ابناعرابی
ابناعرابی، با نام اصلی ابوعبدالله محمد بن زیاد، زبانشناس برجسته سده سوم هجری، اصالتاً از مردم سند بود و نزد مُفَضَّل بن محمد پرورش یافت. او در لغت عرب جایگاه والایی داشت و بدون مراجعه به کتاب به پرسشهای شاگردان پاسخ میداد. آثار متعددی از جمله النوادر و غریب الحدیث به او منسوباند. وی در ۲۳۱ ق در سامرا درگذشت.
سرگذشت
ابوعبدالله محمد بن زیاد معروف به ابناعرابی (درگذشتهٔ ۲۳۱ ق)، از زبانشناسان برجستهٔ سده سوم هجری بود. وی اصالتاً از مردم سند بود و خود نقل کرده که در شب درگذشت ابوحنیفه متولد شده است. تربیت او را مُفَضَّل بن محمد بر عهده داشت. ابناعرابی از جمله چهرههای برجستهٔ علم لغت عربی بهشمار میرفت و سخنانش نزد بسیاری از لغویان مورد استناد بود. وی به اصمعی و ابوعبیده با نظر انتقادی مینگریست. ابوالعباس ثعلب از شاگردان او، از حضور پرشمار شاگردان در مجلس درس ابناعرابی یاد کرده و گفته است که وی بدون مراجعه به کتاب، پاسخ پرسشها را میداد. ثعلب همچنین گزارش داده که طی سالها شاگردی، هرگز کتابی در دست استاد ندیده است. ابناعرابی دانش نحو و لغت را نزد قاسم بن معن و مُفَضَّل بن محمد آموخته بود. ابناعرابی از شماری از فصیحان عرب، از جمله صموتی کلابی و ابوالمجیب ربَعی، شعر و لغت شنیده بود.[۱]
آثار
از آثار او میتوان به النوادر، الأنواء، صفة النخل و مدح القبائل اشاره کرد. ابنالندیم در الفهرست نزدیک به ده عنوان از آثار او را فهرست کرده و از وی بهعنوان راوی اشعار قبایل و همچنین نویسندهٔ کتاب غریب الحدیث یاد کرده است.[۲]
درگذشت
او در شهر سامرا در سن ۸۱ سالگی درگذشت.[۳]
پانویس
ارجاعات
منابع
- اختری، عباسعلی (۱۳۹۰). «ابناعرابی». دایرةالمعارف جامع اسلامی. تهران: آرایه.