داعش خراسان: تفاوت میان نسخه‌ها

از اسلامیکال
پرش به ناوبری پرش به جستجو
بصریویکی‌متن
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۶: خط ۶:
برخی از مهم‌ترین حملات آن شامل حمله به فرودگاه کابل در سال ۲۰۲۱ بود که به کشته شدن ۱۳ نظامی آمریکایی و دست‌کم ۱۶۹ افغان در جریان خروج ایالات متحده از افغانستان انجامید؛ همچنین دو بمب‌گذاری انتحاری در ژوئیه ۲۰۱۸ که دست‌کم ۱۳۱ نفر را در تجمعات انتخاباتی در پاکستان کشت؛ دو بمب‌گذاری در ژوئیه ۲۰۱۶ که منجر به کشته شدن ۹۷ معترض هزاره شیعه در مرکز کابل شد؛ و یک بمب‌گذاری انتحاری در ژوئیه ۲۰۲۳ که ۶۳ نفر را در خار پاکستان در یک گردهمایی حزب جمعیت علمای اسلام (ف) به قتل رساند.
برخی از مهم‌ترین حملات آن شامل حمله به فرودگاه کابل در سال ۲۰۲۱ بود که به کشته شدن ۱۳ نظامی آمریکایی و دست‌کم ۱۶۹ افغان در جریان خروج ایالات متحده از افغانستان انجامید؛ همچنین دو بمب‌گذاری انتحاری در ژوئیه ۲۰۱۸ که دست‌کم ۱۳۱ نفر را در تجمعات انتخاباتی در پاکستان کشت؛ دو بمب‌گذاری در ژوئیه ۲۰۱۶ که منجر به کشته شدن ۹۷ معترض هزاره شیعه در مرکز کابل شد؛ و یک بمب‌گذاری انتحاری در ژوئیه ۲۰۲۳ که ۶۳ نفر را در خار پاکستان در یک گردهمایی حزب جمعیت علمای اسلام (ف) به قتل رساند.


اگرچه بیشتر حملات داعش خراسان در شرق افغانستان و ایالت خیبر پختونخوا پاکستان رخ می‌دهد، اما از آوریل ۲۰۲۲ این گروه عملیات‌های برون‌مرزی فراتر از محدوده سنتی خود انجام داده است. در آوریل و مه ۲۰۲۲، داعش خراسان به‌ترتیب از خاک افغانستان موشک‌هایی را به سمت همسایگان شمالی این کشور، ازبکستان و تاجیکستان، پرتاب کرد. در ژانویه ۲۰۲۴، دو مهاجم داعش خراسان بمب‌گذاری‌های انتحاری دوقلو را در کرمان ایران در جریان مراسم عزاداری برای ترور قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس، به‌دست آمریکا انجام دادند که به کشته شدن ۹۴ نفر منجر شد. در مارس ۲۰۲۴، چهار فرد مسلح تاجیک عضو داعش خراسان با استفاده از سلاح و مواد آتش‌زا به یک سالن کنسرت در کراسنایاگورسک روسیه حمله کردند که به کشته شدن ۱۴۵ نفر انجامید و نخستین حمله این گروه فراتر از همسایگان افغانستان محسوب شد. در ژوئن ۲۰۲۴، مقام‌های آمریکایی هشت مرد تاجیک را در لس‌آنجلس، نیویورک و فیلادلفیا بازداشت کردند که گفته می‌شد در یک طرح تروریستی داعش خراسان در ایالات متحده مشارکت داشتند و با یک هسته بزرگ‌تر این گروه در اروپای مرکزی مرتبط بودند. گزارش شد که هر هشت نفر به‌طور غیرقانونی از مرز مکزیک وارد آمریکا شده بودند.
اگرچه بیشتر حملات داعش خراسان در شرق افغانستان و ایالت خیبر پختونخوا پاکستان رخ می‌دهد، اما از آوریل ۲۰۲۲ این گروه عملیات‌های برون‌مرزی فراتر از محدوده سنتی خود انجام داده است. در آوریل و مه ۲۰۲۲، داعش خراسان به‌ترتیب از خاک افغانستان موشک‌هایی را به سمت همسایگان شمالی این کشور، ازبکستان و تاجیکستان، پرتاب کرد. در ژانویه ۲۰۲۴، دو مهاجم داعش خراسان بمب‌گذاری‌های انتحاری دوقلو را در کرمان ایران در جریان مراسم عزاداری برای ترور قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس، به‌دست آمریکا انجام دادند که به کشته شدن ۹۴ نفر منجر شد. در مارس ۲۰۲۴، چهار فرد مسلح تاجیک عضو داعش خراسان با استفاده از سلاح و مواد آتش‌زا به یک سالن کنسرت در کراسنایاگورسک [[روسیه]] حمله کردند که به کشته شدن ۱۴۵ نفر انجامید و نخستین حمله این گروه فراتر از همسایگان افغانستان محسوب شد. در ژوئن ۲۰۲۴، مقام‌های آمریکایی هشت مرد تاجیک را در لس‌آنجلس، نیویورک و فیلادلفیا بازداشت کردند که گفته می‌شد در یک طرح تروریستی داعش خراسان در ایالات متحده مشارکت داشتند و با یک هسته بزرگ‌تر این گروه در اروپای مرکزی مرتبط بودند. گزارش شد که هر هشت نفر به‌طور غیرقانونی از مرز مکزیک وارد آمریکا شده بودند.


داعش خراسان در ابتدا با اعزام جنگجویان افغان و پاکستانی از گروه‌های همسو با القاعده به جنگ داخلی سوریه شکل گرفت. این افراد پس از بازگشت به منطقه با دستورالعمل و منابع مالی برای جذب نیرو جهت تأسیس شاخه‌ای از دولت اسلامی در خراسان وارد عمل شدند. پایگاه سنتی قدرت این گروه از شرق افغانستان در مرز پاکستان آغاز شد و همچنان در همان‌جا باقی مانده است. این گروه عمدتاً از میان جنگجویان سابق ناراضی و مخالف طالبان و همچنین از میان افراد در آسیای جنوبی و جنوب شرقی نیرو جذب می‌کند.
داعش خراسان در ابتدا با اعزام جنگجویان افغان و پاکستانی از گروه‌های همسو با القاعده به جنگ داخلی سوریه شکل گرفت. این افراد پس از بازگشت به منطقه با دستورالعمل و منابع مالی برای جذب نیرو جهت تأسیس شاخه‌ای از دولت اسلامی در خراسان وارد عمل شدند. پایگاه سنتی قدرت این گروه از شرق افغانستان در مرز پاکستان آغاز شد و همچنان در همان‌جا باقی مانده است. این گروه عمدتاً از میان جنگجویان سابق ناراضی و مخالف طالبان و همچنین از میان افراد در آسیای جنوبی و جنوب شرقی نیرو جذب می‌کند.
خط ۱۵: خط ۱۵:
به دلیل الگوهای نام‌گذاری بحث‌برانگیز و متغیر در سازمان بزرگ‌تر دولت اسلامی، شاخه خراسان این گروه با نام‌های گوناگونی شناخته می‌شود.<ref>{{پک/بن|Isis|ک=BBC NEWS|ف=Isis, Isil, IS or Daesh? One group, many names|زبان=en}}</ref><ref>{{پک/بن|Isis2|ک=inquisitr|ف=ISIS vs ISIL – Which One Is It?|زبان=en}}</ref> سازمان اصلی در طول زمان میان نام‌هایی چون «دولت اسلامی عراق و شام» (ISIS)، «دولت اسلامی عراق و شام بزرگ» (ISIL)، «دولت اسلامی عراق و شامات» (ISIS)، و بعدها صرفاً «دولت اسلامی» (IS) تغییر کرده است.<ref>{{پک/بن|Isis|ک=BBC NEWS|ف=Isis, Isil, IS or Daesh? One group, many names|زبان=en}}</ref><ref>{{پک/بن|Isis2|ک=inquisitr|ف=ISIS vs ISIL – Which One Is It?|زبان=en}}</ref> با افزودن «ولایت خراسان» به نام سازمان اصلی، اختصار این عبارت نیز میان «K» و «KP» متفاوت است. از این رو، اختصارات رایج انگلیسی برای این گروه شامل مواردی مانند ISIS–K، ISIL–K، IS–K، ISIS–KP, ISIL–KP, IS–KP, ISISK, ISK و ISKP است.
به دلیل الگوهای نام‌گذاری بحث‌برانگیز و متغیر در سازمان بزرگ‌تر دولت اسلامی، شاخه خراسان این گروه با نام‌های گوناگونی شناخته می‌شود.<ref>{{پک/بن|Isis|ک=BBC NEWS|ف=Isis, Isil, IS or Daesh? One group, many names|زبان=en}}</ref><ref>{{پک/بن|Isis2|ک=inquisitr|ف=ISIS vs ISIL – Which One Is It?|زبان=en}}</ref> سازمان اصلی در طول زمان میان نام‌هایی چون «دولت اسلامی عراق و شام» (ISIS)، «دولت اسلامی عراق و شام بزرگ» (ISIL)، «دولت اسلامی عراق و شامات» (ISIS)، و بعدها صرفاً «دولت اسلامی» (IS) تغییر کرده است.<ref>{{پک/بن|Isis|ک=BBC NEWS|ف=Isis, Isil, IS or Daesh? One group, many names|زبان=en}}</ref><ref>{{پک/بن|Isis2|ک=inquisitr|ف=ISIS vs ISIL – Which One Is It?|زبان=en}}</ref> با افزودن «ولایت خراسان» به نام سازمان اصلی، اختصار این عبارت نیز میان «K» و «KP» متفاوت است. از این رو، اختصارات رایج انگلیسی برای این گروه شامل مواردی مانند ISIS–K، ISIL–K، IS–K، ISIS–KP, ISIL–KP, IS–KP, ISISK, ISK و ISKP است.


در گفتار عامیانه، به‌ویژه در آسیای جنوب‌غربی و جنوب‌مرکزی، این گروه با اختصار نام عربی دولت اسلامی «داعش» (مخفف عبارت «الدولة الإسلامیة فی العراق والشام») شناخته می‌شود.<ref>{{پک/بن|Isis|ک=BBC NEWS|ف=Isis, Isil, IS or Daesh? One group, many names|زبان=en}}</ref><ref name=":3">{{cite news|last1=Nabih Bulos|date=30 August 2021|title=Family says 7 children were killed in Kabul drone strike; U.S. is investigating|language=en|work=[[Los Angeles Times]]|url=https://www.latimes.com/world-nation/story/2021-08-30/family-says-several-children-killed-us-missile-strike-kabul|access-date=30 August 2021|quote=Daesh?” he said, referring to Islamic State by its Arabic acronym, which is considered a pejorative by the group}}</ref> این نام بار منفی دارد، زیرا شبیه واژه‌های عربی «داعِس» (به معنی لگدمال کردن) و «داحِس» (به معنی ایجادکننده نزاع) است.<ref>{{پک/بن|Isis|ک=BBC NEWS|ف=Isis, Isil, IS or Daesh? One group, many names|زبان=en}}</ref><ref>{{پک/بن|Randal|ک=The National|ف=Why Does a Simple Word like Daesh Disturb Extremists so Much|زبان=en}}</ref> واژه «داعش» همچنین در مناطقی که شاخه خراسان فعالیت دارد، از جمله میان گویشوران فارسی، دری، پشتو، بلوچی و اردو نیز به کار می‌رود.<ref>{{Cite news|date=9 May 2023|title=فرد شماره دوم داعش در پی درگیری با نیروهای استخبارات در کابل کشته شد|language=fa|trans-title=The second person of ISIS was killed after a clash with intelligence forces in Kabul|work=[[Ariana Afghanistan]]|url=https://www.ariananews.af/fa/فرد-شماره-دوم-داعش-در-پی-درگیری-با-نیروه/}}</ref><ref>{{Cite news|date=9 May 2023|title=تازه خبرونهپه کابل کی د داعش ډلی مرستیال هم ووژل شو|language=ps|trans-title=The deputy head of ISIS was also killed in Kabul|work=[[Ariana Afghanistan]]|url=https://www.ariananews.af/ps/په-کابل-کې-د-داعش-ډلې-مرستیال-هم-ووژل-شو/}}</ref><ref>{{Cite news|date=27 September 2023|title=پشاورسی کالعدم داعش کی 4 سهولتکار گرفتار|language=ur|trans-title=Facilitators of banned Daesh arrested from Peshawar|work=[[Daily Pakistan]]|url=https://dailypakistan.com.pk/27-Sep-2023/1631289}}</ref> در مصاحبه‌ها با پژوهشگران و خبرنگاران غربی، اعضا و رهبران شاخه خراسان نیز از واژه «داعش» برای توصیف جنبش استفاده کرده‌اند، هرچند این اصطلاح در عراق و سوریه عرب‌زبان بار تحقیرآمیز دارد.<ref name=":42">{{Cite book |last=Giustozzi |first=Antonio |title=The Islamic State in Khorasan: Afghanistan, Pakistan, and The New Central Asian Jihad |date=2018 |publisher=[[C. Hurst & Co.]] |isbn=978-1-84904-964-1 |location=[[United Kingdom]] |pages=}}</ref><ref>{{Cite news|last=Cullison|first=Alan|date=26 August 2021|title=Inside the Hidden War Between the Taliban and ISIS|url=https://www.wsj.com/articles/isis-taliban-afghanistan-bombing-11630014684|work=[[The Wall Street Journal]]}}</ref>
در گفتار عامیانه، به‌ویژه در آسیای جنوب‌غربی و جنوب‌مرکزی، این گروه با اختصار نام عربی دولت اسلامی «داعش» (مخفف عبارت «الدولة الإسلامیة فی العراق والشام») شناخته می‌شود.<ref>{{پک/بن|Isis|ک=BBC NEWS|ف=Isis, Isil, IS or Daesh? One group, many names|زبان=en}}</ref><ref>{{پک/بن|Angeles|ک=Los Angeles Times|ف=Family says 7 children were killed in Kabul drone strike; U.S. is investigating|زبان=en}}</ref> این نام بار منفی دارد، زیرا شبیه واژه‌های عربی «داعِس» (به معنی لگدمال کردن) و «داحِس» (به معنی ایجادکننده نزاع) است.<ref>{{پک/بن|Isis|ک=BBC NEWS|ف=Isis, Isil, IS or Daesh? One group, many names|زبان=en}}</ref><ref>{{پک/بن|Randal|ک=The National|ف=Why Does a Simple Word like Daesh Disturb Extremists so Much|زبان=en}}</ref>


واژه «ولایت» که در انگلیسی به «Province» (استان/ولایت) ترجمه شده، برگرفته از اصطلاح عربی برای یک بخش اداری تحت فرمان «والی» (حاکم) است. دولت اسلامی احتمالاً این واژه را به دلیل جایگاه تاریخی آن در خلافت‌های اسلامی به کار گرفته است.<ref>{{Cite journal|last=Byman|first=Daniel|date=Spring 2016|title=ISIS Goes Global: Fight the Islamic State by Targeting its Affiliates|url=https://www.jstor.org/stable/43948181|journal=[[Foreign Affairs]]|volume=95|issue=2|pages=76–85|jstor=43948181}}</ref> این گروه در تمامی نام‌های رسمی شاخه‌های خود از این اصطلاح استفاده می‌کند؛ برای نمونه «ولایت غرب آفریقا» (ISWAP).<ref>{{Cite news|date=11 January 2023|title=IS group-linked militants kill 17 in Nigeria for failing to pay 'cattle tax'|work=[[France 24]]|agency=[[Agence France-Presse]]|url=https://www.france24.com/en/africa/20231101-jihadists-kill-17-people-in-raid-on-remote-village-in-northeast-nigeria}}</ref><ref>{{Cite news|last=Kingimi|first=Ahmed|date=26 July 2023|title=Suspected ISWAP militants kill 25 in Nigeria's Borno state, residents say|work=[[Reuters]]|url=https://www.reuters.com/world/africa/suspected-iswap-militants-kill-25-nigerias-borno-state-residents-say-2023-07-26/}}</ref>
== باورها و اهداف ==


اصطلاح «خراسان» به مفهوم «خراسان بزرگ» اشاره دارد؛ منطقه‌ای تاریخی در شرق فلات ایران میان آسیای مرکزی و غربی. خراسان نخست در دوره شاهنشاهی ساسانی به‌عنوان یک منطقه تعریف شد و در دوره خلافت اموی گسترش یافت.<ref name="Minorsky">Minorsky, V. (1938). "Geographical Factors in Persian Art". ''Bulletin of the School of Oriental Studies'', University of London, 9(3), 621–652.</ref><ref>{{Cite book |last=Rezakhani |first=K. |title=Reorienting the Sassanians: East Iran in Late Antiquity |publisher=Edinburgh University Press |year=2017 |isbn=978-1-4744-0029-9 |location=Edinburgh}}</ref> امروزه محدوده خراسان بزرگ شامل شمال‌شرقی ایران، بیشتر افغانستان و بخش‌های جنوبی آسیای مرکزی است. این منطقه تاریخی نباید با استان‌های خراسان شمالی، جنوبی و رضوی در ایران معاصر اشتباه گرفته شود.
=== اهداف ===
 
داعش خراسان، ترکیبی از اهداف محلی و جهانی را دنبال می‌کند. در یک ویدئوی منتشرشده در سال ۲۰۱۵، رسانه وابسته به این گروه تأکید کرد که مأموریت آن جنگ با «کافران» در سرزمین خراسان برای برپایی شریعت است و افزود که خلافت اسلامی محدود به یک کشور خاص نبوده و گسترش آن در هر منطقه از جهان امکان‌پذیر است. مشابه رهبری مرکزی داعش در عراق و سوریه، این گروه به‌دنبال ایجاد خلافتی در جنوب و آسیای مرکزی است که با پیوستن نیروهایی از سراسر جهان توسعه یابد. در این چارچوب، مرزهای بین‌المللی نادیده گرفته شده و قلمرو فراتر از کشورهایی مانند افغانستان و پاکستان تصور می‌شود.<ref>{{پک/بن|csis1|ک=csis|ف=Islamic State Khorasan (IS-K)|زبان=en}}</ref> منطقه خراسان همواره مورد توجه جبهه داعش بوده است؛ حافظ سعید خان، نخستین والی شاخه داعش خراسان، در مصاحبه‌ای در سال ۲۰۱۶ که در شماره سیزدهم مجله ''دابق'' منتشر شد، دربارهٔ منطقه خراسان و اهمیت آن چنین گفت:<blockquote>«ولایت [[خراسان]] برای اسلام و مسلمانان اهمیت زیادی دارد. این منطقه روزگاری تحت سلطه [[مسلمان|مسلمانان]] بود، همراه با سرزمین‌های پیرامون آن. پس از آن، مرتدان سکولار و رافضی [<nowiki/>[[شیعه|شیعیان]]] بخشی از این مناطق را فتح کردند و [[هندو|هندوهای]] گاوپرست و چینی‌های بی‌خدا نیز بخش‌های دیگری را اشغال کردند، مانند مناطقی از [[کشمیر]] و [[ترکستان]]؛ بنابراین، این ولایت به اذن خداوند، دروازه‌ای برای بازپس‌گیری همه این مناطق است تا بار دیگر تحت شریعت الهی اداره شوند و قلمرو خلافت مبارک گسترش یابد.»</blockquote>
نخستین والی شاخه خراسان، «حافظ سعید خان»، در مصاحبه‌ای در سال ۲۰۱۶ که در شماره سیزدهم مجله ''دابق'' منتشر شد، دربارهٔ منطقه خراسان و اهمیت آن چنین گفت:<blockquote>«ولایت خراسان برای اسلام و مسلمانان اهمیت زیادی دارد. این منطقه روزگاری تحت سلطه مسلمانان بود، همراه با سرزمین‌های پیرامون آن. پس از آن، مرتدان سکولار و رافضی [شیعیان] بخشی از این مناطق را فتح کردند و هندوهای گاوپرست و چینی‌های بی‌خدا نیز بخش‌های دیگری را اشغال کردند، مانند مناطقی از کشمیر و ترکستان؛ بنابراین، این ولایت به اذن خداوند، دروازه‌ای برای بازپس‌گیری همه این مناطق است تا بار دیگر تحت شریعت الهی اداره شوند و قلمرو خلافت مبارک گسترش یابد.»
 
حافظ سعید خان</blockquote>
 
== ایدئولوژی و استراتژی ==
اگرچه این گروه توانسته است پایگاهی در افغانستان ایجاد کند، اما عمدتاً حملات پراکنده و کوچک‌مقیاس را در پاکستان انجام داده است.<ref name="auto">{{cite news|last=Craig|first=Tim|date=5 December 2015|title=Islamic State is having a hard time taking root in Pakistan|newspaper=The Washington Post|url=https://www.washingtonpost.com/world/asia_pacific/islamic-state-is-having-a-hard-time-taking-root-in-pakistan/2015/12/05/2fa548b0-8e2b-11e5-934c-a369c80822c2_story.html|url-status=live|access-date=7 December 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20151207003422/https://www.washingtonpost.com/world/asia_pacific/islamic-state-is-having-a-hard-time-taking-root-in-pakistan/2015/12/05/2fa548b0-8e2b-11e5-934c-a369c80822c2_story.html|archive-date=7 December 2015}}</ref> این گروه همچنین به دلیل عملیات‌های ضدتروریستی اجراشده توسط نیروهای انتظامی پاکستان علیه آن، موفق به ایجاد پایگاه در این کشور نشده است. یک سری عملیات موفق توسط نیروهای آمریکایی، افغان و ائتلاف در افغانستان علیه این گروه نیز توان عملیاتی آن در منطقه را تضعیف کرده است.<ref>[https://pakistan.asia-news.com/en_GB/articles/cnmi_pf/features/2020/08/27/feature-01 Why ISIS failed to establish a foothold in Pakistan]. Pakistan Forward. 27 August 2020.</ref>
 
داعش خراسان در ابتدا با اعزام جنگجویان افغان و پاکستانی از گروه‌های همسو با القاعده به جنگ داخلی سوریه شکل گرفت. این افراد پس از بازگشت به منطقه با دستورالعمل و منابع مالی برای جذب نیرو جهت تأسیس شاخه‌ای از دولت اسلامی در خراسان وارد عمل شدند. پایگاه سنتی قدرت این گروه از شرق افغانستان در مرز پاکستان آغاز شد و همچنان در همان‌جا باقی مانده است. این گروه عمدتاً از میان جنگجویان سابق ناراضی و مخالف طالبان<ref name=":42" /> و همچنین از میان افراد در آسیای جنوبی و جنوب شرقی نیرو جذب می‌کند.<ref name=":7" /><ref name="hopeto" />
 
داعش خراسان، ترکیبی از اهداف محلی و جهانی را دنبال می‌کند. در یک ویدئوی منتشرشده در سال ۲۰۱۵، رسانه وابسته به این گروه تأکید کرد که مأموریت آن جنگ با «کافران» در سرزمین خراسان برای برپایی شریعت است و افزود که خلافت اسلامی محدود به یک کشور خاص نبوده و گسترش آن در هر منطقه از جهان امکان‌پذیر است. مشابه رهبری مرکزی داعش در عراق و سوریه، این گروه به‌دنبال ایجاد خلافتی در جنوب و آسیای مرکزی است که با پیوستن نیروهایی از سراسر جهان توسعه یابد. در این چارچوب، مرزهای بین‌المللی نادیده گرفته شده و قلمرو فراتر از کشورهایی مانند افغانستان و پاکستان تصور می‌شود.<ref>{{پک/بن|csis1|ک=csis|ف=Islamic State Khorasan (IS-K)|زبان=en}}</ref>


اهداف جهانی گروه شامل نمادهایی همچون «افراشتن پرچم اسلام بر اورشلیم و کاخ سفید» است که نشان‌دهنده دشمنی با اسرائیل و ایالات متحده تلقی می‌شود. ایدئولوژی آن بر پاک‌سازی قلمرو از حضور نیروهای خارجی و همچنین «مرتدان» تمرکز دارد؛ این واژه در گفتمان گروه طیف گسترده‌ای از مسلمانان مخالف را شامل می‌شود. هرچند شواهدی از برنامه‌ریزی مستقیم برای حمله به خاک آمریکا وجود ندارد، رسانه‌های گروه بارها این کشور را تهدید و به حملات فردی در غرب فراخوان داده‌اند.<ref>{{پک/بن|csis1|ک=csis|ف=Islamic State Khorasan (IS-K)|زبان=en}}</ref>
اهداف جهانی گروه شامل نمادهایی همچون «افراشتن پرچم اسلام بر اورشلیم و کاخ سفید» است که نشان‌دهنده دشمنی با اسرائیل و ایالات متحده تلقی می‌شود. ایدئولوژی آن بر پاک‌سازی قلمرو از حضور نیروهای خارجی و همچنین «مرتدان» تمرکز دارد؛ این واژه در گفتمان گروه طیف گسترده‌ای از مسلمانان مخالف را شامل می‌شود. هرچند شواهدی از برنامه‌ریزی مستقیم برای حمله به خاک آمریکا وجود ندارد، رسانه‌های گروه بارها این کشور را تهدید و به حملات فردی در غرب فراخوان داده‌اند.<ref>{{پک/بن|csis1|ک=csis|ف=Islamic State Khorasan (IS-K)|زبان=en}}</ref>


این گروه در کشور افغانستان و پاکستان، سعی بر بی‌اعتماد سازی عمومی نسبت دولت‌ها می‌کند و شرکت درانتخابات را تحریم، آن را عملی شرک‌آمیز و حمله به نهادها و ستادهای انتخاباتی را برای خود مشروع می‌داند.<ref>{{پک/بن|csis1|ک=csis|ف=Islamic State Khorasan (IS-K)|زبان=en}}</ref>
=== راهبردها ===
گروه خراسان استراتژی جهانی خود را با شرایط محلی منطبق می‌کند. کشمیر، به‌عنوان منطقه‌ای مورد مناقشه میان هند و پاکستان، از دید این گروه می‌تواند بستری مناسب برای اقدامات خرابکارانه باشد. در افغانستان و پاکستان نیز تمرکز آن بر تضعیف دولت‌ها، کاهش اعتماد عمومی به ساختارهای دموکراتیک و ایجاد بی‌ثباتی سیاسی است.


داعش خراسان به‌دنبال بی‌ثبات‌سازی و جایگزینی حکومت‌های کنونی در منطقه تاریخی خراسان با هدف برپایی خلافتی است که تحت تفسیر سخت‌گیرانه‌ای از شریعت اسلامی اداره شود و سپس این خلافت را فراتر از منطقه گسترش دهد.<ref>{{پک/بن|csis1|ک=csis|ف=Islamic State Khorasan (IS-K)|زبان=en}}</ref>
حملات تروریستی به اقلیت‌های دینی در منطقه، یکی از راهبردهای تعریف شده از سوی داعش خراسان بود.<ref>{{پک/بن|Forward|ک=Pakistan Forward|ف=Why ISIS failed to establish a foothold in Pakistan|زبان=en}}</ref>


=== تطبیق راهبردها با شرایط محلی ===
داعش خراسان به‌دنبال بی‌ثبات‌سازی و جایگزینی حکومت‌های کنونی در منطقه تاریخی خراسان با هدف برپایی خلافتی است که تحت تفسیر سخت‌گیرانه‌ای از شریعت اسلامی اداره شود و سپس این خلافت را فراتر از منطقه گسترش دهد. این گروه در کشور افغانستان و پاکستان، سعی بر بی‌اعتماد سازی عمومی نسبت دولت‌ها می‌کند و شرکت درانتخابات را تحریم، آن را عملی شرک‌آمیز و حمله به نهادها و ستادهای انتخاباتی را برای خود مشروع می‌داند.<ref>{{پک/بن|csis1|ک=csis|ف=Islamic State Khorasan (IS-K)|زبان=en}}</ref> اگرچه این گروه توانسته است پایگاهی در افغانستان ایجاد کند، اما عمدتاً حملات پراکنده و کوچک‌مقیاس را در پاکستان انجام داده است.<ref>{{پک/بن|Washington|ک=The Washington Post|ف=Islamic State is having a hard time taking root in Pakistan|زبان=en}}</ref> این گروه همچنین به دلیل عملیات‌های ضدتروریستی اجراشده توسط نیروهای انتظامی پاکستان علیه آن و همچنین نبود اقبال عمومی با ایدئولوژی داعش در آن منطقه، موفق به ایجاد پایگاه در کشور پاکستان نشده است. یک سری عملیات موفق توسط نیروهای آمریکایی، افغان و ائتلاف در افغانستان علیه این گروه نیز توان عملیاتی آن در منطقه را تضعیف کرده است.<ref>{{پک/بن|Forward|ک=Pakistan Forward|ف=Why ISIS failed to establish a foothold in Pakistan|زبان=en}}</ref>
گروه خراسان استراتژی جهانی خود را با شرایط محلی منطبق می‌کند. کشمیر، به‌عنوان منطقه‌ای مورد مناقشه میان هند و پاکستان، از دید این گروه می‌تواند بستری مناسب برای اقدامات خرابکارانه باشد. در افغانستان و پاکستان نیز تمرکز آن بر تضعیف دولت‌ها، کاهش اعتماد عمومی به ساختارهای دموکراتیک و ایجاد بی‌ثباتی سیاسی است.


در آستانه انتخابات پارلمانی ۲۰۱۸ افغانستان، گروه با هشدار به مردم ننگرهار از آنان خواست از مراکز رأی‌گیری دوری کنند و این مکان‌ها را «اهداف مشروع» خواند. حملات انجام‌شده به مراکز انتخاباتی و نیروهای امنیتی در همان دوره نشان‌دهنده تلاش گروه برای مختل کردن روند سیاسی بود.
این گروه سعی می‌کند تا عملیات‌هایی خارج از خاک خراسان نیز تدارک ببیند و به عملیات‌های انفرادی در کشورهای غربی ترغیب می‌کند،‌ اما همچنان بیشتر حملاتش در شرق افغانستان و ایالت خیبر پختونخوا پاکستان رخ می‌دهد.<ref>{{پک/بن|csis1|ک=csis|ف=Islamic State Khorasan (IS-K)|زبان=en}}</ref>


== تاریخچه ==
== تاریخچه ==
{{main|تاریخچه داعش خراسان}}
=== پیش‌زمینه ===
=== پیش‌زمینه ===
داعش خراسان شاخه‌ای منطقه‌ای از گروه سلفی جهادی [[داعش|دولت اسلامی]] (داعش) است که در آسیای مرکزی و جنوبی، به‌ویژه [[افغانستان]]، پاکستان، تاجیکستان و ازبکستان فعالیت می‌کند.<ref>{{پک/بن|csis1|ک=csis|ف=Islamic State Khorasan (IS-K)|زبان=en}}</ref>
داعش خراسان شاخه‌ای منطقه‌ای از گروه سلفی جهادی [[داعش|دولت اسلامی]] (داعش) است که در آسیای مرکزی و جنوبی، به‌ویژه [[افغانستان]]، پاکستان، تاجیکستان و ازبکستان فعالیت می‌کند.<ref>{{پک/بن|csis1|ک=csis|ف=Islamic State Khorasan (IS-K)|زبان=en}}</ref>


پیش از تأسیس رسمی داعش–خراسان در سال ۲۰۱۵، گروه‌های مختلفی از شبه‌نظامیان جهادی اسلام‌گرا در آسیای جنوبی و مرکزی فعالیت می‌کردند که هدفشان جایگزین کردن حکومت‌های موجود با حکومتی اسلام‌گرای بنیادگرا بود. این گروه‌ها علیه دولت‌های ایران، ترکمنستان، ازبکستان، تاجیکستان، پاکستان و چین می‌جنگیدند و بیشتر آنها از حمایت القاعده برخوردار بودند؛ سازمانی که از سال ۱۹۸۸ پایگاه عملیاتی خود را در افغانستان و پاکستان بنا نهاده بود. پس از شکست مذاکرات با طالبان در پی حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ القاعده به ایالات متحده، آمریکا رژیم طالبان در افغانستان را سرنگون کرد و کارزار نظامی علیه القاعده و طالبان آغاز شد؛ گروه‌هایی که برای بازپس‌گیری کشور به مبارزه برخاستند. این درگیری شورشی به کانون جهادگرایی در منطقه خراسان تبدیل شد و تقریباً همه گروه‌های جهادی منطقه به شکلی در آن مشارکت داشتند.<ref name=":42"/>
پیش از تأسیس رسمی داعش–خراسان در سال ۲۰۱۵، گروه‌های مختلفی از شبه‌نظامیان جهادی اسلام‌گرا در آسیای جنوبی و مرکزی فعالیت می‌کردند که هدفشان جایگزین کردن حکومت‌های موجود با حکومتی اسلام‌گرای بنیادگرا بود. این گروه‌ها علیه دولت‌های ایران، ترکمنستان، ازبکستان، تاجیکستان، پاکستان و چین می‌جنگیدند و بیشتر آنها از حمایت القاعده برخوردار بودند؛ سازمانی که از سال ۱۹۸۸ پایگاه عملیاتی خود را در افغانستان و پاکستان بنا نهاده بود. پس از شکست مذاکرات با طالبان در پی حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ القاعده به ایالات متحده، آمریکا رژیم طالبان در افغانستان را سرنگون کرد و کارزار نظامی علیه القاعده و طالبان آغاز شد؛ گروه‌هایی که برای بازپس‌گیری کشور به مبارزه برخاستند. این درگیری شورشی به کانون جهادگرایی در منطقه خراسان تبدیل شد و تقریباً همه گروه‌های جهادی منطقه به شکلی در آن مشارکت داشتند.<ref>{{پک|Giustozzi|2018|ک=The Islamic State in Khorasan|زبان=en}}</ref>


در سال ۲۰۰۳، ایالات متحده حکومت بعثی عراق و رهبر آن، صدام حسین را سرنگون کرد. گروه «جماعت التوحید و الجهاد» به رهبری ابومصعب زرقاوی، جهادی سلفی اردنی، با حملات خونین علیه مساجد شیعه، غیرنظامیان، دولت عراق، نیروهای آمریکایی و خارجی شهرت یافت. زرقاوی در سال ۲۰۰۴ با ایمن بن‌لادن بیعت کرد و گروهش بخشی از کارزار ایمن الظواهری علیه ایالات متحده شد و به «القاعده در عراق» یا AQI شناخته شد. این گروه تحت فشار افزایش نیروهای آمریکایی در عراق در سال ۲۰۰۷ تضعیف شد، اما در سال ۲۰۱۱ تحت رهبری جدید ابوبکر بغدادی دوباره قدرت گرفت و وارد جنگ داخلی نوپای سوریه شد. داعش با تصرف شماری از شهرهای عراق و سوریه از جمله رقه، فلوجه، موصل، تکریت، رمادی و حلب، در سال ۲۰۱۴ «خلافت اسلامی» را اعلام کرد و بغدادی را به‌عنوان خلیفه معرفی نمود.
در سال ۲۰۰۳، ایالات متحده حکومت بعثی عراق و رهبر آن، صدام حسین را سرنگون کرد. گروه «جماعت التوحید و الجهاد» به رهبری ابومصعب زرقاوی، جهادی سلفی اردنی، با حملات خونین علیه مساجد شیعه، غیرنظامیان، دولت عراق، نیروهای آمریکایی و خارجی شهرت یافت. زرقاوی در سال ۲۰۰۴ با ایمن بن‌لادن بیعت کرد و گروهش بخشی از کارزار ایمن الظواهری علیه ایالات متحده شد و به «القاعده در عراق» یا AQI شناخته شد. این گروه تحت فشار افزایش نیروهای آمریکایی در عراق در سال ۲۰۰۷ تضعیف شد، اما در سال ۲۰۱۱ تحت رهبری جدید ابوبکر بغدادی دوباره قدرت گرفت و وارد جنگ داخلی نوپای سوریه شد. داعش با تصرف شماری از شهرهای عراق و سوریه از جمله رقه، فلوجه، موصل، تکریت، رمادی و حلب، در سال ۲۰۱۴ «خلافت اسلامی» را اعلام کرد و بغدادی را به‌عنوان خلیفه معرفی نمود.


تا سال ۲۰۱۰ مقاومت طالبان به‌دلیل اختلافات درونی تضعیف شده و اعتبار خود را نزد بسیاری از گروه‌های جهادی به‌سبب تلاش برای مذاکره با نیروهای ناتو از دست داده بود. در مقابل، آغاز جنگ داخلی سوریه در مارس ۲۰۱۱ توجه جهادی‌ها را از جهاد افغانستان به منطقه شام معطوف ساخت. با سرازیر شدن گروه‌های جهادی برای مشارکت در این جنگ، شاخه‌های القاعده در افغانستان و پاکستان تلاش کردند نیروهایی را برای نبرد در سوریه اعزام کنند تا نشان دهند القاعده همچنان در جهاد جهانی فعال است؛ به‌ویژه آن‌که علاقه دولت‌های حامی به جهاد افغانستان رو به کاهش نهاده و تمرکز بیشتر بر خیزش داعش در سوریه بود. هرچند برخی جهادی‌های افغان و پاکستانی وابسته به القاعده از سال ۲۰۰۳ برای جنگ به شام سفر کرده بودند، اما بیشتر این گروه‌ها کوچک بودند و به سرعت در یگان‌های مختلف داعش ادغام شدند.<ref name=":42"/>
تا سال ۲۰۱۰ مقاومت طالبان به‌دلیل اختلافات درونی تضعیف شده و اعتبار خود را نزد بسیاری از گروه‌های جهادی به‌سبب تلاش برای مذاکره با نیروهای ناتو از دست داده بود. در مقابل، آغاز جنگ داخلی سوریه در مارس ۲۰۱۱ توجه جهادی‌ها را از جهاد افغانستان به منطقه شام معطوف ساخت. با سرازیر شدن گروه‌های جهادی برای مشارکت در این جنگ، شاخه‌های القاعده در افغانستان و پاکستان تلاش کردند نیروهایی را برای نبرد در سوریه اعزام کنند تا نشان دهند القاعده همچنان در جهاد جهانی فعال است؛ به‌ویژه آن‌که علاقه دولت‌های حامی به جهاد افغانستان رو به کاهش نهاده و تمرکز بیشتر بر خیزش داعش در سوریه بود. هرچند برخی جهادی‌های افغان و پاکستانی وابسته به القاعده از سال ۲۰۰۳ برای جنگ به شام سفر کرده بودند، اما بیشتر این گروه‌ها کوچک بودند و به سرعت در یگان‌های مختلف داعش ادغام شدند.<ref>{{پک|Giustozzi|2018|ک=The Islamic State in Khorasan|زبان=en}}</ref>


=== تشکیل ===
=== تشکیل ===
در ۱۴ ژوئیه ۲۰۱۲، حفیظ سعید خان، یکی از رهبران برجسته طالبان پاکستان (TTP)، با سرعت گروهی متشکل از ۱۴۳ داوطلب افغان و پاکستانی را برای اعزام القاعده به جبهه النصره در سوریه گردآورد. به همین ترتیب، در حالی که شورای کویته و شورای رهبری طالبان (شورای رهبری) از اعزام نیرو به سوریه خودداری کردند، شورای پیشاور طالبان و شورای نیمه‌مستقل میران‌شاه (معروف به شبکه حقانی) توافقی میان سراج‌الدین حقانی و ابوبکر البغدادی، رهبر داعش، ترتیب دادند تا جهادی‌های افغان و پاکستانی با حقوق ماهیانه ۸۰۰ دلار ـ چهار برابر مزد نیروهای طالبان ـ به سوریه اعزام شوند. نکته مهم این بود که این واحدهای جهادی به صورت سازمان‌یافته می‌جنگیدند و در نهایت به افغانستان و پاکستان بازگردانده می‌شدند، برخلاف گروه‌های قبلی که در میان گروه‌های جهادی محلی درگیر در سوریه جذب می‌شدند. اعزام نیرو توسط القاعده در جنوب آسیا و بخشی از طالبان به‌سرعت تأثیر چشمگیری بر جنگ سوریه گذاشت. از ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۴ شمار افغان‌ها و پاکستانی‌های حاضر در داعش به‌شدت افزایش یافت و تنها طالبان پاکستان دست‌کم ۱۰۰۰ داوطلب به سوریه فرستاد.<ref name=":42"/>
در ۱۴ ژوئیه ۲۰۱۲، حفیظ سعید خان، یکی از رهبران برجسته طالبان پاکستان (TTP)، با سرعت گروهی متشکل از ۱۴۳ داوطلب افغان و پاکستانی را برای اعزام القاعده به جبهه النصره در سوریه گردآورد. به همین ترتیب، در حالی که شورای کویته و شورای رهبری طالبان (شورای رهبری) از اعزام نیرو به سوریه خودداری کردند، شورای پیشاور طالبان و شورای نیمه‌مستقل میران‌شاه (معروف به شبکه حقانی) توافقی میان سراج‌الدین حقانی و ابوبکر البغدادی، رهبر داعش، ترتیب دادند تا جهادی‌های افغان و پاکستانی با حقوق ماهیانه ۸۰۰ دلار ـ چهار برابر مزد نیروهای طالبان ـ به سوریه اعزام شوند. نکته مهم این بود که این واحدهای جهادی به صورت سازمان‌یافته می‌جنگیدند و در نهایت به افغانستان و پاکستان بازگردانده می‌شدند، برخلاف گروه‌های قبلی که در میان گروه‌های جهادی محلی درگیر در سوریه جذب می‌شدند. اعزام نیرو توسط القاعده در جنوب آسیا و بخشی از طالبان به‌سرعت تأثیر چشمگیری بر جنگ سوریه گذاشت. از ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۴ شمار افغان‌ها و پاکستانی‌های حاضر در داعش به‌شدت افزایش یافت و تنها طالبان پاکستان دست‌کم ۱۰۰۰ داوطلب به سوریه فرستاد.<ref>{{پک|Giustozzi|2018|ک=The Islamic State in Khorasan|زبان=en}}</ref>


احتمالاً به دلیل قدردانی از داوطلبان افغان و پاکستانی، کمیسیون نظامی داعش در سوریه به ده رهبر گروه‌های اعزامی طالبان و طالبان پاکستان، از جمله اعزام نخست سعید خان، یک میلیون دلار پیشنهاد داد تا پس از بازگشت به افغانستان و پاکستان برای این جنبش تبلیغ کنند. از نوامبر ۲۰۱۳، این رهبران با اعضای گروه‌های مختلف همچون طالبان افغانستان، طالبان پاکستان، جنبش اسلامی ازبکستان (IMU)، لشکر طیبه (LeT)، لشکر جهنگوی (LeJ) و دیگران تماس گرفتند. این ده فرمانده به نخستین چهره‌های ارشد داعش–خراسان تبدیل شدند؛ از جمله شیخ محسن و سعد اماراتی که به ترتیب نخستین امیران داعش–خراسان در ولایت کنر و لوگر شدند. برای پشتیبانی از جنبش نوظهور، شبکه حقانی و شورای پیشاور دو اردوگاه آموزشی در وزیرستان و کنر ایجاد کردند تا آموزش‌های نظامی، گزینش نیرو و دوره‌های مقدماتی زبان عربی ارائه کنند. پس از آن، جنگجویان عمدتاً در پوشش مهاجران اقتصادی از طریق ایران و ترکیه یا پروازهای تجاری برای رهبران ارشد، به سوریه منتقل می‌شدند. در آن زمان، فرماندهان نسبتاً راحت نیروها را برای جنگ در سوریه ترغیب می‌کردند، زیرا بسیاری معتقد بودند سازمان‌های پیشینشان سرانجام با دولت‌های افغانستان یا پاکستان توافق صلح امضا خواهند کرد و علاوه بر آن، حقوق داعش از کمک‌های کاهنده طالبان محلی بسیار جذاب‌تر بود. یکی از اعضای ارشد داعش–خراسان در ژوئن ۲۰۱۵ اظهار داشت: «کشورهای عربی بسیاری از داعش حمایت می‌کنند: عربستان سعودی، قطر، امارات و دیگران. آن‌ها همچنین منابع طبیعی زیادی مانند چاه‌های نفت در اختیار دارند.» از اواسط ۲۰۱۳، رهبران این گروه‌ها آغاز به بیعت با ابوبکر البغدادی، خلیفه دولت اسلامی، کردند، هرچند روشن نیست سازمان‌های اولیه این شبه‌نظامیان چه واکنشی به این بیعت‌ها داشتند یا اینکه برخی همچنان وفادار به جبهه النصره القاعده باقی ماندند.<ref name=":42"/>
احتمالاً به دلیل قدردانی از داوطلبان افغان و پاکستانی، کمیسیون نظامی داعش در سوریه به ده رهبر گروه‌های اعزامی طالبان و طالبان پاکستان، از جمله اعزام نخست سعید خان، یک میلیون دلار پیشنهاد داد تا پس از بازگشت به افغانستان و پاکستان برای این جنبش تبلیغ کنند. از نوامبر ۲۰۱۳، این رهبران با اعضای گروه‌های مختلف همچون طالبان افغانستان، طالبان پاکستان، جنبش اسلامی ازبکستان (IMU)، لشکر طیبه (LeT)، لشکر جهنگوی (LeJ) و دیگران تماس گرفتند. این ده فرمانده به نخستین چهره‌های ارشد داعش–خراسان تبدیل شدند؛ از جمله شیخ محسن و سعد اماراتی که به ترتیب نخستین امیران داعش–خراسان در ولایت کنر و لوگر شدند. برای پشتیبانی از جنبش نوظهور، شبکه حقانی و شورای پیشاور دو اردوگاه آموزشی در وزیرستان و کنر ایجاد کردند تا آموزش‌های نظامی، گزینش نیرو و دوره‌های مقدماتی زبان عربی ارائه کنند. پس از آن، جنگجویان عمدتاً در پوشش مهاجران اقتصادی از طریق ایران و ترکیه یا پروازهای تجاری برای رهبران ارشد، به سوریه منتقل می‌شدند. در آن زمان، فرماندهان نسبتاً راحت نیروها را برای جنگ در سوریه ترغیب می‌کردند، زیرا بسیاری معتقد بودند سازمان‌های پیشینشان سرانجام با دولت‌های افغانستان یا پاکستان توافق صلح امضا خواهند کرد و علاوه بر آن، حقوق داعش از کمک‌های کاهنده طالبان محلی بسیار جذاب‌تر بود. یکی از اعضای ارشد داعش–خراسان در ژوئن ۲۰۱۵ اظهار داشت: «کشورهای عربی بسیاری از داعش حمایت می‌کنند: عربستان سعودی، قطر، امارات و دیگران. آن‌ها همچنین منابع طبیعی زیادی مانند چاه‌های نفت در اختیار دارند.» از اواسط ۲۰۱۳، رهبران این گروه‌ها آغاز به بیعت با ابوبکر البغدادی، خلیفه دولت اسلامی، کردند، هرچند روشن نیست سازمان‌های اولیه این شبه‌نظامیان چه واکنشی به این بیعت‌ها داشتند یا اینکه برخی همچنان وفادار به جبهه النصره القاعده باقی ماندند.<ref>{{پک|Giustozzi|2018|ک=The Islamic State in Khorasan|زبان=en}}</ref>


تا اوایل ۲۰۱۴، حتی پیش از آنکه دولت اسلامی رسماً از القاعده جدا شود و خلافت را در عراق و سوریه اعلام کند، البغدادی (خلیفه داعش)، مسلم ترکمانی (معاون امیر) و ابوعمر الشیشانی (فرمانده ارشد در رقه) به‌شدت از ایجاد شاخه‌ای جدید (ولایت) در افغانستان و پاکستان حمایت می‌کردند و قلمروهای ایران و آسیای مرکزی را اهداف بعدی می‌دانستند. در ۳ آوریل ۲۰۱۴، ابوعمر الشیشانی قاری ولی رحمان، افغان اهل بغلان که از ۲۰۱۳ در سوریه می‌جنگید، را به‌عنوان نماینده ویژه داعش برای افغانستان و پاکستان منصوب کرد.<ref name=":42"/>
تا اوایل ۲۰۱۴، حتی پیش از آنکه دولت اسلامی رسماً از القاعده جدا شود و خلافت را در عراق و سوریه اعلام کند، البغدادی (خلیفه داعش)، مسلم ترکمانی (معاون امیر) و ابوعمر الشیشانی (فرمانده ارشد در رقه) به‌شدت از ایجاد شاخه‌ای جدید (ولایت) در افغانستان و پاکستان حمایت می‌کردند و قلمروهای ایران و آسیای مرکزی را اهداف بعدی می‌دانستند. در ۳ آوریل ۲۰۱۴، ابوعمر الشیشانی قاری ولی رحمان، افغان اهل بغلان که از ۲۰۱۳ در سوریه می‌جنگید، را به‌عنوان نماینده ویژه داعش برای افغانستان و پاکستان منصوب کرد.<ref>{{پک|Giustozzi|2018|ک=The Islamic State in Khorasan|زبان=en}}</ref>


با وجود اینکه داعش عراق و شام با تشکیل شاخه‌ای در خراسان موافقت کرده بود و نماینده ویژه‌ای هم تعیین شده بود، گروه‌های داوطلب از منطقه خراسان (عمدتاً افغانستان، پاکستان و ازبکستان) همچنان پراکنده و ناهماهنگ بودند. تنها در ۲۰۱۴، این گروه‌ها شروع به تشکیل سازمان‌های بزرگ‌تر و گردآمدن حول چند فرمانده کلیدی کردند. این گروه‌ها شامل تحریک خلافت خراسان (TKK)، خلافت افغان و گروه مسلم دوست، گروه عزیزالله حقانی و تحریک خلافت پاکستان (TKP) بودند؛ سه گروه نخست در افغانستان و TKP در پاکستان فعال بودند.<ref name=":42"/>
با وجود اینکه داعش عراق و شام با تشکیل شاخه‌ای در خراسان موافقت کرده بود و نماینده ویژه‌ای هم تعیین شده بود، گروه‌های داوطلب از منطقه خراسان (عمدتاً افغانستان، پاکستان و ازبکستان) همچنان پراکنده و ناهماهنگ بودند. تنها در ۲۰۱۴، این گروه‌ها شروع به تشکیل سازمان‌های بزرگ‌تر و گردآمدن حول چند فرمانده کلیدی کردند. این گروه‌ها شامل تحریک خلافت خراسان (TKK)، خلافت افغان و گروه مسلم دوست، گروه عزیزالله حقانی و تحریک خلافت پاکستان (TKP) بودند؛ سه گروه نخست در افغانستان و TKP در پاکستان فعال بودند.<ref>{{پک|Giustozzi|2018|ک=The Islamic State in Khorasan|زبان=en}}</ref>


در ژانویه ۲۰۱۵، سه گروهی که عمدتاً از طالبان افغانستان، شبکه حقانی و طالبان پاکستان نیرو جذب می‌کردند، در قالب «ولایت خراسان دولت اسلامی» ادغام شدند و حفیظ سعید خان به‌عنوان والی آن برگزیده شد. این موضوع در ۲۶ ژانویه ۲۰۱۵ به‌طور رسمی توسط سخنگوی مرکزی داعش، ابومحمد العدنانی اعلام گردید. مصاحبه‌ها با رهبران داعش–خراسان نشان می‌دهد که از آن روز به بعد اعضای این گروه‌های پیشین خود را «داعش»، «داعش خراسان» یا «خلافت اسلامی» می‌نامیدند و هرگونه اشاره به وجود گروه‌های مستقل به‌شدت منع می‌شد. یکی از اعضای داعش–خراسان، که پیش‌تر عضو «خلافت افغان» بود، اظهار داشت: «رئیس من ملا عبدالخدیم از قبیله اورکزی پاکستان است. من نمی‌دانم رئیسِ رئیس من کیست و نیازی هم به دانستن آن نداریم. من فقط رئیس مستقیم خود و رهبر خلافت اسلامی، امیرالمؤمنین ابوبکر البغدادی را می‌شناسم. داعش مانند طالبان نیست که همه با ساختار آن آشنا باشند.»<ref name=":42"/>
در ژانویه ۲۰۱۵، سه گروهی که عمدتاً از طالبان افغانستان، شبکه حقانی و طالبان پاکستان نیرو جذب می‌کردند، در قالب «ولایت خراسان دولت اسلامی» ادغام شدند و حفیظ سعید خان به‌عنوان والی آن برگزیده شد. این موضوع در ۲۶ ژانویه ۲۰۱۵ به‌طور رسمی توسط سخنگوی مرکزی داعش، ابومحمد العدنانی اعلام گردید. مصاحبه‌ها با رهبران داعش–خراسان نشان می‌دهد که از آن روز به بعد اعضای این گروه‌های پیشین خود را «داعش»، «داعش خراسان» یا «خلافت اسلامی» می‌نامیدند و هرگونه اشاره به وجود گروه‌های مستقل به‌شدت منع می‌شد. یکی از اعضای داعش–خراسان، که پیش‌تر عضو «خلافت افغان» بود، اظهار داشت: «رئیس من ملا عبدالخدیم از قبیله اورکزی پاکستان است. من نمی‌دانم رئیسِ رئیس من کیست و نیازی هم به دانستن آن نداریم. من فقط رئیس مستقیم خود و رهبر خلافت اسلامی، امیرالمؤمنین ابوبکر البغدادی را می‌شناسم. داعش مانند طالبان نیست که همه با ساختار آن آشنا باشند.»<ref>{{پک|Giustozzi|2018|ک=The Islamic State in Khorasan|زبان=en}}</ref>


=== گسترش ===
=== گسترش ===
هرچند داعش–خ، هنگامی که در ژانویه ۲۰۱۵ به‌طور رسمی اعلام موجودیت کرد، حاصل ادغام «تحریک خلافت خراسان» (TKK)، «خلافت افغان»، گروه «مسلم دوست»، گروه «عزیزالله حقانی» و «تحریک خلافت پاکستان» (TKP) بود، اما گسترش این سازمان گروه‌های افراطی دیگری را نیز به خود جذب کرد، از جمله بسیاری از حاشیه‌های جغرافیایی افغانستان. از گروه‌های قابل‌توجه می‌توان به «گروه عمر غازی»، «شمالی خلافت»، «گروه گانسو هویی»، «حرکت خلافت بلوچ»، «جیش الاسلام»، گروه «ملا بختوار»، گروه «شمساتو» و گروه‌های دانشجویی رادیکال در پاکستان و شرق افغانستان اشاره کرد. افزون بر جذب این گروه‌های کوچک، داعش–خ ائتلاف‌های مهمی با دیگر جنبش‌های جهادی سنی منطقه ایجاد کرد؛ از جمله «جنبش اسلامی ازبکستان» (IMU)، «جنبش اسلامی ترکمنستان» (IMT)، «حزب اسلامی ترکستان شرقی اویغور» (ETIP)، «جماعت انصارالله»، «حرکت اسلامی تاجیکستان» و «حزب نهضت اسلامی جهاد تاجیکستان» (IJRPT)، همچنین «حزب اسلامی گلبدین» و گروه‌های بلوچ از جمله جنبش جندالله پاکستانی و ایرانی که زیر پرچم داعش–خ متحد شدند. این گروه‌ها با داعش–خ در دشمنی خشونت‌آمیز با شیعیان و تمایل به جایگزینی نهادهای سکولار و دموکراتیک منطقه با یک دولت اسلامی قدرتمند همسو بودند. بسیاری از این گروه‌ها پیش از تأسیس داعش–خ تنها از حمایت محدود القاعده برخوردار بودند؛ اما در زمان شکل‌گیری داعش–خ، القاعده به دلیل تمرکز بر نبرد با نیروهای ناتو در افغانستان، از نظر بسیاری از این گروه‌ها کنار گذاشته شده بود. نفوذ احتمالی داعش–خ در کشورهای آسیای مرکزی عاملی مهم برای بسیاری از اهداکنندگان مسلمان سنی در خلیج فارس بود که از آن به‌عنوان توازن‌بخشی در برابر نفوذ ضداسلامی روسیه در جمهوری‌های سابق شوروی حمایت مالی کردند.<ref name=":42"/><ref>{{Cite book |last=Giustozzi |first=Antonio |title=The Islamic State in Khorasan: Afghanistan, Pakistan and the New Central Asian Jihad |publisher=[[C. Hurst & Co.]] |year=2018 |isbn=978-1-84904-964-1 |location=London |pages=131, 147, 197}}</ref>
هرچند داعش–خ، هنگامی که در ژانویه ۲۰۱۵ به‌طور رسمی اعلام موجودیت کرد، حاصل ادغام «تحریک خلافت خراسان» (TKK)، «خلافت افغان»، گروه «مسلم دوست»، گروه «عزیزالله حقانی» و «تحریک خلافت پاکستان» (TKP) بود، اما گسترش این سازمان گروه‌های افراطی دیگری را نیز به خود جذب کرد، از جمله بسیاری از حاشیه‌های جغرافیایی افغانستان. از گروه‌های قابل‌توجه می‌توان به «گروه عمر غازی»، «شمالی خلافت»، «گروه گانسو هویی»، «حرکت خلافت بلوچ»، «جیش الاسلام»، گروه «ملا بختوار»، گروه «شمساتو» و گروه‌های دانشجویی رادیکال در پاکستان و شرق افغانستان اشاره کرد. افزون بر جذب این گروه‌های کوچک، داعش–خ ائتلاف‌های مهمی با دیگر جنبش‌های جهادی سنی منطقه ایجاد کرد؛ از جمله «جنبش اسلامی ازبکستان» (IMU)، «جنبش اسلامی ترکمنستان» (IMT)، «حزب اسلامی ترکستان شرقی اویغور» (ETIP)، «جماعت انصارالله»، «حرکت اسلامی تاجیکستان» و «حزب نهضت اسلامی جهاد تاجیکستان» (IJRPT)، همچنین «حزب اسلامی گلبدین» و گروه‌های بلوچ از جمله جنبش جندالله پاکستانی و ایرانی که زیر پرچم داعش–خ متحد شدند. این گروه‌ها با داعش–خ در دشمنی خشونت‌آمیز با شیعیان و تمایل به جایگزینی نهادهای سکولار و دموکراتیک منطقه با یک دولت اسلامی قدرتمند همسو بودند. بسیاری از این گروه‌ها پیش از تأسیس داعش–خ تنها از حمایت محدود القاعده برخوردار بودند؛ اما در زمان شکل‌گیری داعش–خ، القاعده به دلیل تمرکز بر نبرد با نیروهای ناتو در افغانستان، از نظر بسیاری از این گروه‌ها کنار گذاشته شده بود. نفوذ احتمالی داعش–خ در کشورهای آسیای مرکزی عاملی مهم برای بسیاری از اهداکنندگان مسلمان سنی در خلیج فارس بود که از آن به‌عنوان توازن‌بخشی در برابر نفوذ ضداسلامی روسیه در جمهوری‌های سابق شوروی حمایت مالی کردند.<ref>{{پک|Giustozzi|2018|ک=The Islamic State in Khorasan|زبان=en}}</ref>


در ۱۵ مه ۲۰۱۹، داعش شاخه‌های جدیدی با عنوان «ولایت پاکستان» و «ولایت هند» را پس از ادعای انجام حملاتی در بلوچستان و کشمیر اعلام کرد. این امر نشان می‌دهد که اگرچه ولایت خراسان همچنان وجود دارد، اما ممکن است حوزهٔ جغرافیایی ادعایی آن کاهش یافته باشد.<ref>{{Cite web|date=15 May 2019|title=ISIS announces new India and Pakistan provinces, casually breaking up Khorasan|url=https://thedefensepost.com/2019/05/15/islamic-state-pakistan-province-al-hind/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200610230850/https://www.thedefensepost.com/2019/05/15/islamic-state-pakistan-province-al-hind/|archive-date=10 June 2020|access-date=4 June 2019|website=The Defense Post}}</ref>
در 29 آوریل 2019، ابوبکر بغدادی در پیامی ویدئویی مدعی شد که از سوی خراسان، بیعت‌های جدیدی شکل گرفته است. او سخنی از وسعت منطقه خراسان به میان نیاورده است اما گویا در آن تاریخ، وسعت داعش خراسان کمی محدودتر از پیش شده بود.<ref>{{پک|Postings|2019|ک=ISIS announces new India and Pakistan provinces, casually breaking up Khorasan|کد=en}}</ref> بر اساس گزارش شورای امنیت ملی سازمان ملل، داعش خراسان از سال 2019 به طور مستدام در حال از دست دادن مناطق تحت حاکمیت و فرسایش در سیستم رهبری خود شد. به طوری که تا مه ۲۰۲۰، کنترل سرزمینی داعش خراسان در افغانستان، محدود به بخش‌هایی از ولسوالی چوکی در ولایت کنر بود؛ به‌ویژه روستای چلاس، دره دیویگل و دره شوراز. همچنین تعداد نفرات این گروه از 1750 جنگجو به کمتر از 200 نفر رسیده بود.<ref>{{پک/بن|Letter|ک=Security Council|ف=Letter dated 19 May 2020|زبان=en}}</ref>


تا مه ۲۰۲۰، کنترل سرزمینی داعش–خ در افغانستان reportedly محدود به بخش‌هایی از ولسوالی چوکی در ولایت کنر بود؛ به‌ویژه روستای چلاس، دره دیویگل و دره شوراز.<ref>{{Cite web|url=https://www.securitycouncilreport.org/atf/cf/%7B65BFCF9B-6D27-4E9C-8CD3-CF6E4FF96FF9%7D/s_2020_415_e.pdf|title=Letter dated 19 May 2020 from the Chair of the Security Council Committee established pursuant to resolution 1988 (2011) addressed to the President of the Security Council}}</ref>
در ۱۵ مه ۲۰۱۹، داعش شاخه‌های جدیدی با عنوان «ولایت پاکستان» و «ولایت هند» را پس از ادعای انجام حملاتی در بلوچستان و کشمیر اعلام کرد. این امر نشان می‌دهد که اگرچه ولایت خراسان همچنان وجود دارد، اما ممکن است حوزهٔ جغرافیایی ادعایی آن کاهش یافته باشد.<ref>{{پک|Postings|2019|ک=ISIS announces new India and Pakistan provinces, casually breaking up Khorasan|کد=en}}</ref>


در ۲۶ ژوئیه ۲۰۲۰، گزارشی از سازمان ملل متحد بیان کرد که هرچند شاخه داعش در افغانستان شکست‌های سنگینی را در پایگاه‌های پیشین خود در ولایات ننگرهار و کنر متحمل شده، اما هنوز برای کنار گذاشتن آن به‌عنوان یک تهدید زود است. با وجود عقب‌نشینی سرزمینی، داعش در افغانستان توانایی انجام حملات بزرگ در بخش‌های مختلف کشور، از جمله کابل را داشت.<ref>{{cite news|date=26 July 2020|title=Al Qaeda active in 12 Afghan provinces: UN|publisher=[[Daijiworld Media]]|url=https://www.daijiworld.com/news/newsDisplay.aspx?newsID=734350|url-status=live|access-date=26 July 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200727090535/https://www.daijiworld.com/news/newsDisplay.aspx?newsID=734350|archive-date=27 July 2020}}</ref>
=== در حکومت طالبان ===
در هفته‌های پیش از پیشروی طالبان به کابل و خروج آمریکایی‌ها از افغانستان، صدها تا هزاران زندانی داعش خراسان توسط افراد طالبان آزاد یا فرار کرده بودند.<ref>{{پک|Garcia|27 August 2021|ک=The Independent|زبان=en|ف=Pentagon admits ‘thousands’ of Isis-K militants released from US prisons by Taliban}}</ref>
 
در ۶ سپتامبر ۲۰۲۲، سازمان دیده‌بان حقوق بشر گزارش داد که از زمان تسلط طالبان بر افغانستان در اوت ۲۰۲۱، داعش خراسان مسئول ۱۳ حمله علیه هزاره‌ها بوده و با حداقل سه حمله دیگر مرتبط است و دست‌کم ۷۰۰ نفر کشته و زخمی شده‌اند. این شاخه داعش بارها هزاره‌ها و دیگر اقلیت‌های دینی را در مساجد، مدارس و محل‌های کار هدف قرار داده است. بسیاری از رسانه‌ها، طالبان را در قبال حفظ امنیت شهروندان افغانی در برابر حملات داعش خراسان، مورد نقد قرار دادند.<ref>{{پک/بن|Watch01|ک=Human Rights Watch|ف=Afghanistan: ISIS Group Targets Religious Minorities|زبان=en}}</ref>  


== حملات ==
== حملات ==
داعش خراسان مسئول انجام حملات متعددی علیه غیرنظامیان در افغانستان و پاکستان بوده است که عمدتاً شیعیان، سیاستمداران و کارمندان دولت را هدف قرار داده است. در اوت ۲۰۱۷، این گروه به چندین روستا با جمعیت شیعه هزاره در شمال افغانستان حمله کرد که منجر به قتل‌عام مردان، زنان و کودکان هزاره در ولایت سرپل شد.<ref name=":4">{{Cite web|last=admin|date=8 August 2017|title=Taliban and ISIS join forces in brutally slaughtering dozens of Hazara families in Sar-e Pul, Afghanistan|url=https://www.hazara.net/2017/08/taliban-and-isis-join-forces-in-brutally-slaughtering-dozens-of-hazara-families-in-sar-e-pul-afghanistan/|access-date=25 March 2024|website=Hazara.net|language=en-US}}</ref><ref name=":5">{{Cite web|title=حمله هماهنگ طالبان و داعش به روستایی در شمال افغانستان – DW – ۱۳۹۶/۵/۱۶|url=https://www.dw.com/fa-ir/حمله-هماهنگ-طالبان-و-داعش-به-روستایی-در-شمال-افغانستان/a-40000914|access-date=25 March 2024|website=dw.com|language=fa}}</ref><ref name=":6">{{Cite news|title=Attackers kill dozens of Afghan villagers in northern province|website=[[Reuters]]|url=https://www.reuters.com/article/us-afghanistan-islamic-state-idUSKBN1AM0OG/|access-date=5 April 2024}}</ref><ref name="Gohel">{{Cite web|last=Gohel|first=Sajjan M.|date=26 March 2024|title=The Taliban Are Far Closer to the Islamic State Than They Claim|url=https://foreignpolicy.com/2021/08/26/afghanistan-kabul-airport-attack-taliban-islamic-state/|access-date=25 March 2024|website=Foreign Policy|language=en-US}}</ref>


هرچند این گروه سعی می‌کند تا عملیات‌هایی خارج از خاک خراسان نیز تدارک ببیند و به عملیات‌های انفرادی در کشورهای غربی ترغیب می‌کند،‌ اما همچنان بیشتر حملاتش در شرق افغانستان و ایالت خیبر پختونخوا پاکستان رخ می‌دهد.<ref>{{پک/بن|csis1|ک=csis|ف=Islamic State Khorasan (IS-K)|زبان=en}}</ref> از آوریل ۲۰۲۲ این گروه عملیات‌های برون‌مرزی فراتر از محدوده سنتی خود انجام داده است. در آوریل و مه ۲۰۲۲، داعش خراسان به‌ترتیب از خاک افغانستان موشک‌هایی را به سمت همسایگان شمالی این کشور، ازبکستان و تاجیکستان، پرتاب کرد. در ژانویه ۲۰۲۴، دو مهاجم داعش خراسان بمب‌گذاری‌های انتحاری دوقلو را در کرمان ایران در جریان مراسم عزاداری برای ترور قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس، به‌دست آمریکا انجام دادند که به کشته شدن ۹۴ نفر منجر شد.<ref>{{Cite tweet|number=1743346136239231129|user=JonathanLanday|title=Breaking – Communications intercepts collected by the United States confirm that Islamic State's Afghanistan-based branch carried out this week's bombings in Iran that killed nearly 100 people, say two sources familiar with the intelligence. By myself and @steveholland1|first=Jonathan|last=Landay|author-link=Jonathan Landay|date=5 January 2024}}</ref><ref name=":8">{{Cite news|date=5 January 2024|editor-last=Russell|editor-first=Ros|title=Iran arrests 11 suspects over bomb blasts, mourners demand revenge – state TV|url=https://www.reuters.com/world/middle-east/iran-leaders-vow-revenge-funeral-bomb-attack-victims-state-media-2024-01-05/|work=[[Reuters]]}}</ref> در مارس ۲۰۲۴، چهار فرد مسلح تاجیک عضو داعش خراسان با استفاده از سلاح و مواد آتش‌زا به یک سالن کنسرت در کراسنایاگورسک روسیه حمله کردند که به کشته شدن ۱۴۵ نفر انجامید و نخستین حمله این گروه فراتر از همسایگان افغانستان محسوب شد.<ref>{{cite news|url=https://kyivindependent.com/islamic-state-claims-responsibility-for-moscow-terrorist-attack/|title=Islamic State claims responsibility for Moscow terrorist attack|first=Chris|last=York|date=23 March 2024|access-date=23 March 2024|newspaper=[[Kyiv Independent]]}}</ref><ref>{{cite news|url=https://www.nytimes.com/2024/03/22/us/politics/isis-k-moscow-attack.html|title=What We Know About ISIS–K, the Group That Claimed Responsibility for the Moscow Attack|first=Eric|last=Schmitt|author-link=Eric Schmitt|date=22 March 2024|access-date=23 March 2024|newspaper=[[New York Times]]}}</ref> در ژوئن ۲۰۲۴، مقام‌های آمریکایی هشت مرد تاجیک را در لس‌آنجلس، نیویورک و فیلادلفیا بازداشت کردند که گفته می‌شد در یک طرح تروریستی داعش خراسان در ایالات متحده مشارکت داشتند و با یک هسته بزرگ‌تر این گروه در اروپای مرکزی مرتبط بودند.<ref>{{Cite web|last=Yilek|first=Caitlin|date=14 June 2024|title=Arrests of 8 with suspected ISIS ties in U.S. renew concern of terror attack|url=https://www.cbsnews.com/news/arrests-suspected-isis-ties-terror-attack-us-concerns/|access-date=21 June 2024|website=[[CBS News]]|language=en-US}}</ref><ref name=":9">{{Cite web|last=Ainsley|first=Julia|date=11 June 2024|title=8 suspected terrorists with possible ISIS ties arrested in New York, L.A. and Philadelphia, sources say|url=https://www.nbcnews.com/news/us-news/8-suspected-terrorists-possible-isis-ties-arrested-new-york-l-philadel-rcna156635|access-date=21 June 2024|website=NBC News|language=en}}</ref> گزارش شد که هر هشت نفر به‌طور غیرقانونی از مرز مکزیک وارد آمریکا شده بودند.<ref name=":9" />
=== 2015 ===
در آوریل 2015، تیراندازی در کراچی انجام گرفت که در پی آن 1 استاد دانشگاه با ملیت آمریکایی کشته شد. یک ماه بعد در مه همان سال، حمله‌ای به یک اتوبوس در کراچی شکل گرفت که بر اثر آن 45 شیعه کشته شدند. بعدها داعش خراسان، مسئولیت این حمله را برعهده گرفت.<ref>{{پک/بن|Washington|ک=The Washington Post|ف=Islamic State is having a hard time taking root in Pakistan|زبان=en}}</ref>
 
در مه 2015، داعش در یک کشتار، 40 تن از شیعیان سافورا گوت در پاکستان را به قتل رسانید.<ref>{{پک/بن|Forward|ک=Pakistan Forward|ف=Why ISIS failed to establish a foothold in Pakistan|زبان=en}}</ref>
 
=== 2016 ===
در اکتبر 2016 حمله دیگری در مرکز آموزش پلیس کویتیه سبب کشته شدن 60 نفر شد.<ref>{{پک/بن|Forward|ک=Pakistan Forward|ف=Why ISIS failed to establish a foothold in Pakistan|زبان=en}}</ref>  
 
=== 2017 ===
بمبگذاری زیارتگاه صوفی لعل‌شباز قلندر در ایالت سند پاکستان در فوریه 2017 نیز 90 کشته بر جای گذاشت.<ref>{{پک/بن|Forward|ک=Pakistan Forward|ف=Why ISIS failed to establish a foothold in Pakistan|زبان=en}}</ref>  
 
داعش خراسان مسئول انجام حملات متعددی علیه غیرنظامیان در افغانستان و پاکستان بوده است که عمدتاً شیعیان، سیاستمداران و کارمندان دولت را هدف قرار داده است. در اوت ۲۰۱۷، این گروه به چندین روستا با جمعیت شیعه هزاره در شمال افغانستان حمله کرد که منجر به قتل‌عام مردان، زنان و کودکان هزاره در ولایت سرپل شد.<ref>{{پک/بن|Reuters01|ک=Reuters|ف=Attackers kill dozens of Afghan villagers in northern province|زبان=en}}</ref> در مارس 2017، افراد مسلح داعش با لباس پزشکی به بیمارستانی یورش بردند و ده‌ها تن را کشتند.<ref>{{پک/بن|Gulf|ک=Gulf News|ف=Dozens dead as mothers, infants and mourners targeted in Afghanistan|زبان=en}}</ref>
 
=== 2018 ===
در ۲۴ ژانویه ۲۰۱۸، شبه‌نظامیان حمله‌ای با بمب و سلاح گرم به دفتر سازمان «نجات کودکان» در جلال‌آباد انجام دادند که طی آن شش نفر کشته و ۲۷ نفر زخمی شدند. گروه داعش خراسان (ISIS–K) مسئولیت این حمله را بر عهده گرفت و اعلام کرد که هدف، مؤسسات غربی بوده است. در پی این حمله، سازمان «نجات کودکان» فعالیت‌های خود در افغانستان را تعلیق کرد.<ref>{{پک/بن|Jazeera01|ک=Al Jazeera|ف=ISIL claims attack on Save the Children in Jalalabad|زبان=en}}</ref>
 
در ژوئیه 2018، درگیری‌های شدیدی بین داعش خراسان و نیروهای طالبان در ولایت جوزجان شکل گرفت. نیروهای داعش توانسته بودند با انجام عملیات‌های مختلف، تلفات بسیاری را وارد سازند و نیروهای طالبان نیز با آنان درگیری شدیدی را آغاز کرده بودند. در پی این درگیری‌ها، حداقل 500 مجبور به ترک خانه‌های خود شدند.<ref>{{پک/بن|reuters099|ک=Reuters|ف=Families flee as Taliban battle Islamic State in northern Afghanistan|زبان=en}}</ref>
 
=== 2019 ===
در ژانویه 2019، در پی حملات متقابل نیروهای داعش و نیروهای ویژه افغانستان، حداقل 15 نیروی پلیس افغانستان کشته شدند.<ref>{{پک/بن|ABC099|ک=ABC News|ف=Afghan special forces fight IS; Taliban kill 15 policemen|زبان=en}}</ref>


در ۲۴ ژانویه ۲۰۱۸، شبه‌نظامیان حمله‌ای با بمب و سلاح گرم به دفتر سازمان «نجات کودکان» در جلال‌آباد انجام دادند که طی آن شش نفر کشته و ۲۷ نفر زخمی شدند. گروه داعش خراسان (ISIS–K) مسئولیت این حمله را بر عهده گرفت و اعلام کرد که هدف، مؤسسات غربی بوده است. در پی این حمله، سازمان «نجات کودکان» فعالیت‌های خود در افغانستان را تعلیق کرد.<ref name="Al Jazeera 20182">{{cite web|date=24 January 2018|title=ISIL claims attack on Save the Children in Jalalabad|url=https://www.aljazeera.com/news/2018/01/blast-save-children-afghanistan-jalalabad-180124050807137.html|access-date=4 February 2018|website=Al Jazeera}}</ref>
در ۱۷ اوت ۲۰۱۹، انفجار انتحاری در یک سالن عروسی در کابل رخ داد. حداقل ۹۲ نفر در این حمله کشته و بیش از ۱۴۰ نفر زخمی شدند. گروه داعش خراسان مسئولیت این انفجار را بر عهده گرفت.<ref>{{پک/بن|bbc01|ک=BBC NEWS|ف=Afghanistan war: Tracking the killings in August 2019|زبان=en}}</ref>


در ۱۷ اوت ۲۰۱۹، انفجار انتحاری در یک سالن عروسی در کابل رخ داد. حداقل ۹۲ نفر در این حمله کشته و بیش از ۱۴۰ نفر زخمی شدند.<ref>{{cite web|date=16 September 2019|title=Afghanistan war: Tracking the killings in August 2019|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-49662640|access-date=17 September 2019|work=[[BBC News]]}}</ref> گروه داعش خراسان مسئولیت این انفجار را بر عهده گرفت و اعلام کرد که هدف، شیعیان بوده‌اند.<ref>{{cite news|last1=Constable|first1=Pamela|author-link1=Pamela Constable|last2=Hassan|first2=Sharif|date=18 August 2019|title=Islamic State claims suicide attack on Kabul wedding that killed 63|newspaper=[[The Washington Post]]|url=https://www.washingtonpost.com/world/asia_pacific/bloody-suicide-attack-on-kabul-wedding-kills-at-least-63/2019/08/18/ace5f0d4-c17d-11e9-a5c6-1e74f7ec4a93_story.html|access-date=18 August 2019}}</ref>
=== 2020 ===
در مارس 2020، یک فرد منسوب به داعش خراسان، در حمله مسلحانه به یک معبد سیک در کابل، 25 نفر را به قتل رسانید. در 11 مه 2020، انفجار چهار بمب کنار جاده‌ای باعث شد تا چهار غیرنظامی از جمله یک کودک زخمی بشوند. یک روز بعد در ۱۲ مه ۲۰۲۰، بخش زایمان یک بیمارستان در کابل و یک مراسم تشییع در کوز کنر هدف حمله قرار گرفتند که طی آن ۵۶ نفر کشته و ۱۴۸ نفر دیگر، از جمله نوزادان، مادران، پرستاران و شرکت‌کنندگان در مراسم، زخمی شدند. مراسم تشیع هدف قرار گرفته، تشیع جنازه فرمانده پلیس محلی بوده است که مهاجم با انفجار در میانه جمعیت، 24 نفر را به قتل رسانید. بیمارستان هدف قرار گرفته نیز در منطقه‌ای هزاره‌نشین قرار داشته است.<ref>{{پک/بن|Gulf|ک=Gulf News|ف=Dozens dead as mothers, infants and mourners targeted in Afghanistan|زبان=en}}</ref><ref>{{پک/بن|Jazeera02|ک=Al Jazeera|ف=Moscow concert hall attack: Why is ISIL targeting Russia?|زبان=en}}</ref> در حمله بیمارستان، افراد مسلح در لباس پلیس به زایشگاه حمله کردند و حداقل 1 کودک را به قتل رساندند. بعدها دولت آمریکا اعلام کرد که حملات مه ۲۰۲۰ افغانستان توسط داعش خراسان انجام شده اما دولت جمهوری‌خواه افغانستان مدعی شد که این حملات از سوی طالبان انجام گرفته است.<ref>{{پک/بن|Reuters02|ک=Gulf News|ف=Afghans say Taliban behind bloodshed, reject U.S. blame of Islamic State|زبان=en}}</ref>


در ۱۲ مه ۲۰۲۰، بخش زایمان یک بیمارستان در کابل و یک مراسم تشییع در کوز کنر هدف حمله قرار گرفتند که طی آن ۵۶ نفر کشته و ۱۴۸ نفر دیگر، از جمله نوزادان، مادران، پرستاران و شرکت‌کنندگان در مراسم، زخمی شدند.<ref>{{Cite web|date=12 May 2020|title=Dozens dead as mothers, infants and mourners targeted in Afghanistan|url=https://gulfnews.com/world/asia/dozens-dead-as-mothers-infants-and-mourners-targeted-in-afghanistan-1.71455535|website=gulfnews.com}}</ref><ref>{{Cite news|date=12 May 2020|title=Babies killed as gunmen storm maternity ward|work=BBC News|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-52631071}}</ref> دولت آمریکا اعلام کرد که حملات مه ۲۰۲۰ افغانستان توسط داعش خراسان انجام شده و نه طالبان، اما این ادعا توسط دولت جمهوری‌خواه افغانستان رد شد.<ref>{{Cite news|date=15 May 2020|title=Afghans say Taliban behind bloodshed, reject U.S. blame of Islamic State|newspaper=Reuters|url=https://uk.reuters.com/article/uk-afghanistan-attacks/afghans-say-taliban-behind-bloodshed-reject-us-blame-of-islamic-state-idUKKBN22R1NZ|archive-url=https://web.archive.org/web/20200803000813/https://uk.reuters.com/article/uk-afghanistan-attacks/afghans-say-taliban-behind-bloodshed-reject-us-blame-of-islamic-state-idUKKBN22R1NZ|url-status=dead|archive-date=3 August 2020|via=uk.reuters.com}}</ref>
در ۲ نوامبر ۲۰۲۰، بیش از ۳۲ نفر در حمله به دانشگاه کابل کشته و ۵۰ نفر دیگر زخمی شدند. گروه داعش خراسان مسئولیت این حمله را بر عهده گرفت. فردای آن روز از سوی حکومت افغانستان عزای عمومی اعلام شد.<ref>{{پک/بن|bbc02|ک=BBC NEWS|ف=Kabul University: 22 dead, more wounded as gunmen storm campus|زبان=en}}</ref>


در ۲ نوامبر ۲۰۲۰، بیش از ۳۲ نفر در حمله به دانشگاه کابل کشته و ۵۰ نفر دیگر زخمی شدند.<ref>{{cite web|date=2 November 2020|title=Gunmen Storm Kabul University; 20 Killed|url=https://tolonews.com/afghanistan-167483|access-date=2 November 2020|publisher=TOLOnews}}</ref> گروه داعش خراسان مسئولیت این حمله را بر عهده گرفت.<ref>{{cite web|date=2 November 2020|title=Kabul University: 22 dead, more wounded as gunmen storm campus|url=https://www.bbc.com/news/world-asia-54750839|access-date=2 November 2020|publisher=[[BBC News]]}}</ref>
=== 2021 ===
در ۲۶ اوت ۲۰۲۱، یک بمب‌گذار انتحاری داعش خراسان به فرودگاه بین‌المللی حامد کرزی در کابل حمله کرد و بیش از ۱۷۰ نفر، از جمله ۲۸ عضو طالبان و ۱۳ نیروی نظامی آمریکا را کشت. این اقدام با واکنش جو بایدن همراه بود که به ارتش آمریکا دستور حمله به مواضع داعش را صادر کرد.<ref>{{پک/بن|AP1|ک=AP News|ف=Kabul airport attack kills 60 Afghans, 13 US troops|زبان=en}}</ref><ref>{{پک/بن|Jazeera02|ک=Al Jazeera|ف=Moscow concert hall attack: Why is ISIL targeting Russia?|زبان=en}}</ref>


در ۲۶ اوت ۲۰۲۱، یک بمب‌گذار انتحاری داعش خراسان به فرودگاه بین‌المللی حامد کرزی در کابل حمله کرد و بیش از ۱۷۰ نفر، از جمله ۲۸ عضو طالبان و ۱۳ نیروی نظامی آمریکا را کشت.<ref>{{cite news|last1=Hashemi|first1=Ayed Ziarmal|last2=Faiez|first2=Rahim|last3=Baldor|first3=Lolita C.|last4=Krauss|first4=Joseph|date=27 August 2021|title=Kabul airport attack kills 60 Afghans, 13 US troops|work=AP News|url=https://apnews.com/article/europe-france-evacuations-kabul-9e457201e5bbe75a4eb1901fedeee7a1}}</ref> در هفته‌های پیش از پیشروی طالبان به کابل، صدها تا هزاران زندانی داعش خراسان آزاد یا فرار کرده بودند، که باعث نگرانی آمریکا از حملات به فرودگاه و اهداف آینده شد.<ref>{{Cite web|last=Garcia|first=Eric|date=27 August 2021|title=Pentagon admits 'thousands' of Isis–K militants released from US prisons by Taliban|url=https://www.independent.co.uk/news/world/americas/us-politics/isis-k-us-prisons-taliban-b1910021.html|access-date=27 August 2021|work=The Independent}}</ref><ref>{{Cite news|date=27 August 2021|title=Peace talks suspended after Kabul Airport attack|url=https://www.northernallianceaf.ga/news-update/peace-talks-suspended-after-kabul-airport-attack|access-date=27 August 2021|newspaper=NRF Afghanistan|publisher=Friends of the Northern Alliance}}</ref><ref>{{Cite web|date=26 August 2021|title=US concerned about 'very specific threat stream' from ISIS–K against crowds outside Kabul airport|url=https://www.cnn.com/2021/08/25/politics/isis-k-concerns-kabul-airport/index.html|access-date=26 August 2021|work=CNN}}</ref> پس از حمله، طالبان اعلام کردند که عملیات داعش خراسان را محدود کرده و رهبر آن، شهاب مهاجر را دستگیر خواهند کرد.<ref>{{Cite news|last=Farmer|first=Ben|date=27 August 2021|title=Ambitious new Isis–K leader becomes Taliban's most wanted enemy after Kabul attacks|language=en-GB|work=[[The Daily Telegraph]]|url=https://www.telegraph.co.uk/world-news/2021/08/27/ambitious-new-isis-k-leader-becomes-talibans-wanted-enemy-kabul/|url-status=live|access-date=27 August 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210828005653/https://www.telegraph.co.uk/world-news/2021/08/27/ambitious-new-isis-k-leader-becomes-talibans-wanted-enemy-kabul/|archive-date=28 August 2021|issn=0307-1235}}</ref>
=== 2022 ===
شاخه خراسان داعش، در ۱۸ آوریل ۲۰۲۲، در ماه رمضان، عملیاتی را در ازبکستان انجام دادند که بر اساس آن، از ولایت بلخ افغانستان، 10 موشک به سوی یک واحد نظامی در شهر ترمذ ازبکستان شلیک شد. وزارت دفاع ازبگستان  طالبان افغانستان، هر دو این ادعای منابع داعشی را رد کردند.<ref>{{پک/بن|voa|ک=VOA News|ف=Uzbekistan Dismisses Islamic State’s Claim of Cross-Border Attack|زبان=en}}</ref>


در ۶ سپتامبر ۲۰۲۲، سازمان دیده‌بان حقوق بشر گزارش داد که از زمان تسلط طالبان بر افغانستان در اوت ۲۰۲۱، داعش خراسان مسئول ۱۳ حمله علیه هزاره‌ها بوده و با حداقل سه حمله دیگر مرتبط است و دست‌کم ۷۰۰ نفر کشته و زخمی شده‌اند. این شاخه داعش بارها هزاره‌ها و دیگر اقلیت‌های دینی را در مساجد، مدارس و محل‌های کار هدف قرار داده است.<ref>{{cite web|date=6 September 2022|title=Afghanistan: ISIS Group Targets Religious Minorities|url=https://www.hrw.org/news/2022/09/06/afghanistan-isis-group-targets-religious-minorities|access-date=6 September 2022|website=Human Rights Watch}}</ref> داعش خراسان مسئولیت بمب‌گذاری در سفارت روسیه در کابل در سپتامبر ۲۰۲۲ را بر عهده گرفت.<ref>{{cite news|title=Moscow concert hall attack: Why is ISIL targeting Russia?|url=https://www.aljazeera.com/news/2024/3/23/moscow-concert-hall-attack-why-is-isil-targeting|work=Al Jazeera|date=23 March 2024|access-date=23 March 2024|archive-date=23 March 2024|archive-url=https://web.archive.org/web/20240323164704/https://www.aljazeera.com/news/2024/3/23/moscow-concert-hall-attack-why-is-isil-targeting|url-status=live}}</ref>
در سال 2022، حملات داعش خراسان بر علیه تجمعان شیعیان در کابل، حداقل 120 کشته بر جای گذاشته است. در یک حمله در 19 آوریل 2022، حمله داعش به مدرسه عبدالرحیم شهید، منجر به کشته شدن 20 دانش‌آموز شیعه به همراه معلمشان شد. در 21 آوریل نیز بمبگذاری در مسجد سه دکان مزار شریف که برای شیعیان در افغانستان بود، باعث کشته شدن 31 نفر و زخمی شدن 87 نفر شد. 27 آوریل نیز 5 نفر از هزاره‌ها کشته شدند. روز بعد، بمگذاری در اتوبوس مسافران هزاره‌ای باعث کشته شدن 9 نفر و زخمی شدن 13 نفر شد.<ref>{{پک/بن|Watch01|ک=Human Rights Watch|ف=Afghanistan: ISIS Group Targets Religious Minorities|زبان=en}}</ref>


=== عملیات خارجی ===
پس از حمله به ازبکستان، در ۷ مه، داعش خراسان دومین عملیات خارجی خود را علیه تاجیکستان انجام داد. طبق شماره ۳۳۸ نشریه ان‌نبا، گروه هفت موشک از پرتابگر کاتیوشا در مرز افغانستان و تاجیکستان در استان تخار شلیک کرد و هدف «ستاد ارتش مرتد تاجیک» بوده است. مشابه حمله موشکی علیه ازبکستان، داعش مرکزی گزارش و ویدیوی این حمله را از طریق خبرگزاری اعماق منتشر کرد.<ref>Islamic State ''an-Naba'' newsletter, Issue #338</ref>{{مدرک}}
بیشتر حملات داعش خراسان در افغانستان صورت گرفته است که به‌طور سنتی پایگاه اصلی گروه بوده است. پس از پایان حضور ناتو در افغانستان و تصرف نظامی طالبان، این گروه حضور خود را در استان خیبر پختونخوا پاکستان افزایش داده و بخش فزاینده‌ای از حملات خود را از آنجا انجام می‌دهد.


اولین عملیات خارجی داعش خراسان (عملیات خارج از منطقه سنتی فعالیت) در ۱۸ آوریل ۲۰۲۲، در ماه رمضان، انجام شد که گروه ده موشک از پرتابگر کاتیوشا از شمال افغانستان به سوی شهر مرزی ترمز ازبکستان شلیک کرد. گروه داعش مرکزی در شماره ۳۳۵ نشریه ان‌نبا گزارش این حمله را منتشر و ویدیوی آن را از طریق خبرگزاری اعماق منتشر کرد.<ref>Islamic State an-Naba Newsletter, Issue #335;</ref> در نشریه ان‌نبا، داعش اعلام کرد که این حمله بخشی از عملیات «انتقام از دو شیخ» بوده که طی آن چندین استان تابع این گروه بین ۱۷ آوریل و ۱ مه مجموعاً ۲۴۵ حمله انجام دادند تا انتقام عملیات ضدتروریستی آمریکا در ۳ فوریه ۲۰۲۲ که خلیفه داعش، ابراهیم هاشمی القرشی و جانشین ابو بکر البغدادی کشته شد، و همچنین حمله هوایی آمریکا در نوامبر ۲۰۲۱ که سخنگوی داعش ابو حمزه القرشی را کشت، گرفته شود. وزارت دفاع ازبکستان و طالبان افغانستان هر دو گزارش حمله را رد کردند.<ref>{{Cite news|last=Gul|first=Ayaz|date=19 April 2022|title=Uzbekistan Dismisses Islamic State's Claim of Cross-Border Attack|url=https://www.voanews.com/a/uzbekistan-dismisses-islamic-state-s-claim-of-cross-border-attack-/6535868.html|work=[[Voice of America]]}}</ref>
همچنین داعش خراسان مسئولیت بمب‌گذاری در سفارت روسیه در کابل در سپتامبر ۲۰۲۲ را بر عهده گرفت.<ref>{{پک/بن|Jazeera02|ک=Al Jazeera|ف=Moscow concert hall attack: Why is ISIL targeting Russia?|زبان=en}}</ref>


اندکی پس از حمله به ازبکستان، در ۷ مه، داعش خراسان دومین عملیات خارجی خود را علیه تاجیکستان انجام داد. طبق شماره ۳۳۸ نشریه ان‌نبا، گروه هفت موشک از پرتابگر کاتیوشا در مرز افغانستان و تاجیکستان در استان تخار شلیک کرد و هدف «ستاد ارتش مرتد تاجیک» بوده است. مشابه حمله موشکی علیه ازبکستان، داعش مرکزی گزارش و ویدیوی این حمله را از طریق خبرگزاری اعماق منتشر کرد.<ref>Islamic State ''an-Naba'' newsletter, Issue #338</ref>
=== 2023 ===
در 2023، گروه داعش خراسان، دو عملیات تروریستی در شیراز، یکی از شهرهای مذهبی ایران اجرا کرد. دو حمله جداگانه به زیارتگاه شاه‌چراغ در شیراز مجموعا 14 کشته  40 زخمی بر جای گذاشت.<ref>{{پک/بن|Jazeera02|ک=Al Jazeera|ف=Moscow concert hall attack: Why is ISIL targeting Russia?|زبان=en}}</ref>


سومین عملیات خارجی داعش خراسان، که اولین عملیات با توجه بین‌المللی بالا و تلفات قابل توجه بود، بمب‌گذاری دوقلو در ۳ ژانویه ۲۰۲۴[الف] علیه جمعی از ایرانیان عزادار فرمانده سابق نیروی قدس سپاه پاسداران، قاسم سلیمانی، در قبرستان او در کرمان، ایران بود.<ref name="iskp">{{cite news|last1=Landay|first1=Jonathan|last2=Holland|first2=Steve|date=5 January 2024|title=US intelligence confirms Islamic State's Afghanistan branch behind Iran blasts -sources|url=https://www.reuters.com/world/middle-east/us-intelligence-confirms-islamic-states-afghanistan-branch-behind-iran-blasts-2024-01-05/|access-date=5 January 2024|publisher=Reuters}}</ref><ref name="NYT2">{{Cite news|last1=Yee|first1=Vivian|last2=Fassihi|first2=Farnaz|date=3 January 2024|title=Bombing in Iran Kills Over 100, Sowing Confusion and Speculation|url=https://www.nytimes.com/2024/01/03/world/middleeast/iran-explosion-qassim-suleimani-ceremony.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20240103222519/https://www.nytimes.com/2024/01/03/world/middleeast/iran-explosion-qassim-suleimani-ceremony.html|archive-date=3 January 2024|access-date=3 January 2024|work=The New York Times}}</ref><ref name="isis">{{cite news|date=4 January 2024|title=Islamic State claims responsibility for deadly Iran attack, Tehran vows revenge|url=https://www.reuters.com/world/middle-east/islamic-state-claims-responsibility-attacks-that-killed-nearly-100-people-iran-2024-01-04/|access-date=4 January 2024|publisher=Reuters}}</ref> این حمله خونین ۹۶ کشته و ۲۸۴ زخمی بر جای گذاشت.<ref name="iskp"/>
=== 2024 ===
در ژانویه ۲۰۲۴، دو مهاجم داعش خراسان بمب‌گذاری‌های انتحاری را در کرمان ایران در جریان مراسم عزاداری برای ترور قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس، به‌دست آمریکا انجام دادند که به کشته شدن ۹۴ نفر منجر شد.<ref>{{پک/بن|Reuters03|ک=Reuters|ف=Iran arrests 11 suspects over bomb blasts, mourners demand revenge - state TV|زبان=en}}</ref>


چهارمین و برجسته‌ترین عملیات خارجی داعش خراسان، حمله ۲۲ مارس ۲۰۲۴ توسط چهار مهاجم تاجیک به غیرنظامیان روس در مرکز Crocus City Hall بود.<ref name="ABC News-20242">{{cite web|date=22 March 2024|title=Islamic State group claims responsibility for Moscow attack in a statement posted on social media|url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/gunmen-combat-fatigues-open-fire-moscow-concert-hall-108395835|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20240322192305/https://abcnews.go.com/International/wireStory/gunmen-combat-fatigues-open-fire-moscow-concert-hall-108395835|archive-date=22 March 2024|access-date=22 March 2024|website=[[ABC News (United States)|ABC News]]|agency=[[The Associated Press]]}}</ref> این حمله، که توسط داعش خراسان مسئولیت آن بر عهده گرفته شد، ۱۴۵ کشته و ۵۵۱ زخمی داشت و مرگبارترین حمله در خاک روسیه از زمان محاصره مدرسه بسلان در ۲۰۰۴ و همچنین مرگبارترین حمله داعش در خاک اروپا تا به امروز است، که پس از حملات پاریس ۲۰۱۵ قرار می‌گیرد.<ref name="Belam-2024">{{cite news|last=Belam|first=Martin|date=23 March 2024|title=Moscow concert hall attack: Putin tells Russians Ukraine linked to attack which killed 115, claims denied by Kyiv officials – live updates|url=https://www.theguardian.com/world/live/2024/mar/23/moscow-concert-attack-crocus-city-hall-shooting-russia-live-updates|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20240323093345/https://www.theguardian.com/world/live/2024/mar/23/moscow-concert-attack-crocus-city-hall-shooting-russia-live-updates|archive-date=23 March 2024|access-date=23 March 2024|work=the Guardian|issn=0261-3077}}</ref><ref name="Singh-2024">{{cite news|last=Singh|first=Maanvi|date=22 March 2024|title=145 people injured in attack, says Moscow health ministry|url=https://www.theguardian.com/world/live/2024/mar/22/moscow-concert-attack-crocus-city-hall-shooting-russia-live-updates?CMP=share_btn_url&page=with%3Ablock-65fdfe758f08214a64619d4a#block-65fdfe758f08214a64619d4a|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20240323022237/https://www.theguardian.com/world/live/2024/mar/22/moscow-concert-attack-crocus-city-hall-shooting-russia-live-updates?CMP=share_btn_url&page=with%3Ablock-65fdfe758f08214a64619d4a#block-65fdfe758f08214a64619d4a|archive-date=23 March 2024|access-date=22 March 2024|work=[[The Guardian]]|issn=0261-3077}}</ref><ref name="ABC News-20242"/> پوتین و سرویس امنیتی روسیه (FSB) اوکراین را مسئول این حمله دانستند، اما شواهدی ارائه نکردند.<ref name="ajradical2">{{cite news|date=26 March 2024|title=Russia's Putin says 'radical Islamists' behind Moscow concert hall attack|url=https://www.aljazeera.com/news/2024/3/25/russias-putin-says-radical-islamists-behind-moscow-concert-hall-attack|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20240326023653/https://www.aljazeera.com/news/2024/3/25/russias-putin-says-radical-islamists-behind-moscow-concert-hall-attack|archive-date=26 March 2024|access-date=26 March 2024|work=Al Jazeera}}</ref><ref>{{cite news|date=26 March 2024|title=Russia blames Ukraine, the West over Moscow concert hall attack|url=https://www.france24.com/en/europe/20240326-russia-blames-ukraine-the-west-over-moscow-concert-hall-attack|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20240326202739/https://www.france24.com/en/europe/20240326-russia-blames-ukraine-the-west-over-moscow-concert-hall-attack|archive-date=26 March 2024|access-date=26 March 2024|work=France 24}}</ref> خبرگزاری اعماق وابسته به داعش ویدیویی از یکی از مهاجمان منتشر کرد.<ref>{{cite news|last=Roth|first=Andrew|title=New Islamic State videos back claim it carried out Moscow concert hall attack|url=https://www.theguardian.com/world/2024/mar/24/new-islamic-state-videos-back-claim-it-carried-out-moscow-concert-hall-attack|access-date=24 March 2024|work=the Guardian|publisher=Guardian News & Media|date=24 March 2024|archive-date=24 March 2024|archive-url=https://web.archive.org/web/20240324131035/https://www.theguardian.com/world/2024/mar/24/new-islamic-state-videos-back-claim-it-carried-out-moscow-concert-hall-attack|url-status=live}}</ref>
در ۲۲ مارس ۲۰۲۴، چهار فرد مسلح تاجیک عضو داعش خراسان با استفاده از سلاح و مواد آتش‌زا به یک سالن کنسرت در کراسنایاگورسک روسیه حمله کردند که به کشته و زخمی شدن 300 نفر انجامید و نخستین حمله این گروه فراتر از همسایگان افغانستان محسوب شد.<ref>{{پک/بن|Jazeera02|ک=Al Jazeera|ف=Moscow concert hall attack: Why is ISIL targeting Russia?|زبان=en}}</ref> مهاجمان داعشی، پس از انجام عملیات قصد فرار به اوکراین را داشتند که برخی از آنها دستگیر شدند. از همین رو پوتین و سرویس امنیتی روسیه (FSB) اوکراین را مسئول این حمله دانستند. انتشار تصاویری از بازداشت‌شدگان این عملیات تروریستی، که مورد ضرب و شتم نیروهای امنیتی روسیه قرار گرفته بودند، با انتقادهای مختلفی همراه بود.<ref>{{پک/بن|Jazeera|ک=Al Jazeera|ف=Russia’s Putin says ‘radical Islamists’ behind Moscow concert hall attack|زبان=en}}</ref>
 
در ژوئن ۲۰۲۴، مقام‌های آمریکایی هشت مرد تاجیک را در لس‌آنجلس، نیویورک و فیلادلفیا بازداشت کردند که گفته می‌شد در یک طرح تروریستی داعش خراسان در ایالات متحده مشارکت داشتند.<ref>{{پک/بن|cbs|ک=CBS News|ف=Arrests of 8 with suspected ISIS ties in U.S. renew concern of terror attack|زبان=en}}</ref>
 
=== پیامدها ===
پس از انجام عملیات‌های متعدد بر علیت اقلیت‌های دینی در پاکستان و افغانستان، گروه‌های مختلفی از جمله صوفیان، رهبران مذهبی و فعالان اجتماعی، بر علیه داعش خراسان، اعلام موضع کردند.<ref>{{پک/بن|Forward|ک=Pakistan Forward|ف=Why ISIS failed to establish a foothold in Pakistan|زبان=en}}</ref>
 
با آغاز عملیات‌های تروریستی داعش خراسان در منطقه افغانستان، برخلاف چهره عمومی طالبان، پیروان داعش با انزجار عمومی در افغانستان و پاکستان مواجه شدند. بر اساس نظرسنجی فلان، حدود 9 درصد از پاکستانی‌ها به داعش خراسان دیدگاه مثبت و 28 درصد دیدگاه منفی نشان داده‌اند و 62 درصد هیچ دیدگاهی نسبت به داعش نداشتند.<ref>{{پک/بن|Washington|ک=The Washington Post|ف=Islamic State is having a hard time taking root in Pakistan|زبان=en}}</ref>


== عملیات توسط مخالفان ==
== عملیات توسط مخالفان ==
در ۴ آوریل ۲۰۲۰، اداره ملی امنیت اعلام کرد که سرکرده گروه داعش، اسلم فاروقی، توسط نیروهای نظامی افغانستان بازداشت شده و همراه با ۲۰ فرمانده دیگر به بازداشتگاه منتقل شده است.<ref>{{cite web|title=Afghan forces capture head of Daesh/ISIS in country|url=https://www.aa.com.tr/en/asia-pacific/afghan-forces-capture-head-of-daesh-isis-in-country/1793242|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200406214917/https://www.aa.com.tr/en/asia-pacific/afghan-forces-capture-head-of-daesh-isis-in-country/1793242|archive-date=6 April 2020|access-date=5 April 2020|website=Anadolu Agency}}</ref>
با آغاز فعالیت‌های رسمی داعش خراسان، نیروهای نظامی پاکستان، بر علیه این گروهک، اقدامات ضدخرابکارانه را شروع کرد. این اقدامات با دستگیری چندین نفر وابسته به داعش خراسان در پاکستان در سال 2015 شروع شد. روند بازداشت مرتبطین با داعش تا سال 2016 ادامه داشت و به دستگیری بیش از 300 تن انجامید. عموم بازداشتی‌ها از اتباع خارجی در پاکستان بودند{{مدرک}}


=== حمله هوایی ننگرهار ۲۰۱۷ ===
=== 2017 ===
از آغاز ماه آوریل ۲۰۱۷، حملات متعددی علیه مواضع داعش در افغانستان از سوی دولت افغانستان و ارتش آمریکا شکل گرفت. در ۱۳ آوریل ۲۰۱۷، نیروهای ارتش آمریکا با هماهنگی دولت افغانستان، یک بمب قدرتمند (GBU-43/B (MOAB)) را در یک حمله هوایی به مجتمع غاری در ولسوالی اچین، ولایت ننگرهار، افغانستان رها کردند. وزارت دفاع افغانستان گزارش داد که بیش از ۳۶ شورشی کشته شده و تونل‌های مجتمع همراه با ذخیره تسلیحات تخریب شده است. گفته می‌شود که صدیق‌یار از فرماندهان داعش در این حمله کشه شده و هیچ تلفات غیرنظامی گزارش نشده است. در مقابل، رسانه‌های داعش مدعی شدند که در این حمله هیچ داعشی کشته نشده است.<ref>{{پک/بن|MOAB|ک=BBC NEWS|ف=MOAB strike: US bombing of IS in Afghanistan 'killed dozens'|زبان=en}}</ref><ref name="CooperMashal">Helene Cooper & Mujib Mashal, [https://www.nytimes.com/2017/04/13/world/asia/moab-mother-of-all-bombs-afghanistan.html U.S. Drops 'Mother of All Bombs' on ISIS Caves in Afghanistan] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190914051825/https://www.nytimes.com/2017/04/13/world/asia/moab-mother-of-all-bombs-afghanistan.html|date=14 September 2019}}, ''New York Times'' (13 April 2017).</ref><ref name="CBS-170413">{{cite web|date=13 April 2017|title=U.S. drops 'mother of all bombs' in Afghanistan, marking weapon's first use|url=https://www.cbsnews.com/news/us-drops-mother-of-all-bombs-in-afghanistan-marking-weapons-first-use/|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20190815232723/https://www.cbsnews.com/news/us-drops-mother-of-all-bombs-in-afghanistan-marking-weapons-first-use/|archive-date=15 August 2019|access-date=13 April 2017|publisher=CBS News}}</ref><ref>{{cite news|last=Panzino|first=Charlsy|date=13 April 2017|title=CENTCOM: US drops 'mother of all bombs' on ISIS in Afghanistan|work=[[Air Force Times]]|url=https://www.airforcetimes.com/articles/military-gbu-43-moab-bomb-dropped-in-afghanistan|url-status=live|access-date=13 April 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20200610090616/https://www.airforcetimes.com/flashpoints/2017/04/13/centcom-us-drops-mother-of-all-bombs-on-isis-in-afghanistan/|archive-date=10 June 2020}}</ref>
در سال 2017، ارتش پاکستان عملیاتی را در منطقه خیبر در نزدیکی مرزهای پاکستان و افغانستان، برای ارتقاء امنیت مرزها به اجرا درآورد.{{مدرک}}


در ۱۴ آوریل ۲۰۱۷، نهادهای امنیتی پاکستان همراه با پلیس محلی یک خانه در منطقه کارخانه‌های لاهور را به عنوان بخشی از عملیات پاکسازی، که پس از حمله بمب‌گذاری در مال رود و با تصویب رئیس ستاد ارتش پاکستان قمر جاوید باجوا انجام شد، مورد حمله قرار دادند.<ref>{{Cite news|title=COAS approves launch of combing operation in South Punjab|language=en-US|work=Samaa TV|url=https://www.samaa.tv/pakistan/2017/02/coas-approves-launch-of-combing-operation-in-south-punjab/|url-status=live|access-date=11 May 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170220102959/https://www.samaa.tv/pakistan/2017/02/coas-approves-launch-of-combing-operation-in-south-punjab/|archive-date=20 February 2017}}</ref> پس از تبادل آتش که منجر به کشته شدن یک «تروریست» شد، سه مظنون دیگر دستگیر شدند، از جمله نورین لغاری، دانشجویی از حیدرآباد پاکستان که خانواده‌اش چهار روز قبل ناپدید شدن او را گزارش کرده بودند.<ref>{{Cite web|title=Terror suspect arrested in Lahore identified as missing MBBS student Noreen|url=https://www.geo.tv/latest/138261-Terror-suspect-arrested-in-Lahore-identified-as-missing-MBBS-student-Noreen|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20171006084703/https://www.geo.tv/latest/138261-Terror-suspect-arrested-in-Lahore-identified-as-missing-MBBS-student-Noreen|archive-date=6 October 2017|access-date=11 May 2017|website=geo.tv|language=en-US}}</ref> طبق اظهارات اعترافی منتشرشده توسط ISPR، نورین اعتراف کرد که از طریق یکی از تروریست‌های آشنا در شبکه‌های اجتماعی به داعش پیوسته است. او همچنین به مقامات گفت که توسط داعش برای حمله به یک کلیسا در لاهور در روز یکشنبه عید پاک جذب شده بود و دو جلیقه انتحاری، چهار نارنجک دستی و گلوله در اختیارشان قرار گرفته بود.<ref>{{Cite web|title=Noreen Leghari confesses to involvement in terrorist activity|url=https://www.geo.tv/latest/138420-Noreen-Leghari-confesses-to-involvement-in-terrorist-activity|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170417232119/https://www.geo.tv/latest/138420-Noreen-Leghari-confesses-to-involvement-in-terrorist-activity|archive-date=17 April 2017|access-date=11 May 2017|website=geo.tv|language=en-US}}</ref> در ۴ سپتامبر ۲۰۱۹، در یک عملیات مشترک اداره ضدتروریسم، FIA و پلیس بلوچستان، حداقل ۶ عضو داعش در منطقه بای‌پس شرقی کویته در یک عملیات اطلاعاتی کشته شدند. طی این عملیات، یک نیروی پلیس بلوچستان کشته شد و هشت نفر دیگر از اداره ضدتروریسم زخمی شدند.<ref>{{cite web|date=4 September 2019|title=6 'IS' Militants killed in security operations in Quetta: police|url=https://www.dawn.com/news/1503476|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20190904134943/https://www.dawn.com/news/1503476|archive-date=4 September 2019|access-date=4 September 2019|publisher=The Dawn}}</ref>
از آغاز ماه آوریل ۲۰۱۷، حملات متعددی علیه مواضع داعش در افغانستان از سوی دولت افغانستان و ارتش آمریکا شکل گرفت. در ۱۳ آوریل ۲۰۱۷، نیروهای ارتش آمریکا با هماهنگی دولت افغانستان، یک بمب قدرتمند (GBU-43/B (MOAB)) را در یک حمله هوایی به مجتمع غاری در ولسوالی اچین، ولایت ننگرهار، افغانستان رها کردند. وزارت دفاع افغانستان گزارش داد که بیش از ۳۶ شورشی کشته شده و تونل‌های مجتمع همراه با ذخیره تسلیحات تخریب شده است. گفته می‌شود که صدیق‌یار از فرماندهان داعش در این حمله کشه شده و هیچ تلفات غیرنظامی گزارش نشده است. در مقابل، رسانه‌های داعش مدعی شدند که در این حمله هیچ داعشی کشته نشده است.<ref>{{پک/بن|MOAB|ک=BBC NEWS|ف=MOAB strike: US bombing of IS in Afghanistan 'killed dozens'|زبان=en}}</ref>


=== حمله دره مومند ===
در ۱۴ آوریل ۲۰۱۷، نهادهای امنیتی پاکستان همراه با پلیس محلی یک خانه در منطقه کارخانه‌های لاهور را به عنوان بخشی از عملیات پاکسازی، مورد حمله قرار دادند. در جریان این عملیات برخی از اعضای داعش خراسان دستگیر شدند که در اعترافات خود از آشنایی در شبکه‌های اجتماعی با داعش و قصد عملیاتی علیه یک کلیسا در لاهور خبر دادند.<ref>{{پک/بن|geo1|ک=Geo tv|ف=Noreen Leghari confesses to involvement in terrorist activity|زبان=en}}</ref>
در ۲۶ آوریل ۲۰۱۷، یک عملیات حمله مشترک توسط نیروهای رنجر ارتش آمریکا و نیروهای ویژه افغانستان در ولایت ننگرهار منجر به کشته شدن شیخ عبدال حسیب، رهبر داعش در افغانستان شد. همراه با حسیب، تعدادی دیگر از فرماندهان داعش نیز طبق بیانیه نیروهای آمریکایی کشته شدند. دو سرباز آمریکایی نیز در این عملیات کشته شدند که احتمالاً بر اثر شلیک دوستانه بود.<ref>{{Cite news|last=Donati|first=Jessica|date=7 May 2017|title=U.S. Military Says Troops Killed Islamic State Leader in Afghanistan|newspaper=The Wall Street Journal|url=https://www.wsj.com/articles/u-s-military-says-troops-killed-islamic-state-leader-in-afghanistan-1494193425|url-status=live|access-date=8 May 2017|archive-url=https://web.archive.org/web/20170508122238/https://www.wsj.com/articles/u-s-military-says-troops-killed-islamic-state-leader-in-afghanistan-1494193425|archive-date=8 May 2017|via=wsj.com}}</ref>


در ۱ ژانویه ۲۰۱۹، نیروهای ویژه افغانستان داعش خراسان (ISIS–K) را در ولسوالی اچین ننگرهار مورد حمله قرار دادند و ۲۷ شورشی را کشتند.<ref>{{Cite news|last=Shah|first=Amir|title=Afghan special forces fight IS; Taliban kill 15 policemen|language=en-US|work=[[Associated Press|AP]] via [[ABC News (United States)|ABC News]]|url=https://abcnews.go.com/International/wireStory/afghan-official-taliban-attacks-kill-15-afghan-policemen-60103064|url-status=live|access-date=4 January 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190104002911/https://abcnews.go.com/International/wireStory/afghan-official-taliban-attacks-kill-15-afghan-policemen-60103064|archive-date=4 January 2019}}</ref> گزارش شد که دو رهبر محلی داعش، صدیق یار و سید عمر، از جمله کشته‌شدگان بودند. در ۱۰ ژانویه، فرمانده ارشد داعش خراسان، خطاب امیر، نیز در یک حمله در ننگرهار کشته شد. طبق گفته سخنگوی نیروهای آمریکایی، امیر مسئول انجام حملات بزرگ و تأمین مواد منفجره برای سازندگان بمب داعش خراسان بود.<ref>{{Cite news|last=Jain|first=Rupam|title=Islamic State commander killed in Afghanistan, U.S. forces say|language=en-US|work=[[Reuters]] Canada|url=https://ca.reuters.com/article/topNews/idCAKCN1P60JB-OCATP|url-status=dead|access-date=12 January 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190113062643/https://ca.reuters.com/article/topNews/idCAKCN1P60JB-OCATP|archive-date=13 January 2019}}</ref>
در ۲۶ آوریل ۲۰۱۷، یک عملیات حمله مشترک توسط نیروهای رنجر ارتش آمریکا و نیروهای ویژه افغانستان در ولایت ننگرهار منجر به کشته شدن شیخ عبدالحسیب، رهبر داعش در افغانستان شد. همراه با حسیب، تعدادی دیگر از فرماندهان داعش نیز طبق بیانیه نیروهای آمریکایی کشته شدند.<ref>{{پک/بن|Military|ک=The Wall Street Journal|ف=U.S. Military Says Troops Killed Islamic State Leader in Afghanistan|زبان=en}}</ref>


در ۳۰ آوریل ۲۰۱۹، نیروهای دولت افغانستان عملیات پاکسازی علیه داعش خراسان و طالبان را در شرق ننگرهار انجام دادند، پس از اینکه دو گروه بیش از یک هفته بر سر تعدادی از روستاها در منطقه استخراج غیرقانونی تالک درگیر شدند. اداره ملی امنیت اعلام کرد که ۲۲ جنگجوی داعش کشته و دو انبار تسلیحات نابود شد، در حالی که طالبان ادعا کردند نیروهای افغان تحت حمایت آمریکا هفت غیرنظامی را کشتند؛ یک مقام استانی گفت که بیش از ۹ هزار خانواده به دلیل درگیری‌ها آواره شدند.<ref>{{Cite news|last=Sediqi|first=Abdul Qadir|title=Afghan forces launch attacks to clear warring militants from east Afghanistan|language=en-US|work=[[Reuters]]|url=https://www.reuters.com/article/us-afghanistan-attacks/afghan-forces-launch-attacks-to-clear-warring-militants-from-east-afghanistan-idUSKCN1S61BI|url-status=live|access-date=1 May 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190511115943/https://www.reuters.com/article/us-afghanistan-attacks/afghan-forces-launch-attacks-to-clear-warring-militants-from-east-afghanistan-idUSKCN1S61BI|archive-date=11 May 2019}}</ref>
=== 2018 ===
با سقوط نواحی از ولایت جوزجان در افغانستان در ژوئیه ۲۰۱۸ و حکومت داعش بر آن نواحی، طالبان افغانستان یک عملیات تهاجمی علیه داعش در این ولایت را آغاز کرد.<ref>{{پک/بن|reuters099|ک=Reuters|ف=Families flee as Taliban battle Islamic State in northern Afghanistan|زبان=en}}</ref>  


در ۲۱ آگوست ۲۰۱۹، یک حمله هوایی شش عضو داعش در ننگرهار از جمله دو تبعه پاکستانی را کشت.<ref>{{Cite news|title=6 ISIS militants including 2 Pakistani nationals killed in Nangarhar airstrike|language=en-US|publisher=Khaama Press|url=https://www.khaama.com/6-isis-militants-including-2-pakistani-nationals-killed-in-nangarhar-airstrike-03723/|url-status=live|access-date=7 September 2019|archive-url=https://web.archive.org/web/20190914025045/https://www.khaama.com/6-isis-militants-including-2-pakistani-nationals-killed-in-nangarhar-airstrike-03723/|archive-date=14 September 2019}}</ref>
=== 2019 ===
در ۴ سپتامبر ۲۰۱۹، در یک عملیات مشترک اداره ضدتروریسم، FIA و پلیس بلوچستان، حداقل ۶ عضو داعش در منطقه بای‌پس شرقی کویته در یک عملیات اطلاعاتی کشته شدند. طی این عملیات، یک نیروی پلیس بلوچستان کشته شد و هشت نفر دیگر از اداره ضدتروریسم زخمی شدند.<ref>{{پک/بن|Dawn|ک=The Dawn|ف=6 'IS militants' killed in security operation in Quetta: police|زبان=en}}</ref>


=== عملیات طالبان ===
در ۱ ژانویه ۲۰۱۹، نیروهای ویژه افغانستان داعش خراسان (ISIS–K) را در ولسوالی اچین ننگرهار مورد حمله قرار دادند و ۲۷ شورشی را کشتند. گزارش شد که دو رهبر محلی داعش، صدیق یار و سید عمر، از جمله کشته‌شدگان بودند.<ref>{{پک/بن|ABC099|ک=ABC News|ف=Afghan special forces fight IS; Taliban kill 15 policemen|زبان=en}}</ref> در ۱۰ ژانویه، فرمانده ارشد داعش خراسان، خطاب امیر، که مسئول انجام حملات بزرگ و تأمین مواد منفجره برای سازندگان بمب داعش خراسان بود، در یک حمله در ننگرهار کشته شد.<ref>{{پک/بن|Reuters04|ک=Reuters|ف=Islamic State commander killed in Afghanistan, U.S. forces say|زبان=en}}</ref>
در ژوئیه ۲۰۱۸، طالبان یک عملیات تهاجمی علیه داعش در ولایت جوزجان آغاز کرد.<ref>{{Cite news|date=20 July 2018|title=Families flee as Taliban battle Islamic State in northern Afghanistan|newspaper=Reuters|url=https://www.reuters.com/article/us-afghanistan-taliban-islamic-state-idUSKBN1KA231}}</ref>


=== حملات هوایی آمریکا ۲۰۲۱ ===
در ۳۰ آوریل ۲۰۱۹، نیروهای دولت افغانستان عملیات پاکسازی علیه داعش خراسان و طالبان را در شرق ننگرهار انجام دادند، پس از اینکه دو گروه بیش از یک هفته بر سر تعدادی از روستاها در منطقه استخراج غیرقانونی تالک درگیر شدند. اداره ملی امنیت اعلام کرد که ۲۲ جنگجوی داعش کشته و دو انبار تسلیحات نابود شد. در پی این عملیات، بیش از ۹ هزار خانواده به دلیل درگیری‌ها آواره شدند.<ref>{{پک/بن|Reuters05|ک=Reuters|ف=Afghan forces launch attacks to clear warring militants from east Afghanistan|زبان=en}}</ref>
در ۲۷ آگوست ۲۰۲۱، ایالات متحده یک حمله هوایی علیه سه عضو مظنون داعش خراسان در ولایت ننگرهار انجام داد.<ref>{{Cite web|author1=Jamie Crawford|author2=Oren Liebermann|date=28 August 2021|title=US military conducts airstrike against ISIS-K planner|url=https://www.cnn.com/2021/08/27/politics/us-military-airstrike-isis-k-planner-afghanistan/index.html|access-date=28 August 2021|website=CNN}}</ref> در ۲۹ آگوست، یک حمله پهپادی علیه یک بمب‌گذار مظنون داعش در کابل باعث کشته شدن یک خانواده ۹ نفره از جمله شش کودک شد.<ref name="ten">{{cite web|date=31 August 2021|title=Ten family members, including children, dead after US strike in Kabul|url=https://edition.cnn.com/2021/08/29/asia/afghanistan-kabul-evacuation-intl/index.html|access-date=2 September 2021|work=CNN}}</ref>
 
=== 2020 ===
در ۴ آوریل ۲۰۲۰، اداره ملی امنیت اعلام کرد که سرکرده گروه داعش، [[مولوی عبدالله اورکزی|اسلم فاروقی]]، توسط نیروهای نظامی افغانستان بازداشت شده است.<ref>{{پک/بن|Letter|ک=Security Council|ف=Letter dated 19 May 2020|زبان=en}}</ref>
 
=== 2021 ===
پس از حمله 26 اوت 2021 داعش به فرودگاه کابل و کشته شدن چند سرباز آمریکایی، رئیس جمهور وقت آمریکا دستور حمله به مواضع داعش را صادر کرد.<ref>{{پک/بن|Jazeera02|ک=Al Jazeera|ف=Moscow concert hall attack: Why is ISIL targeting Russia?|زبان=en}}</ref> روز بعد، ایالات متحده یک حمله هوایی علیه سه عضو مظنون داعش خراسان در ولایت ننگرهار انجام داد.<ref>{{پک/بن|CNN01|ک=CNN|ف=US military conducts airstrike against ISIS-K planner|زبان=en}}</ref>


=== پیامدها ===
=== پیامدها ===
دقت حملات نیروهای آمریکایی بارها مورد انتقاد مردم غیرنظامی مناطقی از افغانستان بوده است. گروه‌هایی از مردم بر این باور بودند که اشخاصی که از سوی آمریکایی‌ها به عنوان داعش خراسان مورد حمله قرار می‌گیرند، لزوما نیروهای داعش نبودند. همچنین تلفات غیرنظامی در حملات نیروهای آمریکایی که بعضا کودکان را نیز شامل می‌شد، مورد انتقاد رسانه‌ها و مردم عادی بوده است.<ref>{{پک/بن|Angeles|ک=Los Angeles Times|ف=Family says 7 children were killed in Kabul drone strike; U.S. is investigating|زبان=en}}</ref>
دقت حملات نیروهای آمریکایی بارها مورد انتقاد مردم غیرنظامی مناطقی از افغانستان بوده است. گروه‌هایی از مردم بر این باور بودند که اشخاصی که از سوی آمریکایی‌ها به عنوان داعش خراسان مورد حمله قرار می‌گیرند، لزوما نیروهای داعش نبودند. همچنین تلفات غیرنظامی در حملات نیروهای آمریکایی که بعضا کودکان را نیز شامل می‌شد، مورد انتقاد رسانه‌ها و مردم عادی بوده است.<ref>{{پک/بن|Angeles|ک=Los Angeles Times|ف=Family says 7 children were killed in Kabul drone strike; U.S. is investigating|زبان=en}}</ref>
عموم مردم همواره از مبارزه نیروهای نظامی بر علیه داعش، حمایت داشتند.<ref>{{پک/بن|Forward|ک=Pakistan Forward|ف=Why ISIS failed to establish a foothold in Pakistan|زبان=en}}</ref>


== منابع مالی ==
== منابع مالی ==
داعش خراسان عملیات خود را از طریق ساختاری پیچیده و چندمنبعی تأمین مالی می‌کند.<ref name=":42"/>
داعش خراسان عملیات خود را از طریق ساختاری پیچیده و چندمنبعی تأمین مالی می‌کند.<ref>{{پک|Giustozzi|2018|ک=The Islamic State in Khorasan|زبان=en}}</ref>


این گروه از حمایت مالی شبکه گسترده‌تر <nowiki>[[داعش]]</nowiki>، به‌ویژه رهبری مرکزی، بهره‌مند شده است. این هماهنگی داخلی موجب جریان مستمر منابع مالی می‌شود و نشان‌دهنده ارتباط نزدیک میان شاخه‌های مختلف داعش است. اگرچه مکانیزم دقیق این ارتباط مالی منتشر نشده، اما روشن است که حمایت‌های مالی از مرکز نقش مهمی در افزایش ظرفیت عملیاتی داعش خراسان دارد.<ref name=":42"/>
این گروه از حمایت مالی شبکه گسترده‌تر <nowiki>[[داعش]]</nowiki>، به‌ویژه رهبری مرکزی، بهره‌مند شده است. این هماهنگی داخلی موجب جریان مستمر منابع مالی می‌شود و نشان‌دهنده ارتباط نزدیک میان شاخه‌های مختلف داعش است. اگرچه مکانیزم دقیق این ارتباط مالی منتشر نشده، اما روشن است که حمایت‌های مالی از مرکز نقش مهمی در افزایش ظرفیت عملیاتی داعش خراسان دارد.<ref>{{پک|Giustozzi|2018|ک=The Islamic State in Khorasan|زبان=en}}</ref>


سرزمین‌های تحت کنترل داعش خراسان نیز منبع مهمی برای درآمد گروه بوده‌اند. این گروه از طریق نظام مالیاتی بر جمعیت محلی و کسب‌وکارها، منابع مالی خود را تأمین می‌کرد و تا حدی استقلال مالی در مناطق تحت عملیات خود داشت. این روش نشان‌دهنده بهره‌برداری داعش خراسان از منابع اقتصادی مناطق تحت کنترلش و انعطاف‌پذیری مالی گروه است.<ref name=":42"/>
سرزمین‌های تحت کنترل داعش خراسان نیز منبع مهمی برای درآمد گروه بوده‌اند. این گروه از طریق نظام مالیاتی بر جمعیت محلی و کسب‌وکارها، منابع مالی خود را تأمین می‌کرد و تا حدی استقلال مالی در مناطق تحت عملیات خود داشت. این روش نشان‌دهنده بهره‌برداری داعش خراسان از منابع اقتصادی مناطق تحت کنترلش و انعطاف‌پذیری مالی گروه است.<ref>{{پک|Giustozzi|2018|ک=The Islamic State in Khorasan|زبان=en}}</ref>


داعش خراسان همچنین به دنبال تأمین مالی از حامیان خارجی بود، از جمله افراد ثروتمند در کشورهای خلیج فارس مانند قطر و عربستان سعودی. کمک‌های مالی خارجی و همکاری با افراد مایل به ارائه منابع، بخش قابل‌توجهی از پشتیبانی مالی گروه را تشکیل می‌دهند و شبکه جهانی گروه را نمایان می‌کنند.<ref name=":42"/>
داعش خراسان همچنین به دنبال تأمین مالی از حامیان خارجی بود، از جمله افراد ثروتمند در کشورهای خلیج فارس مانند قطر و عربستان سعودی. کمک‌های مالی خارجی و همکاری با افراد مایل به ارائه منابع، بخش قابل‌توجهی از پشتیبانی مالی گروه را تشکیل می‌دهند و شبکه جهانی گروه را نمایان می‌کنند.<ref>{{پک|Giustozzi|2018|ک=The Islamic State in Khorasan|زبان=en}}</ref>


این گروه در فعالیت‌های مجرمانه‌ای مانند قاچاق انسان و فعالیت‌های غیرقانونی دیگر نیز مشارکت داشت که به تأمین منابع مالی اضافی منجر می‌شد و انعطاف‌پذیری مالی آن را افزایش می‌داد. مشارکت در این فعالیت‌ها نشان‌دهنده توانایی داعش خراسان در سازگاری با روش‌های مختلف تأمین مالی است.<ref name=":42"/>
این گروه در فعالیت‌های مجرمانه‌ای مانند قاچاق انسان و فعالیت‌های غیرقانونی دیگر نیز مشارکت داشت که به تأمین منابع مالی اضافی منجر می‌شد و انعطاف‌پذیری مالی آن را افزایش می‌داد. مشارکت در این فعالیت‌ها نشان‌دهنده توانایی داعش خراسان در سازگاری با روش‌های مختلف تأمین مالی است.<ref>{{پک|Giustozzi|2018|ک=The Islamic State in Khorasan|زبان=en}}</ref>


به‌طور کلی، ساختار مالی داعش خراسان شامل حمایت داخلی از مرکز داعش، مالیات بر مناطق تحت کنترل، تأمین مالی خارجی از حامیان، و مشارکت در فعالیت‌های مجرمانه بوده است.<ref name=":42"/>
به‌طور کلی، ساختار مالی داعش خراسان شامل حمایت داخلی از مرکز داعش، مالیات بر مناطق تحت کنترل، تأمین مالی خارجی از حامیان، و مشارکت در فعالیت‌های مجرمانه بوده است.<ref>{{پک|Giustozzi|2018|ک=The Islamic State in Khorasan|زبان=en}}</ref>


== تحلیل ==
== تحلیل ==
خط ۱۵۲: خط ۱۷۹:
امروزه، داعش خراسان درگیر یک نبرد طولانی و کم‌دامنه با دولت طالبان است. اگرچه طالبان و داعش خراسان هر دو علیه ایالات متحده جنگیدند، داعش خراسان مدت‌هاست که تمرکز عملیاتی بیشتری بر حمله به اهداف طالبان دارد. از سوی دیگر، طالبان تلاش‌هایی با اثربخشی قابل بحث برای هدف قرار دادن شبه‌نظامیان داعش خراسان از طریق حملات خشونت‌آمیز، حفاظت از دیپلمات‌ها و سرمایه‌گذاران خارجی در برابر حملات داعش خراسان و کم‌اهمیت جلوه دادن حضور داعش خراسان در کشور انجام داده‌اند تا هم مشروعیت و سرمایه‌گذاری خارجی جذب کنند و هم رعایت توافقنامه دوحه را نشان دهند.
امروزه، داعش خراسان درگیر یک نبرد طولانی و کم‌دامنه با دولت طالبان است. اگرچه طالبان و داعش خراسان هر دو علیه ایالات متحده جنگیدند، داعش خراسان مدت‌هاست که تمرکز عملیاتی بیشتری بر حمله به اهداف طالبان دارد. از سوی دیگر، طالبان تلاش‌هایی با اثربخشی قابل بحث برای هدف قرار دادن شبه‌نظامیان داعش خراسان از طریق حملات خشونت‌آمیز، حفاظت از دیپلمات‌ها و سرمایه‌گذاران خارجی در برابر حملات داعش خراسان و کم‌اهمیت جلوه دادن حضور داعش خراسان در کشور انجام داده‌اند تا هم مشروعیت و سرمایه‌گذاری خارجی جذب کنند و هم رعایت توافقنامه دوحه را نشان دهند.


با وجود ادامه مخالفت‌ها بین داعش خراسان و طالبان، موارد نادری از همکاری این دو گروه در دوران جنگ ناتو در افغانستان وجود داشته است، عمدتاً به شکل حمله به اقلیت شیعه هزاره. در اوت ۲۰۱۷، طالبان و داعش خراسان حمله بزرگی علیه برخی از روستاهای اقلیت هزاره در شمال افغانستان انجام دادند و ده‌ها مرد، زن و کودک هزاره را در استان سرپل به طرز وحشیانه‌ای کشتند.<ref name=":4"/><ref name=":5"/><ref name=":6"/>
با وجود ادامه مخالفت‌ها بین داعش خراسان و طالبان، موارد نادری از همکاری این دو گروه در دوران جنگ ناتو در افغانستان وجود داشته است، عمدتاً به شکل حمله به اقلیت شیعه هزاره. در اوت ۲۰۱۷، طالبان و داعش خراسان حمله بزرگی علیه برخی از روستاهای اقلیت هزاره در شمال افغانستان انجام دادند و ده‌ها مرد، زن و کودک هزاره را در استان سرپل به طرز وحشیانه‌ای کشتند.<ref name=":4">{{Cite web|last=admin|date=8 August 2017|title=Taliban and ISIS join forces in brutally slaughtering dozens of Hazara families in Sar-e Pul, Afghanistan|url=https://www.hazara.net/2017/08/taliban-and-isis-join-forces-in-brutally-slaughtering-dozens-of-hazara-families-in-sar-e-pul-afghanistan/|access-date=25 March 2024|website=Hazara.net|language=en-US}}</ref><ref name=":5">{{Cite web|title=حمله هماهنگ طالبان و داعش به روستایی در شمال افغانستان – DW – ۱۳۹۶/۵/۱۶|url=https://www.dw.com/fa-ir/حمله-هماهنگ-طالبان-و-داعش-به-روستایی-در-شمال-افغانستان/a-40000914|access-date=25 March 2024|website=dw.com|language=fa}}</ref><ref name=":6">{{Cite news|title=Attackers kill dozens of Afghan villagers in northern province|website=[[Reuters]]|url=https://www.reuters.com/article/us-afghanistan-islamic-state-idUSKBN1AM0OG/|access-date=5 April 2024}}</ref>


اداره امنیت ملی دولت سابق افغانستان بارها اعلام کرده است که شبکه حقانی و طالبان از مبارزان داعش خراسان حمایت می‌کنند.<ref>{{Cite web|date=18 May 2020|title=امنیت ملی افغانستان: شبکه حقانی جنگجویان داعش را حمایت می‌کند|url=https://www.bbc.com/persian/afghanistan-52705797|access-date=25 March 2024|website=BBC News فارسی|language=fa}}</ref><ref name="Gohel"/>
اداره امنیت ملی دولت سابق افغانستان بارها اعلام کرده است که شبکه حقانی و طالبان از مبارزان داعش خراسان حمایت می‌کنند.<ref>{{Cite web|date=18 May 2020|title=امنیت ملی افغانستان: شبکه حقانی جنگجویان داعش را حمایت می‌کند|url=https://www.bbc.com/persian/afghanistan-52705797|access-date=25 March 2024|website=BBC News فارسی|language=fa}}</ref><ref name="Gohel">{{Cite web|last=Gohel|first=Sajjan M.|date=26 March 2024|title=The Taliban Are Far Closer to the Islamic State Than They Claim|url=https://foreignpolicy.com/2021/08/26/afghanistan-kabul-airport-attack-taliban-islamic-state/|access-date=25 March 2024|website=Foreign Policy|language=en-US}}</ref>


با نشان دادن خود به عنوان نیروی مقابله با افراط‌گرایی داعش خراسان، طالبان تلاش کرده است مشروعیت و حمایت بین‌المللی کسب کند.<ref>{{Cite web|date=10 June 2024|title=ISKP's transnational reemergence {{!}} FDD's Long War Journal|url=https://www.longwarjournal.org/archives/2024/06/iskps-transnational-reemergence.php|access-date=30 June 2024|website=www.longwarjournal.org|language=en-US}}</ref>
با نشان دادن خود به عنوان نیروی مقابله با افراط‌گرایی داعش خراسان، طالبان تلاش کرده است مشروعیت و حمایت بین‌المللی کسب کند.<ref>{{Cite web|date=10 June 2024|title=ISKP's transnational reemergence {{!}} FDD's Long War Journal|url=https://www.longwarjournal.org/archives/2024/06/iskps-transnational-reemergence.php|access-date=30 June 2024|website=www.longwarjournal.org|language=en-US}}</ref>


== اعضا ==
== اعضا ==
بر اساس گزارش سازمان ملل، تا ۷۰ مبارز داعش از عراق و سوریه به افغانستان آمده‌اند تا هسته اولیه گروه را تشکیل دهند.<ref name="gainingground">{{cite web|title=Islamic State gaining ground in Afghanistan: UN|url=https://news.yahoo.com/islamic-state-gaining-ground-afghanistan-un-235952988.html|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20151002001703/http://news.yahoo.com/islamic-state-gaining-ground-afghanistan-un-235952988.html|archive-date=2 October 2015|access-date=3 October 2015|publisher=AFP}}</ref> بیشتر رشد عضویت این گروه از طریق جذب اعضای سابق طالبان در افغانستان بوده است.<ref name="turfwar">{{cite news|last=Shalizi|first=Hamid|date=29 June 2015|title=Exclusive: In turf war with Afghan Taliban, Islamic State loyalists gain ground|work=Reuters|url=https://www.reuters.com/article/us-afghanistan-islamic-state-idUSKCN0P91EN20150629|url-status=live|access-date=3 October 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20151002110043/http://www.reuters.com/article/2015/06/29/us-afghanistan-islamic-state-idUSKCN0P91EN20150629|archive-date=2 October 2015}}</ref> در افغانستان، داعش نه تنها از روستاها نیرو جذب می‌کند، بلکه از طبقه متوسط شهری و به ویژه دانشگاه‌ها نیز هدف می‌گیرد؛ به طوری که استادان فقه اسلامی و دانشجویان دانشگاه کابل به این گروه بیعت کرده‌اند.<ref>Ezzatullah Mehrdad (12 August 2019), [https://thediplomat.com/2019/08/how-islamic-state-infiltrated-kabul-university/ "How Islamic State Infiltrated Kabul University"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190914094020/https://thediplomat.com/2019/08/how-islamic-state-infiltrated-kabul-university/|date=14 September 2019}}, ''The Diplomat''. Retrieved 13 September 2019.</ref>
بر اساس گزارش سازمان ملل، تا ۷۰ مبارز داعش از عراق و سوریه به افغانستان آمده‌اند تا هسته اولیه گروه را تشکیل دهند.<ref name="gainingground">{{cite web|title=Islamic State gaining ground in Afghanistan: UN|url=https://news.yahoo.com/islamic-state-gaining-ground-afghanistan-un-235952988.html|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20151002001703/http://news.yahoo.com/islamic-state-gaining-ground-afghanistan-un-235952988.html|archive-date=2 October 2015|access-date=3 October 2015|publisher=AFP}}</ref> بیشتر رشد عضویت این گروه از طریق جذب اعضای سابق طالبان در افغانستان بوده است.<ref name="turfwar">{{cite news|last=Shalizi|first=Hamid|date=29 June 2015|title=Exclusive: In turf war with Afghan Taliban, Islamic State loyalists gain ground|work=Reuters|url=https://www.reuters.com/article/us-afghanistan-islamic-state-idUSKCN0P91EN20150629|url-status=live|access-date=3 October 2015|archive-url=https://web.archive.org/web/20151002110043/http://www.reuters.com/article/2015/06/29/us-afghanistan-islamic-state-idUSKCN0P91EN20150629|archive-date=2 October 2015}}</ref> در افغانستان، داعش نه تنها از روستاها نیرو جذب می‌کند، بلکه از طبقه متوسط شهری و به ویژه دانشگاه‌ها نیز هدف می‌گیرد؛ به طوری که استادان فقه اسلامی و دانشجویان دانشگاه کابل به این گروه بیعت کرده‌اند.<ref>Ezzatullah Mehrdad (12 August 2019), [https://thediplomat.com/2019/08/how-islamic-state-infiltrated-kabul-university/ "How Islamic State Infiltrated Kabul University"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190914094020/https://thediplomat.com/2019/08/how-islamic-state-infiltrated-kabul-university/|date=14 September 2019}}, ''The Diplomat''. Retrieved 13 September 2019.</ref> تعدادی از داعشی‌های دستگیر شده، از دانشجویان دانشگاه‌های برتر افغانستان یا پاکستان بودند.<ref>{{پک/بن|Washington|ک=The Washington Post|ف=Islamic State is having a hard time taking root in Pakistan|زبان=en}}</ref>


نیروهای خارجی از پاکستان و ازبکستان نیز جزو اعضای گروه هستند.<ref name="turfwar"/> سایر نیروهای خارجی شامل هندی‌ها بوده‌اند، به طوری که ۱۴ نفر از کرالای هند توسط طالبان پس از سقوط کابل آزاد شدند.<ref>{{cite web|last=Gupta|first=Shishir|date=28 August 2021|title=14 Keralites with ISKP, blast outside Turkmenistan mission in Kabul foiled|url=https://www.hindustantimes.com/world-news/keralites-with-iskp-blast-outside-turkmenistan-mission-in-kabul-foiled-101630120774066.html|access-date=2 September 2021|work=Hindustan Times}}</ref> طالبان همچنین اعلام کرد که دو نفر از مالزیایی‌های داعش خراسان پس از یک درگیری مسلحانه در کابل در ۲۶ اوت ۲۰۲۱ توسط آن‌ها دستگیر شدند.<ref name=":7">{{cite news|date=28 August 2021|title=Taleban claims to have caught two Malaysians fighting for ISIS-linked militants in Kabul|work=The Straits Times|url=https://www.straitstimes.com/asia/se-asia/taleban-claims-to-have-caught-two-malaysians-fighting-for-is-k-in-kabul|access-date=3 September 2021}}</ref> افرادی از میانمار و بنگلادش<ref name="hopeto">{{Cite news|title=ISIL–K leaders hope to attract intransigent Taliban, other militants who reject US-Taliban peace deal: UN report|newspaper=The Economic Times|url=https://economictimes.indiatimes.com/news/defence/isil-k-leaders-hope-to-attract-intransigent-taliban-other-militants-who-reject-us-taliban-peace-deal-un-report/articleshow/84701544.cms?from=mdr}}</ref> نیز عضو گروه بوده‌اند و یک شهروند بنگلادشی شناخته‌شده از داعش خراسان در سال ۲۰۲۰ توسط سازمان اطلاعات افغانستان بازداشت شد.<ref>{{cite web|date=15 April 2020|title=Bangladeshi IS leader arrested in Afghanistan|url=https://www.dhakatribune.com/world/2020/04/15/bangladeshi-is-leader-arrested-in-afghanistan|access-date=3 September 2021|work=Dhaka Tribune}}</ref>
نیروهای خارجی از پاکستان و ازبکستان نیز جزو اعضای گروه هستند.<ref name="turfwar"/> سایر نیروهای خارجی شامل هندی‌ها بوده‌اند، به طوری که ۱۴ نفر از کرالای هند توسط طالبان پس از سقوط کابل آزاد شدند.<ref>{{cite web|last=Gupta|first=Shishir|date=28 August 2021|title=14 Keralites with ISKP, blast outside Turkmenistan mission in Kabul foiled|url=https://www.hindustantimes.com/world-news/keralites-with-iskp-blast-outside-turkmenistan-mission-in-kabul-foiled-101630120774066.html|access-date=2 September 2021|work=Hindustan Times}}</ref> طالبان همچنین اعلام کرد که دو نفر از مالزیایی‌های داعش خراسان پس از یک درگیری مسلحانه در کابل در ۲۶ اوت ۲۰۲۱ توسط آن‌ها دستگیر شدند.<ref name=":7">{{cite news|date=28 August 2021|title=Taleban claims to have caught two Malaysians fighting for ISIS-linked militants in Kabul|work=The Straits Times|url=https://www.straitstimes.com/asia/se-asia/taleban-claims-to-have-caught-two-malaysians-fighting-for-is-k-in-kabul|access-date=3 September 2021}}</ref> افرادی از میانمار و بنگلادش<ref name="hopeto">{{Cite news|title=ISIL–K leaders hope to attract intransigent Taliban, other militants who reject US-Taliban peace deal: UN report|newspaper=The Economic Times|url=https://economictimes.indiatimes.com/news/defence/isil-k-leaders-hope-to-attract-intransigent-taliban-other-militants-who-reject-us-taliban-peace-deal-un-report/articleshow/84701544.cms?from=mdr}}</ref> نیز عضو گروه بوده‌اند و یک شهروند بنگلادشی شناخته‌شده از داعش خراسان در سال ۲۰۲۰ توسط سازمان اطلاعات افغانستان بازداشت شد.<ref>{{cite web|date=15 April 2020|title=Bangladeshi IS leader arrested in Afghanistan|url=https://www.dhakatribune.com/world/2020/04/15/bangladeshi-is-leader-arrested-in-afghanistan|access-date=3 September 2021|work=Dhaka Tribune}}</ref>
خط ۱۶۷: خط ۱۹۴:
گلمرود سلیمویچ خلیموف، سرهنگ و فرمانده نیروهای ویژه پلیس وزارت کشور تاجیکستان تا سال ۲۰۱۵، به گروه دولت اسلامی در سوریه پیوست و بعداً به داعش خراسان پیوست و به یکی از فرماندهان گروه تبدیل شد.<ref>{{Cite news|last=Kucera|first=Joshua|date=2 June 2015|title=Tajik officer's defection to Isis highlights US support for repressive regime|language=en-GB|work=The Guardian|url=https://www.theguardian.com/world/2015/jun/02/isis-defection-gulmurod-khalimov-tajikistan|access-date=27 December 2023|issn=0261-3077}}</ref>
گلمرود سلیمویچ خلیموف، سرهنگ و فرمانده نیروهای ویژه پلیس وزارت کشور تاجیکستان تا سال ۲۰۱۵، به گروه دولت اسلامی در سوریه پیوست و بعداً به داعش خراسان پیوست و به یکی از فرماندهان گروه تبدیل شد.<ref>{{Cite news|last=Kucera|first=Joshua|date=2 June 2015|title=Tajik officer's defection to Isis highlights US support for repressive regime|language=en-GB|work=The Guardian|url=https://www.theguardian.com/world/2015/jun/02/isis-defection-gulmurod-khalimov-tajikistan|access-date=27 December 2023|issn=0261-3077}}</ref>


بر اساس برخی گزارش‌ها، داعش خراسان تا سال ۲۰۱۶، بیش از ۳۰۰۰ نیروی تعلیم‌دیده داشت که این تعداد تا سال ۲۰۱۸ به کمتر از ۸۰۰ نفر رسید.<ref>{{پک/بن|csis1|ک=csis|ف=Islamic State Khorasan (IS-K)|زبان=en}}</ref>
بر اساس برخی گزارش‌ها، داعش خراسان تا سال ۲۰۱۶، بیش از ۳۰۰۰ نیروی تعلیم‌دیده داشت که این تعداد تا سال ۲۰۱۸ به کمتر از ۸۰۰ نفر رسید.<ref>{{پک/بن|csis1|ک=csis|ف=Islamic State Khorasan (IS-K)|زبان=en}}</ref> بر اساس تحلیل‌های ارتش آمریکا، تعداد اعضای داعش در سال 2019 به بیش از 2000 نفر رسیده بود.<ref>{{پک/بن|Reuters05|ک=Reuters|ف=Afghan forces launch attacks to clear warring militants from east Afghanistan|زبان=en}}</ref>
 
داعش خراسان در ابتدا با اعزام جنگجویان افغان و پاکستانی از گروه‌های همسو با القاعده به جنگ داخلی سوریه شکل گرفت. این افراد پس از بازگشت به منطقه با دستورالعمل و منابع مالی برای جذب نیرو جهت تأسیس شاخه‌ای از دولت اسلامی در خراسان وارد عمل شدند. پایگاه سنتی قدرت این گروه از شرق افغانستان در مرز پاکستان آغاز شد و همچنان در همان‌جا باقی مانده است. این گروه عمدتاً از میان جنگجویان سابق ناراضی و مخالف طالبان<ref>{{پک|Giustozzi|2018|ک=The Islamic State in Khorasan|زبان=en}}</ref> و همچنین از میان افراد در آسیای جنوبی و جنوب شرقی نیرو جذب می‌کند.<ref name=":7" /><ref name="hopeto" />


=== رهبران ===
=== رهبران ===
خط ۲۳۱: خط ۲۶۰:
|-
|-
|۶
|۶
|[[Mawlawi Aslam Farooqi]]
|[[مولوی عبدالله اورکزی]](مولوی اسلم فاروقی)
(Mawlawi Abdullah Orakzai)
|{{Flagicon|PAK}} [[Orakzai District|Orakzai Agency]]
|{{Flagicon|PAK}} [[Orakzai District|Orakzai Agency]]
|آوریل ۲۰۱۹
|آوریل ۲۰۱۹<ref>{{پک/بن|Letter|ک=Security Council|ف=Letter dated 19 May 2020|زبان=en}}</ref>
|۴ آوریل ۲۰۲۰
|۴ آوریل ۲۰۲۰<ref>{{پک/بن|Letter|ک=Security Council|ف=Letter dated 19 May 2020|زبان=en}}</ref>
|Arrested by [[National Directorate of Security|Afghan NDS]]<ref>{{Cite news |date=4 April 2020 |title=Afghan forces announce arrest of local ISIL leader |work=[[Al Jazeera English]] |url=https://www.aljazeera.com/news/2020/4/4/afghan-forces-announce-arrest-of-local-isil-leader}}</ref>
|توسط اداره امنیت ملی افغانستان دستگیر شد<ref>{{Cite news |date=4 April 2020 |title=Afghan forces announce arrest of local ISIL leader |work=[[Al Jazeera English]] |url=https://www.aljazeera.com/news/2020/4/4/afghan-forces-announce-arrest-of-local-isil-leader}}</ref><ref>{{پک/بن|Letter|ک=Security Council|ف=Letter dated 19 May 2020|زبان=en}}</ref>
|1 year
|1 سال
|[[Abu Bakr al-Baghdadi]] (until 2۷ اکتبر ۲۰۱۹){{سخ}}[[Abu Ibrahim al-Hashimi al-Qurashi|Amir Mohammad Abdul Rahman al-Mawli al-Salbi]] (from 3۱ اکتبر ۲۰۱۹)
|[[Abu Bakr al-Baghdadi]] (until 2۷ اکتبر ۲۰۱۹){{سخ}}[[Abu Ibrahim al-Hashimi al-Qurashi|Amir Mohammad Abdul Rahman al-Mawli al-Salbi]] (from 3۱ اکتبر ۲۰۱۹)
|-
|-
خط ۳۰۸: خط ۳۳۶:


=== منابع ===
=== منابع ===
* {{یادکرد کتاب|عنوان=The Islamic State in Khorasan Afghanistan, Pakistan and the New Central Asian Jihad|سال=2018|ناشر=Oxford : C. Hurst and Company Publishers Limited|زبان=en|شابک=9781787380943|نام خانوادگی۱=Giustozzi|نام۱=Antonio}}
'''آنلاین'''
* {{یادکرد وب|عنوان=Afghan special forces fight IS; Taliban kill 15 policemen|نشانی=https://abcnews.go.com/International/wireStory/afghan-official-taliban-attacks-kill-15-afghan-policemen-60103064|تاریخ=1 January 2019|تاریخ بازبینی=18 August 2025|شناسه={{شناسه یادکرد|ABC099}}|نویسنده=ABC News|کد زبان=en|وبگاه=abcnews.go.com|پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20190104002911/https://abcnews.go.com/International/wireStory/afghan-official-taliban-attacks-kill-15-afghan-policemen-60103064|تاریخ بایگانی=1 January 2019}}
* {{یادکرد وب|عنوان=ISIL claims attack on Save the Children in Jalalabad|نشانی=https://www.aljazeera.com/news/2018/1/25/isil-claims-attack-on-save-the-children-in-jalalabad|تاریخ=25 January 2018|تاریخ بازبینی=18 August 2025|شناسه={{شناسه یادکرد|Jazeera01}}|نویسنده=Al Jazeera|کد زبان=en|وبگاه=aljazeera.com}}
* {{یادکرد وب|عنوان=Moscow concert hall attack: Why is ISIL targeting Russia?|نشانی=https://www.aljazeera.com/news/2024/3/23/moscow-concert-hall-attack-why-is-isil-targeting|تاریخ=23 Mar 2024|تاریخ بازبینی=18 August 2025|شناسه={{شناسه یادکرد|Jazeera02}}|نویسنده=Al Jazeera|کد زبان=en|وبگاه=aljazeera.com}}
* {{یادکرد وب|عنوان=Russia’s Putin says ‘radical Islamists’ behind Moscow concert hall attack|نشانی=https://www.aljazeera.com/news/2024/3/25/russias-putin-says-radical-islamists-behind-moscow-concert-hall-attack|تاریخ=25 Mar 2024|تاریخ بازبینی=18 August 2025|شناسه={{شناسه یادکرد|jazeera}}|نویسنده=Al Jazeera|کد زبان=en|وبگاه=aljazeera.com}}
* {{یادکرد وب|عنوان=Kabul airport attack kills 60 Afghans, 13 US troops|نشانی=https://apnews.com/article/europe-france-evacuations-kabul-9e457201e5bbe75a4eb1901fedeee7a1|تاریخ=27 August 2021|تاریخ بازبینی=18 August 2025|شناسه={{شناسه یادکرد|AP1}}|نویسنده=AP News|کد زبان=en|وبگاه=apnews.com}}
* {{یادکرد وب|عنوان=MOAB strike: US bombing of IS in Afghanistan 'killed dozens'|نشانی=https://www.bbc.com/news/world-asia-39598046|تاریخ=14 April 2017|تاریخ بازبینی=18 August 2025|شناسه={{شناسه یادکرد|MOAB}}|نویسنده=BBC NEWS|کد زبان=en|وبگاه=bbc.com}}
* {{یادکرد وب|عنوان=MOAB strike: US bombing of IS in Afghanistan 'killed dozens'|نشانی=https://www.bbc.com/news/world-asia-39598046|تاریخ=14 April 2017|تاریخ بازبینی=18 August 2025|شناسه={{شناسه یادکرد|MOAB}}|نویسنده=BBC NEWS|کد زبان=en|وبگاه=bbc.com}}
* {{یادکرد وب|عنوان=Isis, Isil, IS or Daesh? One group, many names|نشانی=https://bbc.co.uk/news/world-middle-east-27994277|تاریخ=2 December 2015|تاریخ بازبینی=18 August 2025|شناسه={{شناسه یادکرد|Isis}}|نویسنده=BBC NEWS|کد زبان=en|وبگاه=bbc.com}}
* {{یادکرد وب|عنوان=Isis, Isil, IS or Daesh? One group, many names|نشانی=https://bbc.co.uk/news/world-middle-east-27994277|تاریخ=2 December 2015|تاریخ بازبینی=18 August 2025|شناسه={{شناسه یادکرد|Isis}}|نویسنده=BBC NEWS|کد زبان=en|وبگاه=bbc.com}}
* {{یادکرد وب|عنوان=Afghanistan war: Tracking the killings in August 2019|نشانی=https://www.bbc.com/news/world-asia-49662640|تاریخ=17 September 2019|تاریخ بازبینی=18 August 2025|شناسه={{شناسه یادکرد|bbc01}}|نویسنده=BBC NEWS|کد زبان=en|وبگاه=bbc.com}}
* {{یادکرد وب|عنوان=Kabul University: 22 dead, more wounded as gunmen storm campus|نشانی=https://www.bbc.com/news/world-asia-54750839|تاریخ=2 November 2020|تاریخ بازبینی=18 August 2025|شناسه={{شناسه یادکرد|bbc02}}|نویسنده=BBC NEWS|کد زبان=en|وبگاه=bbc.com}}
* {{یادکرد وب|عنوان=Arrests of 8 with suspected ISIS ties in U.S. renew concern of terror attack|نشانی=https://www.cbsnews.com/news/arrests-suspected-isis-ties-terror-attack-us-concerns|تاریخ=14 June 2024|تاریخ بازبینی=18 August 2025|شناسه={{شناسه یادکرد|cbs}}|نویسنده=CBS News|کد زبان=en|وبگاه=cbsnews.com}}
* {{یادکرد وب|عنوان=US military conducts airstrike against ISIS-K planner|نشانی=https://edition.cnn.com/2021/08/27/politics/us-military-airstrike-isis-k-planner-afghanistan/index.html|تاریخ=27 August 2021|تاریخ بازبینی=18 August 2025|شناسه={{شناسه یادکرد|CNN01}}|نویسنده=CNN|کد زبان=en|وبگاه=cnn.com}}
* {{یادکرد وب|عنوان=Islamic State Khorasan (IS-K)|نشانی=https://www.csis.org/programs/former-programs/warfare-irregular-threats-and-terrorism-program-archives/terrorism-backgrounders/islamic|تاریخ=2018|تاریخ بازبینی=18 August 2025|شناسه={{شناسه یادکرد|csis1}}|نویسنده=Center for Strategic and International Studies|کد زبان=en|وبگاه=csis.org}}
* {{یادکرد وب|عنوان=Islamic State Khorasan (IS-K)|نشانی=https://www.csis.org/programs/former-programs/warfare-irregular-threats-and-terrorism-program-archives/terrorism-backgrounders/islamic|تاریخ=2018|تاریخ بازبینی=18 August 2025|شناسه={{شناسه یادکرد|csis1}}|نویسنده=Center for Strategic and International Studies|کد زبان=en|وبگاه=csis.org}}
* {{یادکرد وب|عنوان=Noreen Leghari confesses to involvement in terrorist activity|نشانی=https://www.geo.tv/latest/138420-Noreen-Leghari-confesses-to-involvement-in-terrorist-activity|تاریخ=17 April 2017|تاریخ بازبینی=18 August 2025|شناسه={{شناسه یادکرد|geo1}}|نویسنده=geo tv|کد زبان=en|وبگاه=geo.tv|تاریخ بایگانی=17 April 2017|پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20170417232119/https://www.geo.tv/latest/138420-Noreen-Leghari-confesses-to-involvement-in-terrorist-activity}}
* {{یادکرد وب|عنوان=Dozens dead as mothers, infants and mourners targeted in Afghanistan|نشانی=https://gulfnews.com/world/asia/dozens-dead-as-mothers-infants-and-mourners-targeted-in-afghanistan-1.71455535|تاریخ=12 May 2020|تاریخ بازبینی=18 August 2025|شناسه={{شناسه یادکرد|Gulf}}|نویسنده=Gulf News|کد زبان=en|وبگاه=gulfnews.com}}
* {{یادکرد وب|عنوان=Afghanistan: ISIS Group Targets Religious Minorities|نشانی=https://www.hrw.org/news/2022/09/06/afghanistan-isis-group-targets-religious-minorities|تاریخ=6 September 2022|تاریخ بازبینی=18 August 2025|شناسه={{شناسه یادکرد|Watch01}}|نویسنده=Human Rights Watch|کد زبان=en|وبگاه=hrw.org|نام خانوادگی=|نام=}}
* {{یادکرد وب|عنوان=Family says 7 children were killed in Kabul drone strike; U.S. is investigating|نشانی=https://www.latimes.com/world-nation/story/2021-08-30/family-says-several-children-killed-us-missile-strike-kabul|تاریخ=30 August 2021|تاریخ بازبینی=18 August 2025|شناسه={{شناسه یادکرد|Angeles}}|نویسنده=Los Angeles Times|کد زبان=en|وبگاه=latimes.com|نام خانوادگی=|نام=}}
* {{یادکرد وب|عنوان=Family says 7 children were killed in Kabul drone strike; U.S. is investigating|نشانی=https://www.latimes.com/world-nation/story/2021-08-30/family-says-several-children-killed-us-missile-strike-kabul|تاریخ=30 August 2021|تاریخ بازبینی=18 August 2025|شناسه={{شناسه یادکرد|Angeles}}|نویسنده=Los Angeles Times|کد زبان=en|وبگاه=latimes.com|نام خانوادگی=|نام=}}
* {{یادکرد وب|عنوان=ISIS vs ISIL – Which One Is It?|نشانی=https://www.inquisitr.com/isis-vs-isil-which-one-is-it#deny|تاریخ=18 June 2014|تاریخ بازبینی=18 August 2025|شناسه={{شناسه یادکرد|Isis2}}|نویسنده=|کد زبان=en|وبگاه=inquisitr.com|نام خانوادگی=Saxena|نام=Vivek}}
* {{یادکرد وب|عنوان=ISIS vs ISIL – Which One Is It?|نشانی=https://www.inquisitr.com/isis-vs-isil-which-one-is-it#deny|تاریخ=18 June 2014|تاریخ بازبینی=18 August 2025|شناسه={{شناسه یادکرد|Isis2}}|نویسنده=|کد زبان=en|وبگاه=inquisitr.com|نام خانوادگی=Saxena|نام=Vivek}}
* {{یادکرد وب|عنوان=Why ISIS failed to establish a foothold in Pakistan|نشانی=https://pakistan.asia-news.com/en_GB/articles/cnmi_pf/features/2020/08/27/feature-01|تاریخ=27 August 2020|تاریخ بازبینی=18 August 2025|شناسه={{شناسه یادکرد|Forward}}|نویسنده=Pakistan Forward|کد زبان=en|وبگاه=pakistan.asia-news.com|نام خانوادگی=|نام=}}
* {{یادکرد وب|عنوان=Attackers kill dozens of Afghan villagers in northern province|نشانی=https://www.reuters.com/article/us-afghanistan-islamic-state-idUSKBN1AM0OG|تاریخ=6 August 2017|تاریخ بازبینی=18 August 2025|شناسه={{شناسه یادکرد|Reuters01}}|نویسنده=Reuters|کد زبان=en|وبگاه=reuters.com|نام خانوادگی=|نام=}}
* {{یادکرد وب|عنوان=Afghans say Taliban behind bloodshed, reject U.S. blame of Islamic State|نشانی=https://uk.reuters.com/article/uk-afghanistan-attacks/afghans-say-taliban-behind-bloodshed-reject-us-blame-of-islamic-state-idUKKBN22R1NZ|تاریخ=15 May 2020|تاریخ بازبینی=18 August 2025|شناسه={{شناسه یادکرد|Reuters02}}|نویسنده=Reuters|کد زبان=en|وبگاه=reuters.com|نام خانوادگی=|نام=|پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20200803000813/https://uk.reuters.com/article/uk-afghanistan-attacks/afghans-say-taliban-behind-bloodshed-reject-us-blame-of-islamic-state-idUKKBN22R1NZ|تاریخ بایگانی=3 August 2020}}
* {{یادکرد وب|عنوان=Iran arrests 11 suspects over bomb blasts, mourners demand revenge - state TV|نشانی=https://www.reuters.com/world/middle-east/iran-leaders-vow-revenge-funeral-bomb-attack-victims-state-media-2024-01-05|تاریخ=5 January 2024|تاریخ بازبینی=18 August 2025|شناسه={{شناسه یادکرد|Reuters03}}|نویسنده=Reuters|کد زبان=en|وبگاه=reuters.com|نام خانوادگی=|نام=}}
* {{یادکرد وب|عنوان=Islamic State commander killed in Afghanistan, U.S. forces say|نشانی=https://ca.reuters.com/article/topNews/idCAKCN1P60JB-OCATP|تاریخ=12 January 2019|تاریخ بازبینی=18 August 2025|شناسه={{شناسه یادکرد|Reuters04}}|نویسنده=Reuters|کد زبان=en|وبگاه=reuters.com|نام خانوادگی=|نام=|پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20190113062643/https://ca.reuters.com/article/topNews/idCAKCN1P60JB-OCATP|تاریخ بایگانی=12 January 2019}}
* {{یادکرد وب|عنوان=Families flee as Taliban battle Islamic State in northern Afghanistan|نشانی=https://www.reuters.com/article/us-afghanistan-taliban-islamic-state-idUSKBN1KA231|تاریخ=20 July 2018|تاریخ بازبینی=18 August 2025|شناسه={{شناسه یادکرد|reuters099}}|نویسنده=Reuters|کد زبان=en|وبگاه=reuters.com|نام خانوادگی=|نام=}}
* {{یادکرد وب|عنوان=Afghan forces launch attacks to clear warring militants from east Afghanistan|نشانی=https://www.reuters.com/article/us-afghanistan-attacks/afghan-forces-launch-attacks-to-clear-warring-militants-from-east-afghanistan-idUSKCN1S61BI|تاریخ=30 April 2019|تاریخ بازبینی=18 August 2025|شناسه={{شناسه یادکرد|reuters05}}|نویسنده=Reuters|کد زبان=en|وبگاه=reuters.com|نام خانوادگی=|نام=|پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20190511115943/https://www.reuters.com/article/us-afghanistan-attacks/afghan-forces-launch-attacks-to-clear-warring-militants-from-east-afghanistan-idUSKCN1S61BI|تاریخ بایگانی=11 May 2019}}
* {{یادکرد وب|عنوان=Letter dated 19 May 2020 from the Chair of the Security Council|نشانی=https://www.securitycouncilreport.org/atf/cf/%7B65BFCF9B-6D27-4E9C-8CD3-CF6E4FF96FF9%7D/s_2020_415_e.pdf|تاریخ=27 May 2020|تاریخ بازبینی=18 August 2025|شناسه={{شناسه یادکرد|Letter}}|نویسنده=Security Council|کد زبان=en|وبگاه=securitycouncilreport.org|نام خانوادگی=|نام=}}
* {{یادکرد وب|عنوان=Pentagon admits ‘thousands’ of Isis-K militants released from US prisons by Taliban|نشانی=https://www.independent.co.uk/news/world/americas/us-politics/isis-k-us-prisons-taliban-b1910021.html|تاریخ=27 August 2021|تاریخ بازبینی=18 August 2025|شناسه=|نویسنده=|کد زبان=en|وبگاه=independent.co.uk|نام خانوادگی=Garcia|نام=Eric}}
* {{یادکرد وب|عنوان=6 'IS' Militants killed in security operations in Quetta: police|نشانی=https://www.dawn.com/news/1503476|تاریخ=4 September 2019|تاریخ بازبینی=18 August 2025|شناسه=|نویسنده=|کد زبان=en|وبگاه=dawn.com|نام خانوادگی=Shah|نام=Syed Ali|پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20190904134943/https://www.dawn.com/news/1503476|تاریخ بایگانی=4 September 2019}}
* {{یادکرد وب|عنوان=ISIS announces new India and Pakistan provinces, casually breaking up Khorasan|نشانی=https://thedefensepost.com/2019/05/15/islamic-state-pakistan-province-al-hind|تاریخ=15 May 2019|تاریخ بازبینی=18 August 2025|شناسه=|نویسنده=|کد زبان=en|وبگاه=thedefensepost.com|نام خانوادگی=Postings|نام=Robert}}
* {{یادکرد وب|عنوان=Why Does a Simple Word like Daesh Disturb Extremists so Much|نشانی=https://www.thenationalnews.com/opinion/why-does-a-simple-word-like-daesh-disturb-extremists-so-much-1.338577|تاریخ=18 October  2014|تاریخ بازبینی=18 August 2025|شناسه={{شناسه یادکرد|Randal}}|نویسنده=|کد زبان=en|وبگاه=thenationalnews.com|نام خانوادگی=Randal|نام=Colin}}
* {{یادکرد وب|عنوان=Why Does a Simple Word like Daesh Disturb Extremists so Much|نشانی=https://www.thenationalnews.com/opinion/why-does-a-simple-word-like-daesh-disturb-extremists-so-much-1.338577|تاریخ=18 October  2014|تاریخ بازبینی=18 August 2025|شناسه={{شناسه یادکرد|Randal}}|نویسنده=|کد زبان=en|وبگاه=thenationalnews.com|نام خانوادگی=Randal|نام=Colin}}
* {{یادکرد وب|عنوان=Uzbekistan Dismisses Islamic State’s Claim of Cross-Border Attack|نشانی=https://www.voanews.com/a/uzbekistan-dismisses-islamic-state-s-claim-of-cross-border-attack-/6535868.html|تاریخ=19 April 2022|تاریخ بازبینی=18 August 2025|شناسه={{شناسه یادکرد|voa}}|نویسنده=|کد زبان=en|وبگاه=voanews.com|نام خانوادگی=Gul|نام=Ayaz}}
* {{یادکرد وب|عنوان=U.S. Military Says Troops Killed Islamic State Leader in Afghanistan|نشانی=https://www.wsj.com/articles/u-s-military-says-troops-killed-islamic-state-leader-in-afghanistan-1494193425|تاریخ=7 May 2017|تاریخ بازبینی=18 August 2025|شناسه={{شناسه یادکرد|Military}}|نویسنده=|کد زبان=en|وبگاه=wsj.com|نام خانوادگی=Donati|نام=Jessica|تاریخ بایگانی=8 May 2017|پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20170508122238/https://www.wsj.com/articles/u-s-military-says-troops-killed-islamic-state-leader-in-afghanistan-1494193425}}
* {{یادکرد وب|عنوان=Islamic State is having a hard time taking root in Pakistan|نشانی=https://www.washingtonpost.com/world/asia_pacific/islamic-state-is-having-a-hard-time-taking-root-in-pakistan/2015/12/05/2fa548b0-8e2b-11e5-934c-a369c80822c2_story.html|تاریخ=5 December 2015|تاریخ بازبینی=18 August 2025|شناسه={{شناسه یادکرد|Washington}}|نویسنده=The Washington Post|کد زبان=en|وبگاه=washingtonpost.com|تاریخ بایگانی=7 December 2015|پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20151207003422/https://www.washingtonpost.com/world/asia_pacific/islamic-state-is-having-a-hard-time-taking-root-in-pakistan/2015/12/05/2fa548b0-8e2b-11e5-934c-a369c80822c2_story.html}}


== مطالعه بیشتر ==
== مطالعه بیشتر ==
* {{Cite book |last=Giustozzi |first=Antonio |title=The Islamic State in Khorasan: Afghanistan, Pakistan, and the New Central Asian Jihad |publisher=[[C. Hurst & Co.]] |year=2018 |isbn=978-1-84904-964-1 |location=United Kingdom}}
* {{Cite book |last=Giustozzi |first=Antonio |title=The Islamic State in Khorasan: Afghanistan, Pakistan, and the New Central Asian Jihad |publisher=[[C. Hurst & Co.]] |year=2018 |isbn=978-1-84904-964-1 |location=United Kingdom}}
* {{Cite book |last1=Jadoon |first1=Amira |title=The Islamic State in Afghanistan and Pakistan: Strategic Alliances and Rivalries |last2=Mines |first2=Andrew |publisher=[[Lynne Rienner Publishers]] |year=2023 |isbn=978-1-955055-85-7 |location=Boulder, Colorado |lccn=2022043166}}
* {{Cite book |last1=Jadoon |first1=Amira |title=The Islamic State in Afghanistan and Pakistan: Strategic Alliances and Rivalries |last2=Mines |first2=Andrew |publisher=[[Lynne Rienner Publishers]] |year=2023 |isbn=978-1-955055-85-7 |location=Boulder, Colorado |lccn=2022043166}}

نسخهٔ کنونی تا ‏۳۰ سپتامبر ۲۰۲۵، ساعت ۰۳:۴۹

با گروه خراسان اشتباه نشود.

دولت اسلامی ولایت خراسان (ISKP) که با عبارت داعش خراسان شناخته می‌شود، ‏ شاخه‌ای منطقه‌ای از گروه سلفی جهادی دولت اسلامی (داعش) است که در آسیای مرکزی و جنوبی، به‌ویژه افغانستان، پاکستان، تاجیکستان و ازبکستان فعالیت می‌کند. داعش خراسان به‌دنبال بی‌ثبات‌سازی و جایگزینی حکومت‌های کنونی در منطقه تاریخی خراسان با هدف برپایی خلافتی است که تحت تفسیر سخت‌گیرانه‌ای از شریعت اسلامی اداره شود و سپس این خلافت را فراتر از منطقه گسترش دهد.

داعش خراسان مسئول انجام حملات متعددی علیه غیرنظامیان در افغانستان و پاکستان بوده است که عمدتاً شیعیان، سیاستمداران و کارمندان دولت را هدف قرار داده است. در اوت ۲۰۱۷، این گروه به چندین روستا با جمعیت شیعه هزاره در شمال افغانستان حمله کرد که منجر به قتل‌عام مردان، زنان و کودکان هزاره در ولایت سرپل شد.

برخی از مهم‌ترین حملات آن شامل حمله به فرودگاه کابل در سال ۲۰۲۱ بود که به کشته شدن ۱۳ نظامی آمریکایی و دست‌کم ۱۶۹ افغان در جریان خروج ایالات متحده از افغانستان انجامید؛ همچنین دو بمب‌گذاری انتحاری در ژوئیه ۲۰۱۸ که دست‌کم ۱۳۱ نفر را در تجمعات انتخاباتی در پاکستان کشت؛ دو بمب‌گذاری در ژوئیه ۲۰۱۶ که منجر به کشته شدن ۹۷ معترض هزاره شیعه در مرکز کابل شد؛ و یک بمب‌گذاری انتحاری در ژوئیه ۲۰۲۳ که ۶۳ نفر را در خار پاکستان در یک گردهمایی حزب جمعیت علمای اسلام (ف) به قتل رساند.

اگرچه بیشتر حملات داعش خراسان در شرق افغانستان و ایالت خیبر پختونخوا پاکستان رخ می‌دهد، اما از آوریل ۲۰۲۲ این گروه عملیات‌های برون‌مرزی فراتر از محدوده سنتی خود انجام داده است. در آوریل و مه ۲۰۲۲، داعش خراسان به‌ترتیب از خاک افغانستان موشک‌هایی را به سمت همسایگان شمالی این کشور، ازبکستان و تاجیکستان، پرتاب کرد. در ژانویه ۲۰۲۴، دو مهاجم داعش خراسان بمب‌گذاری‌های انتحاری دوقلو را در کرمان ایران در جریان مراسم عزاداری برای ترور قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس، به‌دست آمریکا انجام دادند که به کشته شدن ۹۴ نفر منجر شد. در مارس ۲۰۲۴، چهار فرد مسلح تاجیک عضو داعش خراسان با استفاده از سلاح و مواد آتش‌زا به یک سالن کنسرت در کراسنایاگورسک روسیه حمله کردند که به کشته شدن ۱۴۵ نفر انجامید و نخستین حمله این گروه فراتر از همسایگان افغانستان محسوب شد. در ژوئن ۲۰۲۴، مقام‌های آمریکایی هشت مرد تاجیک را در لس‌آنجلس، نیویورک و فیلادلفیا بازداشت کردند که گفته می‌شد در یک طرح تروریستی داعش خراسان در ایالات متحده مشارکت داشتند و با یک هسته بزرگ‌تر این گروه در اروپای مرکزی مرتبط بودند. گزارش شد که هر هشت نفر به‌طور غیرقانونی از مرز مکزیک وارد آمریکا شده بودند.

داعش خراسان در ابتدا با اعزام جنگجویان افغان و پاکستانی از گروه‌های همسو با القاعده به جنگ داخلی سوریه شکل گرفت. این افراد پس از بازگشت به منطقه با دستورالعمل و منابع مالی برای جذب نیرو جهت تأسیس شاخه‌ای از دولت اسلامی در خراسان وارد عمل شدند. پایگاه سنتی قدرت این گروه از شرق افغانستان در مرز پاکستان آغاز شد و همچنان در همان‌جا باقی مانده است. این گروه عمدتاً از میان جنگجویان سابق ناراضی و مخالف طالبان و همچنین از میان افراد در آسیای جنوبی و جنوب شرقی نیرو جذب می‌کند.

نام

همچنین ببینید: نام‌های دولت اسلامی

به دلیل الگوهای نام‌گذاری بحث‌برانگیز و متغیر در سازمان بزرگ‌تر دولت اسلامی، شاخه خراسان این گروه با نام‌های گوناگونی شناخته می‌شود.[۱][۲] سازمان اصلی در طول زمان میان نام‌هایی چون «دولت اسلامی عراق و شام» (ISIS)، «دولت اسلامی عراق و شام بزرگ» (ISIL)، «دولت اسلامی عراق و شامات» (ISIS)، و بعدها صرفاً «دولت اسلامی» (IS) تغییر کرده است.[۳][۴] با افزودن «ولایت خراسان» به نام سازمان اصلی، اختصار این عبارت نیز میان «K» و «KP» متفاوت است. از این رو، اختصارات رایج انگلیسی برای این گروه شامل مواردی مانند ISIS–K، ISIL–K، IS–K، ISIS–KP, ISIL–KP, IS–KP, ISISK, ISK و ISKP است.

در گفتار عامیانه، به‌ویژه در آسیای جنوب‌غربی و جنوب‌مرکزی، این گروه با اختصار نام عربی دولت اسلامی «داعش» (مخفف عبارت «الدولة الإسلامیة فی العراق والشام») شناخته می‌شود.[۵][۶] این نام بار منفی دارد، زیرا شبیه واژه‌های عربی «داعِس» (به معنی لگدمال کردن) و «داحِس» (به معنی ایجادکننده نزاع) است.[۷][۸]

باورها و اهداف

اهداف

داعش خراسان، ترکیبی از اهداف محلی و جهانی را دنبال می‌کند. در یک ویدئوی منتشرشده در سال ۲۰۱۵، رسانه وابسته به این گروه تأکید کرد که مأموریت آن جنگ با «کافران» در سرزمین خراسان برای برپایی شریعت است و افزود که خلافت اسلامی محدود به یک کشور خاص نبوده و گسترش آن در هر منطقه از جهان امکان‌پذیر است. مشابه رهبری مرکزی داعش در عراق و سوریه، این گروه به‌دنبال ایجاد خلافتی در جنوب و آسیای مرکزی است که با پیوستن نیروهایی از سراسر جهان توسعه یابد. در این چارچوب، مرزهای بین‌المللی نادیده گرفته شده و قلمرو فراتر از کشورهایی مانند افغانستان و پاکستان تصور می‌شود.[۹] منطقه خراسان همواره مورد توجه جبهه داعش بوده است؛ حافظ سعید خان، نخستین والی شاخه داعش خراسان، در مصاحبه‌ای در سال ۲۰۱۶ که در شماره سیزدهم مجله دابق منتشر شد، دربارهٔ منطقه خراسان و اهمیت آن چنین گفت:

«ولایت خراسان برای اسلام و مسلمانان اهمیت زیادی دارد. این منطقه روزگاری تحت سلطه مسلمانان بود، همراه با سرزمین‌های پیرامون آن. پس از آن، مرتدان سکولار و رافضی [شیعیان] بخشی از این مناطق را فتح کردند و هندوهای گاوپرست و چینی‌های بی‌خدا نیز بخش‌های دیگری را اشغال کردند، مانند مناطقی از کشمیر و ترکستان؛ بنابراین، این ولایت به اذن خداوند، دروازه‌ای برای بازپس‌گیری همه این مناطق است تا بار دیگر تحت شریعت الهی اداره شوند و قلمرو خلافت مبارک گسترش یابد.»

اهداف جهانی گروه شامل نمادهایی همچون «افراشتن پرچم اسلام بر اورشلیم و کاخ سفید» است که نشان‌دهنده دشمنی با اسرائیل و ایالات متحده تلقی می‌شود. ایدئولوژی آن بر پاک‌سازی قلمرو از حضور نیروهای خارجی و همچنین «مرتدان» تمرکز دارد؛ این واژه در گفتمان گروه طیف گسترده‌ای از مسلمانان مخالف را شامل می‌شود. هرچند شواهدی از برنامه‌ریزی مستقیم برای حمله به خاک آمریکا وجود ندارد، رسانه‌های گروه بارها این کشور را تهدید و به حملات فردی در غرب فراخوان داده‌اند.[۱۰]

راهبردها

گروه خراسان استراتژی جهانی خود را با شرایط محلی منطبق می‌کند. کشمیر، به‌عنوان منطقه‌ای مورد مناقشه میان هند و پاکستان، از دید این گروه می‌تواند بستری مناسب برای اقدامات خرابکارانه باشد. در افغانستان و پاکستان نیز تمرکز آن بر تضعیف دولت‌ها، کاهش اعتماد عمومی به ساختارهای دموکراتیک و ایجاد بی‌ثباتی سیاسی است.

حملات تروریستی به اقلیت‌های دینی در منطقه، یکی از راهبردهای تعریف شده از سوی داعش خراسان بود.[۱۱]

داعش خراسان به‌دنبال بی‌ثبات‌سازی و جایگزینی حکومت‌های کنونی در منطقه تاریخی خراسان با هدف برپایی خلافتی است که تحت تفسیر سخت‌گیرانه‌ای از شریعت اسلامی اداره شود و سپس این خلافت را فراتر از منطقه گسترش دهد. این گروه در کشور افغانستان و پاکستان، سعی بر بی‌اعتماد سازی عمومی نسبت دولت‌ها می‌کند و شرکت درانتخابات را تحریم، آن را عملی شرک‌آمیز و حمله به نهادها و ستادهای انتخاباتی را برای خود مشروع می‌داند.[۱۲] اگرچه این گروه توانسته است پایگاهی در افغانستان ایجاد کند، اما عمدتاً حملات پراکنده و کوچک‌مقیاس را در پاکستان انجام داده است.[۱۳] این گروه همچنین به دلیل عملیات‌های ضدتروریستی اجراشده توسط نیروهای انتظامی پاکستان علیه آن و همچنین نبود اقبال عمومی با ایدئولوژی داعش در آن منطقه، موفق به ایجاد پایگاه در کشور پاکستان نشده است. یک سری عملیات موفق توسط نیروهای آمریکایی، افغان و ائتلاف در افغانستان علیه این گروه نیز توان عملیاتی آن در منطقه را تضعیف کرده است.[۱۴]

این گروه سعی می‌کند تا عملیات‌هایی خارج از خاک خراسان نیز تدارک ببیند و به عملیات‌های انفرادی در کشورهای غربی ترغیب می‌کند،‌ اما همچنان بیشتر حملاتش در شرق افغانستان و ایالت خیبر پختونخوا پاکستان رخ می‌دهد.[۱۵]

تاریخچه

پیش‌زمینه

داعش خراسان شاخه‌ای منطقه‌ای از گروه سلفی جهادی دولت اسلامی (داعش) است که در آسیای مرکزی و جنوبی، به‌ویژه افغانستان، پاکستان، تاجیکستان و ازبکستان فعالیت می‌کند.[۱۶]

پیش از تأسیس رسمی داعش–خراسان در سال ۲۰۱۵، گروه‌های مختلفی از شبه‌نظامیان جهادی اسلام‌گرا در آسیای جنوبی و مرکزی فعالیت می‌کردند که هدفشان جایگزین کردن حکومت‌های موجود با حکومتی اسلام‌گرای بنیادگرا بود. این گروه‌ها علیه دولت‌های ایران، ترکمنستان، ازبکستان، تاجیکستان، پاکستان و چین می‌جنگیدند و بیشتر آنها از حمایت القاعده برخوردار بودند؛ سازمانی که از سال ۱۹۸۸ پایگاه عملیاتی خود را در افغانستان و پاکستان بنا نهاده بود. پس از شکست مذاکرات با طالبان در پی حملات ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ القاعده به ایالات متحده، آمریکا رژیم طالبان در افغانستان را سرنگون کرد و کارزار نظامی علیه القاعده و طالبان آغاز شد؛ گروه‌هایی که برای بازپس‌گیری کشور به مبارزه برخاستند. این درگیری شورشی به کانون جهادگرایی در منطقه خراسان تبدیل شد و تقریباً همه گروه‌های جهادی منطقه به شکلی در آن مشارکت داشتند.[۱۷]

در سال ۲۰۰۳، ایالات متحده حکومت بعثی عراق و رهبر آن، صدام حسین را سرنگون کرد. گروه «جماعت التوحید و الجهاد» به رهبری ابومصعب زرقاوی، جهادی سلفی اردنی، با حملات خونین علیه مساجد شیعه، غیرنظامیان، دولت عراق، نیروهای آمریکایی و خارجی شهرت یافت. زرقاوی در سال ۲۰۰۴ با ایمن بن‌لادن بیعت کرد و گروهش بخشی از کارزار ایمن الظواهری علیه ایالات متحده شد و به «القاعده در عراق» یا AQI شناخته شد. این گروه تحت فشار افزایش نیروهای آمریکایی در عراق در سال ۲۰۰۷ تضعیف شد، اما در سال ۲۰۱۱ تحت رهبری جدید ابوبکر بغدادی دوباره قدرت گرفت و وارد جنگ داخلی نوپای سوریه شد. داعش با تصرف شماری از شهرهای عراق و سوریه از جمله رقه، فلوجه، موصل، تکریت، رمادی و حلب، در سال ۲۰۱۴ «خلافت اسلامی» را اعلام کرد و بغدادی را به‌عنوان خلیفه معرفی نمود.

تا سال ۲۰۱۰ مقاومت طالبان به‌دلیل اختلافات درونی تضعیف شده و اعتبار خود را نزد بسیاری از گروه‌های جهادی به‌سبب تلاش برای مذاکره با نیروهای ناتو از دست داده بود. در مقابل، آغاز جنگ داخلی سوریه در مارس ۲۰۱۱ توجه جهادی‌ها را از جهاد افغانستان به منطقه شام معطوف ساخت. با سرازیر شدن گروه‌های جهادی برای مشارکت در این جنگ، شاخه‌های القاعده در افغانستان و پاکستان تلاش کردند نیروهایی را برای نبرد در سوریه اعزام کنند تا نشان دهند القاعده همچنان در جهاد جهانی فعال است؛ به‌ویژه آن‌که علاقه دولت‌های حامی به جهاد افغانستان رو به کاهش نهاده و تمرکز بیشتر بر خیزش داعش در سوریه بود. هرچند برخی جهادی‌های افغان و پاکستانی وابسته به القاعده از سال ۲۰۰۳ برای جنگ به شام سفر کرده بودند، اما بیشتر این گروه‌ها کوچک بودند و به سرعت در یگان‌های مختلف داعش ادغام شدند.[۱۸]

تشکیل

در ۱۴ ژوئیه ۲۰۱۲، حفیظ سعید خان، یکی از رهبران برجسته طالبان پاکستان (TTP)، با سرعت گروهی متشکل از ۱۴۳ داوطلب افغان و پاکستانی را برای اعزام القاعده به جبهه النصره در سوریه گردآورد. به همین ترتیب، در حالی که شورای کویته و شورای رهبری طالبان (شورای رهبری) از اعزام نیرو به سوریه خودداری کردند، شورای پیشاور طالبان و شورای نیمه‌مستقل میران‌شاه (معروف به شبکه حقانی) توافقی میان سراج‌الدین حقانی و ابوبکر البغدادی، رهبر داعش، ترتیب دادند تا جهادی‌های افغان و پاکستانی با حقوق ماهیانه ۸۰۰ دلار ـ چهار برابر مزد نیروهای طالبان ـ به سوریه اعزام شوند. نکته مهم این بود که این واحدهای جهادی به صورت سازمان‌یافته می‌جنگیدند و در نهایت به افغانستان و پاکستان بازگردانده می‌شدند، برخلاف گروه‌های قبلی که در میان گروه‌های جهادی محلی درگیر در سوریه جذب می‌شدند. اعزام نیرو توسط القاعده در جنوب آسیا و بخشی از طالبان به‌سرعت تأثیر چشمگیری بر جنگ سوریه گذاشت. از ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۴ شمار افغان‌ها و پاکستانی‌های حاضر در داعش به‌شدت افزایش یافت و تنها طالبان پاکستان دست‌کم ۱۰۰۰ داوطلب به سوریه فرستاد.[۱۹]

احتمالاً به دلیل قدردانی از داوطلبان افغان و پاکستانی، کمیسیون نظامی داعش در سوریه به ده رهبر گروه‌های اعزامی طالبان و طالبان پاکستان، از جمله اعزام نخست سعید خان، یک میلیون دلار پیشنهاد داد تا پس از بازگشت به افغانستان و پاکستان برای این جنبش تبلیغ کنند. از نوامبر ۲۰۱۳، این رهبران با اعضای گروه‌های مختلف همچون طالبان افغانستان، طالبان پاکستان، جنبش اسلامی ازبکستان (IMU)، لشکر طیبه (LeT)، لشکر جهنگوی (LeJ) و دیگران تماس گرفتند. این ده فرمانده به نخستین چهره‌های ارشد داعش–خراسان تبدیل شدند؛ از جمله شیخ محسن و سعد اماراتی که به ترتیب نخستین امیران داعش–خراسان در ولایت کنر و لوگر شدند. برای پشتیبانی از جنبش نوظهور، شبکه حقانی و شورای پیشاور دو اردوگاه آموزشی در وزیرستان و کنر ایجاد کردند تا آموزش‌های نظامی، گزینش نیرو و دوره‌های مقدماتی زبان عربی ارائه کنند. پس از آن، جنگجویان عمدتاً در پوشش مهاجران اقتصادی از طریق ایران و ترکیه یا پروازهای تجاری برای رهبران ارشد، به سوریه منتقل می‌شدند. در آن زمان، فرماندهان نسبتاً راحت نیروها را برای جنگ در سوریه ترغیب می‌کردند، زیرا بسیاری معتقد بودند سازمان‌های پیشینشان سرانجام با دولت‌های افغانستان یا پاکستان توافق صلح امضا خواهند کرد و علاوه بر آن، حقوق داعش از کمک‌های کاهنده طالبان محلی بسیار جذاب‌تر بود. یکی از اعضای ارشد داعش–خراسان در ژوئن ۲۰۱۵ اظهار داشت: «کشورهای عربی بسیاری از داعش حمایت می‌کنند: عربستان سعودی، قطر، امارات و دیگران. آن‌ها همچنین منابع طبیعی زیادی مانند چاه‌های نفت در اختیار دارند.» از اواسط ۲۰۱۳، رهبران این گروه‌ها آغاز به بیعت با ابوبکر البغدادی، خلیفه دولت اسلامی، کردند، هرچند روشن نیست سازمان‌های اولیه این شبه‌نظامیان چه واکنشی به این بیعت‌ها داشتند یا اینکه برخی همچنان وفادار به جبهه النصره القاعده باقی ماندند.[۲۰]

تا اوایل ۲۰۱۴، حتی پیش از آنکه دولت اسلامی رسماً از القاعده جدا شود و خلافت را در عراق و سوریه اعلام کند، البغدادی (خلیفه داعش)، مسلم ترکمانی (معاون امیر) و ابوعمر الشیشانی (فرمانده ارشد در رقه) به‌شدت از ایجاد شاخه‌ای جدید (ولایت) در افغانستان و پاکستان حمایت می‌کردند و قلمروهای ایران و آسیای مرکزی را اهداف بعدی می‌دانستند. در ۳ آوریل ۲۰۱۴، ابوعمر الشیشانی قاری ولی رحمان، افغان اهل بغلان که از ۲۰۱۳ در سوریه می‌جنگید، را به‌عنوان نماینده ویژه داعش برای افغانستان و پاکستان منصوب کرد.[۲۱]

با وجود اینکه داعش عراق و شام با تشکیل شاخه‌ای در خراسان موافقت کرده بود و نماینده ویژه‌ای هم تعیین شده بود، گروه‌های داوطلب از منطقه خراسان (عمدتاً افغانستان، پاکستان و ازبکستان) همچنان پراکنده و ناهماهنگ بودند. تنها در ۲۰۱۴، این گروه‌ها شروع به تشکیل سازمان‌های بزرگ‌تر و گردآمدن حول چند فرمانده کلیدی کردند. این گروه‌ها شامل تحریک خلافت خراسان (TKK)، خلافت افغان و گروه مسلم دوست، گروه عزیزالله حقانی و تحریک خلافت پاکستان (TKP) بودند؛ سه گروه نخست در افغانستان و TKP در پاکستان فعال بودند.[۲۲]

در ژانویه ۲۰۱۵، سه گروهی که عمدتاً از طالبان افغانستان، شبکه حقانی و طالبان پاکستان نیرو جذب می‌کردند، در قالب «ولایت خراسان دولت اسلامی» ادغام شدند و حفیظ سعید خان به‌عنوان والی آن برگزیده شد. این موضوع در ۲۶ ژانویه ۲۰۱۵ به‌طور رسمی توسط سخنگوی مرکزی داعش، ابومحمد العدنانی اعلام گردید. مصاحبه‌ها با رهبران داعش–خراسان نشان می‌دهد که از آن روز به بعد اعضای این گروه‌های پیشین خود را «داعش»، «داعش خراسان» یا «خلافت اسلامی» می‌نامیدند و هرگونه اشاره به وجود گروه‌های مستقل به‌شدت منع می‌شد. یکی از اعضای داعش–خراسان، که پیش‌تر عضو «خلافت افغان» بود، اظهار داشت: «رئیس من ملا عبدالخدیم از قبیله اورکزی پاکستان است. من نمی‌دانم رئیسِ رئیس من کیست و نیازی هم به دانستن آن نداریم. من فقط رئیس مستقیم خود و رهبر خلافت اسلامی، امیرالمؤمنین ابوبکر البغدادی را می‌شناسم. داعش مانند طالبان نیست که همه با ساختار آن آشنا باشند.»[۲۳]

گسترش

هرچند داعش–خ، هنگامی که در ژانویه ۲۰۱۵ به‌طور رسمی اعلام موجودیت کرد، حاصل ادغام «تحریک خلافت خراسان» (TKK)، «خلافت افغان»، گروه «مسلم دوست»، گروه «عزیزالله حقانی» و «تحریک خلافت پاکستان» (TKP) بود، اما گسترش این سازمان گروه‌های افراطی دیگری را نیز به خود جذب کرد، از جمله بسیاری از حاشیه‌های جغرافیایی افغانستان. از گروه‌های قابل‌توجه می‌توان به «گروه عمر غازی»، «شمالی خلافت»، «گروه گانسو هویی»، «حرکت خلافت بلوچ»، «جیش الاسلام»، گروه «ملا بختوار»، گروه «شمساتو» و گروه‌های دانشجویی رادیکال در پاکستان و شرق افغانستان اشاره کرد. افزون بر جذب این گروه‌های کوچک، داعش–خ ائتلاف‌های مهمی با دیگر جنبش‌های جهادی سنی منطقه ایجاد کرد؛ از جمله «جنبش اسلامی ازبکستان» (IMU)، «جنبش اسلامی ترکمنستان» (IMT)، «حزب اسلامی ترکستان شرقی اویغور» (ETIP)، «جماعت انصارالله»، «حرکت اسلامی تاجیکستان» و «حزب نهضت اسلامی جهاد تاجیکستان» (IJRPT)، همچنین «حزب اسلامی گلبدین» و گروه‌های بلوچ از جمله جنبش جندالله پاکستانی و ایرانی که زیر پرچم داعش–خ متحد شدند. این گروه‌ها با داعش–خ در دشمنی خشونت‌آمیز با شیعیان و تمایل به جایگزینی نهادهای سکولار و دموکراتیک منطقه با یک دولت اسلامی قدرتمند همسو بودند. بسیاری از این گروه‌ها پیش از تأسیس داعش–خ تنها از حمایت محدود القاعده برخوردار بودند؛ اما در زمان شکل‌گیری داعش–خ، القاعده به دلیل تمرکز بر نبرد با نیروهای ناتو در افغانستان، از نظر بسیاری از این گروه‌ها کنار گذاشته شده بود. نفوذ احتمالی داعش–خ در کشورهای آسیای مرکزی عاملی مهم برای بسیاری از اهداکنندگان مسلمان سنی در خلیج فارس بود که از آن به‌عنوان توازن‌بخشی در برابر نفوذ ضداسلامی روسیه در جمهوری‌های سابق شوروی حمایت مالی کردند.[۲۴]

در 29 آوریل 2019، ابوبکر بغدادی در پیامی ویدئویی مدعی شد که از سوی خراسان، بیعت‌های جدیدی شکل گرفته است. او سخنی از وسعت منطقه خراسان به میان نیاورده است اما گویا در آن تاریخ، وسعت داعش خراسان کمی محدودتر از پیش شده بود.[۲۵] بر اساس گزارش شورای امنیت ملی سازمان ملل، داعش خراسان از سال 2019 به طور مستدام در حال از دست دادن مناطق تحت حاکمیت و فرسایش در سیستم رهبری خود شد. به طوری که تا مه ۲۰۲۰، کنترل سرزمینی داعش خراسان در افغانستان، محدود به بخش‌هایی از ولسوالی چوکی در ولایت کنر بود؛ به‌ویژه روستای چلاس، دره دیویگل و دره شوراز. همچنین تعداد نفرات این گروه از 1750 جنگجو به کمتر از 200 نفر رسیده بود.[۲۶]

در ۱۵ مه ۲۰۱۹، داعش شاخه‌های جدیدی با عنوان «ولایت پاکستان» و «ولایت هند» را پس از ادعای انجام حملاتی در بلوچستان و کشمیر اعلام کرد. این امر نشان می‌دهد که اگرچه ولایت خراسان همچنان وجود دارد، اما ممکن است حوزهٔ جغرافیایی ادعایی آن کاهش یافته باشد.[۲۷]

در حکومت طالبان

در هفته‌های پیش از پیشروی طالبان به کابل و خروج آمریکایی‌ها از افغانستان، صدها تا هزاران زندانی داعش خراسان توسط افراد طالبان آزاد یا فرار کرده بودند.[۲۸]

در ۶ سپتامبر ۲۰۲۲، سازمان دیده‌بان حقوق بشر گزارش داد که از زمان تسلط طالبان بر افغانستان در اوت ۲۰۲۱، داعش خراسان مسئول ۱۳ حمله علیه هزاره‌ها بوده و با حداقل سه حمله دیگر مرتبط است و دست‌کم ۷۰۰ نفر کشته و زخمی شده‌اند. این شاخه داعش بارها هزاره‌ها و دیگر اقلیت‌های دینی را در مساجد، مدارس و محل‌های کار هدف قرار داده است. بسیاری از رسانه‌ها، طالبان را در قبال حفظ امنیت شهروندان افغانی در برابر حملات داعش خراسان، مورد نقد قرار دادند.[۲۹]

حملات

2015

در آوریل 2015، تیراندازی در کراچی انجام گرفت که در پی آن 1 استاد دانشگاه با ملیت آمریکایی کشته شد. یک ماه بعد در مه همان سال، حمله‌ای به یک اتوبوس در کراچی شکل گرفت که بر اثر آن 45 شیعه کشته شدند. بعدها داعش خراسان، مسئولیت این حمله را برعهده گرفت.[۳۰]

در مه 2015، داعش در یک کشتار، 40 تن از شیعیان سافورا گوت در پاکستان را به قتل رسانید.[۳۱]

2016

در اکتبر 2016 حمله دیگری در مرکز آموزش پلیس کویتیه سبب کشته شدن 60 نفر شد.[۳۲]

2017

بمبگذاری زیارتگاه صوفی لعل‌شباز قلندر در ایالت سند پاکستان در فوریه 2017 نیز 90 کشته بر جای گذاشت.[۳۳]

داعش خراسان مسئول انجام حملات متعددی علیه غیرنظامیان در افغانستان و پاکستان بوده است که عمدتاً شیعیان، سیاستمداران و کارمندان دولت را هدف قرار داده است. در اوت ۲۰۱۷، این گروه به چندین روستا با جمعیت شیعه هزاره در شمال افغانستان حمله کرد که منجر به قتل‌عام مردان، زنان و کودکان هزاره در ولایت سرپل شد.[۳۴] در مارس 2017، افراد مسلح داعش با لباس پزشکی به بیمارستانی یورش بردند و ده‌ها تن را کشتند.[۳۵]

2018

در ۲۴ ژانویه ۲۰۱۸، شبه‌نظامیان حمله‌ای با بمب و سلاح گرم به دفتر سازمان «نجات کودکان» در جلال‌آباد انجام دادند که طی آن شش نفر کشته و ۲۷ نفر زخمی شدند. گروه داعش خراسان (ISIS–K) مسئولیت این حمله را بر عهده گرفت و اعلام کرد که هدف، مؤسسات غربی بوده است. در پی این حمله، سازمان «نجات کودکان» فعالیت‌های خود در افغانستان را تعلیق کرد.[۳۶]

در ژوئیه 2018، درگیری‌های شدیدی بین داعش خراسان و نیروهای طالبان در ولایت جوزجان شکل گرفت. نیروهای داعش توانسته بودند با انجام عملیات‌های مختلف، تلفات بسیاری را وارد سازند و نیروهای طالبان نیز با آنان درگیری شدیدی را آغاز کرده بودند. در پی این درگیری‌ها، حداقل 500 مجبور به ترک خانه‌های خود شدند.[۳۷]

2019

در ژانویه 2019، در پی حملات متقابل نیروهای داعش و نیروهای ویژه افغانستان، حداقل 15 نیروی پلیس افغانستان کشته شدند.[۳۸]

در ۱۷ اوت ۲۰۱۹، انفجار انتحاری در یک سالن عروسی در کابل رخ داد. حداقل ۹۲ نفر در این حمله کشته و بیش از ۱۴۰ نفر زخمی شدند. گروه داعش خراسان مسئولیت این انفجار را بر عهده گرفت.[۳۹]

2020

در مارس 2020، یک فرد منسوب به داعش خراسان، در حمله مسلحانه به یک معبد سیک در کابل، 25 نفر را به قتل رسانید. در 11 مه 2020، انفجار چهار بمب کنار جاده‌ای باعث شد تا چهار غیرنظامی از جمله یک کودک زخمی بشوند. یک روز بعد در ۱۲ مه ۲۰۲۰، بخش زایمان یک بیمارستان در کابل و یک مراسم تشییع در کوز کنر هدف حمله قرار گرفتند که طی آن ۵۶ نفر کشته و ۱۴۸ نفر دیگر، از جمله نوزادان، مادران، پرستاران و شرکت‌کنندگان در مراسم، زخمی شدند. مراسم تشیع هدف قرار گرفته، تشیع جنازه فرمانده پلیس محلی بوده است که مهاجم با انفجار در میانه جمعیت، 24 نفر را به قتل رسانید. بیمارستان هدف قرار گرفته نیز در منطقه‌ای هزاره‌نشین قرار داشته است.[۴۰][۴۱] در حمله بیمارستان، افراد مسلح در لباس پلیس به زایشگاه حمله کردند و حداقل 1 کودک را به قتل رساندند. بعدها دولت آمریکا اعلام کرد که حملات مه ۲۰۲۰ افغانستان توسط داعش خراسان انجام شده اما دولت جمهوری‌خواه افغانستان مدعی شد که این حملات از سوی طالبان انجام گرفته است.[۴۲]

در ۲ نوامبر ۲۰۲۰، بیش از ۳۲ نفر در حمله به دانشگاه کابل کشته و ۵۰ نفر دیگر زخمی شدند. گروه داعش خراسان مسئولیت این حمله را بر عهده گرفت. فردای آن روز از سوی حکومت افغانستان عزای عمومی اعلام شد.[۴۳]

2021

در ۲۶ اوت ۲۰۲۱، یک بمب‌گذار انتحاری داعش خراسان به فرودگاه بین‌المللی حامد کرزی در کابل حمله کرد و بیش از ۱۷۰ نفر، از جمله ۲۸ عضو طالبان و ۱۳ نیروی نظامی آمریکا را کشت. این اقدام با واکنش جو بایدن همراه بود که به ارتش آمریکا دستور حمله به مواضع داعش را صادر کرد.[۴۴][۴۵]

2022

شاخه خراسان داعش، در ۱۸ آوریل ۲۰۲۲، در ماه رمضان، عملیاتی را در ازبکستان انجام دادند که بر اساس آن، از ولایت بلخ افغانستان، 10 موشک به سوی یک واحد نظامی در شهر ترمذ ازبکستان شلیک شد. وزارت دفاع ازبگستان طالبان افغانستان، هر دو این ادعای منابع داعشی را رد کردند.[۴۶]

در سال 2022، حملات داعش خراسان بر علیه تجمعان شیعیان در کابل، حداقل 120 کشته بر جای گذاشته است. در یک حمله در 19 آوریل 2022، حمله داعش به مدرسه عبدالرحیم شهید، منجر به کشته شدن 20 دانش‌آموز شیعه به همراه معلمشان شد. در 21 آوریل نیز بمبگذاری در مسجد سه دکان مزار شریف که برای شیعیان در افغانستان بود، باعث کشته شدن 31 نفر و زخمی شدن 87 نفر شد. 27 آوریل نیز 5 نفر از هزاره‌ها کشته شدند. روز بعد، بمگذاری در اتوبوس مسافران هزاره‌ای باعث کشته شدن 9 نفر و زخمی شدن 13 نفر شد.[۴۷]

پس از حمله به ازبکستان، در ۷ مه، داعش خراسان دومین عملیات خارجی خود را علیه تاجیکستان انجام داد. طبق شماره ۳۳۸ نشریه ان‌نبا، گروه هفت موشک از پرتابگر کاتیوشا در مرز افغانستان و تاجیکستان در استان تخار شلیک کرد و هدف «ستاد ارتش مرتد تاجیک» بوده است. مشابه حمله موشکی علیه ازبکستان، داعش مرکزی گزارش و ویدیوی این حمله را از طریق خبرگزاری اعماق منتشر کرد.[۴۸][نیازمند منبع]

همچنین داعش خراسان مسئولیت بمب‌گذاری در سفارت روسیه در کابل در سپتامبر ۲۰۲۲ را بر عهده گرفت.[۴۹]

2023

در 2023، گروه داعش خراسان، دو عملیات تروریستی در شیراز، یکی از شهرهای مذهبی ایران اجرا کرد. دو حمله جداگانه به زیارتگاه شاه‌چراغ در شیراز مجموعا 14 کشته 40 زخمی بر جای گذاشت.[۵۰]

2024

در ژانویه ۲۰۲۴، دو مهاجم داعش خراسان بمب‌گذاری‌های انتحاری را در کرمان ایران در جریان مراسم عزاداری برای ترور قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس، به‌دست آمریکا انجام دادند که به کشته شدن ۹۴ نفر منجر شد.[۵۱]

در ۲۲ مارس ۲۰۲۴، چهار فرد مسلح تاجیک عضو داعش خراسان با استفاده از سلاح و مواد آتش‌زا به یک سالن کنسرت در کراسنایاگورسک روسیه حمله کردند که به کشته و زخمی شدن 300 نفر انجامید و نخستین حمله این گروه فراتر از همسایگان افغانستان محسوب شد.[۵۲] مهاجمان داعشی، پس از انجام عملیات قصد فرار به اوکراین را داشتند که برخی از آنها دستگیر شدند. از همین رو پوتین و سرویس امنیتی روسیه (FSB) اوکراین را مسئول این حمله دانستند. انتشار تصاویری از بازداشت‌شدگان این عملیات تروریستی، که مورد ضرب و شتم نیروهای امنیتی روسیه قرار گرفته بودند، با انتقادهای مختلفی همراه بود.[۵۳]

در ژوئن ۲۰۲۴، مقام‌های آمریکایی هشت مرد تاجیک را در لس‌آنجلس، نیویورک و فیلادلفیا بازداشت کردند که گفته می‌شد در یک طرح تروریستی داعش خراسان در ایالات متحده مشارکت داشتند.[۵۴]

پیامدها

پس از انجام عملیات‌های متعدد بر علیت اقلیت‌های دینی در پاکستان و افغانستان، گروه‌های مختلفی از جمله صوفیان، رهبران مذهبی و فعالان اجتماعی، بر علیه داعش خراسان، اعلام موضع کردند.[۵۵]

با آغاز عملیات‌های تروریستی داعش خراسان در منطقه افغانستان، برخلاف چهره عمومی طالبان، پیروان داعش با انزجار عمومی در افغانستان و پاکستان مواجه شدند. بر اساس نظرسنجی فلان، حدود 9 درصد از پاکستانی‌ها به داعش خراسان دیدگاه مثبت و 28 درصد دیدگاه منفی نشان داده‌اند و 62 درصد هیچ دیدگاهی نسبت به داعش نداشتند.[۵۶]

عملیات توسط مخالفان

با آغاز فعالیت‌های رسمی داعش خراسان، نیروهای نظامی پاکستان، بر علیه این گروهک، اقدامات ضدخرابکارانه را شروع کرد. این اقدامات با دستگیری چندین نفر وابسته به داعش خراسان در پاکستان در سال 2015 شروع شد. روند بازداشت مرتبطین با داعش تا سال 2016 ادامه داشت و به دستگیری بیش از 300 تن انجامید. عموم بازداشتی‌ها از اتباع خارجی در پاکستان بودند[نیازمند منبع]

2017

در سال 2017، ارتش پاکستان عملیاتی را در منطقه خیبر در نزدیکی مرزهای پاکستان و افغانستان، برای ارتقاء امنیت مرزها به اجرا درآورد.[نیازمند منبع]

از آغاز ماه آوریل ۲۰۱۷، حملات متعددی علیه مواضع داعش در افغانستان از سوی دولت افغانستان و ارتش آمریکا شکل گرفت. در ۱۳ آوریل ۲۰۱۷، نیروهای ارتش آمریکا با هماهنگی دولت افغانستان، یک بمب قدرتمند (GBU-43/B (MOAB)) را در یک حمله هوایی به مجتمع غاری در ولسوالی اچین، ولایت ننگرهار، افغانستان رها کردند. وزارت دفاع افغانستان گزارش داد که بیش از ۳۶ شورشی کشته شده و تونل‌های مجتمع همراه با ذخیره تسلیحات تخریب شده است. گفته می‌شود که صدیق‌یار از فرماندهان داعش در این حمله کشه شده و هیچ تلفات غیرنظامی گزارش نشده است. در مقابل، رسانه‌های داعش مدعی شدند که در این حمله هیچ داعشی کشته نشده است.[۵۷]

در ۱۴ آوریل ۲۰۱۷، نهادهای امنیتی پاکستان همراه با پلیس محلی یک خانه در منطقه کارخانه‌های لاهور را به عنوان بخشی از عملیات پاکسازی، مورد حمله قرار دادند. در جریان این عملیات برخی از اعضای داعش خراسان دستگیر شدند که در اعترافات خود از آشنایی در شبکه‌های اجتماعی با داعش و قصد عملیاتی علیه یک کلیسا در لاهور خبر دادند.[۵۸]

در ۲۶ آوریل ۲۰۱۷، یک عملیات حمله مشترک توسط نیروهای رنجر ارتش آمریکا و نیروهای ویژه افغانستان در ولایت ننگرهار منجر به کشته شدن شیخ عبدالحسیب، رهبر داعش در افغانستان شد. همراه با حسیب، تعدادی دیگر از فرماندهان داعش نیز طبق بیانیه نیروهای آمریکایی کشته شدند.[۵۹]

2018

با سقوط نواحی از ولایت جوزجان در افغانستان در ژوئیه ۲۰۱۸ و حکومت داعش بر آن نواحی، طالبان افغانستان یک عملیات تهاجمی علیه داعش در این ولایت را آغاز کرد.[۶۰]

2019

در ۴ سپتامبر ۲۰۱۹، در یک عملیات مشترک اداره ضدتروریسم، FIA و پلیس بلوچستان، حداقل ۶ عضو داعش در منطقه بای‌پس شرقی کویته در یک عملیات اطلاعاتی کشته شدند. طی این عملیات، یک نیروی پلیس بلوچستان کشته شد و هشت نفر دیگر از اداره ضدتروریسم زخمی شدند.[۶۱]

در ۱ ژانویه ۲۰۱۹، نیروهای ویژه افغانستان داعش خراسان (ISIS–K) را در ولسوالی اچین ننگرهار مورد حمله قرار دادند و ۲۷ شورشی را کشتند. گزارش شد که دو رهبر محلی داعش، صدیق یار و سید عمر، از جمله کشته‌شدگان بودند.[۶۲] در ۱۰ ژانویه، فرمانده ارشد داعش خراسان، خطاب امیر، که مسئول انجام حملات بزرگ و تأمین مواد منفجره برای سازندگان بمب داعش خراسان بود، در یک حمله در ننگرهار کشته شد.[۶۳]

در ۳۰ آوریل ۲۰۱۹، نیروهای دولت افغانستان عملیات پاکسازی علیه داعش خراسان و طالبان را در شرق ننگرهار انجام دادند، پس از اینکه دو گروه بیش از یک هفته بر سر تعدادی از روستاها در منطقه استخراج غیرقانونی تالک درگیر شدند. اداره ملی امنیت اعلام کرد که ۲۲ جنگجوی داعش کشته و دو انبار تسلیحات نابود شد. در پی این عملیات، بیش از ۹ هزار خانواده به دلیل درگیری‌ها آواره شدند.[۶۴]

2020

در ۴ آوریل ۲۰۲۰، اداره ملی امنیت اعلام کرد که سرکرده گروه داعش، اسلم فاروقی، توسط نیروهای نظامی افغانستان بازداشت شده است.[۶۵]

2021

پس از حمله 26 اوت 2021 داعش به فرودگاه کابل و کشته شدن چند سرباز آمریکایی، رئیس جمهور وقت آمریکا دستور حمله به مواضع داعش را صادر کرد.[۶۶] روز بعد، ایالات متحده یک حمله هوایی علیه سه عضو مظنون داعش خراسان در ولایت ننگرهار انجام داد.[۶۷]

پیامدها

دقت حملات نیروهای آمریکایی بارها مورد انتقاد مردم غیرنظامی مناطقی از افغانستان بوده است. گروه‌هایی از مردم بر این باور بودند که اشخاصی که از سوی آمریکایی‌ها به عنوان داعش خراسان مورد حمله قرار می‌گیرند، لزوما نیروهای داعش نبودند. همچنین تلفات غیرنظامی در حملات نیروهای آمریکایی که بعضا کودکان را نیز شامل می‌شد، مورد انتقاد رسانه‌ها و مردم عادی بوده است.[۶۸]

عموم مردم همواره از مبارزه نیروهای نظامی بر علیه داعش، حمایت داشتند.[۶۹]

منابع مالی

داعش خراسان عملیات خود را از طریق ساختاری پیچیده و چندمنبعی تأمین مالی می‌کند.[۷۰]

این گروه از حمایت مالی شبکه گسترده‌تر [[داعش]]، به‌ویژه رهبری مرکزی، بهره‌مند شده است. این هماهنگی داخلی موجب جریان مستمر منابع مالی می‌شود و نشان‌دهنده ارتباط نزدیک میان شاخه‌های مختلف داعش است. اگرچه مکانیزم دقیق این ارتباط مالی منتشر نشده، اما روشن است که حمایت‌های مالی از مرکز نقش مهمی در افزایش ظرفیت عملیاتی داعش خراسان دارد.[۷۱]

سرزمین‌های تحت کنترل داعش خراسان نیز منبع مهمی برای درآمد گروه بوده‌اند. این گروه از طریق نظام مالیاتی بر جمعیت محلی و کسب‌وکارها، منابع مالی خود را تأمین می‌کرد و تا حدی استقلال مالی در مناطق تحت عملیات خود داشت. این روش نشان‌دهنده بهره‌برداری داعش خراسان از منابع اقتصادی مناطق تحت کنترلش و انعطاف‌پذیری مالی گروه است.[۷۲]

داعش خراسان همچنین به دنبال تأمین مالی از حامیان خارجی بود، از جمله افراد ثروتمند در کشورهای خلیج فارس مانند قطر و عربستان سعودی. کمک‌های مالی خارجی و همکاری با افراد مایل به ارائه منابع، بخش قابل‌توجهی از پشتیبانی مالی گروه را تشکیل می‌دهند و شبکه جهانی گروه را نمایان می‌کنند.[۷۳]

این گروه در فعالیت‌های مجرمانه‌ای مانند قاچاق انسان و فعالیت‌های غیرقانونی دیگر نیز مشارکت داشت که به تأمین منابع مالی اضافی منجر می‌شد و انعطاف‌پذیری مالی آن را افزایش می‌داد. مشارکت در این فعالیت‌ها نشان‌دهنده توانایی داعش خراسان در سازگاری با روش‌های مختلف تأمین مالی است.[۷۴]

به‌طور کلی، ساختار مالی داعش خراسان شامل حمایت داخلی از مرکز داعش، مالیات بر مناطق تحت کنترل، تأمین مالی خارجی از حامیان، و مشارکت در فعالیت‌های مجرمانه بوده است.[۷۵]

تحلیل

روابط طالبان – داعش خراسان (ISIS–K)

از زمانی که طالبان پس از خروج ایالات متحده و فروپاشی ارتش ملی افغانستان (ANA) در اوت ۲۰۲۱ کنترل دولت مرکزی افغانستان را به دست گرفت، این گروه وارد مبارزه خشونت‌آمیز علیه داعش خراسان شده است.[۷۶] امارت اسلامی افغانستان به رهبری طالبان تلاش کرده است با نشان دادن اقدامات خود برای مهار تروریسم و تأمین حاکمیت ملی بر قلمرو افغانستان، مشروعیت بین‌المللی کسب کند، به ویژه با هدف جذب سرمایه‌گذاری خارجی برای کاهش فقر فزاینده در کشور.[۷۷][۷۸]

داعش خراسان، که به دنبال تأسیس «ولایت خراسان» به عنوان بخشی از دولت اسلامی بزرگ‌تر در خاک افغانستان است، عمدتاً قصد دارد رژیم طالبان را که آن را «مرتد» و «عروسک غربی» می‌نامد، تضعیف کند تا بار دیگر کنترل قلمرو افغانستان را به دست آورد.[۷۹][۸۰]

از اواخر ۲۰۲۲ و ادامه تا سال ۲۰۲۳، داعش خراسان حملاتی علیه دیپلمات‌های جمهوری خلق چین[۸۱][۸۲] و جمهوری اسلامی پاکستان،[۸۱] کشورهایی که روابط گرم‌تری با طالبان دارند،[۸۳] انجام داد تا از طریق حملات خشونت‌آمیز که شکست‌های طالبان در تأمین امنیت را نشان می‌دهد، مانع از شناسایی، سرمایه‌گذاری یا حمایت خارجی از دولت طالبان شود.[۷۷]

امروزه، داعش خراسان درگیر یک نبرد طولانی و کم‌دامنه با دولت طالبان است. اگرچه طالبان و داعش خراسان هر دو علیه ایالات متحده جنگیدند، داعش خراسان مدت‌هاست که تمرکز عملیاتی بیشتری بر حمله به اهداف طالبان دارد. از سوی دیگر، طالبان تلاش‌هایی با اثربخشی قابل بحث برای هدف قرار دادن شبه‌نظامیان داعش خراسان از طریق حملات خشونت‌آمیز، حفاظت از دیپلمات‌ها و سرمایه‌گذاران خارجی در برابر حملات داعش خراسان و کم‌اهمیت جلوه دادن حضور داعش خراسان در کشور انجام داده‌اند تا هم مشروعیت و سرمایه‌گذاری خارجی جذب کنند و هم رعایت توافقنامه دوحه را نشان دهند.

با وجود ادامه مخالفت‌ها بین داعش خراسان و طالبان، موارد نادری از همکاری این دو گروه در دوران جنگ ناتو در افغانستان وجود داشته است، عمدتاً به شکل حمله به اقلیت شیعه هزاره. در اوت ۲۰۱۷، طالبان و داعش خراسان حمله بزرگی علیه برخی از روستاهای اقلیت هزاره در شمال افغانستان انجام دادند و ده‌ها مرد، زن و کودک هزاره را در استان سرپل به طرز وحشیانه‌ای کشتند.[۸۴][۸۵][۸۶]

اداره امنیت ملی دولت سابق افغانستان بارها اعلام کرده است که شبکه حقانی و طالبان از مبارزان داعش خراسان حمایت می‌کنند.[۸۷][۸۸]

با نشان دادن خود به عنوان نیروی مقابله با افراط‌گرایی داعش خراسان، طالبان تلاش کرده است مشروعیت و حمایت بین‌المللی کسب کند.[۸۹]

اعضا

بر اساس گزارش سازمان ملل، تا ۷۰ مبارز داعش از عراق و سوریه به افغانستان آمده‌اند تا هسته اولیه گروه را تشکیل دهند.[۹۰] بیشتر رشد عضویت این گروه از طریق جذب اعضای سابق طالبان در افغانستان بوده است.[۹۱] در افغانستان، داعش نه تنها از روستاها نیرو جذب می‌کند، بلکه از طبقه متوسط شهری و به ویژه دانشگاه‌ها نیز هدف می‌گیرد؛ به طوری که استادان فقه اسلامی و دانشجویان دانشگاه کابل به این گروه بیعت کرده‌اند.[۹۲] تعدادی از داعشی‌های دستگیر شده، از دانشجویان دانشگاه‌های برتر افغانستان یا پاکستان بودند.[۹۳]

نیروهای خارجی از پاکستان و ازبکستان نیز جزو اعضای گروه هستند.[۹۱] سایر نیروهای خارجی شامل هندی‌ها بوده‌اند، به طوری که ۱۴ نفر از کرالای هند توسط طالبان پس از سقوط کابل آزاد شدند.[۹۴] طالبان همچنین اعلام کرد که دو نفر از مالزیایی‌های داعش خراسان پس از یک درگیری مسلحانه در کابل در ۲۶ اوت ۲۰۲۱ توسط آن‌ها دستگیر شدند.[۹۵] افرادی از میانمار و بنگلادش[۹۶] نیز عضو گروه بوده‌اند و یک شهروند بنگلادشی شناخته‌شده از داعش خراسان در سال ۲۰۲۰ توسط سازمان اطلاعات افغانستان بازداشت شد.[۹۷]

پس از تصرف کابل توسط طالبان در ۲۰۲۱، چندین عضو سازمان اطلاعات افغانستان و ارتش ملی افغانستان نیز به داعش – ولایت خراسان پیوستند.[۹۸][۹۹]

گلمرود سلیمویچ خلیموف، سرهنگ و فرمانده نیروهای ویژه پلیس وزارت کشور تاجیکستان تا سال ۲۰۱۵، به گروه دولت اسلامی در سوریه پیوست و بعداً به داعش خراسان پیوست و به یکی از فرماندهان گروه تبدیل شد.[۱۰۰]

بر اساس برخی گزارش‌ها، داعش خراسان تا سال ۲۰۱۶، بیش از ۳۰۰۰ نیروی تعلیم‌دیده داشت که این تعداد تا سال ۲۰۱۸ به کمتر از ۸۰۰ نفر رسید.[۱۰۱] بر اساس تحلیل‌های ارتش آمریکا، تعداد اعضای داعش در سال 2019 به بیش از 2000 نفر رسیده بود.[۱۰۲]

داعش خراسان در ابتدا با اعزام جنگجویان افغان و پاکستانی از گروه‌های همسو با القاعده به جنگ داخلی سوریه شکل گرفت. این افراد پس از بازگشت به منطقه با دستورالعمل و منابع مالی برای جذب نیرو جهت تأسیس شاخه‌ای از دولت اسلامی در خراسان وارد عمل شدند. پایگاه سنتی قدرت این گروه از شرق افغانستان در مرز پاکستان آغاز شد و همچنان در همان‌جا باقی مانده است. این گروه عمدتاً از میان جنگجویان سابق ناراضی و مخالف طالبان[۱۰۳] و همچنین از میان افراد در آسیای جنوبی و جنوب شرقی نیرو جذب می‌کند.[۹۵][۹۶]

رهبران

مطابق اهداف کلی دولت اسلامی برای بازسازی خلافت اسلامی، همانند خلافت راشدین که توسط جانشینان محمد، خلیفه‌های ابوبکر، عمر، عثمان و علی اداره می‌شد، داعش و داعش خراسان از عناوین تاریخی مشابه برای رهبران خود استفاده می‌کنند. رهبر خلافت تصورشده دولت اسلامی، که ابوبکر البغدادی (۲۹ ژوئن ۲۰۱۴ – ۲۷ اکتبر ۲۰۱۹) طولانی‌ترین دوره خدمت را داشت، به عنوان «خلیفه» (خَلِیفَةْ) شناخته می‌شود. رهبران ولایت‌های منطقه‌ای دولت اسلامی مانند داعش خراسان و ISWAP به عنوان «والی» شناخته می‌شوند که اغلب به «استاندار» ترجمه می‌شود. به عنوان مثال، در دوران خلافت اموی (۶۶۱–۷۵۰ میلادی)، نصر بن سیار آخرین والی خراسان بود که توسط خلیفه هشام بن عبد الملک منصوب شده و تحت پنج خلیفه آخر خلافت اموی خدمت می‌کرد تا اینکه توسط نیروهای خلافت عباسی جدید به ایران تبعید شد. رهبران در هر سطح به عنوان «امیر» شناخته می‌شوند که به صورت‌های مختلفی به «فرمانده» یا «رئیس» ترجمه شده است. امیران در سطوح مختلف شامل امیران عملیاتی (مثلاً امیر عملیات خارجی)، امیران سازمانی (مثلاً امیر کمیسیون مالی) یا امیران منطقه‌ای (مثلاً امیر استان، امیر ناحیه) خدمت می‌کنند.

رهبران (والیان) داعش خراسان
No. Wali Birthplace Ascent Departure Reason for Departure Duration Caliph
۱ حافظ سعید خان

Hafiz Saeed Khan (Maulawi Hafiz Saeed Khan Orakzai)

پاکستان Orakzai Agency ۱۱ ژانویه ۲۰۱۵ ۲۶ ژوئیه ۲۰۱۶[۱۰۴] کشته شده در حمله هوایی نیروهای آمریکایی[۱۰۵]

Killed in US drone strike[۱۰۶]

1 year, 18 months, 197 days Abu Bakr al-Baghdadi (۲۹ ژوئن ۲۰۱۴ – ۲۷ اکتبر ۲۰۱۹)
۲ Abdul Haseeb Logari

(Abu 'Umayr 'Abd al-Hasib al-Logari)

پاکستان Kurram Agency ۲۷ ژوئیه ۲۰۱۶ ۲۶ آوریل ۲۰۱۷[۱۰۷] Killed in US military raid[۱۰۸]کشته شده توسط نیروهای آمریکایی[۱۰۹] 1 year, 9 months, 274 days
۳ Abdul Rahman Ghaleb

(Abu Sayed Bajauri)

پاکستان Bajaur Agency ۲۷ آوریل ۲۰۱۷ ۱۱ ژوئیه ۲۰۱۷[۱۱۰] Killed in US drone strike[۱۱۱]کشته شده توسط نیروهای آمریکایی[۱۱۲] 2 months, 75 days
۴ Abu Saad Erhabi پاکستان Orakzai Agency ۱۲ ژوئیه ۲۰۱۷ ۲۵ اوت ۲۰۱۸[۱۱۳] Killed in US, NDS raid[۱۱۴]

کشته شده توسط نیروهای آمریکایی[۱۱۵]

1 year, 1 month, 44 days
۵ Ziya ul-Haq

(Abu Omar al-Khorasani)

Unknown ۲۶ اوت ۲۰۱۸ April 2019 Dismissed for poor performance[۱۱۶] 4 months
۶ مولوی عبدالله اورکزی(مولوی اسلم فاروقی) پاکستان Orakzai Agency آوریل ۲۰۱۹[۱۱۷] ۴ آوریل ۲۰۲۰[۱۱۸] توسط اداره امنیت ملی افغانستان دستگیر شد[۱۱۹][۱۲۰] 1 سال Abu Bakr al-Baghdadi (until 2۷ اکتبر ۲۰۱۹)
Amir Mohammad Abdul Rahman al-Mawli al-Salbi (from 3۱ اکتبر ۲۰۱۹)
۷ Shahab al-Muhajir

(Sanaullah Ghafari)

افغانستان Kabul City ۵ آوریل ۲۰۲۰ Incumbent الگو:Age in years, months and days Amir Mohammad Abdul Rahman al-Mawli al-Salbi (until ۳ فوریه ۲۰۲۲)
Nour Karim al-Mutni al-Baidi al-Rifai (4 Feb 2022 to 1۵ اکتبر ۲۰۲۲)
Abu al-Hussein al-Husseini al-Qurashi (30 Nov 2022 to ۳ اوت ۲۰۲۳)
Abu Hafs al-Hashimi al-Qurashi (since ۳ اوت ۲۰۲۳)

تعیین به‌عنوان سازمان تروریستی

بسیاری از کشورها عملاً داعش خراسان را به‌عنوان یک سازمان تروریستی زیرمجموعه دولت اسلامی بزرگ‌تر تعیین کرده‌اند، اگرچه آن را به‌طور جداگانه فهرست نکرده‌اند. در ۱۴ مه ۲۰۱۹، کمیته تحریم‌های داعش و القاعده شورای امنیت سازمان ملل متحد، «دولت اسلامی عراق و شام – خراسان» را به‌عنوان موجودیت تعیین‌شده QDe.161 فهرست کرد و این نخستین شاخه داعش بود که به‌طور مستقل توسط سازمان ملل تعیین شد.[۱۲۱] بلافاصله پس از آن، برخی کشورها به‌طور خودکار این تعیین سازمان ملل برای داعش خراسان را پذیرفتند.

کشور تاریخ منبع
 ایالات متحده آمریکا ۱۴ ژانویه ۲۰۱۶ [۱۲۲][۱۲۳]
 استرالیا ۳ نوامبر ۲۰۱۷ [۱۲۴]
 کانادا ۲۳ مه ۲۰۱۸ [۱۲۵]
الگو:IND ۲۱ ژوئن ۲۰۱۸ [۱۲۶]
الگو:UN ۱۴ مه ۲۰۱۹ [۱۲۷]
 آرژانتین ۱۴ مه ۲۰۱۹ [۱۲۸]
 نیوزیلند ۱۴ مه ۲۰۱۹ [۱۲۹]
 عراق ۱۶ مه ۲۰۱۹ [۱۳۰]
الگو:AFG ۳ ژوئیه ۲۰۲۲ [۱۳۱]

رسانه‌ها

داعش خراسان تولیدکننده پرحجم تبلیغات است و تنها هسته اصلی داعش در عراق و سوریه از آن جلوتر است. این گروه مواد تبلیغاتی خود را عمدتاً از طریق بنیاد رسانه‌ای الازایم (الگو:Langx) منتشر می‌کند، هرچند کارشناسان در مورد وضعیت رسمی این بنیاد به‌عنوان یک عنصر رسمی داعش خراسان اختلاف نظر دارند، زیرا گروه تاکنون مسئولیت آن را به‌طور رسمی نپذیرفته یا انکار نکرده است. قابل توجه است که بنیاد الازایم گاهی پیش از آژانس خبری اعماق، منبع اصلی اعلام حملات داعش، مسئولیت حملات را اعلام می‌کند. الازایم که تقریباً تمام تبلیغات داعش خراسان را منتشر می‌کند، در اوت ۲۰۲۱ همزمان با خروج نیروهای آمریکا و قدرت‌گیری طالبان در کابل به‌صورت علنی ظاهر شد.[۱۳۲]

پیش از به قدرت رسیدن طالبان، تبلیغات داعش خراسان توسط چندین سازمان از جمله خالد مدیا (مسئول اظهارات ویدیویی) و پرچم‌های سیاه (اظهارات صوتی و متنی) تولید و توزیع می‌شد تا اینکه در ۲۰۲۱ این سازمان‌ها با هم ترکیب و در قالب الازایم درآمدند. محتوای بنیاد الازایم غالباً توسط هواداران و حامیان منطقه‌ای نوشته و ارائه می‌شود که حدود ۷۰٪ آن ابتدا به زبان پشتو منتشر می‌شود، هرچند بسیاری از حامیان خدمات ترجمه محتوای الازایم و دیگر نشریات داعش را به زبان‌های پشتو، دری، اردو، تاجیکی، بنگالی، هندی، روسی و گاهی عربی، تامیل، مالایالام و اویغوری ارائه می‌دهند. الازایم محتوای خود را عمدتاً از طریق تلگرام، ایکس (توییتر سابق)، راکت‌چت و سایر شبکه‌ها منتشر می‌کند. در سال ۲۰۲۲، در جریان یورش‌های اداره کل اطلاعات طالبان علیه اهداف داعش خراسان، این اداره به چندین کانال داعش خراسان نفوذ کرده بود که به‌طور موقت انتشار محتوا را مختل کرد.[۱۳۳][۱۳۴][۱۳۵]

علاوه بر کتاب‌ها، تک‌نگاره‌ها، ویدیوها و نامه‌ها، بنیاد الازایم بیشتر به خاطر تولید خبرنامه‌ها و مجلات منظم شناخته می‌شود. مشهورترین آن‌ها شامل مجله «خراسان غږ» به زبان پشتو، مجله «Voice of Khurasan» به زبان انگلیسی و «یلغار» به زبان اردو است. اگرچه این نشریات به رویدادهای معاصر می‌پردازند، بخش عمده تبلیغات داعش خراسان به تخریب جایگاه طالبان به‌عنوان رهبران دینی، سیاسی و ضامنان امنیت اختصاص دارد.[۱۳۴]

پانویس

ارجاعات

  1. ↑ “Isis, Isil, IS or Daesh? One group, many names”, BBC NEWS.
  2. ↑ “ISIS vs ISIL – Which One Is It?”, inquisitr.
  3. ↑ “Isis, Isil, IS or Daesh? One group, many names”, BBC NEWS.
  4. ↑ “ISIS vs ISIL – Which One Is It?”, inquisitr.
  5. ↑ “Isis, Isil, IS or Daesh? One group, many names”, BBC NEWS.
  6. ↑ “Family says 7 children were killed in Kabul drone strike; U.S. is investigating”, Los Angeles Times.
  7. ↑ “Isis, Isil, IS or Daesh? One group, many names”, BBC NEWS.
  8. ↑ “Why Does a Simple Word like Daesh Disturb Extremists so Much”, The National.
  9. ↑ “Islamic State Khorasan (IS-K)”, csis.
  10. ↑ “Islamic State Khorasan (IS-K)”, csis.
  11. ↑ “Why ISIS failed to establish a foothold in Pakistan”, Pakistan Forward.
  12. ↑ “Islamic State Khorasan (IS-K)”, csis.
  13. ↑ “Islamic State is having a hard time taking root in Pakistan”, The Washington Post.
  14. ↑ “Why ISIS failed to establish a foothold in Pakistan”, Pakistan Forward.
  15. ↑ “Islamic State Khorasan (IS-K)”, csis.
  16. ↑ “Islamic State Khorasan (IS-K)”, csis.
  17. ↑ Giustozzi, The Islamic State in Khorasan.
  18. ↑ Giustozzi, The Islamic State in Khorasan.
  19. ↑ Giustozzi, The Islamic State in Khorasan.
  20. ↑ Giustozzi, The Islamic State in Khorasan.
  21. ↑ Giustozzi, The Islamic State in Khorasan.
  22. ↑ Giustozzi, The Islamic State in Khorasan.
  23. ↑ Giustozzi, The Islamic State in Khorasan.
  24. ↑ Giustozzi, The Islamic State in Khorasan.
  25. ↑ Postings, ISIS announces new India and Pakistan provinces, casually breaking up Khorasan.
  26. ↑ “Letter dated 19 May 2020”, Security Council.
  27. ↑ Postings, ISIS announces new India and Pakistan provinces, casually breaking up Khorasan.
  28. ↑ Garcia, “Pentagon admits ‘thousands’ of Isis-K militants released from US prisons by Taliban”, The Independent.
  29. ↑ “Afghanistan: ISIS Group Targets Religious Minorities”, Human Rights Watch.
  30. ↑ “Islamic State is having a hard time taking root in Pakistan”, The Washington Post.
  31. ↑ “Why ISIS failed to establish a foothold in Pakistan”, Pakistan Forward.
  32. ↑ “Why ISIS failed to establish a foothold in Pakistan”, Pakistan Forward.
  33. ↑ “Why ISIS failed to establish a foothold in Pakistan”, Pakistan Forward.
  34. ↑ “Attackers kill dozens of Afghan villagers in northern province”, Reuters.
  35. ↑ “Dozens dead as mothers, infants and mourners targeted in Afghanistan”, Gulf News.
  36. ↑ “ISIL claims attack on Save the Children in Jalalabad”, Al Jazeera.
  37. ↑ “Families flee as Taliban battle Islamic State in northern Afghanistan”, Reuters.
  38. ↑ “Afghan special forces fight IS; Taliban kill 15 policemen”, ABC News.
  39. ↑ “Afghanistan war: Tracking the killings in August 2019”, BBC NEWS.
  40. ↑ “Dozens dead as mothers, infants and mourners targeted in Afghanistan”, Gulf News.
  41. ↑ “Moscow concert hall attack: Why is ISIL targeting Russia?”, Al Jazeera.
  42. ↑ “Afghans say Taliban behind bloodshed, reject U.S. blame of Islamic State”, Gulf News.
  43. ↑ “Kabul University: 22 dead, more wounded as gunmen storm campus”, BBC NEWS.
  44. ↑ “Kabul airport attack kills 60 Afghans, 13 US troops”, AP News.
  45. ↑ “Moscow concert hall attack: Why is ISIL targeting Russia?”, Al Jazeera.
  46. ↑ “Uzbekistan Dismisses Islamic State’s Claim of Cross-Border Attack”, VOA News.
  47. ↑ “Afghanistan: ISIS Group Targets Religious Minorities”, Human Rights Watch.
  48. ↑ Islamic State an-Naba newsletter, Issue #338
  49. ↑ “Moscow concert hall attack: Why is ISIL targeting Russia?”, Al Jazeera.
  50. ↑ “Moscow concert hall attack: Why is ISIL targeting Russia?”, Al Jazeera.
  51. ↑ “Iran arrests 11 suspects over bomb blasts, mourners demand revenge - state TV”, Reuters.
  52. ↑ “Moscow concert hall attack: Why is ISIL targeting Russia?”, Al Jazeera.
  53. ↑ “Russia’s Putin says ‘radical Islamists’ behind Moscow concert hall attack”, Al Jazeera.
  54. ↑ “Arrests of 8 with suspected ISIS ties in U.S. renew concern of terror attack”, CBS News.
  55. ↑ “Why ISIS failed to establish a foothold in Pakistan”, Pakistan Forward.
  56. ↑ “Islamic State is having a hard time taking root in Pakistan”, The Washington Post.
  57. ↑ “MOAB strike: US bombing of IS in Afghanistan 'killed dozens'”, BBC NEWS.
  58. ↑ “Noreen Leghari confesses to involvement in terrorist activity”, Geo tv.
  59. ↑ “U.S. Military Says Troops Killed Islamic State Leader in Afghanistan”, The Wall Street Journal.
  60. ↑ “Families flee as Taliban battle Islamic State in northern Afghanistan”, Reuters.
  61. ↑ “6 'IS militants' killed in security operation in Quetta: police”, The Dawn.
  62. ↑ “Afghan special forces fight IS; Taliban kill 15 policemen”, ABC News.
  63. ↑ “Islamic State commander killed in Afghanistan, U.S. forces say”, Reuters.
  64. ↑ “Afghan forces launch attacks to clear warring militants from east Afghanistan”, Reuters.
  65. ↑ “Letter dated 19 May 2020”, Security Council.
  66. ↑ “Moscow concert hall attack: Why is ISIL targeting Russia?”, Al Jazeera.
  67. ↑ “US military conducts airstrike against ISIS-K planner”, CNN.
  68. ↑ “Family says 7 children were killed in Kabul drone strike; U.S. is investigating”, Los Angeles Times.
  69. ↑ “Why ISIS failed to establish a foothold in Pakistan”, Pakistan Forward.
  70. ↑ Giustozzi, The Islamic State in Khorasan.
  71. ↑ Giustozzi, The Islamic State in Khorasan.
  72. ↑ Giustozzi, The Islamic State in Khorasan.
  73. ↑ Giustozzi, The Islamic State in Khorasan.
  74. ↑ Giustozzi, The Islamic State in Khorasan.
  75. ↑ Giustozzi, The Islamic State in Khorasan.
  76. ↑ Gul, Ayaz (22 October 2022). "Taliban Claim to Have Killed 9 ISIS–K Fighters". Voice of America.
  77. ↑ ۷۷٫۰ ۷۷٫۱ Jadoon, Amira; Mines, Andrew (14 October 2021). "The Taliban Can't Take on the Islamic State Alone". War on the Rocks.
  78. ↑ Chung, Diana Ya-Wai (18 October 2022). "Afghanistan's Economy Faces Critical Challenges as it Adjusts to New Realities". World Bank.
  79. ↑ Ahmad, Javid; London, Douglas (28 December 2022). "The Taliban's dangerous hermit kingdom". The Hill.
  80. ↑ Kidangoor, Abhishyant (27 August 2021). "After ISIS–Keeping 's Kabul Airport Attack, the U.S. Faces a New Terrorist Threat in Afghanistan". Time.
  81. ↑ ۸۱٫۰ ۸۱٫۱ Gul, Ayaz (4 December 2022). "Islamic State Group Claims Attack on Pakistan's Top Diplomat in Afghanistan". Voice of America.
  82. ↑ "Deadly 'suicide' blast outside Afghan foreign ministry in Kabul". Al Jazeera. 11 January 2023.
  83. ↑ Hopkins, Peter (6 January 2023). "Taliban and China firm agree Afghanistan oil extraction deal". BBC.
  84. ↑ admin (8 August 2017). "Taliban and ISIS join forces in brutally slaughtering dozens of Hazara families in Sar-e Pul, Afghanistan". Hazara.net (به انگلیسی). Retrieved 25 March 2024.
  85. ↑ "حمله هماهنگ طالبان و داعش به روستایی در شمال افغانستان – DW – ۱۳۹۶/۵/۱۶". dw.com. Retrieved 25 March 2024.
  86. ↑ "Attackers kill dozens of Afghan villagers in northern province". Reuters. Retrieved 5 April 2024.
  87. ↑ "امنیت ملی افغانستان: شبکه حقانی جنگجویان داعش را حمایت می‌کند". BBC News فارسی. 18 May 2020. Retrieved 25 March 2024.
  88. ↑ Gohel, Sajjan M. (26 March 2024). "The Taliban Are Far Closer to the Islamic State Than They Claim". Foreign Policy (به انگلیسی). Retrieved 25 March 2024.
  89. ↑ "ISKP's transnational reemergence | FDD's Long War Journal". www.longwarjournal.org (به انگلیسی). 10 June 2024. Retrieved 30 June 2024.
  90. ↑ "Islamic State gaining ground in Afghanistan: UN". AFP. Archived from the original on 2 October 2015. Retrieved 3 October 2015.
  91. ↑ ۹۱٫۰ ۹۱٫۱ Shalizi, Hamid (29 June 2015). "Exclusive: In turf war with Afghan Taliban, Islamic State loyalists gain ground". Reuters. Archived from the original on 2 October 2015. Retrieved 3 October 2015.
  92. ↑ Ezzatullah Mehrdad (12 August 2019), "How Islamic State Infiltrated Kabul University" بایگانی‌شده در ۱۴ سپتامبر ۲۰۱۹ توسط Wayback Machine, The Diplomat. Retrieved 13 September 2019.
  93. ↑ “Islamic State is having a hard time taking root in Pakistan”, The Washington Post.
  94. ↑ Gupta, Shishir (28 August 2021). "14 Keralites with ISKP, blast outside Turkmenistan mission in Kabul foiled". Hindustan Times. Retrieved 2 September 2021.
  95. ↑ ۹۵٫۰ ۹۵٫۱ "Taleban claims to have caught two Malaysians fighting for ISIS-linked militants in Kabul". The Straits Times. 28 August 2021. Retrieved 3 September 2021.
  96. ↑ ۹۶٫۰ ۹۶٫۱ "ISIL–K leaders hope to attract intransigent Taliban, other militants who reject US-Taliban peace deal: UN report". The Economic Times.
  97. ↑ "Bangladeshi IS leader arrested in Afghanistan". Dhaka Tribune. 15 April 2020. Retrieved 3 September 2021.
  98. ↑ Janjua, Haroon (2 November 2021). "Twenty dead after suspected Isis-K attack on Kabul hospital". The Times (به انگلیسی). Several former Afghan government troops and intelligence agents have defected to Islamic State, the terrorist group which carried out yesterday's attack on a hospital in Kabul.
  99. ↑ Trofimov, Yaroslav (31 October 2021). "Left Behind After U.S. Withdrawal, Some Former Afghan Spies and Soldiers Turn to Islamic State". The Wall Street Journal.
  100. ↑ Kucera, Joshua (2 June 2015). "Tajik officer's defection to Isis highlights US support for repressive regime". The Guardian (به انگلیسی). ISSN 0261-3077. Retrieved 27 December 2023.
  101. ↑ “Islamic State Khorasan (IS-K)”, csis.
  102. ↑ “Afghan forces launch attacks to clear warring militants from east Afghanistan”, Reuters.
  103. ↑ Giustozzi, The Islamic State in Khorasan.
  104. ↑ “Islamic State Khorasan (IS-K)”, csis.
  105. ↑ “Islamic State Khorasan (IS-K)”, csis.
  106. ↑ Ahmad, Jibran; Torbati, Yeganeh (13 August 2016). "U.S. drone kills Islamic State leader for Afghanistan, Pakistan: officials". Reuters.
  107. ↑ “Islamic State Khorasan (IS-K)”, csis.
  108. ↑ "Pentagon: IS in Afghanistan leader killed in April raid". Associated Press. 7 May 2017.
  109. ↑ “Islamic State Khorasan (IS-K)”, csis.
  110. ↑ “Islamic State Khorasan (IS-K)”, csis.
  111. ↑ Smith, Josh (13 August 2017). "Senior Islamic State commanders killed in Afghanistan air strike: U.S. military". Reuters.
  112. ↑ “Islamic State Khorasan (IS-K)”, csis.
  113. ↑ “Islamic State Khorasan (IS-K)”, csis.
  114. ↑ "Head of Islamic State in Afghanistan killed, government says". Reuters. 26 August 2018.
  115. ↑ “Islamic State Khorasan (IS-K)”, csis.
  116. ↑ "Twenty-fourth report of the Analytical Support and Sanctions Monitoring Team submitted pursuant to resolution 2368 (2017) concerning ISIL (Da'esh), Al-Qaida and associated individuals and entities" (PDF). 15 July 2019. p. 15.
  117. ↑ “Letter dated 19 May 2020”, Security Council.
  118. ↑ “Letter dated 19 May 2020”, Security Council.
  119. ↑ "Afghan forces announce arrest of local ISIL leader". Al Jazeera English. 4 April 2020.
  120. ↑ “Letter dated 19 May 2020”, Security Council.
  121. ↑ "United Nations 1267 Sanctions Committee Designation of ISIS-Khorasan". United States Department of State. 15 May 2019.
  122. ↑ "Foreign Terrorist Organizations". Archived from the original on 27 February 2020. Retrieved 13 September 2020.
  123. ↑ “Islamic State Khorasan (IS-K)”, csis.
  124. ↑ "Listed terrorist organisations". Australian National Security. Australian Government. n.d. Archived from the original on 24 December 2018. Retrieved 31 August 2021.
  125. ↑ "Entités terroristes inscrites". Sécurité publique Canada. Gouvernement du Canada. 25 June 2021. Retrieved 31 August 2021.
  126. ↑ "Centre bans affiliates of al-Qaeda, Islamic State". The Hindu. 21 June 2018. Archived from the original on 30 July 2020. Retrieved 21 June 2018.
  127. ↑ "ISIL (Da'esh) & Al-Qaida Sanctions Committee / Narrative Summaries of Reasons for Listing". United Nations Security Council. United Nations. n.d. Retrieved 3 September 2021.
  128. ↑ "Registro Público de Personas y Entidades vinculadas a actos de Terrorismo y su Financiamiento – RePET –". Ministero de Justicia y Derechos Humanos. Presidencia de la Nación. n.d. Retrieved 8 September 2021.
  129. ↑ "Lists associated with Resolutions 1267/1989/2253 and 1988" (PDF). New Zealand Police. New Zealand Government. 21 June 2021. Archived from the original (PDF) on 17 August 2021. Retrieved 3 September 2021.
  130. ↑ "Archived copy" (PDF). Archived (PDF) from the original on 31 May 2021. Retrieved 3 September 2020.{{cite web}}: نگهداری یادکرد:عنوان آرشیو به جای عنوان (link)
  131. ↑ Akbarzai, Sahar; Ehsan, Popalzai; Kottasová, Ivana (3 July 2022). "Taliban labels Islamic State affiliate a 'false sect'". CNN. Retrieved 4 July 2022. The Taliban has declared the Islamic State affiliate ISIS-K a corrupt "sect" and forbidden Afghans from contact with it.
  132. ↑ الگو:Cite tweet
  133. ↑ Webber, Lucas; Valle, Riccardo (26 August 2022). "Islamic State Khorasan's Expanded Vision in South and Central Asia". The Diplomat.
  134. ↑ ۱۳۴٫۰ ۱۳۴٫۱ Webber, Lucas (6 May 2022). "Voice of Khorasan Magazine and the Internationalization of Islamic State's Anti-Taliban Propaganda". The Jamestown Foundation.
  135. ↑ Basit, Abdul. "Afghanistan-Pakistan's Radical Social Media Ecosystem: Actors, Propaganda Comparison and Implications". S. Rajaratnam School of International Studies, Nanyang Technological University, Singapore.

منابع

  • Giustozzi, Antonio (2018). The Islamic State in Khorasan Afghanistan, Pakistan and the New Central Asian Jihad (به انگلیسی). Oxford : C. Hurst and Company Publishers Limited.

آنلاین

مطالعه بیشتر

برگرفته از «https://www.islamical.org/w/index.php?title=داعش_خراسان&oldid=152789»