خیانت در امانت

از اسلامیکال
نسخهٔ تاریخ ‏۲۵ نوامبر ۲۰۲۵، ساعت ۰۲:۴۰ توسط Shahroudi (بحث | مشارکت‌ها) (−رده:اسلام، +رده:اصطلاحات اخلاقی، ±رده:فقهرده:اصطلاحات فقهی (هات‌کت))
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

خیانت به معنای خودداری از ادای حقی است که فرد متعهد به پرداخت آن شده و نقطهٔ مقابل «امانت» است. امانت تنها مالی و مادی نیست، بلکه میتواند اخلاقی، اجتماعی و حتی سیاسی باشد. پیامبر اسلام در این زمینه گفته است که: «حرفهایی که در جلسات خصوصی زده میشود، امانت است.»

نمونه ای از خیانت سیاسی، افشاگریهای همسران نوح و لوط بود که اسرار و اطلاعات نظامی را به دشمنان و مخالفان همسران خود می رساندند.[۱]

در منابع اسلامی

افشای اسرار دیگران، مصداق بارز «خیانت در امانت» است که پیامد مستقیم آن، نابودی اعتماد است. از محمد در این باره نقل شده است که: «ای اباذر! آنچه در مجالس میگذرد، امانت است و افشای راز مسلمان، خیانت محسوب میشود.» این شکل از خیانت، که به «نقض رازداری» تعبیر میشود، آشکارترین و مهم‌ترین نوع خیانت در حرفههایی مانند مشاوره به‌شمار می رود. جعفر صادق نیزخیانت را در تقابل مستقیم با «امانتداری» قرار می دهد: «شایسته نیست کسی را که امین یافتهای، متهم کنی و به خائنی که آزمودهای، اعتماد نمایی.» بنابراین، نقض رازداری نه تنها یک خیانت است، بلکه نتیجه اجتنابناپذیر آن، سلب اعتماد مراجعان و از بین رفتن سرمایه اجتماعی امانتداری است.[۲]

علی ابن ابی طالب خطاب به يكي از كارگزاران خود درباره آثار خيانت در امانت گفته است: كسي كه امانت الهي را خوار شمارد و دست به خيانت آلوده كند، خود و دين خود را پاك نساخته و درهاي خواري را در دنيا به روي خود گشوده و در قيامت، خوارتر و رسواتر خواهد بود؛ و قطعا بزرگ‌ترين خيانت، خيانت به ملت، و رسواترين دغل‌كاري، دغل‌بازي با امامان است. بدرود.[۳][۴]

منابع

  1. معارف اسلامی. ج. ۵۷. دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم. ص. ۳.
  2. نشریه روانشناسی و دین. ج. ۱۲. موسسه آموزش پژوهشی امام خمینی(ره). ص. ۲.
  3. نشریه معرفت. ج. ۱۲۵. موسسه آموزشی پژوهشی امام خمینی(ره). ص. ۶.
  4. نهج‌البلاغه، ترجمه محمّد دشتى نرم‌افزار باب العلم، مركز تحقيقات رايانه‌اى حوزه علميه قم، ن ۲۶