سوره تکویر
| تکویر | |||||
|---|---|---|---|---|---|
 | |||||
| دسته‌بندی | مکی | ||||
| اطلاعات آماری | |||||
| شمارهٔ نزول | ۷ | ||||
| جزء | ۳۰ | ||||
| شمار آیه‌ها | ۲۹ | ||||
| شمار واژه‌ها | ۱۱۴ | ||||
| شمار حرف‌ها | ۵۳۳ | ||||
| متن سوره | |||||
 | |||||
|
|
||||
سوره تکویر هشتاد و یکمین سوره قرآن بر اساس ترتیب کنونی مصحف است. ۲۹ آیه دارد و به اجماع مفسران از اولین سوره‌هایی است که در مکه نازل شده است. بنابه نقل مشهورتر، از نظر ترتیب نزول، هفتمین سوره گفته شده اما در برخی نقل‌ها، ششمین یا هشتمین سوره شمرده شده است. زمان نزول آن پیش از سوره اعلی و پس از سوره مسد بوده است. «تکویر» نامی برگرفته از آیه نخست سوره است و «اِذَا الشَّمْس» و «کُوِّرَت» از نام‌های دیگر سوره به‌شمار می‌آیند.
نام‌ها
مفسران، ۳ نام برای این سوره گزارش کرده‌اند. نام‌های «تکویر»، «اذا الشّمس» و «کُوِّرَت» اسامی هستند که از آیه اول سوره گرفته شده است.[۱] «تکویر» به معنای درهم پیچیده شدن خورشید و تاریک شدن نور آن است که مشهورترین نام سوره محسوب می‌شود. این مطلب که از نشانه‌های قیامت و اشاره به پایان یافتن نظام کنونی دنیاست، در آیه نخست ذکر شده و لذا نامگذاری سوره به «تکویر» به این دلیل است.[۲]
محتوا
این سوره، ۲۹ آیه، ۱۱۴ یا ۱۴۰ کلمه و ۵۳۳ حرف دارد و از سوره‌های مفصل قرآن عنوان شده است.[۳] به جهت اینکه با «اِذا» از ظرفهای زمان آغاز شده؛ از سور زمانیه محسوب شده و بعد از سوره‌های واقعه و منافقون سومین سوره از این گروه سور قرآنی است. انفطار؛ انشقاق؛ زلزال و نصر چهار سوره دیگر این دسته‌بندی هستند.[۴] موضوع اصلی سوره، هشدار به انسان‌هاست و در متن آیات آن نشانه‌های قیامت در آستانه آن، ویژگی‌های جبرئیل و دیدار پیامبر اسلام با او و توضیحاتی دربارهٔ وحی و قرآن بیان گردیده است.[۵] بنابه گزارش دانشنامه جهان اسلام، مضمون سوره به دو قسمت تقسیم می‌شود: بخش اول شامل دوازده جمله شرطیه و یک جزای شرط است و بخش دوم هم مشتمل بر سه سوگند (ستارگان، شب و صبح) و جواب سوگند می‌باشد. در این سوره قرآن به عنوان «ذکر» برای انسان‌ها معرفی شده است. آیه پایانی سوره تکویر از آیاتی است که مباحث کلامی بسیاری در مورد آن وجود دارد و محل اختلاف نظر میان برخی فرقهها همچون قدریه و جبریه و گروهی از مفسران قرار گرفته است. در نزد قرآن پژوهان، از نظر محتوا و مضمون متناسب با سوره‌های انفطار و انشقاق شناخته می‌شود و هر سه این سوره‌ها؛ در حقیقت تفصیل و توضیحی برای سوره‌های ابتدایی جزء سی‌ام (نبأ، نازعات و عبس) به‌حساب می‌آیند.[۶]
شأن نزول و ترتیب
بنابه نقل مشهورتر، از نظر ترتیب نزول، هفتمین سوره گفته شده اما در برخی نقل‌ها، ششمین یا هشتمین سوره شمرده شده است.[۷] زمان نزول آن پیش از سوره اعلی و پس از سوره مسد بوده است. پیش از هجرت و در مکه نازل شده است؛ لذا هیچ‌یک از آیاتش مدنی نیستند.[۸]
پانویس
ارجاعات
- ↑ پروازی ایزدی، «تکویر»، دانشنامه جهان اسلام.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگنامه علوم قرآن، ۱: ۲۸۳۹.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگنامه علوم قرآن، ۱: ۲۸۳۹.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگنامه علوم قرآن، ۱: ۲۵۵۴.
- ↑ پروازی ایزدی، «تکویر»، دانشنامه جهان اسلام.
- ↑ پروازی ایزدی، «تکویر»، دانشنامه جهان اسلام.
- ↑ پروازی ایزدی، «تکویر»، دانشنامه جهان اسلام.
- ↑ دفتر تبلیغات اسلامی، فرهنگنامه علوم قرآن، ۱: ۲۸۳۹.
منابع
- پروازی ایزدی، نرگس (۱۳۹۶). «تکویر». دانشنامه جهان اسلام. تهران: بنیاد دایرة المعارف اسلامی.
- دفتر تبلیغات اسلامی (۱۳۹۰). «سوره تکویر». فرهنگنامه علوم قرآن. تهران: دفتر تبلیغات اسلامی.