ابنبیطار
| ابن بیطار | |
|---|---|
| پرونده:Ibn al-Baytar.JPG مجسمهٔ ابن بیطار در مالاگا، اسپانیا | |
| متولد | ۱۱۹۷ مالاگا |
| وفات | ۱۲۴۸ دمشق |
| شناختهشده برای | آرایهشناسی آلفا، سرطانشناسی |
| پیشینه علمی | |
| شاخه(ها) | گیاهشناسی، دانشمند، داروساز، پزشک |
| تأثیر گرفته از | موسی بن میمون |
ابومحمد عبدالله بن احمد، مشهور به ضیاءالدین ابنبیطار، گیاهشناس برجستهٔ اندلسی قرن هفتم هجری، با سفرهایی گسترده به آفریقا و خاورمیانه در گردآوری گیاهان دارویی کوشید و آثاری ماندگار چون الجامع را به نگارش درآورد. کتاب او از دقت و جامعیتی برخوردار است که آن را بر آثار مشابه، همچون قانون ابنسینا، برتری داده و در سنت علمی اروپا نیز تأثیرگذار بوده است.
زندگی
ابومحمد عبدالله بن احمد، مشهور به ضیاءالدین ابنبیطار، گیاهشناس و داروشناس نامدار اهل مالقه در اندلس بود. وی تحصیلات اولیهٔ خود را نزد شماری از متخصصان علم گیاهشناسی، بهویژه ابوالعباس اشبیلی، فرا گرفت و در بیستسالگی برای پژوهش دربارهٔ داروهای مفرده به شمال آفریقا، از جمله مصر، سفر کرد. در مصر، ملک کامل ایوبی وی را به خدمت گرفت و پس از او، ابنبیطار به دربار فرزندش، ملک صالح ایوبی، پیوست. او به مناطق آسیای صغیر و شام نیز سفر کرد و برای گردآوری و مطالعهٔ گیاهان دارویی و مواد مفرده، این سرزمینها را پیمود. در سال ۶۴۴ هجری قمری، در شهر دمشق درگذشت.[۱]
آثار
ابنبیطار دو اثر مهم در حوزهٔ تخصصی خود بر جای گذاشت: الجامع و المغنی. از میان این دو، الجامع بهسبب جامعیت مطالب و دقت علمیاش شهرت بیشتری دارد و از نظر بسیاری از صاحبنظران، نسبت به کتاب قانون ابنسینا و اثر سرافیون در زمینهٔ داروهای مفرده، برتری دارد. این کتاب در دورهٔ نوزایی علمی اروپا به حل بسیاری از اختلافات لغوی میان واژگان یونانی و عربی کمک کرده است. ترجمههایی از این اثر به زبانهای لاتینی، آلمانی و فرانسوی نیز وجود دارد. شارل لوکلرک، که نسخهای از این کتاب را به فرانسوی برگردانده است، از ارزش علمی و تأثیر گستردهٔ آن در سنت داروشناسی اروپا یاد کرده است.[۲]
پانویس
ارجاعات
منابع
- اختری، عباسعلی (۱۳۹۰). «ابنبیطار». دایرةالمعارف جامع اسلامی. تهران: آرایه.