مدرسههای حوزه علمیه مشهد: تفاوت میان نسخهها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
(←منابع: ابرابزار) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۰: | خط ۲۰: | ||
|- | |- | ||
|۱ | |۱ | ||
|مدرسه بالاسر | |[[مدرسه بالاسر]] | ||
|حرم امام رضا، ناحیه بالاسر ضریح | |حرم امام رضا، ناحیه بالاسر ضریح | ||
| | | | ||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
|- | |- | ||
|۴ | |۴ | ||
|مدرسه مستشاریه | |[[مدرسه مستشاریه]] | ||
|حرم امام رضا، شمالغربی صحن انقلاب و پشت ایوان عباسی | |حرم امام رضا، شمالغربی صحن انقلاب و پشت ایوان عباسی | ||
| | | | ||
| خط ۶۳: | خط ۶۳: | ||
|- | |- | ||
|۷ | |۷ | ||
|مدرسه فاضلخان یا فاضلیه | |[[مدرسه فاضلخان]] یا فاضلیه | ||
|خیابان شیرازی | |خیابان شیرازی | ||
| | | | ||
| خط ۷۷: | خط ۷۷: | ||
|- | |- | ||
|۹ | |۹ | ||
|مدرسه باقریه یا سمیعیه | |[[مدرسه باقریه]] یا سمیعیه | ||
|حرم امام رضا، ضلع شمال غربی و حاشیه خیابان شیرازی | |حرم امام رضا، ضلع شمال غربی و حاشیه خیابان شیرازی | ||
| | | | ||
| خط ۸۴: | خط ۸۴: | ||
|- | |- | ||
|۱۰ | |۱۰ | ||
|مدرسه حاج حسن یا بهزادیه | |[[مدرسه حاج حسن]] یا بهزادیه | ||
|حاشیه شمالی خیابان شیرازی | |حاشیه شمالی خیابان شیرازی | ||
| | | | ||
| خط ۹۸: | خط ۹۸: | ||
|- | |- | ||
|۱۲ | |۱۲ | ||
|مدرسه پایینپا یا سعدیه | |[[مدرسه پایینپا]] یا سعدیه | ||
|حرم امام رضا، شرق مسجد گوهرشاد | |حرم امام رضا، شرق مسجد گوهرشاد | ||
| | | | ||
| خط ۱۰۵: | خط ۱۰۵: | ||
|- | |- | ||
|۱۳ | |۱۳ | ||
|مدرسه رضوان یا خواجهرضوان | |[[مدرسه رضوان]] یا خواجهرضوان | ||
|حرم امام رضا، جنوب شرقی | |حرم امام رضا، جنوب شرقی | ||
| | | | ||
| خط ۱۱۹: | خط ۱۱۹: | ||
|- | |- | ||
|۱۵ | |۱۵ | ||
|مدرسه ابدالخان | |[[مدرسه ابدالخان]] | ||
|خیابان نواب صفوی و جنب مقبره پیر پالاندوز | |خیابان نواب صفوی و جنب مقبره پیر پالاندوز | ||
| | | | ||
| خط ۱۲۶: | خط ۱۲۶: | ||
|- | |- | ||
|۱۶ | |۱۶ | ||
|مدرسه علینقی میرزا | |[[مدرسه علینقی میرزا]] | ||
|حرم امام رضا، رواق دارالذکر | |حرم امام رضا، رواق دارالذکر | ||
| | | | ||
| خط ۱۳۳: | خط ۱۳۳: | ||
|- | |- | ||
|۱۷ | |۱۷ | ||
|مدرسه حاجآقا جان | |[[مدرسه حاجآقا جان]] | ||
|حرم امام رضا، ضلع شمالی و در کنار قبرستان باغ رضوان | |حرم امام رضا، ضلع شمالی و در کنار قبرستان باغ رضوان | ||
| | | | ||
| خط ۱۴۰: | خط ۱۴۰: | ||
|- | |- | ||
|۱۸ | |۱۸ | ||
|مدرسه باغ رضوان | |[[مدرسه باغ رضوان]] | ||
|حرم امام رضا، ضلع شمالی | |حرم امام رضا، ضلع شمالی | ||
| | | | ||
| خط ۱۵۹: | خط ۱۵۹: | ||
|- | |- | ||
|۱ | |۱ | ||
|مدرسه جعفریه | |[[مدرسه جعفریه]] | ||
|بازار سرشور | |بازار سرشور | ||
|غلامحسین تبریزی | |غلامحسین تبریزی | ||
|۱۳۳۹ش | |۱۳۳۹ش | ||
| | | | ||
| rowspan=" | | rowspan="40" |<ref>{{پک|پسندیده|۱۳۸۵|ک=حوزه علمیه خراسان|ص=۲۹۱-۴۳۰}}</ref> | ||
|- | |- | ||
|۲ | |۲ | ||
|مدرسه آیتالله میلانی | |[[مدرسه آیتالله میلانی]] | ||
|خیابان امام رضا، کوچه یکم | |خیابان امام رضا، کوچه یکم | ||
| | | | ||
| خط ۱۷۴: | خط ۱۷۴: | ||
|- | |- | ||
|۳ | |۳ | ||
|مدرسه امام صادق | |[[مدرسه امام صادق]] | ||
|غرب حرم امام رضا | |غرب حرم امام رضا | ||
|[[سید محمدهادی میلانی]] | |[[سید محمدهادی میلانی]] | ||
| خط ۱۸۱: | خط ۱۸۱: | ||
|- | |- | ||
|۴ | |۴ | ||
|مدرسه عالی حسینی | |[[مدرسه عالی حسینی]] | ||
|خیابان خسروی نو، کوچه شوکتالدوله | |خیابان خسروی نو، کوچه شوکتالدوله | ||
|سید محمدهادی میلانی | |سید محمدهادی میلانی | ||
| خط ۱۹۵: | خط ۱۹۵: | ||
|- | |- | ||
|۶ | |۶ | ||
|مدرسه موسی بن جعفر | |[[مدرسه موسی بن جعفر]] | ||
|خیابان خسروی، جنب حسینیه کاشمریها | |خیابان خسروی، جنب حسینیه کاشمریها | ||
|سید حسن موسویانمهر | |سید حسن موسویانمهر | ||
| خط ۲۰۲: | خط ۲۰۲: | ||
|- | |- | ||
|۷ | |۷ | ||
|مدرسه بعثت | |[[مدرسه بعثت]] | ||
|خیابان شهید اندرزگو (خسروی) | |خیابان شهید اندرزگو (خسروی) | ||
|حسنعلی مروارید | |حسنعلی مروارید | ||
| خط ۲۰۹: | خط ۲۰۹: | ||
|- | |- | ||
|۸ | |۸ | ||
|مدرسه حجّت | |[[مدرسه حجّت]] | ||
|خیابان طلاب | |خیابان طلاب | ||
|غلامرضا نمایی و سید عبداللّه حجازی | |غلامرضا نمایی و سید عبداللّه حجازی | ||
| خط ۲۱۶: | خط ۲۱۶: | ||
|- | |- | ||
|۹ | |۹ | ||
|مدرسه سعادت | |[[مدرسه سعادت]] | ||
|مرکز شهر مشهد و خیابان دانشگاه | |مرکز شهر مشهد و خیابان دانشگاه | ||
| | | | ||
| خط ۲۲۳: | خط ۲۲۳: | ||
|- | |- | ||
|۱۰ | |۱۰ | ||
|مدرسه مهدیه یا آیتاللّه فاضل | |[[مدرسه مهدیه یا آیتاللّه فاضل]] | ||
|مرکز شهر مشهد | |مرکز شهر مشهد | ||
|مهدی فاضل قائینی | |مهدی فاضل قائینی | ||
| خط ۲۳۰: | خط ۲۳۰: | ||
|- | |- | ||
|۱۱ | |۱۱ | ||
|مدرسه صاحب الزمان | |[[مدرسه صاحب الزمان]] | ||
|خیابان طلاب، جنب مسجد فقیه سبزواری | |خیابان طلاب، جنب مسجد فقیه سبزواری | ||
|ابراهیم امامی زرندی | |ابراهیم امامی زرندی | ||
| خط ۲۳۷: | خط ۲۳۷: | ||
|- | |- | ||
|۱۲ | |۱۲ | ||
|مدرسه آیتاللّه کجوری | |[[مدرسه آیتاللّه کجوری]] | ||
|چهارراه شهدا، محله چهارباغ | |چهارراه شهدا، محله چهارباغ | ||
|عبدالنبی کجوری | |عبدالنبی کجوری | ||
| خط ۲۴۴: | خط ۲۴۴: | ||
|- | |- | ||
|۱۳ | |۱۳ | ||
|مدرسه حجتیه | |[[مدرسه حجتیه]] | ||
|شمال شهر مشهد | |شمال شهر مشهد | ||
|علیاکبر عباسی | |علیاکبر عباسی | ||
| خط ۲۵۱: | خط ۲۵۱: | ||
|- | |- | ||
|۱۴ | |۱۴ | ||
|مدرسه ولی عصر | |[[مدرسه ولی عصر]] | ||
|منطقه گلشهر | |منطقه گلشهر | ||
|علیرضا شکوری | |علیرضا شکوری | ||
| خط ۲۵۸: | خط ۲۵۸: | ||
|- | |- | ||
|۱۵ | |۱۵ | ||
|مدرسه الحجّة | |[[مدرسه الحجّة]] | ||
|خیابان آیتاللّه شیرازی | |خیابان آیتاللّه شیرازی | ||
|سید محمدعلی طباطبایی | |سید محمدعلی طباطبایی | ||
| خط ۲۶۵: | خط ۲۶۵: | ||
|- | |- | ||
|۱۶ | |۱۶ | ||
|مدرسه المهدی یا آیتاللّه سیدان | |[[مدرسه المهدی یا آیتاللّه سیدان]] | ||
| | | | ||
|[[سید عباس سیدان]] | |[[سید عباس سیدان]] | ||
| خط ۲۷۲: | خط ۲۷۲: | ||
|- | |- | ||
|۱۷ | |۱۷ | ||
|مدرسه ولی عصر | |[[مدرسه ولی عصر]] | ||
|مناطق مرکزی شهر مشهد در بازار سرشور | |مناطق مرکزی شهر مشهد در بازار سرشور | ||
|توسلی | |توسلی | ||
| خط ۲۷۹: | خط ۲۷۹: | ||
|- | |- | ||
|۱۸ | |۱۸ | ||
|مدرسه امام محمد باقر | |[[مدرسه امام محمد باقر]] | ||
|منطقه طلاب | |منطقه طلاب | ||
|عبدالمجید دیانی | |عبدالمجید دیانی | ||
| خط ۲۸۶: | خط ۲۸۶: | ||
|- | |- | ||
|۱۹ | |۱۹ | ||
|مدرسه حضرت قائم | |[[مدرسه حضرت قائم]] | ||
|منطقه طلاب | |منطقه طلاب | ||
| | | | ||
| خط ۲۹۳: | خط ۲۹۳: | ||
|- | |- | ||
|۲۰ | |۲۰ | ||
|مدرسه حجتیه اصفهانیها | |[[مدرسه حجتیه اصفهانیها]] | ||
|خیابان امام رضا | |خیابان امام رضا | ||
| | | | ||
| خط ۳۰۰: | خط ۳۰۰: | ||
|- | |- | ||
|۲۱ | |۲۱ | ||
|مدرسه حضرت مهدی | |[[مدرسه حضرت مهدی]] | ||
|بلوار طبرسی | |بلوار طبرسی | ||
|محمدعلی امامیپور | |محمدعلی امامیپور | ||
| خط ۳۰۷: | خط ۳۰۷: | ||
|- | |- | ||
|۲۲ | |۲۲ | ||
|مدرسه اهلبیت | |[[مدرسه اهلبیت]] | ||
|خیابان آخوند خراسانی | |خیابان آخوند خراسانی | ||
|لطفی | |لطفی | ||
| خط ۳۱۴: | خط ۳۱۴: | ||
|- | |- | ||
|۲۳ | |۲۳ | ||
|مدرسه حضرت حجةبنالحسن | |[[مدرسه حضرت حجةبنالحسن]] | ||
|منطقه گلشهر | |منطقه گلشهر | ||
|علیرضا شکوری | |علیرضا شکوری | ||
| خط ۳۲۱: | خط ۳۲۱: | ||
|- | |- | ||
|۲۴ | |۲۴ | ||
|مدرسه آیتالله خویی | |[[مدرسه آیتالله خویی]] | ||
|چهارراه شهدا | |چهارراه شهدا | ||
|[[سید ابوالقاسم خویی]] | |[[سید ابوالقاسم خویی]] | ||
| خط ۳۲۸: | خط ۳۲۸: | ||
|- | |- | ||
|۲۵ | |۲۵ | ||
|مدرسه امام حسن عسکری | |[[مدرسه امام حسن عسکری]] | ||
|منطقه طلاب | |منطقه طلاب | ||
|ابراهیم قادری | |ابراهیم قادری | ||
| خط ۳۳۵: | خط ۳۳۵: | ||
|- | |- | ||
|۲۶ | |۲۶ | ||
| | |[[مدرسه امام علی بن ابیطالب]] | ||
|مرکز شهر مشهد | |مرکز شهر مشهد | ||
|نصراللّه فیروزهچی | |نصراللّه فیروزهچی | ||
|۱۳۶۲ش | |۱۳۶۲ش | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
| | |۲۷ | ||
|مدرسه خضرا | |[[مدرسه خضرا]] | ||
|منطقه مرکزی شهر مشهد | |منطقه مرکزی شهر مشهد | ||
|محمدمهدی نوغانی | |محمدمهدی نوغانی | ||
|۱۳۶۳ش | |۱۳۶۳ش | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
| | |۲۸ | ||
|[[دانشگاه علوم اسلامی رضوی]] | |[[دانشگاه علوم اسلامی رضوی]] | ||
|حرم امام رضا، ضلع شرقی | |حرم امام رضا، ضلع شرقی | ||
| خط ۳۶۲: | خط ۳۵۵: | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
| | |۲۹ | ||
|مدرسه امام رضا | |[[مدرسه امام رضا]] | ||
|خیابان آزادی | |خیابان آزادی | ||
|[[سید محمد حسینی شیرازی|سید محمد شیرازی]] و حمزه سلمان کویتی | |[[سید محمد حسینی شیرازی|سید محمد شیرازی]] و حمزه سلمان کویتی | ||
|۱۳۶۵ | |۱۳۶۵ | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
| | |۳۰ | ||
|مدرسه بقیة اللّه | |[[مدرسه بقیة اللّه]] | ||
|خیابان امام رضا، کوچه کامکار | |خیابان امام رضا، کوچه کامکار | ||
|حسین گرایلی، مهدی غفاری ساروی و عبدالحمید دیانی | |حسین گرایلی، مهدی غفاری ساروی و عبدالحمید دیانی | ||
|۱۳۶۵ش | |۱۳۶۵ش | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
| | |۳۱ | ||
|مدرسه امام حسین | |[[مدرسه امام حسین]] | ||
|بازار بزرگ، کوچه میرعلمخان | |بازار بزرگ، کوچه میرعلمخان | ||
|[[شیخ محمدحسین سیبویه|محمدحسین سیبویه]] | |[[شیخ محمدحسین سیبویه|محمدحسین سیبویه]] | ||
| خط ۳۸۳: | خط ۳۷۶: | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
| | |۳۲ | ||
|مدرسه حضرت ولیعصر یا مدرسه کرمانیها | |[[مدرسه حضرت ولیعصر]] یا مدرسه کرمانیها | ||
|خیابان طلاب | |خیابان طلاب | ||
|اکبر ایزدی | |اکبر ایزدی | ||
|۱۳۶۵ش | |۱۳۶۵ش | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
| | |۳۳ | ||
|مدرسه امام حسن مجتبی | |[[مدرسه امام حسن مجتبی]] | ||
|محله چهارباغ | |محله چهارباغ | ||
|سید حسن شیرازی | |سید حسن شیرازی | ||
| خط ۳۹۷: | خط ۳۹۰: | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
| | |۳۴ | ||
|مدرسه خاتمالانبیاء | |[[مدرسه خاتمالانبیاء]] | ||
|محله چهارباغ | |محله چهارباغ | ||
|میرزا محمدمهدی نوغانی | |میرزا محمدمهدی نوغانی | ||
|۱۳۶۷ش | |۱۳۶۷ش | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
| | |۳۵ | ||
|مدرسه المهدی | |[[مدرسه المهدی]] | ||
|محله چهارباغ | |محله چهارباغ | ||
|شورای برنامهریزی و مدیریت حوزه علمیه خراسان | |شورای برنامهریزی و مدیریت حوزه علمیه خراسان | ||
|۱۳۶۸ش | |۱۳۶۸ش | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
| | |۳۶ | ||
|مدرسه شاهد | |[[مدرسه شاهد]] | ||
|چهارراه زرینه | |چهارراه زرینه | ||
|ستاد اجرایی حوزوی شاهد، وابسته به [[بنیاد شهید انقلاب اسلامی]] | |ستاد اجرایی حوزوی شاهد، وابسته به [[بنیاد شهید انقلاب اسلامی]] | ||
| خط ۴۱۸: | خط ۴۱۱: | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
| | |۳۷ | ||
|مدرسه حضرت ابوالفضل | |[[مدرسه حضرت ابوالفضل]] | ||
|شرق شهر مشهد | |شرق شهر مشهد | ||
|حسین کوهستانی | |حسین کوهستانی | ||
| خط ۴۲۵: | خط ۴۱۸: | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
| | |۳۸ | ||
|مدرسه جوادالائمه | |[[مدرسه جوادالائمه]] | ||
|بلوار طبرسی | |بلوار طبرسی | ||
|محمد قربانی | |محمد قربانی | ||
| خط ۴۳۲: | خط ۴۲۵: | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
| | |۳۹ | ||
|مدرسه و حسینیه امام حسن مجتبی | |[[مدرسه و حسینیه امام حسن مجتبی]] | ||
|چهارراه شهدا | |چهارراه شهدا | ||
|محمدعلی نجفی و محمدصادق سعیدی | |محمدعلی نجفی و محمدصادق سعیدی | ||
|۱۳۷۱ش | |۱۳۷۱ش | ||
| | | | ||
|- | |- | ||
| | |۴۰ | ||
|مدرسه سجادیه هراتیها | |[[مدرسه سجادیه هراتیها]] | ||
|خیابان شهید دیالمه | |خیابان شهید دیالمه | ||
| | | | ||
|۱۳۷۲ش | |۱۳۷۲ش | ||
| خط ۴۵۹: | خط ۴۵۲: | ||
|- | |- | ||
|۱ | |۱ | ||
|مکتب عصمتیه | |[[مکتب عصمتیه]] | ||
| | | | ||
|شهربانو صفری | |شهربانو صفری | ||
| خط ۴۷۵: | خط ۴۶۸: | ||
|- | |- | ||
|۳ | |۳ | ||
|مکتب حضرت رقیه | |[[مکتب حضرت رقیه]] | ||
|چهارراه خواجهربیع | |چهارراه خواجهربیع | ||
|قانع | |قانع | ||
| خط ۴۸۲: | خط ۴۷۵: | ||
|- | |- | ||
|۴ | |۴ | ||
|مؤسسه اسلامشناسی بانوان حضرت زهرا | |[[مؤسسه اسلامشناسی بانوان حضرت زهرا]] | ||
|خیابان عدل خمینی | |خیابان عدل خمینی | ||
|ابوالحسن شیرازی | |ابوالحسن شیرازی | ||
| خط ۴۸۹: | خط ۴۸۲: | ||
|- | |- | ||
|۵ | |۵ | ||
|مکتب پیروان حضرت زهرا | |[[مکتب پیروان حضرت زهرا]] | ||
|خیابان امام رضا | |خیابان امام رضا | ||
|خانم زندی | |خانم زندی | ||
| خط ۴۹۶: | خط ۴۸۹: | ||
|- | |- | ||
|۶ | |۶ | ||
|مدرسه علمیه فاطمة الزهراء | |[[مدرسه علمیه فاطمة الزهراء]] | ||
|خیابان مطهری شمالی | |خیابان مطهری شمالی | ||
| | | | ||
| خط ۵۰۳: | خط ۴۹۶: | ||
|- | |- | ||
|۷ | |۷ | ||
|حوزه علمیه حضرت خدیجه | |[[حوزه علمیه حضرت خدیجه]] | ||
|خیابان دکتر چمران | |خیابان دکتر چمران | ||
| | | | ||
| خط ۵۱۰: | خط ۵۰۳: | ||
|- | |- | ||
|۸ | |۸ | ||
|مکتب حضرت زینب | |[[مکتب حضرت زینب]] | ||
|منطقه طلاب | |منطقه طلاب | ||
| | | | ||
| خط ۵۱۷: | خط ۵۱۰: | ||
|- | |- | ||
|۹ | |۹ | ||
|حوزه علمیه مقداد | |[[حوزه علمیه مقداد]] | ||
|خیابان مطهری شمالی | |خیابان مطهری شمالی | ||
| | | | ||
| خط ۵۲۴: | خط ۵۱۷: | ||
|- | |- | ||
|۱۰ | |۱۰ | ||
|مکتب | |[[مکتب امالائمه]] | ||
|خیابان طلاب | |خیابان طلاب | ||
|[[سازمان تبلیغات اسلامی]] | |[[سازمان تبلیغات اسلامی]] | ||
| خط ۵۳۱: | خط ۵۲۴: | ||
|- | |- | ||
|۱۱ | |۱۱ | ||
|مؤسسه علمیه جامعة الرضویه | |[[مؤسسه علمیه جامعة الرضویه]] | ||
|خیابان آیتاللّه شیرازی | |خیابان آیتاللّه شیرازی | ||
|علی سائلی و همسرش | |علی سائلی و همسرش | ||
| خط ۵۳۸: | خط ۵۳۱: | ||
|- | |- | ||
|۱۲ | |۱۲ | ||
|مکتب الزهرا | |[[مکتب الزهرا]] | ||
|خیابان دکتر بهشتی | |خیابان دکتر بهشتی | ||
|محمدعلی خیرآبادی | |محمدعلی خیرآبادی | ||
| خط ۵۴۵: | خط ۵۳۸: | ||
|- | |- | ||
|۱۳ | |۱۳ | ||
|مدرسه علمیه مطهره | |[[مدرسه علمیه مطهره]] | ||
|محله امام خمینی | |محله امام خمینی | ||
| | | | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۸ مارس ۲۰۲۵، ساعت ۰۷:۴۹
مدرسههای حوزه علمیه مشهد، تعداد متعددی از مدارس علمیه هستند که از روزگاران قدیم، در این شهر مورد توجه طلاب علوم دینی بوده است. قدمت برخی از این مدارس تا دوره تیموری بوده است.
پیشینه مدارس
فهرست مدارس علمیه مشهد مجموعهای از مدرسههای حوزوی قدیم و جدید در مشهد که زیر نظر حوزه علمیه مشهد فعالیت میکنند. این مدرسهها مربوط به دوران تیموریان، صفویه، قاجاریه، پهلوی و جمهوری اسلامی هستند که از مدارس قدیمی، تنها شش مدرسه باقی مانده و بقیه کاملاً از بین رفتهاند.[۱] در گذشته، تمام مدارس علمیه مشهد در محدودهای نزدیک به یکدیگر به مرکزیت حرم امام رضا قرار داشتند تا جایی که گاهی چند مدرسه معروف و بزرگ در یک خیابان جای میگرفتند، اما وضعیت پراکندگی مدارس جدید که در دوره جمهوری اسلامی ساخته شده، در نقاط دورتری از مرکز شهر قرار گرفتهاند.[۲][۳]
پیشینه فعالیت حوزه علمیه بانوان در مشهد، به دوره پهلوی برمیگردد[۴] و گفته شده مشهد اولین شهر در ایران بوده که تأسیس مدارس عوم دینی برای بانوان را تجربه کرده است.[۵]
فهرست مدارس علمیه حوزه علمیه مشهد
مدارس قدیم
| ردیف | نام مدرسه | محل مدرسه | بناینگذار | سال تأسیس | توضیحات | منبع |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ۱ | مدرسه بالاسر | حرم امام رضا، ناحیه بالاسر ضریح | اکنون اثری از آن برجای نمانده است. | [۶] | ||
| ۲ | مدرسه پریزاد | حرم امام رضا، جنب رواق دارالولایه | ||||
| ۳ | مدرسه دو در | حرم امام رضا، شرق صحن جمهوری اسلامی | ||||
| ۴ | مدرسه مستشاریه | حرم امام رضا، شمالغربی صحن انقلاب و پشت ایوان عباسی | در سال ۱۳۵۴ش بهدستور نائبالتولیه وقت، جهت توسعه و بازسازی اطراف حرم رضوی تخریب شد. | |||
| ۵ | مدرسه خیراتخان | حرم امام رضا، ضلع شرقی | اکنون بخشی از دانشگاه علوم اسلامی رضوی است. | |||
| ۶ | مدرسه میرزاجعفر | حرم امام رضا، ضلع شرقی | اکنون بخشی از ساختمان دانشگاه علوم اسلامی رضوی است. | |||
| ۷ | مدرسه فاضلخان یا فاضلیه | خیابان شیرازی | در سال ۱۳۱۰ش، بخش بزرگی از این مدرسه تخریب و قسمتی از آن نیز ابتدا به مهمانخانه توس و سپس به درمانگاه آستان قدس تبدیل شد. امروزه هیچ اثری از آن موجود نیست. | |||
| ۸ | مدرسه عباسقلیخان | حرم امام رضا، ضلع شرقی و حاشیه خیابان نواب صفوی | این مدرسه با همان شکل قدیمی، هماکنون وجود دارد. | |||
| ۹ | مدرسه باقریه یا سمیعیه | حرم امام رضا، ضلع شمال غربی و حاشیه خیابان شیرازی | در سال ۱۳۵۴ش، این مدرسه در مسیر طرح توسعه اطراف حرم کاملاً تخریب شد. | |||
| ۱۰ | مدرسه حاج حسن یا بهزادیه | حاشیه شمالی خیابان شیرازی | در جریان توسعه اطراف فلکه حرم امام رضا در سال ۱۳۵۴ش تخریب و جزو فضای سبز اطراف حرم شد. | |||
| ۱۱ | مدرسه نواب یا صالحیه | حرم امام رضا، ضلع شمالی و خیابان شیرازی | این مدرسه با تغییراتی همچنان وجود دارد. | |||
| ۱۲ | مدرسه پایینپا یا سعدیه | حرم امام رضا، شرق مسجد گوهرشاد | در جریان احداث فلکه اطراف حرم در سال ۱۳۰۷ش تخریب شد. هماکنون در آن محل، کتابخانه، موزه، صحن امام خمینی و مقبره شیخ بهایی به مساحت ۱۳۹۸ متر مربع احداث شده است. | |||
| ۱۳ | مدرسه رضوان یا خواجهرضوان | حرم امام رضا، جنوب شرقی | در سال ۱۳۵۸ش بر اثر ویرانی قابل استفاده نبود تا سرانجام در سال ۱۳۶۰ش بنای آن کاملاً فرو ریخت. | |||
| ۱۴ | مدرسه سلیمانیه یا سلیمانخان | حرم امام رضا، جنوب شرقی و روبروی مسجد ۷۲ تن | بهعلت قرار گرفتن در طرح جامع حرم رضوی، تخریب شد و در سالها بعد در مکان دیگری مدرسهای بزرگ با امکانات لازم آموزشی و رفاهی بهجای آن بنا گردید. | |||
| ۱۵ | مدرسه ابدالخان | خیابان نواب صفوی و جنب مقبره پیر پالاندوز | در سال ۱۳۵۴ش بهدنبال اجرای طرح توسعه اطراف حرم بهکلی تخریب و زمین آن جزو فضای سبز پیرامون حرم رضوی شد. | |||
| ۱۶ | مدرسه علینقی میرزا | حرم امام رضا، رواق دارالذکر | این مدرسه در سال ۴–۱۳۴۲ش، پس از مسقّف شدن حیاط مدرسه، تبدیل به رواق دار الذکر گردید. | |||
| ۱۷ | مدرسه حاجآقا جان | حرم امام رضا، ضلع شمالی و در کنار قبرستان باغ رضوان | در سال ۱۳۰۷ش بهعلت احداث میدان پیرامون حرم رضوی تخریب شد. | |||
| ۱۸ | مدرسه باغ رضوان | حرم امام رضا، ضلع شمالی | بهمنظور توسعه اطراف حرم رضوی در سال ۱۳۵۴ش، تمام بنا تخریب شد و هیچ اثری از آن بر جای نماند. |
مدارس جدید
| ردیف | نام مدرسه | محل مدرسه | بناینگذار | سال تأسیس | توضیحات | منبع |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ۱ | مدرسه جعفریه | بازار سرشور | غلامحسین تبریزی | ۱۳۳۹ش | [۷] | |
| ۲ | مدرسه آیتالله میلانی | خیابان امام رضا، کوچه یکم | ۱۳۴۲ش | پس از ۱۴ سال فعالیت در جهت آموزش و تبلیغ علوم اسلامی در سال ۱۳۵۶ش بهعلت طرح توسعه اطراف حرم تخریب شد. | ||
| ۳ | مدرسه امام صادق | غرب حرم امام رضا | سید محمدهادی میلانی | ۱۳۴۹ش | ||
| ۴ | مدرسه عالی حسینی | خیابان خسروی نو، کوچه شوکتالدوله | سید محمدهادی میلانی | ۱۳۴۹ش | ||
| ۵ | مدرسه موسوینژاد | بازار بزرگ، کوچه میرعلمخان | سید محمد موسوینژاد | ۱۳۴۹ش | ||
| ۶ | مدرسه موسی بن جعفر | خیابان خسروی، جنب حسینیه کاشمریها | سید حسن موسویانمهر | ۱۳۴۹ش | ||
| ۷ | مدرسه بعثت | خیابان شهید اندرزگو (خسروی) | حسنعلی مروارید | ۱۳۴۹ش | ||
| ۸ | مدرسه حجّت | خیابان طلاب | غلامرضا نمایی و سید عبداللّه حجازی | ۱۳۵۱ش | ||
| ۹ | مدرسه سعادت | مرکز شهر مشهد و خیابان دانشگاه | ۱۳۵۴ش | |||
| ۱۰ | مدرسه مهدیه یا آیتاللّه فاضل | مرکز شهر مشهد | مهدی فاضل قائینی | ۱۳۵۵ش | ||
| ۱۱ | مدرسه صاحب الزمان | خیابان طلاب، جنب مسجد فقیه سبزواری | ابراهیم امامی زرندی | ۱۳۵۵ش | ||
| ۱۲ | مدرسه آیتاللّه کجوری | چهارراه شهدا، محله چهارباغ | عبدالنبی کجوری | |||
| ۱۳ | مدرسه حجتیه | شمال شهر مشهد | علیاکبر عباسی | ۱۳۵۵ش | ||
| ۱۴ | مدرسه ولی عصر | منطقه گلشهر | علیرضا شکوری | ۱۳۵۶ش | ||
| ۱۵ | مدرسه الحجّة | خیابان آیتاللّه شیرازی | سید محمدعلی طباطبایی | ۱۳۵۶ش | ||
| ۱۶ | مدرسه المهدی یا آیتاللّه سیدان | سید عباس سیدان | ۱۳۵۷ش | |||
| ۱۷ | مدرسه ولی عصر | مناطق مرکزی شهر مشهد در بازار سرشور | توسلی | ۱۳۵۷ش | ||
| ۱۸ | مدرسه امام محمد باقر | منطقه طلاب | عبدالمجید دیانی | ۱۳۵۷ش | ||
| ۱۹ | مدرسه حضرت قائم | منطقه طلاب | ۱۳۵۷ش | |||
| ۲۰ | مدرسه حجتیه اصفهانیها | خیابان امام رضا | در راستای توسعه و نوسازی اطراف حرم رضوی در سال ۱۳۷۷ش کاملاً تخریب شد. | |||
| ۲۱ | مدرسه حضرت مهدی | بلوار طبرسی | محمدعلی امامیپور | ۱۳۵۹ش | ||
| ۲۲ | مدرسه اهلبیت | خیابان آخوند خراسانی | لطفی | ۱۳۶۰ش | بانی مدرسه بهنام نماینده آیتاللّه خویی و آیتاللّه سیستانی، خانههای قدیمی خریداری کرد و در سال ۱۳۶۷ش این مدرسه بنا گردید. | |
| ۲۳ | مدرسه حضرت حجةبنالحسن | منطقه گلشهر | علیرضا شکوری | ۱۳۶۱ش | ||
| ۲۴ | مدرسه آیتالله خویی | چهارراه شهدا | سید ابوالقاسم خویی | ۱۳۶۲ش | ||
| ۲۵ | مدرسه امام حسن عسکری | منطقه طلاب | ابراهیم قادری | ۱۳۶۲ش | ||
| ۲۶ | مدرسه امام علی بن ابیطالب | مرکز شهر مشهد | نصراللّه فیروزهچی | ۱۳۶۲ش | ||
| ۲۷ | مدرسه خضرا | منطقه مرکزی شهر مشهد | محمدمهدی نوغانی | ۱۳۶۳ش | ||
| ۲۸ | دانشگاه علوم اسلامی رضوی | حرم امام رضا، ضلع شرقی | ||||
| ۲۹ | مدرسه امام رضا | خیابان آزادی | سید محمد شیرازی و حمزه سلمان کویتی | ۱۳۶۵ | ||
| ۳۰ | مدرسه بقیة اللّه | خیابان امام رضا، کوچه کامکار | حسین گرایلی، مهدی غفاری ساروی و عبدالحمید دیانی | ۱۳۶۵ش | ||
| ۳۱ | مدرسه امام حسین | بازار بزرگ، کوچه میرعلمخان | محمدحسین سیبویه | |||
| ۳۲ | مدرسه حضرت ولیعصر یا مدرسه کرمانیها | خیابان طلاب | اکبر ایزدی | ۱۳۶۵ش | ||
| ۳۳ | مدرسه امام حسن مجتبی | محله چهارباغ | سید حسن شیرازی | ۱۳۶۷ش | ||
| ۳۴ | مدرسه خاتمالانبیاء | محله چهارباغ | میرزا محمدمهدی نوغانی | ۱۳۶۷ش | ||
| ۳۵ | مدرسه المهدی | محله چهارباغ | شورای برنامهریزی و مدیریت حوزه علمیه خراسان | ۱۳۶۸ش | ||
| ۳۶ | مدرسه شاهد | چهارراه زرینه | ستاد اجرایی حوزوی شاهد، وابسته به بنیاد شهید انقلاب اسلامی | ۱۳۶۸ش | ||
| ۳۷ | مدرسه حضرت ابوالفضل | شرق شهر مشهد | حسین کوهستانی | ۱۳۶۸ش | ||
| ۳۸ | مدرسه جوادالائمه | بلوار طبرسی | محمد قربانی | ۱۳۷۱ش | ||
| ۳۹ | مدرسه و حسینیه امام حسن مجتبی | چهارراه شهدا | محمدعلی نجفی و محمدصادق سعیدی | ۱۳۷۱ش | ||
| ۴۰ | مدرسه سجادیه هراتیها | خیابان شهید دیالمه | ۱۳۷۲ش | این مدرسه متعلق به طلاب افغانستانی مقیم ایران است |
مدارس علمیه خواهران
| ردیف | نام مدرسه | محل مدرسه | بناینگذار | سال تأسیس | توضیحات | منبع |
|---|---|---|---|---|---|---|
| ۱ | مکتب عصمتیه | شهربانو صفری | ۱۳۴۰ش | |||
| ۲ | مکتب نرجس | انتهای خیابان آخوند خراسانی | فاطمه سیدخاموشی | ۱۳۴۵ | [۸][۹] | |
| ۳ | مکتب حضرت رقیه | چهارراه خواجهربیع | قانع | ۱۳۴۵ | ||
| ۴ | مؤسسه اسلامشناسی بانوان حضرت زهرا | خیابان عدل خمینی | ابوالحسن شیرازی | ۱۳۴۶ش | ||
| ۵ | مکتب پیروان حضرت زهرا | خیابان امام رضا | خانم زندی | ۱۳۴۹ش | ||
| ۶ | مدرسه علمیه فاطمة الزهراء | خیابان مطهری شمالی | ۱۳۵۱ش | |||
| ۷ | حوزه علمیه حضرت خدیجه | خیابان دکتر چمران | ۱۳۵۸ش | |||
| ۸ | مکتب حضرت زینب | منطقه طلاب | ۱۳۶۰ش | |||
| ۹ | حوزه علمیه مقداد | خیابان مطهری شمالی | ۱۳۶۴ش | در سال ۱۳۶۴ش فعالیت اولیه خواهران مکتب در مسجد مقداد آغاز و از سال ۱۳۶۸ش تدریس علوم حوزوی شروع شد. | ||
| ۱۰ | مکتب امالائمه | خیابان طلاب | سازمان تبلیغات اسلامی | ۱۳۶۶ش | ||
| ۱۱ | مؤسسه علمیه جامعة الرضویه | خیابان آیتاللّه شیرازی | علی سائلی و همسرش | ۱۳۷۱ش | ||
| ۱۲ | مکتب الزهرا | خیابان دکتر بهشتی | محمدعلی خیرآبادی | ۱۳۷۶ش | ||
| ۱۳ | مدرسه علمیه مطهره | محله امام خمینی | ۱۳۹۷ش | [۱۰] |
مطالعه بیشتر
- فاضل، محمود، مدارس قدیم مشهد، وحید، خرداد ۱۳۵۱ - شماره ۱۰۲.
- فاضل، محمود، مدارس قدیم مشهد مدرسه میرزا جعفر، وحید، اسفند ۱۳۵۰ش، شماره ۹۹.
- فاضل، محمود، مدارس قدیم مشهد (مدرسه نواب)، مجله وحید، اردیبهشت ۱۳۵۱ش، شماره ۱۰۱.
- فاضل، محمود، مدارس قدیم مشهد، وحید، خرداد ۱۳۵۱، شماره ۱۰۲.
- فاضل، محمود، مدارس قدیم مشهد، وحید، شهریور ۱۳۵۱ش، شماره ۱۰۵.
پانویس
ارجاعات
- ↑ پسندیده، حوزه علمیه خراسان، ۸۷.
- ↑ پسندیده، حوزه علمیه خراسان، ۸۷.
- ↑ امجدی، «حوزه علمیه مشهد در گذر زمان»، مطالعات تاریخی.
- ↑ پسندیده، حوزه علمیه خراسان، ۴۳۷.
- ↑ سمیعی، «گزارشی از تاریخ شفاهی مدارس علمیه»، پژوهشهای تاریخ شفاهی، ۳۸.
- ↑ پسندیده، حوزه علمیه خراسان، ۸۸-۲۸۰.
- ↑ پسندیده، حوزه علمیه خراسان، ۲۹۱-۴۳۰.
- ↑ پسندیده، حوزه علمیه خراسان، ۴۳۹-۴۷۷.
- ↑ سمیعی، «گزارشی از تاریخ شفاهی مدارس علمیه»، پژوهشهای تاریخ شفاهی، ۴۳.
- ↑ «مدرسه علمیه مطهره،»، حوزه علمیه خراسان.
منابع
- امجدی، جلیل (۱۳۹۵). «حوزه علمیه مشهد در گذر زمان». مطالعات تاریخی (۵۲): ۴۲–۷۷.
- پسندیده، محمود (۱۳۸۵). حوزه علمیه خراسان. مشهد: بنیاد پژوهشهای آستان قدس رضوی.
- سمیعی، شکوهالسادات (۱۳۹۵). «گزارشی از تاریخ شفاهی مدارس علمیه بانوان در مشهد». پژوهشهای تاریخ شفاهی. سوم (۱): ۳۶–۵۱.
- سایت مدرسه علمیه فاطمة الزهراء توس. «ارتباط با ما». alzahra-toos.com. دریافتشده در ۲۰ آبان ۱۴۰۲.
- مدرسه علمیه مطهره. «حوزه علمیه خراسان». motahare.lms2.hozehkh.com. دریافتشده در ۲۰ آبان ۱۴۰۲.