بارداری: تفاوت میان نسخهها
(ابرابزار) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
== لقاح == | == لقاح == | ||
[[پرونده:بارداری.jpg|بندانگشتی]]لقاح عملی است که در طی آن [[نطفه]] مرد (اسپرماتوزوئید) وارد [[تخمک]] زن میشود. هر۲۸ روز یک بار یک تخمک (سلول [[غریزه جنسی|جنسی]] زن) از یکی از تخمدانها میرسد و به آهستگی به طرف [[رحم]] حرکت میکند. در بسیاری از موارد بین سه تا هفت روز طول می کشدتا تخمک به رحم برسد. چنانچه در طول این مدت لقاح انجام نشود، تخمک در رحم از بین میرود. بارور شدن تخمک (سلول جنسی زن) توسط اسپرم (سلول جنسی مرد) منجر به تشکیل سلول تخم میگردد. از زمانی که اسپرماتوزوئید وارد تخمک میشود تا ظهور اولین تقسیم حدود ۲۴ الی ۳۶ ساعت وقت لازم است که پس از تقسیمات مکرر تبدیل به [[سقط جنین|جنین]] شده و در طول بارداری در رحم [[مادر]] و در داخل کیسه ای که حاوی مایع است قرار گرفته و رشد میکند. جنین از طریق [[بند ناف]] و جفت کلیه مواد غذایی و اکسیژن لازم برای رشد و نمو را دریافت میکند. طول متوسط [[حاملگی]] طبیعی معمولاً از اولین روز آخرین [[قاعدگی]] محاسبه می شودکه ۲۸۰روز یا ۴۰ هفته است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=ریحانه بهشتی|عنوان کتاب=فرزند صالح|سال=1340|نام=سیما|نام خانوادگی=میخبر|ناشر=انتشارات نورالزهرا|صفحه=66}}</ref> | [[پرونده:بارداری.jpg|بندانگشتی]]لقاح عملی است که در طی آن [[نطفه]] مرد (اسپرماتوزوئید) وارد [[تخمک]] زن میشود. هر۲۸ روز یک بار یک تخمک (سلول [[غریزه جنسی|جنسی]] زن) از یکی از تخمدانها میرسد و به آهستگی به طرف [[رحم]] حرکت میکند. در بسیاری از موارد بین سه تا هفت روز طول می کشدتا تخمک به رحم برسد. چنانچه در طول این مدت لقاح انجام نشود، تخمک در رحم از بین میرود. بارور شدن تخمک (سلول جنسی زن) توسط اسپرم (سلول جنسی مرد) منجر به تشکیل سلول تخم میگردد. از زمانی که اسپرماتوزوئید وارد تخمک میشود تا ظهور اولین تقسیم حدود ۲۴ الی ۳۶ ساعت وقت لازم است که پس از تقسیمات مکرر تبدیل به [[سقط جنین|جنین]] شده و در طول بارداری در رحم [[مادر]] و در داخل کیسه ای که حاوی مایع است قرار گرفته و رشد میکند. جنین از طریق [[بند ناف]] و جفت کلیه مواد غذایی و اکسیژن لازم برای رشد و نمو را دریافت میکند. طول متوسط [[حاملگی]] طبیعی معمولاً از اولین روز آخرین [[قاعدگی]] محاسبه می شودکه ۲۸۰روز یا ۴۰ هفته است.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=ریحانه بهشتی|عنوان کتاب=فرزند صالح|سال=1340|نام=سیما|نام خانوادگی=میخبر|ناشر=انتشارات نورالزهرا|صفحه=66}}</ref> | ||
== دوران بارداری == | |||
باید توجه داشت که افکار و حالات روانی و رفتار والدین حین انعقاد نطفه بر فرزند اثرگذار خواهد بود.بر این اساس اولین مولفه مهم ، رعایت حریم الهی و ترک محارم الهی از سوی پدر و مادر است که بارزترین مورد آن پرهیز از غذای حرام پیش از انعقاد نطفه و هنگام شکل گیری سلول های اولیه است. زیرا همانگونه که غذای مسموم موجب بروز اختلال هایی در بدن فرزند می گردد ، غذای حرام نیز تاثیر مخربی بر روح و روان او خواهد گذاشت.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=ریحانه بهشتی|نام خانوادگی=میخبر|صفحهها=34 _55}}</ref> | |||
پس از آن ، زندگی و رشد جنین در رحم مادر حساسیت ویژه ای دارد. جنین در این دوران تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار می گیرد.از جمله: | |||
* عوامل مادی و طبیعی مانند تغذیه مادر، داروها، بیماری ها، اعتیاد و تشعشعات. | |||
* عوامل روانی همچون غم ها، شادی ها،ترس ها،اضطراب ها و اندیشه های مادر . | |||
* عوامل اجتماعی نظیر رفتارهای دیگران(به ویژه پدر)با مادر و ارتباطات اجتماعی او. | |||
* عوامل معنوی مانند ارتباط با خدا ، غذای حلال، نیت خالص و خصوصیات اخلاقی مادر. | |||
تاثیر این عوامل بر فرزند در رحم مادر تا حدی است که در سرنوشت او در بزرگسالی نیز اثر خواهد داشت.در بین عواملی که ذکر شد،تغذیه مناسب و آرامش روحی مادر طی دوران بارداری اهمیت ویژه ای دارد. زیرا تکامل اعضای بدن جنین ، رشد اعصاب و ساختمان مغز و میزان ضریب هوشی و استعداد کودک و حتی اخلاق او ، به وضع تغذیه مادر در دوران بارداری بستگی دارد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=دانش خانواده و جمعیت|سال=1394|نام=زهرا|نام خانوادگی=آیت اللهی|ناشر=دفتر نشر معارف|صفحه=189|نام۲=دکتر امیرحسین|نام خانوادگی۲=بانکی پور فرد|نام۳=فاطمه|نام خانوادگی۳=بداغی|نام۴=شیماسادات|نام خانوادگی۴=حسینی|نام۵=دکتر محمود|نام خانوادگی۵=حکمت نیا}}</ref> | |||
== عوارض شایع دوران بارداری == | == عوارض شایع دوران بارداری == | ||
نسخهٔ ۲۸ نوامبر ۲۰۲۵، ساعت ۰۶:۲۷
مقدمه
زندگی پیش از تولد، از نظر بدنی، زندگی از لحظهٔ انعقاد نطفه، یعنی از زمانی که اسپرم تخمک را بارور میکند، شروع میشود. یاختهٔ (سلول) کاملی که به این صورت تشکیل میشود بیدرنگ به دو یاختهٔ کامل تقسیم میشود و آنها به چهار یاخته و به همین ترتیب تا آنجا که ارگانیسم جنین دارای تقریباً یک تریلیون یاخته میشود. این دورهٔ رشد بسیار سریع تقریباً ۲۸۰ روز طول میکشد. در پایان این دوره، موجودی که روزی ذره بینی بود تقریباً سه کیلوگرم میشود.
وقتی که مادر آینده برای اولین بار جنبشی را در شکم خود احساس میکند، چنین تعبیر میشود که جنین «جان میگیرد».
از نظر روانشناسی، آغاز زندگی نه بعد از تولد بلکه احتمالاً پیش از آن است. مدتهای مدید مردم معتقد بودند که زن باردار بوسیلهٔ فکر و تجربه و هیجانهای خود تا حدودی میتواند بر فرزند خود اثر بگذارد. بنابر برخی عقاید مرسوم اگر دورهٔ بارداری برای مادر دورهٔ خوشایندی باشد، کودک وی دارای خلق و خوی سرزنده خواهد بود. اما اگر دورهٔ آبستنی دوره ای غمانگیز یا ترسناک باشد احتمالاً شخصیت کودک ناسالم خواهد شد.[۱]
لقاح
لقاح عملی است که در طی آن نطفه مرد (اسپرماتوزوئید) وارد تخمک زن میشود. هر۲۸ روز یک بار یک تخمک (سلول جنسی زن) از یکی از تخمدانها میرسد و به آهستگی به طرف رحم حرکت میکند. در بسیاری از موارد بین سه تا هفت روز طول می کشدتا تخمک به رحم برسد. چنانچه در طول این مدت لقاح انجام نشود، تخمک در رحم از بین میرود. بارور شدن تخمک (سلول جنسی زن) توسط اسپرم (سلول جنسی مرد) منجر به تشکیل سلول تخم میگردد. از زمانی که اسپرماتوزوئید وارد تخمک میشود تا ظهور اولین تقسیم حدود ۲۴ الی ۳۶ ساعت وقت لازم است که پس از تقسیمات مکرر تبدیل به جنین شده و در طول بارداری در رحم مادر و در داخل کیسه ای که حاوی مایع است قرار گرفته و رشد میکند. جنین از طریق بند ناف و جفت کلیه مواد غذایی و اکسیژن لازم برای رشد و نمو را دریافت میکند. طول متوسط حاملگی طبیعی معمولاً از اولین روز آخرین قاعدگی محاسبه می شودکه ۲۸۰روز یا ۴۰ هفته است.[۲]
دوران بارداری
باید توجه داشت که افکار و حالات روانی و رفتار والدین حین انعقاد نطفه بر فرزند اثرگذار خواهد بود.بر این اساس اولین مولفه مهم ، رعایت حریم الهی و ترک محارم الهی از سوی پدر و مادر است که بارزترین مورد آن پرهیز از غذای حرام پیش از انعقاد نطفه و هنگام شکل گیری سلول های اولیه است. زیرا همانگونه که غذای مسموم موجب بروز اختلال هایی در بدن فرزند می گردد ، غذای حرام نیز تاثیر مخربی بر روح و روان او خواهد گذاشت.[۳]
پس از آن ، زندگی و رشد جنین در رحم مادر حساسیت ویژه ای دارد. جنین در این دوران تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار می گیرد.از جمله:
- عوامل مادی و طبیعی مانند تغذیه مادر، داروها، بیماری ها، اعتیاد و تشعشعات.
- عوامل روانی همچون غم ها، شادی ها،ترس ها،اضطراب ها و اندیشه های مادر .
- عوامل اجتماعی نظیر رفتارهای دیگران(به ویژه پدر)با مادر و ارتباطات اجتماعی او.
- عوامل معنوی مانند ارتباط با خدا ، غذای حلال، نیت خالص و خصوصیات اخلاقی مادر.
تاثیر این عوامل بر فرزند در رحم مادر تا حدی است که در سرنوشت او در بزرگسالی نیز اثر خواهد داشت.در بین عواملی که ذکر شد،تغذیه مناسب و آرامش روحی مادر طی دوران بارداری اهمیت ویژه ای دارد. زیرا تکامل اعضای بدن جنین ، رشد اعصاب و ساختمان مغز و میزان ضریب هوشی و استعداد کودک و حتی اخلاق او ، به وضع تغذیه مادر در دوران بارداری بستگی دارد.[۴]
عوارض شایع دوران بارداری
| قانونی در صورت درخواست | |
| بدون محدودیت | |
| محدودیت بارداری بعد از ۱۷ هفته اول | |
| محدودیت بارداری قبل ۱۷ هفته اول | |
| محدودیتهای نامشخص | |
| از نظر قانونی محدود به موارد زیر است: | |
| خطر برای زندگی مادر، برای سلامتی او *، تجاوز جنسی *، اختلال جنین *، یا عوامل اجتماعی و اقتصادی | |
| خطری برای زندگی مادر، برای سلامتی او *، تجاوز جنسی، یا اختلال در جنین | |
| خطر برای زندگی مادر، برای سلامت او *، یا آسیب جنین | |
| خطر جانی برای مادر *، سلامت *، یا تجاوز جنسی | |
| خطری برای زندگی یا سلامتی مادر | |
| خطری برای زندگی مادر | |
| غیر قانونی بدون استثنا | |
| بدون اطلاعات | |
| * برای برخی از کشورها یا مناطق در آن دسته اعمال نمی شود | |
بسیاری از ناراحتیها و عوارض دوران بارداری، به این مسئله بر میگردد که شما چه چیزی میخورید و از حالت تهوع تا عوارض جدی، نظیر افزایش فشار خون رادر بر میگیرد.[۵]
تهوع همراه با استفراغ یا بدون آن در سهماهه اول بارداری
تهوع بیشتر هنگام صبح رخ میدهد. این حالت اولین نشانههای بارداری و از عوارض شایع این دوران است و ممکن است خستگی این عارضه را شدیدتر کندو اغلب در اواخر ماه سوم خود به خود بهبود مییابد.
برای درمان با این ناراحتی راههای زیر پیشنهاد میشود:
- بیش از حد گرسنه نمانید.
- از خوردن غذاهای سرخ کرده پرهیز کنید.
- هنگام صبح یک تکه نان برشته بخورید.
- از بوهای مشمئز کننده و نامطبوع دوری کنید.
- در طول روز به مقدار کمتر، ولی در دفعات بیشتر غذا مصرف کنید.
- از مصرف غذاهای نفاخ، چرب، شیرین و پرادویه خودداری کنید.
- زنجبیل دم کرده بنوشید.
- هوای اتاق را تازه نگه دارید.
- آهسته از رخت خواب بلند شوید.
- پیش از برخاستن از رخت خواب، کمی بیسکویت خشک در دهان بگذارید.
- غذاهای برطرف کننده تهوع مثل: آبمیوه طبیعی، دوغ محلی، لواشک طبیعی، آلو یا آلبالو مصرف کنید.
تکرر ادرار در سهماهه اول و سوم
در ابتدای بارداری معمولاً به دلیل بزرگ شدن رحم و فشار آن بر مثانه، دفعات ادرار بیشتر میشود. بعدها ممکن است به علت تغییر وضع رحم یا خارج شدن آن از لگن، فشار آن بر مثانه کمتر شده و این حالت از بین برود، ولی در اواخر حاملگی با پایین آمدن سر جنین به داخل لگن و فشار ناشی از آن دوباره تکرر ادرار دیده میشود.
خستگی و خواب آلودگی در سهماهه اول
در اوایل بارداری بیشتر زنان احساس خستگی و خواب آلودگی دارند. معمولاً این حالت بعد از ماه چهارم بارداری برطرف میشود. استراحت بیشتر و تغذیه صحیح در این مواقع لازم است.
یبوست در سهماهه اول، دوم، سوم
به علت این که در دوران بارداری، هورمون پروژسترون ترشح میشود، حرکات روده کند شده و فعالیت جسمانی در حاملگی کاهش مییابد، در نتیجه مادر دچار یبوست میشود، که از علائم آن دفع مدفوع خشک با فواصل زمانی بیشتر از معمول است. حال چه باید کرد؟
- مصرف غذاهای حاوی فیبر زیاد مثل نان سبوس دار
- خوردن انجیر، هلو، زردآلو، گلابی، آلو و سالاد با دوقاشق روغن زیتون
- مصرف عسل و آب سیب
- پرهیز از خوردن غذاهای مانده، گوشت زیاد، پنیر، سرخ کردنیها
- گیاهان دارویی مثل:بابونه، رازیانه و زنجبیل در جلوگیری از این حالت مؤثر است
- انجام فعالیت منظم ورزشی باعث تحریک دستگاه گوارش میشود و حرکات منظم روده را افزایش میدهد
- استراحت و خواب کافی داشته باشید
- مصرف ملین در حاملگی توصیه نمیشود، مگر در مواردی که پزشک یا ماما تجویز میکند
- به مصرف مکملهای تجویز شده ادامه دهید
- روزانه ۸حداقل لیوان مایعات فاقد کافئین بنوشید
تنگی نفس در سهماهه سوم
به جهت بزرگ شدن رحم در اواخر دوران بارداری و افزایش فشار آن به سمت پایین ریهها و فشار بر پرده دیافراگم و نیز اثرات هورمونهای مربوط به بارداری، ممکن است مختصری احساس تنگی نفس و تند شدن تنفس ایجاد شود. راهکارهای درمانی برای بهبود تنگی نفس به شرح ذیل است:
- گذاشتن چند بالش زیر سر و شانهها
- قرار گرفتن به حالت نیمه نشسته
- اجتناب از پرخوری
- فاصله دادن میان زمان خوردن و خوابیدن
- صاف نگه داشتن عضلات پشت بدن هنگام نشستن
زیاد شدن ترشحات مهبل در سهماهه اول، دوم و سوم
در طول بارداری، به دلیل تغییرات هورمونی ترشحات مهبل افزایش مییابد که این ترشحات، سفید رنگ یا بیرنگ، غلیظ و بدون بوست. در این موارد لازم است، ناحیه شرمگاهی خشک نگه داشته شده و بهداشت رعایت شود.
گرفتگی عضلات پا در سهماهه دوم و سوم
از نیمه دوم بارداری، به سبب بزرگی رحم و فشار روی اعصاب، گرفتگی عضلات پاها، امری شایع است. گرم نگه داشتن و ماساژ مداوم عضلات با روغن زیتون طبیعی یا روغن کنجد، باعث کم شدن گرفتگی عضلات و کاهش درد میشود.
کمر درد و پشت درد در سهماهه دوم و سوم
در برخی خانمها، بزرگ شدن رحم موجب انحراف مهرههای کمر به سمت جلو شده و درد پشت و کمر را به وجود میآورد. این دردها اغلب ملایم و مختصر بوده و در اثر خستگی و راه رفتن زیاد ایجاد میشوند.
درمان عارضه
- استراحت
- پوشیدن کفش پاشنه کوتاه
- استفاده از کمربند مخصوص حاملگی
- انجام حرکات ورزشی مناسب
- گرم نگاه داشتن
- خوابیدن روی تشکهای سفت
واریس در سهماهه دوم و سوم
در حاملگی گاهی به سبب افزایش وزن بدن، سنگینی رحم و فشار آن به رگهای بزرگ در لگن و سیاه رگهای پشت ران و ساق پا، جریان خون مختل شده و واریس ایجاد میشود، در این حالت عروق پا متورم و دردناک میشود. ایستادن به مدت طولانی و نشستن به صورت چهارزانو ممکن است این عارضه را بدتر کند. درد و ناراحتی ناشی از واریس را میتوان با روشهای زیر درمان کرد:
- استفاده از جورابهایی که کش آن به ساق پا، فشار نیاورد.
- استراحت و نگه داشتن پاها در سطحی بالاتر از سطح بدن
- پرهیز از ایستادن یا نشستن به مدت طولانی
- پوشیدن جورابهای مخصوص واریس با مشورت پزشک
- استراحت کردن به صورت مرتب در طی انجام کارهای روزانه
درد کشاله ران در سهماهه دوم و سوم
با بزرگ شدن رحم ممکن است خانم باردار، دردهای مبهمی را در کشاله ران احساس کند. اغلب این دردها با استراحت رفع میشود.[۶]
منابع
- ↑ اسپرلینگ، آبراهام (۱۳۷۲). دکتر یوسف کریمی، ویراستار. روانشناسی [محی الدین بناب]. نشر روز. ص. ۲۰۸.
- ↑ میخبر، سیما (۱۳۴۰). ریحانه بهشتی. انتشارات نورالزهرا. ص. ۶۶.
- ↑ میخبر. ریحانه بهشتی. صص. ۳۴ _۵۵.
- ↑ آیت اللهی، زهرا؛ بانکی پور فرد، دکتر امیرحسین؛ بداغی، فاطمه؛ حسینی، شیماسادات؛ حکمت نیا، دکتر محمود (۱۳۹۴). دانش خانواده و جمعیت. دفتر نشر معارف. ص. ۱۸۹.
- ↑ شعبانی، اکبر (۱۳۹۷). «کودک» (۱۴۲): ۱۶ – به واسطهٔ ماهنامه اجتماعی، فرهنگی دربارهٔ کودک و نوجوان با همکاری انجمن ایرانی روانشناسی و انجمن روانشناسی بالینی کودک و نوجوان.
- ↑ شعبانی، اکبر (۱۳۹۷). «کودک»: ۱۷ – به واسطهٔ ماهنامه اجتماعی، فرهنگی دربارهٔ کودک و نوجوان.