زیارت اربعین: تفاوت میان نسخه‌ها

از اسلامیکال
پرش به ناوبری پرش به جستجو
(منابع اضافه شد.)
 
خط ۱: خط ۱:
در این مقاله، گزارشی تاریخی از کتاب «العَلَمُ المَشهور» اثر ابو الخطّاب ابن دُحیه کلبی، عالم اهل‌سنّت قرن هفتم هجری، بررسی می‌شود که به شهرت زیارت اربعین در میان شیعیان امامیه اشاره دارد. این گزارش، ضمن بیان مقتل حسین بن علی، به بازگشت سر مطهر به بدن پس از چهل روز و رواج زیارت در آن روز اشاره می‌کند. اهمیت این سند در آن است که از سوی یک عالم اهل‌سنّت و در قرون میانه اسلامی نقل شده و می‌تواند به عنوان شاهدی تاریخی بر قدمت سنت زیارت اربعین در میان امامیه تلقی شود.
در این مقاله، گزارشی تاریخی از کتاب «العَلَمُ المَشهور» اثر ابو الخطّاب ابن دُحیه کلبی، عالم اهل‌سنّت قرن هفتم هجری، بررسی می‌شود که به شهرت زیارت اربعین در میان شیعیان امامیه اشاره دارد. این گزارش، ضمن بیان مقتل حسین بن علی، به بازگشت سر مطهر به بدن پس از چهل روز و رواج زیارت در آن روز اشاره می‌کند. اهمیت این سند در آن است که از سوی یک عالم اهل‌سنّت و در قرون میانه اسلامی نقل شده و می‌تواند به عنوان شاهدی تاریخی بر قدمت سنت زیارت اربعین در میان امامیه تلقی شود.


[[پرونده:Moharram(173)-shohada.jpg|جایگزین=کریلا|بندانگشتی|کربلا حرم حسین بن علی]]
[[پرونده:Moharram(173)-shohada.jpg|جایگزین=کریلا|بندانگشتی|کربلا حرم حسین بن علی]]
خط ۷: خط ۶:
حامد کاشانی، پژوهشگر حوزه دین و مذهب استاد حوزه و دانشگاه، در کانال رسمی به نام خود، منتشر شده در تلگرام، مرداد ۱۴۰۳ اینگونه بیان کرده است:<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=حامد کاشانی|کد زبان=fa|تاریخ=1403|نشانی=hkashani.com|عنوان=سندی کهن دربارهٔ شهرت زیارت اربعین نزد امامیه در منابع اهل‌سنّت}}</ref>
حامد کاشانی، پژوهشگر حوزه دین و مذهب استاد حوزه و دانشگاه، در کانال رسمی به نام خود، منتشر شده در تلگرام، مرداد ۱۴۰۳ اینگونه بیان کرده است:<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=حامد کاشانی|کد زبان=fa|تاریخ=1403|نشانی=hkashani.com|عنوان=سندی کهن دربارهٔ شهرت زیارت اربعین نزد امامیه در منابع اهل‌سنّت}}</ref>


[[زیارت اربعین]] یکی از شعائر برجستهٔ شیعیان است که در روز بیستم صفر، چهل روز پس از حادثه عاشورا ۶۱ هجری در کربلا، انجام می‌شود. این زیارت در منابع شیعی جایگاه ویژه‌ای دارد، اما بررسی منابع [[اهل‌سنّت]] دربارهٔ آن می‌تواند ابعاد تاریخی و اجتماعی این سنت را روشن‌تر سازد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=العَلَمُ المَشهور في فَوائِدِ فَضلِ الأيّامِ وَالشُّهور|سال=۲۰۲۰|نام=ابو الخطّاب ابن دُحیه|نام خانوادگی=کلبی|ناشر=چاپ مغرب|جلد=۱|صفحه=۲۱۵}}</ref>
[[زیارت اربعین]] یکی از شعائر برجستهٔ شیعیان است که در روز بیستم صفر، چهل روز پس از حادثه عاشورا ۶۱ هجری در کربلا، انجام می‌شود. این زیارت در منابع شیعی جایگاه ویژه‌ای دارد، اما بررسی منابع [[اهل‌سنّت]] دربارهٔ آن می‌تواند ابعاد تاریخی و اجتماعی این سنت را روشن‌تر سازد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=العَلَمُ المَشهور فی فَوائِدِ فَضلِ الأیّامِ وَالشُّهور|سال=۲۰۲۰|نام=ابو الخطّاب ابن دُحیه|نام خانوادگی=کلبی|ناشر=چاپ مغرب|جلد=۱|صفحه=۲۱۵}}</ref>
 
=== معرفی منبع: ===
[[ابو الخطّاب ابن دُحیه کلبی]] (ت. ۶۳۳ هـ.ق)، از علمای برجستهٔ اهل‌سنّت در [[قرن ششم]] و [[هفتم هجری]]، کتابی با عنوان العَلَمُ المَشهور في فَوائِدِ فَضلِ الأيّامِ وَالشُّهور تألیف کرده است. این اثر در سه مجلد، نخستین‌بار در سال ۲۰۲۰ میلادی در کشور مغرب منتشر شده و به بررسی فضائل، ویژگی‌ها و [[رخدادهای مهم]] در [[ماه‌های هجری قمری|ماه‌های قمری]] می‌پردازد.


==== گزارش تاریخی: ====
=== معرفی منبع ===
در مجلد نخست کتاب، از صفحهٔ ۲۰۱ به مدت حدود ۲۰ صفحه، مؤلف به مقتل [[حسین بن علی]] و وقایع پس از آن پرداخته است. در این بخش، وی با نثری بلیغ و جانسوز، مظلومیت [[اهل‌بیت پیامبر]] را توصیف کرده و از جمله به اسارت خاندان حسین  بن علی در [[شام]] اشاره کرده است.
[[ابو الخطّاب ابن دُحیه کلبی]] (ت. ۶۳۳ هـ. ق)، از علمای برجستهٔ اهل‌سنّت در [[قرن ششم]] و [[هفتم هجری]]، کتابی با عنوان العَلَمُ المَشهور فی فَوائِدِ فَضلِ الأیّامِ وَالشُّهور تألیف کرده است. این اثر در سه مجلد، نخستین‌بار در سال ۲۰۲۰ میلادی در کشور مغرب منتشر شده و به بررسی فضائل، ویژگی‌ها و [[رخدادهای مهم]] در [[ماه‌های هجری قمری|ماه‌های قمری]] می‌پردازد.


==== گزارش تاریخی ====
در مجلد نخست کتاب، از صفحهٔ ۲۰۱ به مدت حدود ۲۰ صفحه، مؤلف به مقتل [[حسین بن علی]] و وقایع پس از آن پرداخته است. در این بخش، وی با نثری بلیغ و جانسوز، مظلومیت [[اهل‌بیت پیامبر]] را توصیف کرده و از جمله به اسارت خاندان حسین بن علی در [[شام]] اشاره کرده است.


از جمله گزارش‌های مهم ابن دُحیه، اشارهٔ مستقیم او به شهرت زیارت اربعین نزد امامیه است. وی می‌نویسد:
از جمله گزارش‌های مهم ابن دُحیه، اشارهٔ مستقیم او به شهرت زیارت اربعین نزد امامیه است. وی می‌نویسد:


> «در کتب امامیه خوانده‌ام که سر مطهر پس از چهل روز از [[عاشورا سال۶۱ هجری]]، به بدن ملحق شد و این روز چهلم، روزی معروف و مشهور نزد امامیه می‌باشد و زیارت حسین بن علی در این روز را زیارت اربعین می‌نامند.»
> «در کتب امامیه خوانده‌ام که سر مطهر پس از چهل روز از [[عاشورا سال۶۱ هجری]]، به بدن ملحق شد و این روز چهلم، روزی معروف و مشهور نزد امامیه می‌باشد و زیارت حسین بن علی در این روز را زیارت اربعین می‌نامند.»


عبارت عربی این نقل‌قول چنین است:
عبارت عربی این نقل‌قول چنین است:


«وَقَرأتُ فی کُتُبِ الإمامِیّةِ: أنّ الرَّأسَ أُعیدَ إلی الجُثَّة بکربَلاء بَعدَ أربَعینَ یَوماً مِنَ المَقتَلِ، یومٌ معروفٌ عِندَ الإمامِیَّة یُسَمّونَ الزِّیارَةَ فیه زِیارَةَ الأربعینَ»<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=العَلَمُ المَشهور فی فَوائِدِ فَضلِ الأیّامِ وَالشُّهور|سال=۲۰۲۰|نام=ابو الخطّاب ابن دُحیه|نام خانوادگی=کلبی|ناشر=چاپ مغرب|جلد=۱|صفحه=۲۱۵}}</ref>


"وَقَرأتُ في كُتُبِ الإمامِيّةِ: أنّ الرَّأسَ أُعيدَ إلى الجُثَّة بكربَلاء بَعدَ أربَعينَ يَوماً مِنَ المَقتَلِ، يومٌ معروفٌ عِندَ الإمامِيَّة يُسَمّونَ الزِّيارَةَ فيه زِيارَةَ الأربعينَ"<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=العَلَمُ المَشهور في فَوائِدِ فَضلِ الأيّامِ وَالشُّهور|سال=۲۰۲۰|نام=ابو الخطّاب ابن دُحیه|نام خانوادگی=کلبی|ناشر=چاپ مغرب|جلد=۱|صفحه=۲۱۵}}</ref>
===== نکته پایانی =====
 
===== نکته پایانی: =====
این گزارش از آن جهت دارای اهمیت است که از سوی یک عالم اهل‌سنّت در قرون میانه اسلامی نقل شده و نشان‌دهندهٔ رواج و شهرت زیارت اربعین در میان شیعیان امامیه در آن دوره تاریخی است. همچنین، این نقل‌قول می‌تواند به عنوان سندی کهن در تأیید استمرار و قدمت این سنت مذهبی مورد توجه قرار گیرد.
این گزارش از آن جهت دارای اهمیت است که از سوی یک عالم اهل‌سنّت در قرون میانه اسلامی نقل شده و نشان‌دهندهٔ رواج و شهرت زیارت اربعین در میان شیعیان امامیه در آن دوره تاریخی است. همچنین، این نقل‌قول می‌تواند به عنوان سندی کهن در تأیید استمرار و قدمت این سنت مذهبی مورد توجه قرار گیرد.


== منابع ː ==
== منابع ==
<references />
{{پانویس}}
 


[[رده:حسین بن علی]]
[[رده:زیارتگاه‌ها در عراق]]
[[رده:زیارتگاه‌ها در عراق]]
[[رده:زیارت اربعین]]
[[رده:حسین بن علی]]
[[رده:سال 61 هجری]]
[[رده:بیست صفر]]

نسخهٔ ‏۱۴ اوت ۲۰۲۵، ساعت ۰۱:۴۵

در این مقاله، گزارشی تاریخی از کتاب «العَلَمُ المَشهور» اثر ابو الخطّاب ابن دُحیه کلبی، عالم اهل‌سنّت قرن هفتم هجری، بررسی می‌شود که به شهرت زیارت اربعین در میان شیعیان امامیه اشاره دارد. این گزارش، ضمن بیان مقتل حسین بن علی، به بازگشت سر مطهر به بدن پس از چهل روز و رواج زیارت در آن روز اشاره می‌کند. اهمیت این سند در آن است که از سوی یک عالم اهل‌سنّت و در قرون میانه اسلامی نقل شده و می‌تواند به عنوان شاهدی تاریخی بر قدمت سنت زیارت اربعین در میان امامیه تلقی شود.

کریلا
کربلا حرم حسین بن علی

زیارت اربعین

حامد کاشانی، پژوهشگر حوزه دین و مذهب استاد حوزه و دانشگاه، در کانال رسمی به نام خود، منتشر شده در تلگرام، مرداد ۱۴۰۳ اینگونه بیان کرده است:[۱]

زیارت اربعین یکی از شعائر برجستهٔ شیعیان است که در روز بیستم صفر، چهل روز پس از حادثه عاشورا ۶۱ هجری در کربلا، انجام می‌شود. این زیارت در منابع شیعی جایگاه ویژه‌ای دارد، اما بررسی منابع اهل‌سنّت دربارهٔ آن می‌تواند ابعاد تاریخی و اجتماعی این سنت را روشن‌تر سازد.[۲]

معرفی منبع

ابو الخطّاب ابن دُحیه کلبی (ت. ۶۳۳ هـ. ق)، از علمای برجستهٔ اهل‌سنّت در قرن ششم و هفتم هجری، کتابی با عنوان العَلَمُ المَشهور فی فَوائِدِ فَضلِ الأیّامِ وَالشُّهور تألیف کرده است. این اثر در سه مجلد، نخستین‌بار در سال ۲۰۲۰ میلادی در کشور مغرب منتشر شده و به بررسی فضائل، ویژگی‌ها و رخدادهای مهم در ماه‌های قمری می‌پردازد.

گزارش تاریخی

در مجلد نخست کتاب، از صفحهٔ ۲۰۱ به مدت حدود ۲۰ صفحه، مؤلف به مقتل حسین بن علی و وقایع پس از آن پرداخته است. در این بخش، وی با نثری بلیغ و جانسوز، مظلومیت اهل‌بیت پیامبر را توصیف کرده و از جمله به اسارت خاندان حسین بن علی در شام اشاره کرده است.

از جمله گزارش‌های مهم ابن دُحیه، اشارهٔ مستقیم او به شهرت زیارت اربعین نزد امامیه است. وی می‌نویسد:

> «در کتب امامیه خوانده‌ام که سر مطهر پس از چهل روز از عاشورا سال۶۱ هجری، به بدن ملحق شد و این روز چهلم، روزی معروف و مشهور نزد امامیه می‌باشد و زیارت حسین بن علی در این روز را زیارت اربعین می‌نامند.»

عبارت عربی این نقل‌قول چنین است:

«وَقَرأتُ فی کُتُبِ الإمامِیّةِ: أنّ الرَّأسَ أُعیدَ إلی الجُثَّة بکربَلاء بَعدَ أربَعینَ یَوماً مِنَ المَقتَلِ، یومٌ معروفٌ عِندَ الإمامِیَّة یُسَمّونَ الزِّیارَةَ فیه زِیارَةَ الأربعینَ»[۳]

نکته پایانی

این گزارش از آن جهت دارای اهمیت است که از سوی یک عالم اهل‌سنّت در قرون میانه اسلامی نقل شده و نشان‌دهندهٔ رواج و شهرت زیارت اربعین در میان شیعیان امامیه در آن دوره تاریخی است. همچنین، این نقل‌قول می‌تواند به عنوان سندی کهن در تأیید استمرار و قدمت این سنت مذهبی مورد توجه قرار گیرد.

منابع

  1. حامد کاشانی (۱۴۰۳). [hkashani.com «سندی کهن دربارهٔ شهرت زیارت اربعین نزد امامیه در منابع اهل‌سنّت»] مقدار |نشانی= را بررسی کنید (کمک).
  2. کلبی، ابو الخطّاب ابن دُحیه (۲۰۲۰). العَلَمُ المَشهور فی فَوائِدِ فَضلِ الأیّامِ وَالشُّهور. ج. ۱. چاپ مغرب. ص. ۲۱۵.
  3. کلبی، ابو الخطّاب ابن دُحیه (۲۰۲۰). العَلَمُ المَشهور فی فَوائِدِ فَضلِ الأیّامِ وَالشُّهور. ج. ۱. چاپ مغرب. ص. ۲۱۵.