کاربر:نگار/مراتب یقین
مراتب یقین
الگو:جعبه اطلاعات مفاهیم اسلامی
مراتب یقین یکی از موضوعات مهم در عرفان اسلامی و فلسفه اسلامی است که به سه مرحلهی اصلی تقسیم میشود: علمالیقین، عینالیقین و حقالیقین.
تعریف
مراتب یقین بیانگر درجات مختلف باور و شهود نسبت به حقیقت یا خداوند است و در متون اسلامی، بهویژه آثار شهید مطهری، با مثال آتش توضیح داده شدهاست.
اقسام
شرح
اگر فردی از مشاهدهی اثرات آتش همچون دود، به وجود آتش پی ببرد، این مرحله را علمالیقین مینامند. در حوزه الهیات، شناخت خداوند از طریق برهان عقلی همین مرتبه است.
در مرتبه دوم یعنی عینالیقین، فرد حقیقت را بهطور مستقیم مشاهده میکند. همانگونه که عبور از دیوار و دیدن آتش شهود کاملتری ایجاد میکند. گفتهاند: «شنیدن کی بود مانند دیدن».
مرحله سوم، حقالیقین، زمانی است که فرد حقیقت را لمس کند؛ مانند نزدیکشدن به آتش و احساس حرارت یا سوختن در آن. در عرفان این مرحله عمیقترین مرتبه شهود حقیقت است، که در آن عارف در همه چیز جلوه حق را مشاهده میکند.
در عرفان
عارف در این مرحله فعل را فعل حق و صفت را صفت حق میبیند و این جز با رسیدن به حقالیقین ممکن نمیشود.
منابع
- شهید مرتضی مطهری، *بیست گفتار*، صفحات ۳۵۷ و ۳۵۸.