شهربانو
خطای ارجاع: برچسب <ref> نامعتبر؛ منابع بدون نام باید محتوا داشته باشند== شهربانو ==
درباره
تاریخ تولد و مکان تولد شهربانو مادر سجاد بن الحسین گزارشی وجود ندارد؛ زیرا در زمان ساسانیان در ایران زندگینامه دختران و زنان مکتوب نمیشد مگر اینکه دارای مقام ویژه حکومتی میبودند. با این حال بر اساس یافتههای تاریخی میتوان گفت که سال ۳۱ هجری به اسارت درآمد و وارد مدینه شد. به همسری حسین بن علی درآمد و در بین سالههای ۳۶ تا ۳۸ سجاد بن حسین به دنیا آورد.[۱] در کتابهای تاریخی نام پدر شهربانو را یزدجرد که بیشتر کتابها به این نام اشاره دارند. همچنین گروهی نوشجان و برخی دیگر شیرویه که بنا بر نقل ثعالبی قاتل پدر یزدگرد بوده است میشناسند. گروهی دیگر نیز سنجان یا سبحان نام پدر شهربانو معرفی کردهاند.[۲]
نظریات متعددی دربارهٔ شهربانو وجود دارد. یک نظر این است که چنین شخصیتی در میان اهل بیت پیامبر اسلام نبوده است. نظر دوم وجود شهربانو را قبول دارند ولی او را دختر یزدگرد پادشاه ساسانی و شاهزاده نمیدانند و او را تنها اشرافزادهای میدانند که در زمان عثمان به اسارت اعراب درآمده و به حسین بن علی بخشیده شد. نظریه سوم شهربانو را دختر شاه ایران میدانند که به اسارت اعراب درآمد و به حسین بن علی بخشیده شد. گروه سوم جایگاه وی را نه به دلیل شاهزاده بودن، بلکه به علت انتساب به خاندان پیامبر اسلام میدانند. ۳
شهربانو در کتاب عیون الرضا
در روایات تاریخی دربارهٔ شهربانو اختلافات بسیار است اما روایت صدوق در عیون اخبار الرضا قابل قبولترین سند تاریخی است که شهربانو را فرزند یزدگرد سوم و مادر سجاد بن حسین و زمان اسارت او در زمان عمر معرفی میکند.[۳] در تاریخ یعقوبی شهربانو مادر سجاد معرفی کرده و مینویسد: و امه جرار بنت یزدجرد. روایت صدوق در کتاب عیون الرضا اسارت شهربانو مربوط به دوران عثمان دانسته که به درستی نزدیک تر است زیرا فتح خراسان در سال ۳۰ هجری سال ششم خلافت عثمان بوده و در این سال یزدجرد در شهر مرو کشته شد. [۴]
[1]شهربانو همسر گرامی امام حسین (ع)، طبیبی، ناهید، تهران، مشعر، جلد ۱ صفحه ۲۲
شهربانو در کتاب الکافی
کلینی در کتاب کافی روایتی بیان میکند که هنگام ورود شهربانو به مسجد مدینه بر عمر وارد شد. شهربانو حجاب گرفت. علی بن ابیطالب به عمر گفت اجازه بده او همسری از مسلمانان برگزیند و به عنوان غنیمت برای او قرار بده. عمر پذیرفت و شهربانو حسین بن علی را انتخاب کرد. علی بن ابیطالب نام او پرسید. گفت: جهان شاه. علی گفت: شهربانویه[۵]
[۱] طیبی، شهربانوعلیها السلام، (همسر گرامی امام حسین علیه السلام) ص۲۵.
[۲] طیبی، شهربانو: بازکاوی و پژوهش دربارهٔ همسر امام حسین علیه السلام ص ۲۵۵.
۳. طیبی، شهربانو همسر گرامی امام حسین (ع) جلد ۱ صفحهٔ ۱۱
[۳] طیبی، شهربانو: بازکاوی و پژوهش دربارهٔ همسر امام حسین علیه السلام، ص ۱۰۰
[۴] یعقوبی، تاریخ یعقوبی، ج۲. ص۳۰۳.
[۵] طیبی، شهربانو: بازکاوی و پژوهش دربارهٔ همسر امام حسین علیه السلام، ص ۵۸
منابع
[۱] طیبی، ناهید، شهربانو علیها السلام، (همسر گرامی امام حسین علیه السلام)، تهران، مشعر، ۱۳۹۰.
[۲] طیبی، ناهید، شهربانو: بازکاوی و پژوهش دربارهٔ همسر امام حسین علیه السلام، تهران، علم، ۱۳۹۲.
۳. طیبی، ناهید، شهربانو علیها السلام، (همسر گرامی امام حسین علیه السلام)، تهران، مشعر،
[۳] طیبی، ناهید، شهربانو: بازکاوی و پژوهش دربارهٔ همسر امام حسین علیه السلام، تهران، علم، ۱۳۹۲.
[۴] یعقوبی، احمد بن اسحاق، تاریخ یعقوبی، ج۲، ۱۳۸۲.
[۵] طیبی، ناهید، شهربانو: بازکاوی و پژوهش دربارهٔ همسر امام حسین علیه السلام، تهران، علم، ۱۳۹۲.