برزویه

برزویه طبیب مروزی در دورهٔ انوشیروان خسرو، پسر قباد پادشاه ساسانی بود. او کتاب کلیله و دمنه را از هند به ایران آورد و ترجمه و بسط داد و همچنین بازی شطرنج را به ایران معرفی کرد.

زندگی

برزویه طبیب مروزی معاصر انوشیروان خسرو، پسر قباد پادشاه ساسانی بود. وی کتاب «پنجه تنتره» را از هند به فرمان این پادشاه به ایران آورد و از زبان هندی به پهلوی ترجمه کرد و آن را به نام «کلیله و دمنه» نام نهاد.

برزویه خود باب جدیدی به نام «باب برزویه طبیب» بر این کتاب افزود و از نگارش او، ترجمه ابن مقفع به عربی و گزارش خواجه بلعمی به فارسی دری و نظم رودکی، کلیله در میان خرد و بزرگ شناخته شد. ترجمه‌های دیگر نیز پس از آن انجام شد که از جمله آن‌ها می‌توان به ترجمه ابوالمعالی نصرالله بن عبدالحمید منشی برای بهرام شاه غزنوی اشاره کرد.

برزویه در آغاز باب خود بر کلیله چنین آورده است که مقدم اطبای پارس است و از نعمت دوستی و شفقت پدر و مادر بهره‌مند شده است. او از کودکی به مطالعه علم طب تشویق شد و با رغبت و حرص، دانش پزشکی را دنبال کرد و توانست بیماران را به بهترین وجه معالجه نماید.

برزویه پس از سفر به هندوستان، کتاب‌ها و دانش پزشکی آن دیار را به ایران آورد و یکی از مهم‌ترین آثار او بازگرداندن کتاب «کلیله و دمنه» به ایران بود. همچنین بازی شطرنج نیز توسط او به ایران معرفی شد.

پانویس

منابع

• اختری، عباسعلی (۱۳۹۰). «برزویه». دایرةالمعارف جامع اسلامی. تهران: آرایه.