فهرست سورههای چند اسمی قرآن: تفاوت میان نسخهها
پرش به ناوبری
پرش به جستجو
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۱۵ نسخهٔ میانیِ ایجادشده توسط همین کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
قرآن کریم که [[دریای]] عمیق و بیکران معانی و مفاهیم است و بهترین راهنما و هدیه الهی برای راهنمایی و هدایت [[بشریت]] به شمار میآید، در بیان معانی و مفاهیم خود از ترتیب و نظم خاصی برخوردار است، به عقیده اندیشمندان [[مسلمان]] این کتاب به جزءها و سورههایی تقسیمبندی شده است. این کتاب آسمانی، صد و چهارده سوره داشته و هر یک از این سورهها نامی دارد که بیانکننده محتوا و غرض اصلی آن سوره است و از نام هر سوره میتوان مهمترین و برجستهترین موضوع و [[هدف]] آن سوره را دریافت. نامگذاری سور قرآنی به گونهای است که میتوان بسیاری از این سورهها را بر اساس یک نظم و ترتیب مشخص و هماهنگ دستهبندی نمود و هر سوره را در یک دسته خاص قرار داد، مانند نامگذاری سور به [[حروف مقطعه]] که میتوان سورههای [[سوره طه|طه]]، [[یس]] و... را در این دسته جای داد و نیز دستهبندی بر اساس نام [[انبیاء]] و بزرگان دین مثل سورههای [[محمد|محمد]]، [[نوح|نوح]]، [[لقمان]] یا بر اساس نام حیوانات همچون [[سوره نمل|نمل]]، [[سوره فیل|فیل]]، [[سوره عنکبوت|عنکبوت]] و ... برخی از سورهها دارای نامهای چندگانهای هستند که هر یک از آن نامها، بازتابدهنده ویژگیهای منحصر به فرد آن سوره و نامهای متعدد، دلالت بر فضیلت آن سوره دارد.<ref>{{یادکرد ژورنال|سال=1393|شماره=20|عنوان=بررسی وجه تسمیه سورههای قرآن|ژورنال=حسنا|نشانی=https://ensani.ir/file/download/article/20160306143154-9807-86.pdf}}</ref> | |||
{{جعبه اطلاعات فهرست|نام دلبخواهی=تعداد سورههای دو اسمی|دلبخواهی= | {{جعبه اطلاعات فهرست|نام دلبخواهی=تعداد سورههای دو اسمی|دلبخواهی=18|نام دلبخواهی۱=تعداد سورههای سه اسمی|دلبخواهی۱=19|نام دلبخواهی۲=تعداد سورههای چهار اسمی|دلبخواهی۲=5|نام دلبخواهی۳=تعداد سورههای پنج اسمی|دلبخواهی۳=4|نام دلبخواهی۴=سورههای شش اسمی|دلبخواهی۴=1|تصویر=Surat 47 Muhammad ayah 9-15 folio.jpg|نام دلبخواهی۵=سورههای هفت اسمی|دلبخواهی۵=2|نام دلبخواهی۶=سورههای هشت اسمی|دلبخواهی۶=1|نام دلبخواهی۷=سورههای نه اسمی و بیشتر|دلبخواهی۷=4}} | ||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
{| class="wikitable" | |||
<center> | |||
{{سربرگ چسبیده}} | |||
{{ردیفبندی جدول}} | |||
{{Sort under}} | |||
{| class="wikitable sortable sticky-header-multi mw-datatable sort-under-center" style="text-align:center" | |||
|- | |||
|+فهرست سورههای چند اسمی<ref>{{پک|خراسانی|۱۳۸۲|ک=دائرة المعارف قرآن کریم|ج=۱-۱۷}}</ref> | |+فهرست سورههای چند اسمی<ref>{{پک|خراسانی|۱۳۸۲|ک=دائرة المعارف قرآن کریم|ج=۱-۱۷}}</ref> | ||
!ردیف | !ردیف | ||
| خط ۴۴: | خط ۵۳: | ||
|۱ | |۱ | ||
|[[سوره مکی|مکه]] | |[[سوره مکی|مکه]] | ||
|حمد، فاتحة القرآن، ام | |حمد، فاتحة القرآن، [[ام الکتاب]]، ام القرآن، القرآن العظیم، السبع، المثانی، وافیه، کنز، کافیه، اساس، نور، سورة الحمد، سورة الشکر، سورة الحمد، الاولی، سورة الحمد القصری، راقیه، شفاء، شافیه، سورة الصلاة، سورة الدعاء، سورة السؤال، سورة تعلیم المسئلة، سورة المناجاة و سورة التفویض<ref group="یادداشت">بیش از بیست نام برای آن ذکر کردهاند.</ref> | ||
|- | |- | ||
|۲ | |۲ | ||
| خط ۵۳: | خط ۶۲: | ||
|فسطاط القرآن: فسطاط به معنای خیمه است و به سبب اشتمال سوره بر احکام و امثال فراوان این نامبر آن نهاده شده است. | |فسطاط القرآن: فسطاط به معنای خیمه است و به سبب اشتمال سوره بر احکام و امثال فراوان این نامبر آن نهاده شده است. | ||
ذُروه القرآن: به معنای بلندترین سوره قرآن | ذُروه القرآن: به معنای بلندترین سوره قرآن | ||
سنام القرآن: برجستهترین سوره قرآن | سنام القرآن: برجستهترین سوره قرآن | ||
سیدالقرآن، الکرسی، الزهراء | سیدالقرآن، الکرسی، الزهراء | ||
|- | |- | ||
| خط ۶۸: | خط ۷۹: | ||
|۵ | |۵ | ||
|[[سوره مدنی|مدینه]] | |[[سوره مدنی|مدینه]] | ||
| | |[[عقود]]، متقذه | ||
|- | |- | ||
|۵ | |۵ | ||
| خط ۱۱۹: | خط ۱۳۰: | ||
|سبحان، بنی اسرائیل | |سبحان، بنی اسرائیل | ||
|- | |- | ||
| | |۱۲ | ||
|[[سوره کهف|کهف]] | |[[سوره کهف|کهف]] | ||
|غار وسیع | |غار وسیع | ||
| خط ۱۴۵: | خط ۱۵۶: | ||
|۲۷ | |۲۷ | ||
|[[سوره مکی|مکه]] | |[[سوره مکی|مکه]] | ||
|سلیمان | |[[سلیمان]] | ||
|- | |- | ||
|۱۶ | |۱۶ | ||
| خط ۱۵۹: | خط ۱۷۰: | ||
|۳۴ | |۳۴ | ||
|[[سوره مکی|مکه]] | |[[سوره مکی|مکه]] | ||
|داود | |[[داود]] | ||
|- | |- | ||
|۱۸ | |۱۸ | ||
| خط ۲۱۲: | خط ۲۲۳: | ||
|۲۵ | |۲۵ | ||
|شوری | |شوری | ||
|مشورت | |[[مشورت]] | ||
|۴۲ | |۴۲ | ||
|[[سوره مکی|مکه]] | |[[سوره مکی|مکه]] | ||
| خط ۲۴۰: | خط ۲۵۱: | ||
|۲۹ | |۲۹ | ||
|[[سوره قمر|قمر]] | |[[سوره قمر|قمر]] | ||
|ماه | |[[ماه]] | ||
|۵۴ | |۵۴ | ||
|[[سوره مکی|مکه]] | |[[سوره مکی|مکه]] | ||
| خط ۳۹۴: | خط ۴۰۵: | ||
|- | |- | ||
|۵۱ | |۵۱ | ||
|[[سوره کافرون|کافرون]] | |[[سوره کافرون|کافرون]] | ||
|کسانی که حق را میپوشانند | |کسانی که حق را میپوشانند | ||
| خط ۴۰۷: | خط ۴۱۱: | ||
|مقشقشه، سورة العباده، سورة الجحد | |مقشقشه، سورة العباده، سورة الجحد | ||
|- | |- | ||
| | |۵۲ | ||
|[[سوره نصر|نصر]] | |[[سوره نصر|نصر]] | ||
|پیروزی | |پیروزی | ||
| خط ۴۱۴: | خط ۴۱۸: | ||
|سورة التودیع | |سورة التودیع | ||
|- | |- | ||
| | |۵۳ | ||
|[[سوره مسد|مسد]] | |[[سوره مسد|مسد]] | ||
|طنابی که از الیاف بافته شده | |طنابی که از الیاف بافته شده | ||
| خط ۴۲۱: | خط ۴۲۵: | ||
|تبّت | |تبّت | ||
|- | |- | ||
| | |۵۴ | ||
|[[اخلاص]] | |[[اخلاص]] | ||
|یگانگی | |یگانگی | ||
|۱۱۲ | |۱۱۲ | ||
|[[سوره مکی|مکه]] | |[[سوره مکی|مکه]] | ||
|توحید، اساس، مُقَشقَشه، نسبة الرب (شناسنامه خدا)، منفرّة، محضرة | |توحید، اساس، مُقَشقَشه، نسبة الرب (شناسنامه خدا)، منفرّة، محضرة<ref group="یادداشت">بیست نام برای آن ذکر شده است.</ref> | ||
|} | |} | ||
</center> | |||
== یادداشتها == | == یادداشتها == | ||
| خط ۴۳۵: | خط ۴۴۰: | ||
=== ارجاعات === | === ارجاعات === | ||
<references /> | |||
=== منابع === | === منابع === | ||
* {{یادکرد کتاب|عنوان=دائرة المعارف|نام خانوادگی=خراسانی|جلد=1-17}} | |||
* {{یادکرد ژورنال|سال=1393|شماره=20|عنوان=بررسی وجه تسمیه سورههای قرآن|ژورنال=حسنا|نشانی=https://ensani.ir/file/download/article/20160306143154-9807-86.pdf}} | |||
{{Navbox | {{Navbox | ||
|bodyclass=hlist | |bodyclass=hlist | ||
| خط ۴۵۱: | خط ۴۵۷: | ||
|group2 = سورههای دو اسمی | |group2 = سورههای دو اسمی | ||
|list2 = | |list2 = | ||
* [[ | * [[انعام]] | ||
* [[ | * [[حجر]] | ||
* [[نحل]] | * [[نحل]] | ||
* [[نمل]] | * [[نمل]] | ||
* [[ | * [[سبا]] | ||
* [[فاطر]] | * [[فاطر]] | ||
* [[صافات]] | * [[صافات]] | ||
| خط ۴۶۵: | خط ۴۷۰: | ||
* [[الرحمن]] | * [[الرحمن]] | ||
* [[مجادله]] | * [[مجادله]] | ||
* [[طلاق]] | * [[طلاق]] | ||
* [[انشقاق]] | |||
* [[بلد]] | |||
* [[نصر]] | * [[نصر]] | ||
* [[مسد]] | * [[مسد]] | ||
| خط ۴۷۳: | خط ۴۷۸: | ||
|group3 = سورههای سه اسمی | |group3 = سورههای سه اسمی | ||
|list3 = | |list3 = | ||
* [[مائده]] | * [[مائده]] | ||
* [[انفال]] | |||
* [[اسراء]] | * [[اسراء]] | ||
* [[کهف]] | |||
* [[طه]] | * [[طه]] | ||
* [[شعراء]] | |||
* [[غافر]] | * [[غافر]] | ||
* [[فصلت]] | * [[فصلت]] | ||
* [[جاثیه]] | * [[جاثیه]] | ||
* [[قمر]] | |||
* [[حشر]] | |||
* [[ممتحنه]] | * [[ممتحنه]] | ||
* [[ | * [[صف]] | ||
* [[حاقه]] | |||
* [[معارج]] | * [[معارج]] | ||
* [[جن]] | |||
* [[انفطار]] | |||
* [[بروج]] | |||
* [[تکاثر]] | |||
|group4 = سورههای چهار اسمی | |group4 = سورههای چهار اسمی | ||
|list4 = | |list4 = | ||
* [[ | * [[اعراف]] | ||
* [[ | * [[نبا]] | ||
* [[تکویر]] | |||
* [[کافرون]] | * [[کافرون]] | ||
* [[زلزله]] | |||
|group5 = سورههای پنج اسمی | |group5 = سورههای پنج اسمی | ||
|list5 = | |list5 = | ||
* [[سجده]] | |||
* [[یس]] | * [[یس]] | ||
* [[ | * [[ّشوری]] | ||
* [[ | * [[انسان]] | ||
|group6 = سورههای شش اسمی | |group6 = سورههای شش اسمی | ||
|list6 = | |list6 = | ||
* [[ | * [[تحریم]] | ||
|group7 = سورههای هقت اسمی | |||
|list7 = | |||
* [[بقره]] | |||
* [[ملک]] | |||
|group8 = سورههای هشت اسمی | |||
|list8 = | |||
* [[بینه]] | |||
|group9 = سورههای نه اسمی | |||
|list9 = | |||
* [[آل عمران]] | |||
|group10 = سورههای ده اسمی و بیشتر | |||
|list10 = | |||
* [[فاتحه]] | |||
* [[توبه]] | * [[توبه]] | ||
* [[ | * [[اخلاص]] | ||
}} | }} | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲ اکتبر ۲۰۲۵، ساعت ۱۴:۱۱
قرآن کریم که دریای عمیق و بیکران معانی و مفاهیم است و بهترین راهنما و هدیه الهی برای راهنمایی و هدایت بشریت به شمار میآید، در بیان معانی و مفاهیم خود از ترتیب و نظم خاصی برخوردار است، به عقیده اندیشمندان مسلمان این کتاب به جزءها و سورههایی تقسیمبندی شده است. این کتاب آسمانی، صد و چهارده سوره داشته و هر یک از این سورهها نامی دارد که بیانکننده محتوا و غرض اصلی آن سوره است و از نام هر سوره میتوان مهمترین و برجستهترین موضوع و هدف آن سوره را دریافت. نامگذاری سور قرآنی به گونهای است که میتوان بسیاری از این سورهها را بر اساس یک نظم و ترتیب مشخص و هماهنگ دستهبندی نمود و هر سوره را در یک دسته خاص قرار داد، مانند نامگذاری سور به حروف مقطعه که میتوان سورههای طه، یس و... را در این دسته جای داد و نیز دستهبندی بر اساس نام انبیاء و بزرگان دین مثل سورههای محمد، نوح، لقمان یا بر اساس نام حیوانات همچون نمل، فیل، عنکبوت و ... برخی از سورهها دارای نامهای چندگانهای هستند که هر یک از آن نامها، بازتابدهنده ویژگیهای منحصر به فرد آن سوره و نامهای متعدد، دلالت بر فضیلت آن سوره دارد.[۱]
 | |
| تعداد سورههای دو اسمی↘ | 18 |
|---|---|
| تعداد سورههای سه اسمی↘ | 19 |
| تعداد سورههای چهار اسمی↘ | 5 |
| تعداد سورههای پنج اسمی↘ | 4 |
| سورههای شش اسمی↘ | 1 |
| سورههای هفت اسمی↘ | 2 |
| سورههای هشت اسمی↘ | 1 |
| سورههای نه اسمی و بیشتر↘ | 4 |
| منابع و پانوشت | |
| ردیف | نام سوره | معنای نام سوره | ترتیب بر اساس مصحف عثمانی | محل نزول | نامهای دیگر |
|---|---|---|---|---|---|
| ۱ | فاتحه | بازکردن | ۱ | مکه | حمد، فاتحة القرآن، ام الکتاب، ام القرآن، القرآن العظیم، السبع، المثانی، وافیه، کنز، کافیه، اساس، نور، سورة الحمد، سورة الشکر، سورة الحمد، الاولی، سورة الحمد القصری، راقیه، شفاء، شافیه، سورة الصلاة، سورة الدعاء، سورة السؤال، سورة تعلیم المسئلة، سورة المناجاة و سورة التفویض[یادداشت ۱] |
| ۲ | بقره | گاو ماده | ۲ | مدینه | فسطاط القرآن: فسطاط به معنای خیمه است و به سبب اشتمال سوره بر احکام و امثال فراوان این نامبر آن نهاده شده است.
ذُروه القرآن: به معنای بلندترین سوره قرآن سنام القرآن: برجستهترین سوره قرآن سیدالقرآن، الکرسی، الزهراء |
| ۳ | آل عمران | خاندان عمران | ۳ | مدینه | الاصطفاء، الزهراء، الأمان، الکنز، المعنیة، المجادلة، الاستغفار، طیبه |
| ۴ | مائدة | طَبَق غذا | ۵ | مدینه | عقود، متقذه |
| ۵ | انعام | چهارپایان | ۶ | مکه | حجت |
| ۶ | اعراف | مکانی بین بهشت و جهنم | ۷ | مکه | المص، میقات، میثاق |
| ۷ | انفال | زیادی، غنیمت، هبه | ۸ | مدینه | بدر، سورهالجهاد |
| ۸ | توبه | بازگشتن | ۹ | مدینه | برائت، فاضحه، سورة العذاب، بحوث، حافره، مثیر، مبعثره، مخزیه، منکله، مشرده، مدمدمه |
| ۹ | حجر | نام منطقهای که قوم ثمود در آن میزیست | ۱۰ | مکه | اصحاب الحجر |
| ۱۰ | نحل | زنبور عسل | ۱۶ | مکه | سورة النعم |
| ۱۱ | اسراء | رفتن در شب | ۱۷ | مکه | سبحان، بنی اسرائیل |
| ۱۲ | کهف | غار وسیع | ۱۸ | مکه | اصحاب الکهف، حائله |
| ۱۳ | طه | از حروف مقطعه و نیز از اسامی پیامبران | ۲۰ | مکه | سورة الکلیم، سورة موسی |
| ۱۴ | شعراء | شاعران | ۲۶ | مکه | طسم، جامعه |
| ۱۵ | نمل | مورچه | ۲۷ | مکه | سلیمان |
| ۱۶ | سجده | خضوع و اظهار فروتنی | ۳۲ | مکه | مَضاجع، الم تنزیل، سجده لقمان، مُنجیه |
| ۱۷ | سبأ | نام قومی که پادشاه آنها زن بود | ۳۴ | مکه | داود |
| ۱۸ | فاطر | شکافنده | ۳۵ | مکه | سورة الملائکه |
| ۱۹ | یس | حروف مقطعه و رمز | ۳۶ | مکه | قلب القرآن، مدافعه، قاضیه، معمّه |
| ۲۰ | صافات | منظمساختن صفوف | ۳۷ | مکه | ذبیح |
| ۲۱ | ص | حروف مقطعه | ۳۸ | مکه | سوره داود |
| ۲۲ | زمر | دسته، جماعت | ۳۹ | مکه | غرف |
| ۲۳ | غافر | بخشاینده | ۴۰ | مکه | سورة الطول، سورة المؤمن |
| ۲۴ | فصلت | بیان روشن | ۴۱ | مکه | سورة السجده، سورة المصابیح |
| ۲۵ | شوری | مشورت | ۴۲ | مکه | حم عسق، عسق، حم الشریعة، الشریعة |
| ۲۶ | جاثیه | به زانو درآمده | ۴۵ | مکه | شریعت، دهر |
| ۲۷ | محمد | نام پیامبر اسلام | ۴۷ | مدینه | سورة القتال |
| ۲۸ | ق | حروف مقطعه و رمز | ۵۰ | مکه | سورة الباسقات |
| ۲۹ | قمر | ماه | ۵۴ | مکه | اقتربت، مبیّضه |
| ۳۰ | الرحمن | بخشنده | ۵۵ | مدینه | عروس قرآن |
| ۳۱ | مجادله | تابیدن طناب، جدال و مناظره | ۵۸ | مدینه | سورة الظهار |
| ۳۲ | حشر | جمعکردن | ۵۹ | مدینه | بنی النضیر، النضیر |
| ۳۳ | ممتحنه | آزموده شده | ۶۰ | مدینه | سورة الامتحان، سورة الموده |
| ۳۴ | صف | صفکشیدن | ۶۱ | مدینه | سوره حواریّون، سوره عیسی |
| ۳۵ | طلاق | بازکردن عقد نکاح | ۶۵ | مدینه | سورة النساء القصری |
| ۳۶ | تحریم | حرامکردن | ۶۶ | مدینه | المتحرم، لِمَ تُحَرِّم، سورة النبی، سورة النساء، ممتحنات |
| ۳۷ | ملک | حکومت و اداره امور | ۶۷ | مکه | تبارک، مانعه، منجیه، مجادله، وافیه، منّاعه |
| ۳۸ | حاقه | یکی از نام های قیامت | ۶۹ | مکه | سلسله، الواعیه |
| ۳۹ | معارج | صعود از پله | ۷۰ | مکه | سورة سأل، سورة الواقع |
| ۴۰ | جن | موجود ناپیدا | ۷۲ | مکه | قل أوحی، وحی |
| ۴۱ | انسان | نوع انسان، بشر | ۷۶ | مدینه[یادداشت ۲] | سورة هل اتی، سورة الدهر، سورة الأبرار، امشاج |
| ۴۲ | نبأ | خبر مهم | ۷۸ | مکه | سوره عمَّ، سورة التساؤل، سورة المعصرات |
| ۴۳ | تکویر | درهمپیچیدن | ۸۱ | مکه | کُوِّرَت، الشمس، إذا الشمس کوّرت |
| ۴۴ | انفطار | شکافتهشدن | ۸۲ | مکه | إذا السماءُ انفَطَرَت، المنفطرة |
| ۴۵ | انشقاق | شکافته شدن | ۸۴ | مکه | إِنشَقَّت |
| ۴۶ | بروج | مجموعه ستارگان درخشان و نورانی | ۸۵ | مکه | والسماءِ ذات البُروج، السماءِ ذات البُروج |
| ۴۷ | بلد | سرزمین | ۹۰ | مکه | العقبه |
| ۴۸ | بینه | دلیل روشن | ۹۸ | مدینه | سورة اهل الکتاب، قیّمة، بریّه، انفکاک، لم یکن، منفکّین، قیامت |
| ۴۹ | زلزله | به لرزه درآمدن | ۹۹ | مکه | إذا زلزلت، زلزال، زُلزلت |
| ۵۰ | تکاثر | تفاخر و فخر فروشی | ۱۰۲ | مکه | الهاکم، مقبره |
| ۵۱ | کافرون | کسانی که حق را میپوشانند | ۱۰۹ | مکه | مقشقشه، سورة العباده، سورة الجحد |
| ۵۲ | نصر | پیروزی | ۱۱۰ | مدینه | سورة التودیع |
| ۵۳ | مسد | طنابی که از الیاف بافته شده | ۱۱۱ | مکه | تبّت |
| ۵۴ | اخلاص | یگانگی | ۱۱۲ | مکه | توحید، اساس، مُقَشقَشه، نسبة الرب (شناسنامه خدا)، منفرّة، محضرة[یادداشت ۳] |
یادداشتها
پانویس
ارجاعات
- ↑ «بررسی وجه تسمیه سورههای قرآن» (PDF). حسنا (۲۰). ۱۳۹۳.
- ↑ خراسانی، دائرة المعارف قرآن کریم، ۱-۱۷.
منابع
- خراسانی. دائرة المعارف. ج. ۱-۱۷.
- «بررسی وجه تسمیه سورههای قرآن» (PDF). حسنا (۲۰). ۱۳۹۳.
| سورههای دو اسمی |  | |
|---|---|---|
| سورههای سه اسمی | ||
| سورههای چهار اسمی | ||
| سورههای پنج اسمی | ||
| سورههای شش اسمی | ||
| سورههای هقت اسمی | ||
| سورههای هشت اسمی | ||
| سورههای نه اسمی | ||
| سورههای ده اسمی و بیشتر | ||