بدون جعبه اطلاعات
بدون تصویر

ابن‌رومی

از اسلامیکال
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ابن‌رومی، شاعر نامدار سده سوم هجری قمری، در بغداد زاده شد و در همان‌جا نیز درگذشت. او به‌سبب زبان تصویری و نوآورانه‌اش شهرت داشت و دیوانش توسط شماری از ادیبان گردآوری شد. با گرایشی شیعی، اشعاری در مدح خاندان پیامبر اسلام سروده است. گفته شده که وزیر عباسی او را به دلیل هجو مسموم کرده است.

زندگی

ابن‌رومی، ابوالحسن علی بن عباس بن جریح، شاعر عرب‌زبان سده سوم هجری قمری، از موالی عبدالله بن علی بن جعفر عباسی بود. پدر او عرب و از خاندان عباسی، و مادرش ایرانی‌تبار بود. وی در بغداد زاده شد و تمام مراحل آموزشی و علمی خود را در همان‌جا گذراند. ابن‌رومی در سال ۲۸۳ هجری قمری، در ۶۲ سالگی، در بغداد درگذشت. گفته شده که قاسم بن عبیدالله، وزیر معتضد عباسی، او را به دلیل اشعار هجوآمیزش مسموم کرد.[۱]

شعر ابن‌رومی

بر اساس گزارش مرزبانی، ابن‌رومی معمولاً پس از مدح افراد، آنان را مورد هجو قرار می‌داد و از این‌رو کمتر توانست با بزرگان زمانه روابطی پایدار داشته باشد. وی شاعری چیره‌دست بود که در قالب‌های گوناگون شعری از جمله غزل، مدح، رثا، هجو و وصف مناظر مهارت داشت. در نوآوری زبانی و معنایی از چهره‌های برجسته دوران خود به‌شمار می‌رفت. شعر او را دارای واژگان فصیح عربی اما معانی‌ای غیر عربی دانسته‌اند. در استفاده از ترکیبات زبانی و تصویرسازی‌های شاعرانه، مهارتی داشت که شنونده را به تجسم شکل‌ها و رنگ‌ها وامی‌داشت.[۲]

دیوان اشعار ابن‌رومی پس از درگذشتش ابتدا به کوشش ابوبکر صولی و سپس ابوالطیب وراق گردآوری شد. همچنین ابن‌سینا نیز گزیده‌ای از اشعار او را جمع‌آوری و شرح کرده است. ابن‌رومی گرایش شیعی داشت و در ستایش خاندان پیامبر اشعاری سروده است. از جمله این ابیات:[۳]

ترابُ أبی ترابٍ کُحلُ عَینیإذا ما اتّسَخَ الجَفنُ بِقَذاها
تَلذّ لِی المَلامَةُ فی هَواهُو أستَحلِی إذاها

پانویس

ارجاعات

منابع

  • اختری، عباسعلی (۱۳۹۰). «ابن‌رومی». دایرةالمعارف جامع اسلامی. تهران: آرایه.