بدون جعبه اطلاعات
بدون تصویر
غیراستاندارد

عزالدین بن عبدالسلام

از اسلامیکال
نسخهٔ تاریخ ‏۱۳ ژانویهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۸:۴۱ توسط Shahroudi (بحث | مشارکت‌ها) (+ 10 رده (هات‌کت)، ابرابزار)
(تفاوت) → نسخهٔ قدیمی‌تر | نمایش نسخهٔ فعلی (تفاوت) | نسخهٔ جدیدتر ← (تفاوت)
پرش به ناوبری پرش به جستجو

ابومحمد عزالدین عبدالعزیز بن عبدالسلام بن ابی‌القاسم بن حسن سلامی شافعی (عربی: أبو محمد عز الدین عبد العزیز بن عبد السلام بن أبی القاسم بن حسن السُّلَمی الشافعی ۵۷۷ ق - ۶۶۰ هجری قمری / ۱۲۶۲ م) که با لقب سلطان العلماء ابومحمد سلمی نیز شناخته می‌شود، یکی از مجتهدان مشهور و متکلمان اشعری مذهب بود که یکی از اساتید شافعی بود.[۱][۲][۳]

نام و نسب

بنابر اجماع علمای مسلمان، نام او عبدالعزیز بن عبدالسلام بن ابی القاسم بن حسن بن محمد بن مذهب بود.[۴][۵][۶]

سرگذشت

عزالدین بن عبدالسلام در سال ۵۷۷ هجری قمری (۱۱۸۱م) در دمشق به دنیا آمد و در آنجا بزرگ شد.[۷] او به فراگیری علوم شریعت و زبان عربی پرداخت و در مسجد اموی به تبلیغ اسلام پرداخت.[۳] او تحصیلات خود را در دمشق نزد دانشمندانی چون ابن عساکر و جمال‌الدین حرستانی در شریعت القدس، سیف‌الدین آمدی در اصول فقه و کلام و تصوف نزد سهروردی و ابوالحسن شاذلی آموخت.[۷]

او در دمشق، به عنوان خطیب مسجد اموی، آشکارا از آداب و رسوم غیرمجاز که سایر خطبه دهندگان آن را پیروی می‌کردند، سرپیچی می‌کرد. او از پوشیدن لباس سیاه و گفتن خطبه‌هایش به نثر قافیه سجع خودداری می‌کرد و از انجام آن امتناع می‌نمود. در نتیجه این مخالفت‌ها و اعلام انزجار از حاکم دمشق، به زندان افتاد و پس از آزادی به مصر مهاجرت کرد.[۸][۹]

او پس از ترک دمشق، در قاهره اقامت گزید و در آنجا به سمت قاضی اعظم و امام جمعه منصوب شد و چنان نفوذ عمومی به دست آورد که توانست به حکم قانون امر به معروف و نهی از منکر کند.[۸][۹] او کمی بعد از قضاوت استعفا کرد و به تدریس در مدارس مصر مشغول شد.[۷]

سپس به مصر هجرت کرد و در آنجا به قاضی منصوب شد و به تدریس و نصیحت پرداخت و در مسجد عمرو بن العاص به تبلیغ منصوب شد و مردم را به جنگ با مغولان و صلیبی‌ها تحریک کرد و خود در جهاد شرکت کرد. . وی در سال ۶۶۰ هجری قمری (۱۲۶۲م) در قاهره درگذشت.[۳]

در دیدگاه دیگران

ذهبی او را با زهد و تقوا و امر به معروف و نهی از منکر و صلابت دین به درجه اجتهاد وصف کرده است.[۱۰] ابن‌عماد حنبلی او را شیخ الاسلام، امام عالم، تنهای عصر خود، مرجع علما و صاحب نظر در فقه، کلام و زبان عربی توصیف کرده است.[۱۱]

آثار

او آثار متعدد و مشهوری در فقه شافعی، تفسیر قرآن، کلام اسلامی، آراء حقوقی و تصوف به رشته تحریر درآورده است.[۹] برخی از آثار پرطرفدار او به شرح زیر است:

تفسیر قرآن

  • تفسیر القرآن العظیم
  • مختصر النکات و العیون لیل امام ماوردی
  • الاشاره الی الاعجاز
  • فوائد فی مشکل القرآن
  • آمالی

حدیث / سیره

  • مختصر صحیح مسلم،
  • بیدای السل فی تفضیل الرسول؛ به شکل ترجمه شده آن به عنوان آغاز جستجوی عزت عالی رسول موجود است
  • ترغیب اهل اسلام فی سکنی الشام،

عقیده

  • ملحات فی اعتقاد اهل الحق[۱۲] یا با عنوان دیگر آن؛ الردّ علی المبتدیعه و حشویه؛ از پسرش عبداللطیف نقل شده است.
  • الفرق بین الایمان و الاسلام یا منا الایمان و الاسلام،
  • الانوا فی علم التوحید،
  • بیان احوال الناس یاوم القیامه،

اصول

  • قواعد الکبری یا با عنوان کامل آن؛ قواعد الاحکام فی مسائل الانام. تفسیر مشهور آن نزد امام قرافی که از شاگردان ایشان بود موجود است.
  • القوائد الصغره یا الفوائد فی مختصر القوائد؛ خلاصه ای از عنوان فوق است.
  • الامام فی بیان عادلة الاحکام یا دلائل المتعلیقه بیل ملائکه و النبیین.

پانویس

  1. Bosworth, C.E. ; van Donzel, E. ; Heinrichs, W.P. ; Lecomte, G. (1997). Encyclopaedia of Islam. Vol. IX (San-Sze) (New ed.). Leiden, Netherlands: Brill. p.  812. ISBN 9004104224.
  2. العز بن عبد السلام، محمد الزحیلی، ص19-22 بایگانی‌شده در ۱۶ دسامبر ۲۰۱۹ توسط Wayback Machine
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ "WAQ57707". Archived from the original on December 16, 2019.
  4. العز بن عبد السلام، محمد الزحیلی، ص40-41 بایگانی‌شده در ۱۶ دسامبر ۲۰۱۹ توسط Wayback Machine
  5. "طبقات الشافعیة الکبری، تاج الدین السبکی، هجر للطباعة والنشر والتوزیع، الطبعة الثانیة، 1413هـ، ج8 ص209". Archived from the original on July 4, 2017.
  6. "الشیخ عز الدین بن عبد السلام، علی الصلابی، ص6". Archived from the original on September 25, 2017.
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ ۷٫۲ Bosworth, C.E. ; van Donzel, E. ; Heinrichs, W.P. ; Lecomte, G. (1997). Encyclopaedia of Islam. Vol. IX (San-Sze) (New ed.). Leiden, Netherlands: Brill. p.  812. ISBN 9004104224.
  8. ۸٫۰ ۸٫۱ صفحه پودمان:Citation/CS1/styles.css محتوایی ندارد.Jackson, Sherman (1996).
  9. ۹٫۰ ۹٫۱ ۹٫۲ {{cite book}}: Empty citation (help)
  10. "قصة الإسلام". islamstory.com. Archived from the original on December 19, 2016.
  11. "شذرات الذهب فی أخبار من ذهب ـ المجلد السابع". IslamKotob. Archived from the original on December 16, 2019.
  12. صفحه پودمان:Citation/CS1/styles.css محتوایی ندارد.Namira Nahouza (2018).