گناه در قرآن: تفاوت میان نسخهها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
(−رده:شرک، −رده:قتل، −رده:دزدی، +رده:گناهان کبیره در اسلام، +رده:گناهان صغیره در اسلام، +رده:مطالعات قرآنی (هاتکت)، ابرابزار) |
|||
| (۸ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''گُناه''' نافرمانی از دستورات خدا است و به سخن دیگر انجام کاری که خدا از آن نهی کرده یا ترک کاری که به انجام آن فرمان داده است. گناهان را به دو دسته [[گناهان کبیره]](بزرگ) و [[گناهان صغیره]] (کوچک) تقسیم میکنند. [[گناه کبیره]] گناهی است که در قرآن یا روایات به کبیرهبودن آن تصریح شده یا به انجامدهنده آن وعده عذاب داده شده باشد؛ مانند [[شرک]]، [[افترا به خداوند]]، [[ظلم]]، [[قتل نفس]]، [[زنا|زِنا]]، [[خوردن مال یتیم]] و [[رباخواری]]. در قرآن کریم کتاب مسلمانان، | {{منابع اولیه|تاریخ=اکتبر ۲۰۲۵}} | ||
'''گُناه''' نافرمانی از دستورات خدا است و به سخن دیگر انجام کاری که خدا از آن نهی کرده یا ترک کاری که به انجام آن فرمان داده است. گناهان را به دو دسته [[گناهان کبیره]] (بزرگ) و [[گناهان صغیره]] (کوچک) تقسیم میکنند. [[گناه کبیره]] گناهی است که در قرآن یا روایات به کبیرهبودن آن تصریح شده یا به انجامدهنده آن وعده عذاب داده شده باشد؛ مانند [[شرک]]، [[افترا به خداوند]]، [[ظلم]]، [[قتل نفس]]، [[زنا|زِنا]]، [[خوردن مال یتیم]] و [[رباخواری]]. در قرآن کریم کتاب مسلمانان، مفهوم '''گناه''' بسیار گسترده و در قالب واژهها و تعابیر مختلفی مطرح شده است. گناهان در قرآن نهتنها به اعمال ناپسند فردی، بلکه به رفتارهای مخرب اجتماعی و [[اعتقادی]] نیز اشاره دارند. در ادامه، به مهمترین [[مفاهیم]] و [[مصادیق گناه]] در قرآن میپردازم. | |||
---- | ---- | ||
=== واژههای اصلی گناه در قرآن === | === واژههای اصلی گناه در قرآن === | ||
# '''[[ذنب]] (ذنب)''' رایجترین واژه برای گناه؛ بیشتر به معنای خطا یا جرم شخصی است که نیاز به بخشش دارد.<blockquote>«فَاغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا»<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=آل عمران: ۱۶.}}</ref></blockquote>'''۲-[[إثم]]''' بیشتر برای گناهان اخلاقی و اجتماعی به کار میرود؛ بار سنگین گناه.<blockquote>«وَأَثِمَ قَلْبُهُ»<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=بقره:۲۸۳}}</ref> </blockquote>'''۳-[[سَیِّئه]] (جمع: سیئات)'''<blockquote>«إِن تُبْدُواْ خَیْرًا أَوْ تُخْفُوهُ أَوْ تَعْفُواْ عَن سُوءٍ…»<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=نساء: ۱۴۹}}</ref> </blockquote>'''۴-[[جرم]]''' به معنی جرم آشکار و قابل پیگیری، با بار حقوقی یا اجتماعی.<blockquote>«ایها المُجْرِمونَ»<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=یس:۵۹}}</ref></blockquote>'''۵-[[فحش و فاحشه]]''' اعمال بسیار زشت، مخصوصاً مسائل جنسی و رفتاری ناپسند.<blockquote>«إِنَّهُ کَانَ فَاحِشَةً وَسَاءَ سَبِیلًا»<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=اسراء:۳۲}}</ref></blockquote>'''۶-[[معصیت]]''' نافرمانی مستقیم از فرمان خدا.<blockquote>«وَعَصَی آدَمُ رَبَّهُ فَغَوَی»<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=طه:۱۲۱.}}</ref> </blockquote> | |||
# '''[[ذنب]] (ذنب)''' | |||
---- | ---- | ||
=== تقسیم گناهان از دیدگاه قرآن === | === تقسیم گناهان از دیدگاه قرآن === | ||
==== ۱. گناهان کبیره (بزرگ) ==== | |||
گناهانی که صراحتاً در قرآن وعده عذاب یا لعنت برای آنها داده شده یا مایه هلاکتاند. برخی نمونهها: | گناهانی که صراحتاً در قرآن وعده عذاب یا لعنت برای آنها داده شده یا مایه هلاکتاند. برخی نمونهها: | ||
* '''[[شرک به خدا]]''' | * '''[[شرک به خدا]]''' | ||
<blockquote>«إِنَّ اللَّهَ لَا یَغْفِرُ أَنْ یُشْرَکَ بِهِ»<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=نساء:۴۸}}</ref> </blockquote> | <blockquote>«إِنَّ اللَّهَ لَا یَغْفِرُ أَنْ یُشْرَکَ بِهِ»<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=نساء:۴۸}}</ref> </blockquote> | ||
* '''[[قتل نفس بیگناه]]''' | * '''[[قتل نفس بیگناه]]''' | ||
<blockquote>«مَنْ قَتَلَ نَفْسًا بِغَیْرِ | <blockquote>«مَنْ قَتَلَ نَفْسًا بِغَیْرِ نَفْسٍ… فَکَأَنَّمَا قَتَلَ النَّاسَ جَمِیعًا»<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=مائده: ۳۲}}</ref></blockquote> | ||
* '''زنا و فحشا:''' (الزّانِیه و الزّانی)<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=نور:۲}}</ref> | * '''زنا و فحشا:''' (الزّانِیه و الزّانی)<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=نور:۲}}</ref> | ||
* '''دزدی''': (وَالسّارِقُ والسّارِقَه)<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=مائده:۳۸}}</ref> | |||
* '''دزدی''' : (وَالسّارِقُ والسّارِقَه)<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=مائده:۳۸}}</ref> | |||
* '''تهمت و افترا:''' (یَرمُون المُحصَنات)<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=نور:۲۳}}</ref> | * '''تهمت و افترا:''' (یَرمُون المُحصَنات)<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=نور:۲۳}}</ref> | ||
* '''رباخواری''': (اَلَّذیِنَ یأکُلُونَ الرِّبا)<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=بقره:۲۷۵}}</ref> | * '''رباخواری''': (اَلَّذیِنَ یأکُلُونَ الرِّبا)<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=بقره:۲۷۵}}</ref> | ||
* '''[[فرار از جهاد]](دُبُرَه إلَّا مُتَحَرِّفَاً لِقِتالٍ)'''<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=انفال:۱۶}}</ref> | * '''[[فرار از جهاد]] (دُبُرَه إلَّا مُتَحَرِّفَاً لِقِتالٍ)'''<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=انفال:۱۶}}</ref> | ||
---- | ---- | ||
=== | ==== ۲. گناهان صغیره (کوچک) ==== | ||
اعمال ناپسندی که اگر تکرار نشوند یا همراه با توبه و انجام کارهای نیک باشند، بخشوده میشوند. | اعمال ناپسندی که اگر تکرار نشوند یا همراه با توبه و انجام کارهای نیک باشند، بخشوده میشوند. | ||
«اگر از گناهان بزرگ پرهیز کنید، گناهان کوچک شما را میبخشیم» <ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=نساء:۳۱}}</ref> | «اگر از گناهان بزرگ پرهیز کنید، گناهان کوچک شما را میبخشیم»<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=نساء:۳۱}}</ref> | ||
---- | ---- | ||
=== آثار گناه در قرآن === | === آثار گناه در قرآن === | ||
* '''سلب توفیق و هدایت''' | * '''سلب توفیق و هدایت''' | ||
* '''سخت شدن قلب''' | * '''سخت شدن قلب''' | ||
| خط ۴۷: | خط ۴۱: | ||
=== راههای نجات از گناه در قرآن === | === راههای نجات از گناه در قرآن === | ||
* '''[[توبه]] و [[استغفار صادقانه]]''' :(تُوبُوا إلَی الله تَوبَه نَصُوحاً)<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تحریم:۸}}</ref> | * '''[[توبه]] و [[استغفار صادقانه]]''' :(تُوبُوا إلَی الله تَوبَه نَصُوحاً)<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=تحریم:۸}}</ref> | ||
* '''[[ایمان]] و [[عمل صالح]]''' :(ءامَنَ وَ عَمِلَ صالِحاً)<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=فرقان:۷۰}}</ref> | * '''[[ایمان]] و [[عمل صالح]]''' :(ءامَنَ وَ عَمِلَ صالِحاً)<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=فرقان:۷۰}}</ref> | ||
* '''[[دوری از محیط گناه و همنشینان بد]] :(وَ یُستَهزأُ بِهَا فَلا تَقعُدُوا مَعَهُم)'''<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=نساء: ۱۴۰}}</ref> | * '''[[دوری از محیط گناه و همنشینان بد]] :(وَ یُستَهزأُ بِهَا فَلا تَقعُدُوا مَعَهُم)'''<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=نساء: ۱۴۰}}</ref> | ||
* '''[[نماز]] و [[ذکر خدا]]''' : (وَ أقِمِ الصَّلواه | * '''[[نماز]] و [[ذکر خدا]]''': (وَ أقِمِ الصَّلواه … وَلِذِکرُاللهِ أکبَر)<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=عنکبوت:۶۹}}</ref> | ||
== منابع == | |||
{{پانویس|۲}}{{گناهان کبیره در اسلام}} | |||
{{گناهان صغیره در اسلام}} | |||
{{درجهبندی|نیازمند پیوند=خیر|نیازمند رده=بله|نیازمند جعبه اطلاعات=خیر|نیازمند تصویر=بله|نیازمند استانداردسازی=خیر|نیازمند ویراستاری=خیر|مقابله نشده با دانشنامهها=تاحدودی|تاریخ خوبیدگی=|تاریخ برگزیدگی=|توضیحات=}} | |||
[[رده: | [[رده:گناهان صغیره در اسلام]] | ||
[[رده: | [[رده:گناهان کبیره در اسلام]] | ||
[[رده:مطالعات قرآنی]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۹ اکتبر ۲۰۲۵، ساعت ۰۴:۵۸
 |
گُناه نافرمانی از دستورات خدا است و به سخن دیگر انجام کاری که خدا از آن نهی کرده یا ترک کاری که به انجام آن فرمان داده است. گناهان را به دو دسته گناهان کبیره (بزرگ) و گناهان صغیره (کوچک) تقسیم میکنند. گناه کبیره گناهی است که در قرآن یا روایات به کبیرهبودن آن تصریح شده یا به انجامدهنده آن وعده عذاب داده شده باشد؛ مانند شرک، افترا به خداوند، ظلم، قتل نفس، زِنا، خوردن مال یتیم و رباخواری. در قرآن کریم کتاب مسلمانان، مفهوم گناه بسیار گسترده و در قالب واژهها و تعابیر مختلفی مطرح شده است. گناهان در قرآن نهتنها به اعمال ناپسند فردی، بلکه به رفتارهای مخرب اجتماعی و اعتقادی نیز اشاره دارند. در ادامه، به مهمترین مفاهیم و مصادیق گناه در قرآن میپردازم.
واژههای اصلی گناه در قرآن
- ذنب (ذنب) رایجترین واژه برای گناه؛ بیشتر به معنای خطا یا جرم شخصی است که نیاز به بخشش دارد.
۲-إثم بیشتر برای گناهان اخلاقی و اجتماعی به کار میرود؛ بار سنگین گناه.«فَاغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا»[۱]
۳-سَیِّئه (جمع: سیئات)«وَأَثِمَ قَلْبُهُ»[۲]
۴-جرم به معنی جرم آشکار و قابل پیگیری، با بار حقوقی یا اجتماعی.«إِن تُبْدُواْ خَیْرًا أَوْ تُخْفُوهُ أَوْ تَعْفُواْ عَن سُوءٍ…»[۳]
۵-فحش و فاحشه اعمال بسیار زشت، مخصوصاً مسائل جنسی و رفتاری ناپسند.«ایها المُجْرِمونَ»[۴]
۶-معصیت نافرمانی مستقیم از فرمان خدا.«إِنَّهُ کَانَ فَاحِشَةً وَسَاءَ سَبِیلًا»[۵]
«وَعَصَی آدَمُ رَبَّهُ فَغَوَی»[۶]
تقسیم گناهان از دیدگاه قرآن
۱. گناهان کبیره (بزرگ)
گناهانی که صراحتاً در قرآن وعده عذاب یا لعنت برای آنها داده شده یا مایه هلاکتاند. برخی نمونهها:
«إِنَّ اللَّهَ لَا یَغْفِرُ أَنْ یُشْرَکَ بِهِ»[۷]
«مَنْ قَتَلَ نَفْسًا بِغَیْرِ نَفْسٍ… فَکَأَنَّمَا قَتَلَ النَّاسَ جَمِیعًا»[۸]
- زنا و فحشا: (الزّانِیه و الزّانی)[۹]
- دزدی: (وَالسّارِقُ والسّارِقَه)[۱۰]
- تهمت و افترا: (یَرمُون المُحصَنات)[۱۱]
- رباخواری: (اَلَّذیِنَ یأکُلُونَ الرِّبا)[۱۲]
- فرار از جهاد (دُبُرَه إلَّا مُتَحَرِّفَاً لِقِتالٍ)[۱۳]
۲. گناهان صغیره (کوچک)
اعمال ناپسندی که اگر تکرار نشوند یا همراه با توبه و انجام کارهای نیک باشند، بخشوده میشوند.
«اگر از گناهان بزرگ پرهیز کنید، گناهان کوچک شما را میبخشیم»[۱۴]
آثار گناه در قرآن
- سلب توفیق و هدایت
- سخت شدن قلب
- ناامنی اجتماعی و ظلم
- نزول بلا و عذاب الهی
- محرومیت از آمرزش الهی
راههای نجات از گناه در قرآن
- توبه و استغفار صادقانه :(تُوبُوا إلَی الله تَوبَه نَصُوحاً)[۱۵]
- ایمان و عمل صالح :(ءامَنَ وَ عَمِلَ صالِحاً)[۱۶]
- دوری از محیط گناه و همنشینان بد :(وَ یُستَهزأُ بِهَا فَلا تَقعُدُوا مَعَهُم)[۱۷]
- نماز و ذکر خدا: (وَ أقِمِ الصَّلواه … وَلِذِکرُاللهِ أکبَر)[۱۸]