جرجی زیدان

جُرجی زیدانی
پرونده:Jurji Zaydan (Edited2).jpg
متولد	۱۴ دسامبر ۱۸۶۱ بیروت
وفات	۲۲ ژوئیهٔ ۱۹۱۴ (۵۲ سال) قاهره
ملیت	امپراتوری عثمانی - لبنانی
حرفه	تاریخ‌نگار، داستان‌نویس، روزنامه‌نگار، ویراستار و آموزگار
آثار	تاریخ تمدن اسلام
سبک	زیدانی
دین	مسیحیت
مذهب	ارتدوکس یونانی
خویشاوندان	برادرش ابراهیم زیدان
وبگاه	وبگاه بنیاد زیدان

جرجی زیدان، مورخ، روزنامه‌نگار، داستان‌نویس و لغوی معروف عرب، در سال ۱۸۶۱ میلادی در بیروت به دنیا آمد. او تحصیلات خود را در بیروت آغاز کرد و سپس در رشته داروسازی و طب ادامه داد و به فراگیری زبان‌های لاتین، عبرانی و سریانی پرداخت. زیدان مدتی در قاهره و بیروت به تدریس و نگارش پرداخت و نخستین نویسنده عرب بود که موضوعات تاریخی و علمی اسلامی را به سبک رمان‌های اروپایی نوشت. او در سال ۱۹۱۴ میلادی در قاهره درگذشت. از آثار او می‌توان به «تاریخ آداب اللغهٔ العربیهٔ»، «تاریخ التمدن الاسلامی»، «روایات تاریخ الاسلام»، «تاریخ مصر الحدیث» و «تاریخ العرب قبل الاسلام» اشاره کرد.

زندگی

جرجی زیدان، مشهور به ابن‌حبیب زیدان، مورخ و روزنامه‌نگار و نویسنده داستانی و لغوی بود. وی در ماه تشرین ۱۸۶۱ م (۱۲۷۸ ه) در خانواده‌ای مسیحی عرب در بیروت متولد شد و تحصیلات مقدماتی را در مدارس آنجا گذراند. در کودکی به نقاشی و زبان انگلیسی پرداخت و سپس به تحصیل طب و داروسازی در دانشکده آمریکایی بیروت مشغول شد و زبان لاتین را نیز فرا گرفت. پس از فشار عمال دولت عثمانی به قاهره رفت و با مجله الزمان همکاری کرد. او مدتی در سودان به عنوان مترجم انگلیسی و عربی فعالیت داشت و در جنگ‌های احمد مهدی حضور یافت. زیدان سپس به لندن سفر کرد و پس از بازگشت در قاهره با مجله المقتطف همکاری کرد و در سال ۱۸۸۹ کتاب «تاریخ الماسونیهٔ العام» را منتشر ساخت. در سال ۱۸۹۲ مجله ماهانه الهلال را بنیان گذاشت که تا امروز توسط فرزندانش منتشر می‌شود. او همچنین مدتی در بیروت تدریس زبان‌های عبرانی و سریانی داشت و در قاهره به تألیف آثار خود ادامه داد. جرجی زیدان نخستین نویسنده عرب بود که موضوعات تاریخی و علمی اسلامی را به سبک رمان اروپایی منتشر کرد و اکثر این آثار به فارسی ترجمه شده است.

جرجی زیدان در سال ۱۹۱۴ م (۱۳۳۲ ه) بر اثر سکته مغزی در قاهره درگذشت.

آثار

از آثار مهم او می‌توان به «تاریخ آداب اللغهٔ العربیهٔ» در چهار جلد، «تاریخ التمدن الاسلامی» در پنج جلد، «علم الفراسهٔ الحدیث»، «روایات تاریخ الاسلام»، «تاریخ مصر الحدیث»، «تاریخ العرب قبل الاسلام»، «الفلسفهٔ اللغویهٔ و الالفاظ العربیهٔ»، «تاریخ انگلتره»، «التاریخ العام منذ الخلیقهٔ الی الان» و «تاریخ یونان و الرومان» اشاره کرد. او صدها مقاله به زبان عربی دربارهٔ اسلام و مسلمانان نگاشت که تحقیقاتش مورد تأیید دانشمندان قرار گرفته است.

منابع

• اختری، عباسعلی (۱۳۹۰). «جرجی زیدان». دایرةالمعارف جامع اسلامی. تهران: آرایه.