ابنشرفشاه استرآبادی: تفاوت میان نسخهها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
(صفحهای تازه حاوی «'''ابنشرفشاه استرآبادی'''، با نام اصلی '''سید ابوالفضائل رکنالدین ابومحمد حسن بن محمد بن شرفشاه'''، (۶۴۵–۷۱۵ ه.ق) حکیم و متکلم شیعه سده هفتم هجری، از شاگردان خواجه نصیرالدین طوسی بود که پس از درگذشت وی به موصل رفت و به تدریس و تألیف پ...» ایجاد کرد) |
(+ 10 رده (هاتکت)، ابرابزار) |
||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''ابنشرفشاه استرآبادی'''، با نام اصلی '''سید ابوالفضائل رکنالدین ابومحمد حسن بن محمد بن شرفشاه'''، (۶۴۵–۷۱۵ | '''ابنشرفشاه استرآبادی'''، با نام اصلی '''سید ابوالفضائل رکنالدین ابومحمد حسن بن محمد بن شرفشاه'''، (۶۴۵–۷۱۵ ه.ق) [[حکیم]] و [[متکلم]] [[شیعه]] سده هفتم هجری، از شاگردان [[خواجه نصیرالدین طوسی]] بود که پس از درگذشت وی به [[موصل]] رفت و به تدریس و تألیف پرداخت. از مهمترین آثار او ''[[نهج الشیعة]]'' و چندین شرح در زمینه [[منطق]]، [[نحو]] و [[اصول فقه]] است. منابع متعدد شیعی، از جمله [[آقابزرگ تهرانی]]، او را از علمای شیعه دانستهاند. | ||
== زندگی == | == زندگی == | ||
سید ابوالفضائل رکنالدین ابومحمد حسن بن محمد بن شرفشاه، معروف به ابنشرفشاه استرآبادی (۶۴۵–۷۱۵ | سید ابوالفضائل رکنالدین ابومحمد حسن بن محمد بن شرفشاه، معروف به ابنشرفشاه استرآبادی (۶۴۵–۷۱۵ ه.ق)، از متفکران شیعه در حوزه حکمت، کلام و پزشکی بود. وی از خاندان [[علویان حسینی]] و اهل استرآباد (گرگان امروزی) بود. تحصیلات خود را نزد [[خواجه نصیرالدین طوسی]] در [[رصدخانه مراغه]] گذراند و از ملازمان وی بهشمار میرفت. پس از درگذشت خواجه در سال ۶۷۲ ق، به [[موصل]] مهاجرت کرد و در آنجا اقامت گزید.<ref>{{پک|1=اختری|2=۱۳۹۰|ک=دایرةالمعارف جامع اسلامی|ف=ابنشرفشاه استرآبادی}}</ref> | ||
در موصل، ابنشرفشاه جایگاه علمی و اجتماعی والایی یافت. او یکی از مدرسین مدرسه نوریه این شهر بود و اداره اوقاف آن نیز به او سپرده شد. وی کرسی تدریس و فتوا را نیز در اختیار داشت. با اینحال، | در موصل، ابنشرفشاه جایگاه علمی و اجتماعی والایی یافت. او یکی از مدرسین مدرسه نوریه این شهر بود و اداره اوقاف آن نیز به او سپرده شد. وی کرسی تدریس و فتوا را نیز در اختیار داشت. با اینحال، دربارهٔ مذهب او میان مورخان اختلاف نظر وجود دارد. برخی او را پیرو مذهب [[شافعی]] دانستهاند، در حالیکه بسیاری از منابع شیعی از جمله ''[[ریاض العلماء]]'' و ''[[اعیان الشیعه|اعیان الشیعة]]''، او را شیعه دانستهاند. [[آقابزرگ تهرانی]] نیز در طبقات ''اعلام الشیعة'' به شواهدی همچون آثار فلسفی، ارتباط نزدیک با [[الجایتو]] (خدابنده) و تألیفات در حوزه [[فلسفه|حکمت]] و [[علم کلام|کلام]] استناد کرده و بر گرایش شیعی او تأکید نموده است.<ref>{{پک|1=اختری|2=۱۳۹۰|ک=دایرةالمعارف جامع اسلامی|ف=ابنشرفشاه استرآبادی}}</ref> | ||
== آثار == | == آثار == | ||
ابنشرفشاه آثار متعددی در فلسفه، منطق، نحو و اصول فقه | ابنشرفشاه آثار متعددی در فلسفه، منطق، نحو و اصول فقه نگاشته است. مهمترین آثار او عبارتاند از:<ref>{{پک|1=اختری|2=۱۳۹۰|ک=دایرةالمعارف جامع اسلامی|ف=ابنشرفشاه استرآبادی}}</ref> | ||
* ''[[نهج الشیعة]]''، تألیفشده به نام سلطان [[اویس بهادرخان]]. | * ''[[نهج الشیعة]]''، تألیفشده به نام سلطان [[اویس بهادرخان]]. | ||
* ''شرح قواعد العقائد النصیریه''، بر اثر [[خواجه نصیرالدین طوسی|خواجه نصیر]]، که آن را برای فرزند استادش نوشته است. | * ''شرح قواعد العقائد النصیریه''، بر اثر [[خواجه نصیرالدین طوسی|خواجه نصیر]]، که آن را برای فرزند استادش نوشته است. | ||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
=== منابع === | === منابع === | ||
* {{یادکرد دانشنامه|نام خانوادگی=اختری|نام=عباسعلی|پیوند نویسنده=|ویراستار=|مقاله=ابنشرفشاه استرآبادی|دانشنامه=[[ | * {{یادکرد دانشنامه|نام خانوادگی=اختری|نام=عباسعلی|پیوند نویسنده=|ویراستار=|مقاله=ابنشرفشاه استرآبادی|دانشنامه=[[دایرةالمعارف جامع اسلامی]]|عنوان جلد=دایرةالمعارف جامع اسلامی|سال=۱۳۹۰|ناشر=آرایه|مکان=تهران}} | ||
{{درجهبندی|نیازمند پیوند=خیر|نیازمند رده=خیر|نیازمند جعبه اطلاعات=بله|نیازمند تصویر=بله|نیازمند استانداردسازی=خیر|نیازمند ویراستاری=خیر|مقابله نشده با دانشنامهها=تاحدودی|تاریخ خوبیدگی=|تاریخ برگزیدگی=|توضیحات=}} | {{درجهبندی|نیازمند پیوند=خیر|نیازمند رده=خیر|نیازمند جعبه اطلاعات=بله|نیازمند تصویر=بله|نیازمند استانداردسازی=خیر|نیازمند ویراستاری=خیر|مقابله نشده با دانشنامهها=تاحدودی|تاریخ خوبیدگی=|تاریخ برگزیدگی=|توضیحات=}} | ||
[[رده:اهالی گرگان]] | [[رده:اهالی گرگان]] | ||
[[رده:اهالی موصل]] | |||
[[رده:درگذشتگان ۷۱۵ (قمری)]] | |||
[[رده:زادگان ۶۴۵ (قمری)]] | |||
[[رده:سید]] | |||
[[رده:فقیهان شافعی]] | |||
[[رده:فیلسوفان اهل ایران]] | [[رده:فیلسوفان اهل ایران]] | ||
[[رده:فیلسوفان سنی]] | |||
[[رده:فیلسوفان شیعه دوازدهامامی]] | |||
[[رده:فیلسوفان مسلمان]] | |||
[[رده:متکلمان شافعی]] | |||
[[رده:متکلمان شیعه دوازدهامامی]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۰ ژوئیهٔ ۲۰۲۵، ساعت ۰۶:۰۴
ابنشرفشاه استرآبادی، با نام اصلی سید ابوالفضائل رکنالدین ابومحمد حسن بن محمد بن شرفشاه، (۶۴۵–۷۱۵ ه.ق) حکیم و متکلم شیعه سده هفتم هجری، از شاگردان خواجه نصیرالدین طوسی بود که پس از درگذشت وی به موصل رفت و به تدریس و تألیف پرداخت. از مهمترین آثار او نهج الشیعة و چندین شرح در زمینه منطق، نحو و اصول فقه است. منابع متعدد شیعی، از جمله آقابزرگ تهرانی، او را از علمای شیعه دانستهاند.
زندگی
سید ابوالفضائل رکنالدین ابومحمد حسن بن محمد بن شرفشاه، معروف به ابنشرفشاه استرآبادی (۶۴۵–۷۱۵ ه.ق)، از متفکران شیعه در حوزه حکمت، کلام و پزشکی بود. وی از خاندان علویان حسینی و اهل استرآباد (گرگان امروزی) بود. تحصیلات خود را نزد خواجه نصیرالدین طوسی در رصدخانه مراغه گذراند و از ملازمان وی بهشمار میرفت. پس از درگذشت خواجه در سال ۶۷۲ ق، به موصل مهاجرت کرد و در آنجا اقامت گزید.[۱]
در موصل، ابنشرفشاه جایگاه علمی و اجتماعی والایی یافت. او یکی از مدرسین مدرسه نوریه این شهر بود و اداره اوقاف آن نیز به او سپرده شد. وی کرسی تدریس و فتوا را نیز در اختیار داشت. با اینحال، دربارهٔ مذهب او میان مورخان اختلاف نظر وجود دارد. برخی او را پیرو مذهب شافعی دانستهاند، در حالیکه بسیاری از منابع شیعی از جمله ریاض العلماء و اعیان الشیعة، او را شیعه دانستهاند. آقابزرگ تهرانی نیز در طبقات اعلام الشیعة به شواهدی همچون آثار فلسفی، ارتباط نزدیک با الجایتو (خدابنده) و تألیفات در حوزه حکمت و کلام استناد کرده و بر گرایش شیعی او تأکید نموده است.[۲]
آثار
ابنشرفشاه آثار متعددی در فلسفه، منطق، نحو و اصول فقه نگاشته است. مهمترین آثار او عبارتاند از:[۳]
- نهج الشیعة، تألیفشده به نام سلطان اویس بهادرخان.
- شرح قواعد العقائد النصیریه، بر اثر خواجه نصیر، که آن را برای فرزند استادش نوشته است.
- شرح کبیر علی الکافیة در نحو ابنحاجب، مشهور به البسیط.
- شرح الوسیط علی الکافیة، با عنوان الوافیة که از مهمترین شروح در نحو است.
- شرح الصغیر علی الکافیة.
- شرح مختصر ابن حاجب در اصول فقه.
- شرح الشافیة در علم صرف.
- شرح الحاوی در چهار جلد.
- شرح الحاوی الثانی.
- حواشی بر کتاب تجرید.
- اسئلهای که از شیخ طوسی پرسیده شده است.
پانویس
ارجاعات
منابع
- اختری، عباسعلی (۱۳۹۰). «ابنشرفشاه استرآبادی». دایرةالمعارف جامع اسلامی. تهران: آرایه.