تربیت کودک: تفاوت میان نسخهها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
== '''تربیت کودک در اسلام''' == | == '''تربیت کودک در اسلام''' == | ||
[[پرونده:کودک172151096.jpg|بندانگشتی|کودک]] | [[پرونده:کودک172151096.jpg|بندانگشتی|کودک]] | ||
[[تربیت]] یکی از اساسیترین عوامل شکلدهنده شخصیت فرد است و نقش مهمی در رشد و شکوفایی استعدادهای [[انسانی]] ایفا میکند. روش های تربیتی اهل بیت(ع) به سه دسته ی [[روش های قطعی]]،[[روش های اصلاحی]] و [[روش های کنایی]] تقسیم می شوند. در روایات [[شیعی]] | [[تربیت]] یکی از اساسیترین عوامل شکلدهنده شخصیت فرد است و نقش مهمی در رشد و شکوفایی استعدادهای [[انسانی]] ایفا میکند. روش های تربیتی اهل بیت(ع) به سه دسته ی [[روش های قطعی]]،[[روش های اصلاحی]] و [[روش های کنایی]] تقسیم می شوند. در روایات [[شیعی]] [[تربیت کودک]] به سه دوره هفت ساله تقسیم شده است. | ||
والدین نقش مؤثری در تربیت کودک ایفا میکنند | والدین نقش مؤثری در تربیت کودک[[تربیت فرزند]] ایفا میکنند | ||
== '''مفهوم شناسی واژه [[تربیت]]''' == | == '''مفهوم شناسی واژه [[تربیت]]''' == | ||
| خط ۱۲: | خط ۱۲: | ||
برخی محققان، روش های تربیتی اهل بیت (ع) را به سه دسته تقسیم نموده اند | برخی محققان، روش های تربیتی اهل بیت (ع) را به سه دسته تقسیم نموده اند | ||
* روش های قطعی: مواردی چون مهرورزی، نصیحت، تکریم | * روش های قطعی: مواردی چون مهرورزی، نصیحت، تکریم شخصیت[[کرامت انسانی]]، عدم تبعیض؛ | ||
* روش های اصلاحی: مواردی چون بخشش، | * روش های اصلاحی: مواردی چون بخشش، تغافل[[تغافل]]، تشویق، تنبیه متناسب، بازی، شرکتدادن در مراسم مذهبی[[مراسم مذهبی]]؛ | ||
* روش های کنایی: مواردی چون نصیحت پنهانی، برگزاری مسابقات و واگذاری برخی مسئولیتها به فرزندان.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=روش های تربیتی اهل البیت(ع) در تربیت فرزند|سال=۱۳۹۶|نام=نور بخش|نام خانوادگی=حبیب آبادی|صفحهها=۲۲-۱۰۳}}</ref> | * روش های کنایی[[روش های کنایی]]: مواردی چون نصیحت پنهانی، برگزاری مسابقات و واگذاری برخی مسئولیتها به فرزندان.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=روش های تربیتی اهل البیت(ع) در تربیت فرزند[[تربیت فرزند]]|سال=۱۳۹۶|نام=نور بخش|نام خانوادگی=حبیب آبادی|صفحهها=۲۲-۱۰۳}}</ref> | ||
== '''دوران های سه گانه تربیت کودک''' == | == '''دوران های سه گانه تربیت کودک''' == | ||
در روایات | در روایات شیعی[[شیعی]]، تربیت فرزند به سه دوره هفتساله تقسیم شده است: در هفت سال اول، با عنوان «سیّد و آقا»، در هفت سال دوم با عنوان «مطیع و فرمانبردار» و در هفت سال سوّم با عنوان «وزیر و مسئول» معرفی شده است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=مکارم الاخلاق|سال=۱۴۱۲|نام=رضی الدین|نام خانوادگی=طبرسی|صفحه=۲۲۲}}</ref> | ||
برخی این سه دوره را منطبق بر دوران کودکی، نوجوانی و جوانی دانسته<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=آنچه والدین و فرزندان باید بدانند|سال=۱۳۹۱|نام=رضا|نام خانوادگی=فرهادیان|صفحه=۱۱}}</ref>و برخی نیز بر این باورند که این روش موجب پدیدآمدن شخصیت نیکو در فرزند میشود و ویژگیهای روانی، هیجانی و رفتاریِ هماهنگ با فطرت را برایش فراهم میسازد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=مطالعه تطبیقی سبک های فرزند پروری|سال=۱۳۸۵|نام=محسن|نام خانوادگی=شکوهی یکتا|صفحه=۱۲۴}}</ref> | برخی این سه دوره را منطبق بر دوران کودکی، نوجوانی و جوانی دانسته<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=آنچه والدین و فرزندان باید بدانند|سال=۱۳۹۱|نام=رضا|نام خانوادگی=فرهادیان|صفحه=۱۱}}</ref>و برخی نیز بر این باورند که این روش موجب پدیدآمدن شخصیت نیکو در فرزند میشود و ویژگیهای روانی، هیجانی و رفتاریِ هماهنگ با فطرت را برایش فراهم میسازد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=مطالعه تطبیقی سبک های فرزند پروری|سال=۱۳۸۵|نام=محسن|نام خانوادگی=شکوهی یکتا|صفحه=۱۲۴}}</ref> | ||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
=== تأثیر پاکی مادر بر تربیت کودک === | === تأثیر پاکی مادر بر تربیت کودک === | ||
بنا بر پژوهشهای صورت گرفته، در | بنا بر پژوهشهای صورت گرفته، در اسلام[[اسلام]]، نقش وراثتی مادر در تربیت فرزند بیش از پدر است. در این میان، به برخی روایات و نیز آیه ۲۸ سوره مریم اشاره شده است؛<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=نقش وراثتی مادر در تربیت فرزند از دیدگاه اسلامی|سال=۱۳۹۵|نام=سیدعلی|نام خانوادگی=حسینی زاده|صفحهها=۵۳-۶۶}}</ref>به این دلیل که در این آیه به تأثیر ناپاکی مادر مریم(س)[[سوره مریم]] از زبان قوم وی اشاره شده است؛ درحالیکه همه آگاه بودند مادر وی در طفولیت او از دنیا رفته است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تفسیر|سال=۱۳۷۳|نام=بهاءالدین محمد بن علی|نام خانوادگی=شریف لاهیجی|جلد=۳|صفحه=۱۶}}</ref> | ||
=== تأثیر عملکرد پدر در تربیت کودک === | === تأثیر عملکرد پدر در تربیت کودک[[تربیت کودک]] === | ||
یک پدر نمونه پدری است که علاوه بر آموزش اخلاق و رفتار خوب به فرزندان بتواند روزی خانواده اش را نیز از راه حلال به دست آورد. زیرا این روزی حلال در سرنوشت فرزندان بسیار مؤثر است. اگر ادعایی را که فرزندان می کنند، برآورده شود تا حد زیادی در اثر همین روزی حلالی است که پدر برایشان آورده است و لذا فرزندان همیشه باید قدردان چنین پدری باشند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=سیره و کلام پیامبر اعظم|سال=۱۳۸۵|نام=عباس|نام خانوادگی=چراغ چشم|صفحه=۴۲}}</ref> | یک پدر نمونه پدری است که علاوه بر آموزش اخلاق و رفتار خوب به فرزندان بتواند روزی خانواده[[خانواده]] اش را نیز از راه حلال به دست آورد. زیرا این روزی حلال در سرنوشت فرزندان بسیار مؤثر است. اگر ادعایی را که فرزندان می کنند، برآورده شود تا حد زیادی در اثر همین روزی حلالی[[حلال]] است که پدر برایشان آورده است و لذا فرزندان همیشه باید قدردان چنین پدری باشند.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=سیره و کلام پیامبر اعظم|سال=۱۳۸۵|نام=عباس|نام خانوادگی=چراغ چشم|صفحه=۴۲}}</ref> | ||
== '''کتابشناسی''' == | == '''کتابشناسی''' == | ||
[[پرونده:کتاب-تربیت-دینی-کودک.jpg|بندانگشتی|کتاب تربیت دینی کودک]] | [[پرونده:کتاب-تربیت-دینی-کودک.jpg|بندانگشتی|کتاب تربیت دینی کودک]] | ||
از جمله کتاب هایی که می توان در زمینه تربیت کودک به آن اشاره کرد، کتاب« تربیت دینی کودک» می باشد؛ این کتاب بازنویسی گفتارهای آیتالله حائری شیرازی در بیش از هفتاد جلسه «درس تربیت» با حضور دانشجویان علوم تربیتی است که در سال ۱۳۹۵ش به همت نشر معارف به چاپ رسیده است.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.ghalambook.ir/%D8%AE%D8%B1%DB%8C%D8%AF-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%AA%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%AA-%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C-%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%82-%D8%AD%D8%A7%D8%A6%D8%B1%DB%8C-%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81|عنوان=انتشارات قلم و اندیشه}}</ref> | از جمله کتاب هایی که می توان در زمینه تربیت کودک به آن اشاره کرد، کتاب« تربیت دینی کودک» می باشد؛ این کتاب بازنویسی گفتارهای آیتالله حائری شیرازی[[آیت الله حائری شیرازی ]] در بیش از هفتاد جلسه «درس تربیت» با حضور دانشجویان علوم تربیتی است که در سال ۱۳۹۵ش به همت نشر معارف به چاپ رسیده است.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://www.ghalambook.ir/%D8%AE%D8%B1%DB%8C%D8%AF-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D8%AA%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%AA-%D8%AF%DB%8C%D9%86%DB%8C-%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D9%82-%D8%AD%D8%A7%D8%A6%D8%B1%DB%8C-%D8%B4%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81|عنوان=انتشارات قلم و اندیشه}}</ref> | ||
== '''پانویس''' == | == '''پانویس''' == | ||
نسخهٔ ۱۵ دسامبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۷:۲۴
تربیت کودک در اسلام
تربیت یکی از اساسیترین عوامل شکلدهنده شخصیت فرد است و نقش مهمی در رشد و شکوفایی استعدادهای انسانی ایفا میکند. روش های تربیتی اهل بیت(ع) به سه دسته ی روش های قطعی،روش های اصلاحی و روش های کنایی تقسیم می شوند. در روایات شیعی تربیت کودک به سه دوره هفت ساله تقسیم شده است.
والدین نقش مؤثری در تربیت کودکتربیت فرزند ایفا میکنند
مفهوم شناسی واژه تربیت
تربیت، مصدر باب تفعیل از ماده «ربی یربو» به معنای رشد بوده و در کتب لغت به معنای رشد دادن استعمال شده است[۱] و در اصطلاح فراهم آوردن زمینه برای پرورش استعدادهای درونی هر موجود و به ظهور و فعلیت رسانیدن امکانات بالقوه موجود در درون او را تربیت تعبیر کرده اند.[۲]
روش های تربیتی اهل بیت ( علیهم السلام)
برخی محققان، روش های تربیتی اهل بیت (ع) را به سه دسته تقسیم نموده اند
- روش های قطعی: مواردی چون مهرورزی، نصیحت، تکریم شخصیتکرامت انسانی، عدم تبعیض؛
- روش های اصلاحی: مواردی چون بخشش، تغافلتغافل، تشویق، تنبیه متناسب، بازی، شرکتدادن در مراسم مذهبیمراسم مذهبی؛
- روش های کناییروش های کنایی: مواردی چون نصیحت پنهانی، برگزاری مسابقات و واگذاری برخی مسئولیتها به فرزندان.[۳]
دوران های سه گانه تربیت کودک
در روایات شیعیشیعی، تربیت فرزند به سه دوره هفتساله تقسیم شده است: در هفت سال اول، با عنوان «سیّد و آقا»، در هفت سال دوم با عنوان «مطیع و فرمانبردار» و در هفت سال سوّم با عنوان «وزیر و مسئول» معرفی شده است.[۴]
برخی این سه دوره را منطبق بر دوران کودکی، نوجوانی و جوانی دانسته[۵]و برخی نیز بر این باورند که این روش موجب پدیدآمدن شخصیت نیکو در فرزند میشود و ویژگیهای روانی، هیجانی و رفتاریِ هماهنگ با فطرت را برایش فراهم میسازد.[۶]
نقش والدین در تربیت کودک
تأثیر پاکی مادر بر تربیت کودک
بنا بر پژوهشهای صورت گرفته، در اسلاماسلام، نقش وراثتی مادر در تربیت فرزند بیش از پدر است. در این میان، به برخی روایات و نیز آیه ۲۸ سوره مریم اشاره شده است؛[۷]به این دلیل که در این آیه به تأثیر ناپاکی مادر مریم(س)سوره مریم از زبان قوم وی اشاره شده است؛ درحالیکه همه آگاه بودند مادر وی در طفولیت او از دنیا رفته است.[۸]
تأثیر عملکرد پدر در تربیت کودکتربیت کودک
یک پدر نمونه پدری است که علاوه بر آموزش اخلاق و رفتار خوب به فرزندان بتواند روزی خانوادهخانواده اش را نیز از راه حلال به دست آورد. زیرا این روزی حلال در سرنوشت فرزندان بسیار مؤثر است. اگر ادعایی را که فرزندان می کنند، برآورده شود تا حد زیادی در اثر همین روزی حلالیحلال است که پدر برایشان آورده است و لذا فرزندان همیشه باید قدردان چنین پدری باشند.[۹]
کتابشناسی
از جمله کتاب هایی که می توان در زمینه تربیت کودک به آن اشاره کرد، کتاب« تربیت دینی کودک» می باشد؛ این کتاب بازنویسی گفتارهای آیتالله حائری شیرازیآیت الله حائری شیرازی در بیش از هفتاد جلسه «درس تربیت» با حضور دانشجویان علوم تربیتی است که در سال ۱۳۹۵ش به همت نشر معارف به چاپ رسیده است.[۱۰]
پانویس
- ↑ ابن منظور، محمد بن مکرم (۱۴۱۴). لسان العرب. ج. ۱. ص. ۴۰۱.
- ↑ رحیمیان، محمد حسن، رهبر،محمد تقی (۱۳۸۵). اخلاق و تربیت اسلامی. ص. ۶.
- ↑ حبیب آبادی، نور بخش (۱۳۹۶). روش های تربیتی اهل البیت(ع) در تربیت فرزندتربیت فرزند. صص. ۲۲-۱۰۳.
- ↑ طبرسی، رضی الدین (۱۴۱۲). مکارم الاخلاق. ص. ۲۲۲.
- ↑ فرهادیان، رضا (۱۳۹۱). آنچه والدین و فرزندان باید بدانند. ص. ۱۱.
- ↑ شکوهی یکتا، محسن (۱۳۸۵). مطالعه تطبیقی سبک های فرزند پروری. ص. ۱۲۴.
- ↑ حسینی زاده، سیدعلی (۱۳۹۵). نقش وراثتی مادر در تربیت فرزند از دیدگاه اسلامی. صص. ۵۳-۶۶.
- ↑ شریف لاهیجی، بهاءالدین محمد بن علی (۱۳۷۳). تفسیر. ج. ۳. ص. ۱۶.
- ↑ چراغ چشم، عباس (۱۳۸۵). سیره و کلام پیامبر اعظم. ص. ۴۲.
- ↑ «انتشارات قلم و اندیشه».