حوزه علمیه: تفاوت میان نسخه‌ها

از اسلامیکال
پرش به ناوبری پرش به جستجو
جز (Shahroudi صفحهٔ کاربر:Baran1285/صفحه تمرین را بدون برجای‌گذاشتن تغییرمسیر به حوزه علمیه منتقل کرد)
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
== حوزه علمیه ==
[[پرونده:حوزه علمیه قم.png|بندانگشتی|حوزه علمیه قم]]
[[پرونده:حوزه علمیه قم.png|بندانگشتی|حوزه علمیه قم]]
حوزه علمیه به مجموعه ای از مراکز دینی و علمی اطلاق می شود که در آنها علوم اسلامی و دینی مانند فقه، تفسیر قرآن، حدیث، کلام اسلامی و فلسفه اسلامی تدریس می شود. این نهادها به ویژه در کشورهای شیعه نشین مانند ایران، عراق و لبنان رواج دارند و هدف اصلی آن ها تربیت روحانیون، فقها و مراجع تقلید است. حوزه های علمیه نقش بسزایی در حفظ و گسترش معارف اسلامی دارند و علاوه بر آموزش علمی، در مسائل اجتماعی و سیاسی نیز تاثیرگذارند.<ref name=":0">{{یادکرد کتاب|عنوان=دایره المعارف بزرگ اسلامی|سال=2008|نام=سید‌محمدکاظم|نام خانوادگی=موسوی‌ بجنوردی|ناشر=مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی|جلد=11|صفحه=248|مکان=تهران}}</ref>
'''حوزه علمیه''' به مجموعه ای از مراکز دینی و علمی اطلاق می شود که در آنها [[علوم اسلامی]] و دینی مانند [[فقه]]، [[تفسیر قرآن]]، [[حدیث]]، [[علم کلام|کلام اسلامی]] و [[فلسفه اسلامی]] تدریس می شود. این نهادها به ویژه در کشورهای شیعه نشین مانند [[ایران]]، [[عراق]] و [[لبنان]] رواج دارند و هدف اصلی آن ها تربیت روحانیون، فقها و [[مراجع تقلید]] است. حوزه های علمیه نقش بسزایی در حفظ و گسترش معارف اسلامی دارند و علاوه بر آموزش علمی، در مسائل اجتماعی و سیاسی نیز تاثیرگذارند.<ref name=":0">{{یادکرد کتاب|عنوان=دایره المعارف بزرگ اسلامی|سال=2008|نام=سید‌محمدکاظم|نام خانوادگی=موسوی‌ بجنوردی|ناشر=مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی|جلد=11|صفحه=248|مکان=تهران}}</ref>


== معنای لغوی و اصطلاحی ==
== معنای لغوی و اصطلاحی ==
لغوی ː "حوزه" به معنای "محدوده" و "منطقه ای که اطراف چیزی را احاطه کرده باشد".<ref name=":1" />


اصطلاحی ː "حوزه علمیه" به مجموعه ای از مدارس دینی اطلاق می شود که در آن طلاب علوم دینی آموزش می بینند.<ref name=":1">{{یادکرد کتاب|عنوان=فرهنگ معاصر|سال=1397|نام=احمد|نام خانوادگی=معین|ناشر=امیر کبیر|صفحه=1159|مکان=تهران}}</ref>
* لغوی ː "حوزه" به معنای "محدوده" و "منطقه ای که اطراف چیزی را احاطه کرده باشد".<ref name=":1" />
* اصطلاحی ː "حوزه علمیه" به مجموعه ای از مدارس دینی اطلاق می شود که در آن طلاب علوم دینی آموزش می بینند.<ref name=":1">{{یادکرد کتاب|عنوان=فرهنگ معاصر|سال=1397|نام=احمد|نام خانوادگی=معین|ناشر=امیر کبیر|صفحه=1159|مکان=تهران}}</ref>


== نخستین حوزه علمیه ==
== نخستین حوزه علمیه ==

نسخهٔ ‏۱۷ سپتامبر ۲۰۲۵، ساعت ۰۲:۵۱

پرونده:حوزه علمیه قم.png
حوزه علمیه قم

حوزه علمیه به مجموعه ای از مراکز دینی و علمی اطلاق می شود که در آنها علوم اسلامی و دینی مانند فقه، تفسیر قرآن، حدیث، کلام اسلامی و فلسفه اسلامی تدریس می شود. این نهادها به ویژه در کشورهای شیعه نشین مانند ایران، عراق و لبنان رواج دارند و هدف اصلی آن ها تربیت روحانیون، فقها و مراجع تقلید است. حوزه های علمیه نقش بسزایی در حفظ و گسترش معارف اسلامی دارند و علاوه بر آموزش علمی، در مسائل اجتماعی و سیاسی نیز تاثیرگذارند.[۱]

معنای لغوی و اصطلاحی

  • لغوی ː "حوزه" به معنای "محدوده" و "منطقه ای که اطراف چیزی را احاطه کرده باشد".[۲]
  • اصطلاحی ː "حوزه علمیه" به مجموعه ای از مدارس دینی اطلاق می شود که در آن طلاب علوم دینی آموزش می بینند.[۲]

نخستین حوزه علمیه

در تاریخ اسلام اولین حوزه های علمی عمده در شهرهایی مانند کوفه و مدینه شکل گرفتند. اما در تاریخ معاصر شیعه، نخستین حوزه علمیه مدرن به معنای امروزین آن، در قم تاسیس شد که در آن زمان به ویژه در دوران صفوی و قاجار رشد و شکوفایی داشت.[۳]

آموزش در حوزه علمیه

آموزش در حوزه ها به طور معمول شامل سه سطح است ː[۱]

  1. سطح مقدماتی (تدریس علوم ابتدایی مانند صرف، نحو، منطق و فقه پایه)
  2. سطح عالی (تدریس فقه و اصول فقه در سطوح پیشرفته تر)
  3. دوره اجتهاد (که مختص افرادی است که قصد دارند به عنوان فقیه یا مرجع تقلید عمل کنند)

منابع

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ موسوی‌ بجنوردی، سید‌محمدکاظم (۲۰۰۸). دایره المعارف بزرگ اسلامی. ج. ۱۱. تهران: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. ص. ۲۴۸.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ معین، احمد (۱۳۹۷). فرهنگ معاصر. تهران: امیر کبیر. ص. ۱۱۵۹.
  3. حدادعادل، غلامعلی (۱۳۸۳). دانشنامه جهان اسلام "مقاله حوزه علمیه". ج. ۹. موسسه دایره المعارف بزرگ اسلامی. ص. ۱۱۲۹.