بشیریه
بَشیریه، یا همسویه، فرقهای از غلاة شیعه و شاخهای از واقفه و مفوضه است که رهبری آن را محمد بن بشیر اسدی کوفی و سپس پسرش سمیع برعهده داشتند. مهمترین ویژگی این فرقه، اعتقاد به امامت و رجعت موسی بن جعفر است. همچنین بشیریه به تناسخ، ثنویت انسان، اباحه، آیین اشتراکی و تفویض باور دارند.
تاریخچه
بَشیریه فرقهای از غلاة شیعه و شاخهای از واقفه و مفوضه محسوب میشوند. این فرقه از محمد بن بشیر اسدی کوفی پیروی میکرد و پس از او، رهبری آن به پسرش سمیع منتقل شد.[۱]
این فرقه با نامهای دیگری نیز شناخته شده است؛ از جمله «همسویه» که ظاهراً تحریفی از بشیریه است، «واقفه» به دلیل توقف در امامت موسی بن جعفر، و «ممطورة» که عنوانی توهینآمیز است.[۲]
باورها
اصلیترین اعتقاد بشیریه در زمینه امامت است. آنان معتقدند که موسی بن جعفر در زندان هارون الرشید نگه داشته نشده و در آنجا نمرده است، بلکه زنده و غایب است و باز خواهد گشت. این باور به معنای قبول رجعت و قیام امام برای رهبری مردم و برپایی داد در جهان است. همچنین بشیریه، محمد بن بشیر و سپس پسرش سمیع را جانشینان موسی بن جعفر میدانند و دیگر ادعای جانشینی فرزندان موسی کاظم را کاذب و خطاکار میپندارند.[۳]
در باورهای دیگر، بشیریه به تناسخ، یعنی انتقال روح از پیکری به پیکر دیگر، اعتقاد دارند و بر این اساس امامان را واحد و یکسان میدانند. همچنین آنها به ثنویت انسان باور دارند و انسان را دارای جنبه ظاهری زمینی و جنبه باطنی ازلی میدانند. این فرقه برخی محرمات اسلامی را حلال میشمارد و تنها نمازهای پنجگانه و روزه ماه رمضان را واجب میداند. بشیریه آیین اشتراکی دارند و بر توزیع مساوی مال تأکید میکنند و تفویض، یعنی واگذاری تدبیر جهان به پیامبر و امام، از دیگر باورهای آنهاست.[۴]
پانویس
ارجاعات
منابع
- اختری، عباسعلی (۱۳۹۰). «بَشیریه». دایرةالمعارف جامع اسلامی. تهران: آرایه.