نماز جماعت

نماز جماعت، بر خلاف نماز فردی، به معنای نماز گروهی با اقتداء به امام است. انجام نماز جماعت در تمام نمازهای واجب یومیه و غیر یومیه مستحب است و حداقل تعداد برای تشکیل آن دو نفر، شامل امام و مأموم، می‌باشد. شرط‌های صحت نماز جماعت شامل بلوغ، عقل، ایمان، عدالت و طهارت امام و همچنین هماهنگی کیفیت نماز بین امام و مأموم است.

معنای اصطلاحی

نماز جماعت به معنای اقامه نماز به صورت گروهی با اقتداء به امام است. این نماز در تمام نمازهای واجب روزانه و غیر روزانه مستحب است، اما در برخی نمازها واجب است؛ مانند نماز جمعه و نمازهای عید فطر و قربان، مگر آن که مأموم در خواندن حمد و سوره مقصر باشد.

در فقه اسلامی

حداقل تعداد برای اقامه نماز جماعت دو نفر است؛ امام و مأموم، چه هر دو مرد باشند، چه مأموم زن باشد. شروط امام عبارتند از: عقل، بلوغ، ایمان، طهارت، عدالت و مذکر بودن (اگر مأموم مذکر باشد) و سلامت از جذام و برص. همچنین شرط است که میان امام و مأموم حایلی برای جلوگیری از دیدن امام وجود نداشته باشد، به استثناء حالت مأموم زن و امام مرد. از دیگر شرایط می‌توان به نزدیکی مأموم به امام، عدم بلندتر بودن جایگاه امام، قصد اقتداء مأموم، ایستادن مأموم بعد از امام و هماهنگی نماز در هیئت و کیفیت بین امام و مأموم اشاره کرد.

در تاریخ

یکی از نمازهای جماعت مشهور در تاریخ که توسط شیعیان، مورد توجه ویژه قرار گرفته است، نماز جماعت حسین بن علی و یاران در نبرد کربلا و روز عاشوراست. در منابع شیعی آمده است که حسین بن علی برای اینکه بتواند در میانه نبرد، نماز جماعت بر پا کند، گروهی را به محافظت از نمازگزاران گمارد.

در فرهنگ

نماز جماعت با شکوه‌ترین عبادت اسلامیست که مسلمانان هر روزه آن را با آداب آسان و ساده ما با عظمت و وقار برگزار می‌کنند صفوف به هم فشرده نمازگزاران تجلی معنوی خاصی است که در خود پیام‌های عبادی عرفانی سیاسی اجتماعی و فردی فراوانی دارد ذکر خدا به‌طور دسته جمعی و با الفاظ و حرکات و عروج انسان‌های متحد و صمیمی را نشان می‌دهد.

پانویس

منابع

• اختری، عباسعلی (۱۳۹۰). «نماز جماعت». دایرةالمعارف جامع اسلامی. تهران: آرایه.