک عقیده دینی نبوده، بلکه چارچوبی معنابخش برای حیات و تاریخ بشری بهشمار میرود.[۴]
منابع
- ↑ Smith، Smith (۲۰۰۲). Jane I. Smith, The Islamic Understanding of Death and Resurrection. Oxford University Press, 2002. ص. ۲۳.
- ↑ Smith، Smith (۲۰۰۲). Jane I. Smith, The Islamic Understanding of Death and Resurrection. Oxford University Press, 2002. ص. ۴۵.
- ↑ Smith، Smith (۲۰۰۲). Jane I. Smith, The Islamic Understanding of Death and Resurrection. Oxford University Press, 2002. ص. ۹۲.
- ↑ Smith، Smith (۲۰۰۲). Jane I. Smith, The Islamic Understanding of Death and Resurrection. Oxford University Press, 2002. ص. ۱۳۰.
| تکنولوژیکی | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| اجتماعی | |||||
| محیط زیست |
| ||||
| بیولوژیکی |
| ||||
| فیزیکی | |||||
| اعتقادی |
| ||||
| تخیلی | |||||
| |||||
