حوزه علمیه: تفاوت میان نسخهها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۱۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:حوزه علمیه قم.png|بندانگشتی|حوزه علمیه قم]] | |||
== | '''حوزه علمیه''' به مجموعه ای از مراکز دینی و علمی اطلاق میشود که در آنها [[علوم اسلامی]] و دینی مانند [[فقه]]، [[تفسیر قرآن]]، [[حدیث]]، [[علم کلام|کلام اسلامی]] و [[فلسفه اسلامی]] تدریس میشود. این نهادها به ویژه در کشورهای شیعه نشین مانند [[ایران]]، [[عراق]] و [[لبنان]] رواج دارند و هدف اصلی آنها تربیت روحانیون، فقها و [[مراجع تقلید]] است. حوزههای علمیه نقش بسزایی در حفظ و گسترش معارف اسلامی دارند و علاوه بر آموزش علمی، در مسائل اجتماعی و سیاسی نیز تاثیرگذارند.<ref name=":0">{{یادکرد کتاب|عنوان=دایرةالمعارف بزرگ اسلامی|سال=2008|نام=سیدمحمدکاظم|نام خانوادگی=موسوی بجنوردی|ناشر=مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی|جلد=11|صفحه=248|مکان=تهران}}</ref> | ||
== نخستین حوزه == | == معنای لغوی و اصطلاحی == | ||
* لغوی: «حوزه» به معنای «محدوده» و «منطقه ای که اطراف چیزی را احاطه کرده باشد».<ref name=":1"/> | |||
* اصطلاحی: «حوزه علمیه» به مجموعه ای از مدارس دینی اطلاق میشود که در آن طلاب علوم دینی آموزش میبینند.<ref name=":1">{{یادکرد کتاب|عنوان=فرهنگ معاصر|سال=1397|نام=احمد|نام خانوادگی=معین|ناشر=امیر کبیر|صفحه=1159|مکان=تهران}}</ref> | |||
== نخستین حوزه علمیه == | |||
در تاریخ اسلام اولین حوزههای علمی عمده در شهرهایی مانند [[کوفه]] و [[مدینه]] شکل گرفتند. اما در تاریخ معاصر شیعه، نخستین حوزه علمیه مدرن به معنای امروزین آن، در قم تأسیس شد که در آن زمان به ویژه در دوران صفوی و قاجار رشد و شکوفایی داشت.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=دانشنامه جهان اسلام "مقاله حوزه علمیه"|سال=1383|نام=غلامعلی|نام خانوادگی=حدادعادل|ناشر=موسسه دایرةالمعارف بزرگ اسلامی|جلد=9|صفحه=1129}}</ref> | |||
== آموزش در حوزه علمیه == | |||
آموزش در حوزههای علمیه بهطور معمول شامل سه سطح است:<ref name=":0"/> | |||
# سطح مقدماتی (تدریس علوم ابتدایی مانند صرف، نحو، منطق و فقه پایه) | |||
# سطح عالی (تدریس فقه و اصول فقه در سطوح پیشرفته تر) | |||
# دوره اجتهاد (که مختص افرادی است که قصد دارند به عنوان فقیه یا مرجع تقلید عمل کنند) | |||
== منابع == | |||
{{پانویس}} | |||
[[رده:حوزه علمیه| ]] | |||
[[رده:آموزش اسلامی]] | |||
[[رده:مراکز آموزش قرآن]] | |||
[[رده:مراکز شیعه]] | |||
[[رده:مراکز فرهنگی]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۷ سپتامبر ۲۰۲۵، ساعت ۰۲:۵۳
حوزه علمیه به مجموعه ای از مراکز دینی و علمی اطلاق میشود که در آنها علوم اسلامی و دینی مانند فقه، تفسیر قرآن، حدیث، کلام اسلامی و فلسفه اسلامی تدریس میشود. این نهادها به ویژه در کشورهای شیعه نشین مانند ایران، عراق و لبنان رواج دارند و هدف اصلی آنها تربیت روحانیون، فقها و مراجع تقلید است. حوزههای علمیه نقش بسزایی در حفظ و گسترش معارف اسلامی دارند و علاوه بر آموزش علمی، در مسائل اجتماعی و سیاسی نیز تاثیرگذارند.[۱]
معنای لغوی و اصطلاحی
- لغوی: «حوزه» به معنای «محدوده» و «منطقه ای که اطراف چیزی را احاطه کرده باشد».[۲]
- اصطلاحی: «حوزه علمیه» به مجموعه ای از مدارس دینی اطلاق میشود که در آن طلاب علوم دینی آموزش میبینند.[۲]
نخستین حوزه علمیه
در تاریخ اسلام اولین حوزههای علمی عمده در شهرهایی مانند کوفه و مدینه شکل گرفتند. اما در تاریخ معاصر شیعه، نخستین حوزه علمیه مدرن به معنای امروزین آن، در قم تأسیس شد که در آن زمان به ویژه در دوران صفوی و قاجار رشد و شکوفایی داشت.[۳]
آموزش در حوزه علمیه
آموزش در حوزههای علمیه بهطور معمول شامل سه سطح است:[۱]
- سطح مقدماتی (تدریس علوم ابتدایی مانند صرف، نحو، منطق و فقه پایه)
- سطح عالی (تدریس فقه و اصول فقه در سطوح پیشرفته تر)
- دوره اجتهاد (که مختص افرادی است که قصد دارند به عنوان فقیه یا مرجع تقلید عمل کنند)
منابع
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ موسوی بجنوردی، سیدمحمدکاظم (۲۰۰۸). دایرةالمعارف بزرگ اسلامی. ج. ۱۱. تهران: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. ص. ۲۴۸.
- ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ معین، احمد (۱۳۹۷). فرهنگ معاصر. تهران: امیر کبیر. ص. ۱۱۵۹.
- ↑ حدادعادل، غلامعلی (۱۳۸۳). دانشنامه جهان اسلام "مقاله حوزه علمیه". ج. ۹. موسسه دایرةالمعارف بزرگ اسلامی. ص. ۱۱۲۹.